سینما به آیین‌های بومی و ملی روی خوش نشان نداده است

ابوالفضل جلیلی، کارگردان سینما در گفت‌‌وگو با ایکنا با بیان اینکه آیین‌های ایرانی ظرفیت بالایی برای تبدیل شدن به کارهای نمایشی دارا هستند، اظهار کرد: درباره آیین‌های ملی و بومی و اینکه هر یک از آنها چه جذابیتی دارد حرف برای گفتن زیاد است، اما متأسفانه از سوی نهادهای دولتی به این دست تولیدات آنچنان که باید اهمیت داده نمی‌شود، حتی اگر کسی بخواهد بنا به دغدغه شخصی کاری در این حوزه تولید کند با سنگ‌اندازی‌های متعدد مواجه می‌شود.

وی افزود: برای مثال اگر قرار باشد مراسم «زار» را که یک آیین بومی و محلی است، در فیلمی نشان دهیم مطمئن باشید آن فیلم با مشکلات فراوانی مواجه خواهد شد! نکته تأسف‌آور‌تری هم در این میان وجود دارد. برخی مواقع برای اینکه جلوی تولید این دست کارها را بگیرند مردم را تحریک می‌کنند به این بهانه که به آیین‌‌‌های آنها توهین شده، درصورتیکه نیت سازنده این بوده که زیبایی‌های فرهنگی کشورش را نشان دهد.

این کارگردان با بیان اینکه آیین‌های ملی ما به هیچ وجه تعارضی با فرهنگ اسلامی ندارد، بیان کرد: برخی از رسومات جاهلی که در گذشته بوده و با اندیشه‌های اسلامی تعارض داشته خود به خود از سوی مردم کنار گذاشته شده است، اما دیگر رسوماتی که هنوز بر جای مانده است هیچ مغایرتی با دین اسلام ندارد. نوروز گواه بارز این ادعاست. در نوروز مردم یاد می‌گیرند به یکدیگر سر بزنند و به خانه‌های یکدیگر روند. این اتفاق بارها و بارها از سوی ائمه(ع) نیز توصیه شده است،  پس می‌بینیم اهمیت دادن به رسومات بومی نه تنها بی‌فایده نیست، بلکه موجب آرامش و صمیمیت در جامعه نیز خواهد شد.

 وی تأکید کرد: بسیاری از مراسم و رفتارهای انحرافی که از مناطق شرقی وارد کشورمان شده است، ریشه در خرافات دارد، اما در عوض آموزه‌های بومی یا آیین‌هایی که در ایران وجود دارد، هیچگاه با موضوعات انحرافی مختلط نشده است. برای نمونه در آیین‌هایی که برای نیایش باران گرفته می‌شود ما به نوعی ستایش خداوند را شاهدیم. آیین دیگری با نام «تیر شهریار» در منطقه دالاهو وجود دارد که بسیار شگفت‌انگیز است. این مراسم اگر در قالب یک فیلم سینمایی نشان داده شود؛ مخاطبان آن جهانی خواهد شد، اما نمی‌دانم چرا نمی‌خواهیم از این ظرفیت‌ها به درستی بهره بریم.

جلیلی در انتهای این گفت‌وگو تأکید کرد: وقتی از همراهی اسلام با آیین‌های بومی و محلی حرف می‌زنیم، نظرم به عنوان یک کارشناس دینی بیان نمی‌شود، بلکه اظهار نظر شخصی خودم است، اما باز هم متذکر می‌شوم منظور من از آیین‌ها، رسومی هستند که با خرافه در آمیخته نشده و به لحاظ منطقی قابل پذیرش است. این چنین رسومی هیچگاه با دین اسلام که دینی متکی به عقل و استدلال است، مغایرتی نخواهد داشت.