رونمایی از کتابچه بیانات رهبری در روز اول رمضان

به گزارش خبرنگار ایکنا، قرارگاه فرزندان رمضانی با حضور حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه و رئیس هیئت‌امنای جامعه تعلیمات اسلامی، دوشنبه ۲۲ فروردین‌ماه هم‌زمان با نهم ماه مبارک رمضان در دفتر مرکزی جامعه تعلیمات اسلامی برگزار شد.

در ابتدای این آیین، جوادزاده، کارشناس امور فرهنگی دفتر جامعه تعلیمات اسلامی با بیان این مطلب که رمضان بهار قرآن است، اظهار کرد: در فرصت طلایی ماه رمضان چقدر خوب است تا تربیت قرآنی برای فرزندانمان را بیش از گذشته مدنظر قرار دهیم آن هم در شرایطی که در دروان کرونا بیش از گذشته در معرض تهاجم فرهنگی قرار گرفتند و با استفاده از فضای مجازی آسیب‌های تربیتی فراوانی دیدند؛ این اقدام نیازمند اندیشه جدیدی است و راهکار‌های متفاوتی طلب می‌کند که یکی از این راهکار‌ها، همین قرارگاه فرزندان رمضانی است.

جوادزاده در ادامه با بیان اینکه رأس برنامه‌های مدارس جامعه تربیت اسلامی، تعلیم قرآنی است، گفت: قبل از کرونا در دو سال متوالی در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم توفیق این را داشتیم که در این نمایشگاه حضور پیدا کنیم؛ در این غرفه‌ها مدارس ما هر شب مراسم ویژه‌ای داشتند و فعالیت‌های ویژه خاص خود را به نمایش می‌گذاشتند.

این کارشناس امور فرهنگی دفتر جامعه تعلیمات اسلامی افزود: بعد از مجازی شدن آموزش‌ها و غیرحضوری شدن مدارس، درصدد برآمدیم تا ارتباط خود را با دانش آموزان قطع نکنیم لذا معلمان ما در مدارس جامعه تعلیمات اسلامی با قدرت بیشتری در این دوران فعالیت‌های قرآنی را پیگیری می‌کردند. از طرفی در این دو سال اخیر درصدد برآمدیم تا قرارگاهی برای نوآموزان قرآنی راه‌اندازی کنیم تا شهر‌های مختلف با یکدیگر تعامل برقرار کنند و روابط بسیار خوبی بین دانش آموزان، معلمان و مدارس برقرار شد و موجبات انتقال تجارب بین مربیان و مدیران فراهم آمد و این اثر مثبت سبب شد تا تشویق شویم این کار را باقدرت بیشتر انجام دهیم.

وی تصریح کرد: برنامه امسال ما بر مبنای حضور دانش آموزان در مدارس است و لذا مدارس می‌توانند برنامه‌های قرآنی خود را در اختیار قرارگاه فرزندان رمضانی قرار دهند تا دفتر مرکزی از ظرفیت خود در فضای اسکای روم برای برگزاری مراسمات این مدارس استفاده کند و لینکی را در اختیار سایر مدارس به‌عنوان مهمان برای شرکت غیرحضوری در این مراسم قرار می‌دهد.

جوادزاده تأکید کرد: مراسم مدارس دخترانه با مدارس دخترانه دیگر لینک خواهد شد و مراسم مدارس پسرانه نیز با مدارس پسرانه دیگر از طریق دفتر مرکزی قرارگاه لینک خواهد شد لذا مدارس می‌توانند مراسمات خود را برای میلاد امام حسن مجتبی (ع) و یا ایام شهادت در ماه رمضان با قرارگاه در میان بگذارند تا همکاری لازم با آن‌ها انجام شود.

این کارشناس امور فرهنگی دفتر جامعه تعلیمات اسلامی در ادامه به تشریح عملکرد این دفتر پرداخت و گفت: در سال گذشته تقریباً ۵۸ اجرای برنامه قرآنی داشتیم که ۴۶ مدرسه در آن شرکت کردند. در سال جدید هم خیلی از مدارس وقت گرفتند تا برنامه‌ها به‌صورت منظم برگزار شود. البته امسال دفتر جامعه اسلامی یک برنامه‌ای را علاوه بر برنامه‌های موجود اتخاذ کرده و کلیپ‌های دودقیقه‌ای از محتویات قرآنی تهیه‌شده تا در مدارس متوسطه یک و دو پخش و اجرا شود.

