مدیران نالایق بیشترین ضربه را به انقلاب زده‌اند / اتحاد ملی؛ اساس تشکیل انقلاب و تداوم آن

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد علوم و اندیشه سیاسی حوزه، 9 اسفندماه در نهمین نشست کرسی‌های آزاداندیشی دوره‌ای که با عنوان «بنیادها و آرمان‌های انقلاب اسلامی» برگزار شد، با اشاره به «اصل بنیادین وحدت در انقلاب اسلامی» گفت: وحدت ملی در هر انقلابی از اصول بنیادین آن محسوب می‌شود و بدون آن هیچ‌گاه اکثریت شکل نمی‌گیرد تا علیه اقلیت حاکم پیروز شوند. در اسلام و انقلاب اسلامی توجه به این اصل بسیار زیاد است تا آنجایی که در انقلاب پیامبر اسلام(ص) در مدینه، از آن به عنوان «نعمت الله» یاد شده است. انقلاب اسلامی در ایران هم بر اساس اصل اتحاد ملی شکل گرفت و فقط بر پایه آن تداوم می‌یابد.

استاد و پژوهشگر حوزه سیاسی افزود: زمانی که پیامبر اکرم(ص) بعد از سیزده سال تلاش شبانه‌روزی علیه حاکمیت قریش، موفق شد همه طرفداران خویش را در مدینه متحد کند و به اختلافات تاریخی اوس و خزرج پایان دهد، پیروز شد. خداوند بعدها از آن شاهکار عظیم چنین یاد می‌کند: «وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا» و نعمت خدا را به ياد آورید، آنگاه كه دشمنان ‏‏‏يكديگر بوديد، پس ميان دلهاى شما الفت انداخت تا به لطف الهی با هم برادر شديد.

وی اضافه کرد: حضرت بعد از اجتماع مدینه که نقش همه‌پرسی برای پیروزی حاکمیت اسلام را داشت، «پیمان اخوت» میان مهاجران و انصار و میان اوس و خزرج برقرار کرد. با این اتحاد، اسلام پیروز شد. بر اساس آموزه‌های قرآنی، وحدت ملی، قدرت ملی تولید می‌کند. همان طوری که در تفسیر آیه 159 سوره آل عمران «ولتکن منکم امة‌» مفسران به این حقیقت تصریح دارند که تشکیل یک امت و یک اتحادیه با هدف خیرخواهی و اصلاح جامعه سبب اقتدار می‌شود.

اصول وحدت‌آفرین

وی در ادامه به تشریح آموزه‌های وحدت‌آفرین اسلام پرداخت و گفت: خداوند برای ایجاد وحدت شرایط تصنعی را کنار گذاشت و بعد اصولی را بیان کرد. اولاً فرمود همه شما از خاک آفریده شدید، ثانیاً همه شما از یک پدر و مادر هستید. بعد فرمود همه کرامت‌ها و افتخارات همانند خلیفةالله، مسجود ملائکه بودن، امانتدار الهی، تسخیر همه آفرینش، تعلیم یافتگی همه اسماء الهی و برخورداری از روح الهی، به همه انسان‌ها اختصاص دارد. سپس اختلاف در زبان و رنگ و نژاد، قبیله را سبب برتری ندانست، بلکه ابزار شناخت همه انسان‌ها معرفی کرد. بعد از این همه اشتراک دعوت به فطرت و توحید کرد که خمیرمایه آن در جان همه انسان‌ها وجود دارد.

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به مراحل مختلف وحدت در آموزه‌های قرآنی، به تحقق آن‌ها در جریان پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: این انقلاب حاصل آموزه‌هایی است که با پذیرش آن مردم به حرکت درآمدند و حاکمیت شاهنشاهی را بر انداختند. آموزه‌های امام خمینی به ملت ایران هفت نوع اتحاد را آموخت تا توانستند در عمل وحدت کلمه پیدا کنند: ابتدا وحدت ایمانی بود که همه را بر گرد حبل‌الله جمع کرد و زمینه وحدت برادری را فراهم آورد تا همه احساس کنند «انماالمؤمنون اخوه» مؤمنان همه با هم برادر هستند.

مهاجرنیا تصریح کرد: در گام سوم، اتحاد جبهه‌ای تشکیل شد و مردم مسلمان ایران همه در یک جبهه در مقابل استبداد و استعمار قرار گرفتند. به طوری که رژیم شاهنشاهی در مقابل صف مردم که «بنیان مرصوص» بود، تاب مقاومت نیاورد. در مرحله پنجم اتحاد در رهبری امام خمینی شکل گرفت و مردم گوش به فرمان او شدند. در چنین شرایطی است که آموزه‌های اسلامی مردم را به سمت اتحاد درونی سوق می‌دهد و اصلاح ذات بین و رابطه قلبی میان مؤمنان مطرح می‌شود و ما در جریان انقلاب مصادیق متعدد این نوع وحدت را مشاهده کردیم.

وی اضافه کرد: براساس این استحکام و انسجام درونی است که وحدت با پیروان سایر ادیان و مذاهب مطرح شد. پیامبر اسلام(ص) در مدینه بر اساس آیه 64 سوره آل عمران، خطاب به آنها فرمود: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ» همه شهروندان مدینه اعم از یهودی، مسیحی و مسلمان بیایید بر اساس مشترکات با هم تعامل کنیم. در جریان انقلاب اسلامی همین رویکرد سبب شد تا پیروان همه مذاهب ادیان اعم از شیعه و سنی، مسیحی و یهودی، کلیمی و زرتشتی و بلکه بالاتر از آن همه خطوط سیاسی اعم از چپی‌های سوسیالیست و کمونیست و همه راستگرایان لیبرالیست و التقاطی و ناسیونالیست همه در کنار ملت علیه دیکتاتوری پهلوی ایستادند.

وی با بیان اینکه با وحدت ملی انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، اظهار کرد: بن‌مایه‌های اصلی این انقلاب، اسلام و آموزه‌های اسلامی بود که در نهایت خداوند در آیه 56 سوره مائده با جریان‌سازی اتحاد حزب‌الله از آن یاد می‎‌کند و پیروزی نهایی را به آن نسبت می‌دهد.

مهاجرنیا در ادامه به شیوه‌ها و راهکارهای همبستگی در انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: یکی از امتیازات انقلاب اسلامی در ایجاد اتحاد این بود که در جریان شکل‌گیری به حال فعلی افراد تمرکز کرد و به سابقه و گذشته افراد توجه نکرد و این هم آموزه‌ای بود که در جریان انقلاب اسلامی مدینه مبنای حرکت بود. آیه «فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ» برای کسانی است که به صف ملت پیوسته بودند و اسلام گذشته آنها را نادیده گرفته بود.

مهاجرنیا تصریح کرد: دومین شیوه اتحاد، تلاش در گسترش مشارکت و فراگیری آن بود که نوعی «تعاون علی البرّ» محسوب می‌شد و در مرحله بعد انقلاب از شیوه اخلاقی‌سازی اتحاد بهره گرفت و آموزه‌های اخلاقی اسلام را چاشنی اتحاد قرار داد. آیات 10 تا 12 سوره حجرات به این شیوه سالم‌سازی و راهکار تثبیت وحدت و همبستگی اشاره دارد.

وی افزود: در نهایت انقلاب اسلامی در مرحله نظام‌سازی موفق شد اصل اتحاد را حقوقی‌سازی کند و در قانون اساسی آن را در جریان حاکمیت ملی و حقوق اساسی ملت اساس قرار دهد.

مهاجرنیا در پایان این نشست، به عوامل وحدت‌شکن در انقلاب اسلامی اشاره کرد و با تمسک به روایتی از امیرالمؤمنین(ع) اظهار کرد: در بیانات حضرت، سه عامل سبب شکستن وحدت جامعه معرفی شده است؛ ابتدا هوای نفس و خودخواهی‌ها است که سبب می‌شود در عرصه جامعه و سیاست به منیّت‌ها و تعصبات کور سیاسی، جناحی و قومی تبدیل شود و عده‌ای همیشه حق به جانب باشند.

وی گفت: دومین عامل حکم به غیر ما انزل الله است. بر خلاف دستورات الهی حرکت کردن و سومین عامل واگذاری قدرت به افراد غیرشایسته است. ما در انقلاب اسلامی بیشترین ضربه را از این ناحیه خوردیم. امام راحل عظیم‌الشأن فرمودند: نگذارید انقلاب به دست نااهلان بیفتد. اما گاهی انقلاب به دلیل سیاسی کاری و ملاحظات جناح‌بندی‌ها گرفتار افرادی شده است که سال‌ها آثار تخریبی و وحدت‌شکنی آنها در جامعه باقی می‌ماند.