جوادزاده افزود: به نیت امام رضا (ع) ۸ موضوع قرآنی با عناوین علم منطق در کلام قرآن، قانون فیزیک در کلام قرآن، روانشناسی در محضر قرآن، شیمی در کلام قرآن، زبان عربی در کلام قرآن، احکام در آیینه قرآن، جغرافیا در آیات قرآن، زبان و گویش‌ها در کلام قرآن را انتخاب کردیم تا پس از اتمام قرارگاه فرزندان رمضانی بر این اساس، مسابقه‌ای برگزار و در پایان جوایزی به دانش‌آموزان اهدا شود.

آیا می‌توانیم جزو اولیاءالله باشیم؟

در ادامه این مراسم، گروه تواشیح دبستان دخترانه نرگس، اجرایی در ارتباط با ماه مبارک رمضان داشت. پس‌ازاین اجرا حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری، رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه و رئیس هیئت‌امنای جامعه تعلیمات اسلامی با اشاره به آیه 61 سوره یونس به عنوان یکی از آیات تکان‌دهنده و از مضامین پرتکرار قرآن کریم، گفت: یک سؤال همیشه برای ما مطرح است که آیا ما هم می‌توانیم جزو اولیاءالله باشیم؟ مقام ولایت الهی خیلی مقام بزرگ و شامخی است که اگر کسی به آن رتبه برسد به مقصد رسیده است اگرچه این مرتبت هم خودش دارای درجاتی است لذا برای پاسخ به این سؤال باید گفت که بله ممکن است. برای جامعه مؤمنان شرف یابی به مقام ولایت الهی میسر است که جزو دوستان خدا و برگزیدگان حق شوند. می‌توانند در زمره اولیاءالله قرار بگیرند، اما از چه راهی ما باید به این مرتبت دست پیدا کنیم؟ آیه‌ای که برای شما تلاوت می‌کنم راه نیل به مقام شامخ ولایت الهی را به ما نشان می‌دهد که چگونه ما بتوانیم از اولیاءلله باشیم. البته ما در مقام شرح آن جایگاه ولایت الهی نیستم بلکه بیشتر می‌خواهیم این مسیر را شناسایی کنیم.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری با بیان اینکه این آیه کریمه هم حاوی بشارت بسیار بزرگ و هم دربرگیرنده هشدار بسیار بزرگی است، گفت: در این آیه آمده است «وَمَا تَکُونُ فِی شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِیضُونَ فِیهِ ۚ وَمَا یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَٰلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ؛ و تو در هیچ حالی نباشی و هیچ آیه‌ای از قرآن تلاوت نکنی و به هیچ عملی تو و امت وارد نشوید جز آنکه ما همان لحظه شما را مشاهده می‌کنیم و هیچ‌چیز به وزن ذره‌ای در همه زمین و آسمان از خدای تو پنهان نیست و کوچک‌تر از ذره و بزرگ‌تر از آن هر چه هست، همه در کتاب مبین حق (و لوح علم الهی) مسطور است».

رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه افزود: منظور از شأن در این آیه هر موقعیتی است که انسان در آن قرار می‌گیرد و جزو موقعیت‌های مهم زندگی او محسوب می‌شود. شاید این تعبیر یک مقدار رساتر باشد، وقتی شما مشغول کاری هستید که این کار جزو کار‌های اساسی و مهم شماست در یک شأنی قرار گرفتید. برای مثال شما معلم هستید این شأن است، جناب‌عالی در جایگاه یک پدر هستید این‌یک شأن است؛ البته دامنه مسئله یک مقدار وسیع‌تر از این حرف‌ها است.

وی تصریح کرد: خداوند می‌فرمایند در هیچ شأنی از شئون قرار نخواهید گرفت مگر اینکه زیر نگاه ما باشید. در ادامه خداوند می‌فرماید «وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ» یعنی هیچ آیه‌ای از این قرآن را تلاوت نمی‌کنید مگر اینکه زیر نگاه ما هستید. تلاوت قرآن کریم مسئله بسیار اساسی و بزرگی است یعنی به نظر می‌رسد آنچه گفته شد که شأن در صدر آیه آمده، حالا می‌خواهد بگوید همه آن‌ها یک‌طرف و وقتی قرآن تلاوت می‌کنید، در طرف دیگر قرار دارد.

رئیس هیئت‌امنای جامعه تعلیمات اسلامی در ادامه به تفسیر سایر بخش‌های این آیه شریفه پرداخت و گفت: «وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ» خود مستقل به ذکر است به خاطر اینکه با همه‌کار‌های دیگری که شما انجام می‌دهید، این برابری می‌کند؛ یعنی هر شأنی شما داشته باشید، آن‌ در یک سو و وقتی‌ که قرآن تلاوت می‌کنید، این در طرف دیگر است، چون اینجا شما بر خوان علم و حکمت و رحمت و کرامت پروردگار متعال حضور پیدا کردید و از طریق تلاوت آیات خودتان به علم الهی متصل می‌شوید و اگر مخاطبی داشته باشید، او را هم به اقیانوس بی‌کرانه معارف و معرفت الهی متصل می‌کنید، این اتفاق در لحظه تلاوت قرآن رخ می‌دهد.

خداوند شاهد و ناظر اعمال ماست

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری افزود: حتی اگر اندکی از قرآن یا صفحه‌ای یا آیه‌ای یا کسری از آیات را هم تلاوت می‌کنید، این خصوصیت را دارد. این شأن با هیچ شأن دیگری قابل‌مقایسه نیست لذا باید مستقل ذکر شود؛ بعد فرمودند «وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ» در هر کار مهمی باشید، زیر نگاه خداوند هستید، وقتی قرآن تلاوت می‌کنید، خداوند مشغول مشاهده شما است. بعد یک تعمیم جالبی داده می‌شود که این تعمیم دربرگیرنده همه افراد و برنامه‌ها است با یک کلیدواژه «وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ»، می‌افزاید هیچ کاری و عملی نیست که هرکدام از شما‌ها انجام دهید، جز اینکه خداوند شاهد و ناظر آن است.

رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه تصریح کرد: «إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا» این مسئله شهود و اشراف و حضور پروردگار متعال اینجا به ما یک یادآوری اساسی می‌کند که شما در هر شرایطی باشید زیر نظر ما هستید، لذا در این بخش از عنوان جمع هم استفاده‌ شده «إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا»، مگر اینکه ما بر شما شاهد و ناظر هستیم. این تعبیر در قرآن کریم سبک شناخته‌شده‌ای در مواردی است که خداوند تبارک‌وتعالی می‌خواهد اهمیت یک مسئله‌ را به ما یادآوری کند، از همین تعبیر جمع استفاده می‌کند. برای مثال خداوند در سوره مبارکه قدر فرمود «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ» نمی‌گوید من نازل کردم، می‌گوید ما نازل کردیم. برخی از مفسران استدلالشان این است که در برخی از آیات که از صیغه جمع استفاده‌شده، بیانگر این است که موضوع خیلی مهمی در حال بازگو شدن است و بر تأکید دلالت دارد.

به گفته حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری برخی از مفسران تعبیر دیگری دارند که خداوند تبارک‌وتعالی در بعضی از موارد، کارگزاران خود را هم در آن موضوع همراه می‌کند و می‌خواهد به آن‌ها هم توجه شود. برای مثال در همین مسئله «إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا» فرشتگان که در دستگاه کارگزاری حضرت حق حضور دارند، در جریان مشاهده اعمال هستند و در صحنه حضور دارند. فرشتگان مأموریت دارند که ما را تحت نظر داشته باشند و ریزودرشت کارها را ثبت و حفاظت کنند.

وی ادامه داد: درباره اولیای کامل هم‌ چنین مسئله‌ای، مطرح‌ شده و در آیه ۱۰۵ سوره مبارکه توبه آمده است «وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ؛ و بگو که هر عمل کنید خدا آن عمل را می‌بیند و هم رسول و مؤمنان بر آن آگاه می‌شوند، آن گاه به سوی خدایی که دانای عوالم غیب و شهود است بازگردانده شوید و او شمارا به کردارتان واقف سازد.» یعنی تمام برنامه‌ها و اعمال شما تحت نظارت رسول و مؤمنان هم‌تراز پیرامون رسول اکرم (ص) است و آن‌ها شما را مشاهده می‌کنند.

نظارت اولیاءلله بر اعمال و رفتار انسان

رئیس هیئت‌ امنای جامعه تعلیمات اسلامی ادامه داد: پس «إِلَّا کُنَّا عَلَیْکُمْ شُهُودًا» یعنی ما نظارت می‌کنیم و شاهد هستیم؛ منظور کسانی است که در دستگاه کارگزاری حق به ایشان اجازه نظارت بر شما داده است، آن‌ها هم همراه خداوند متعال در این شهود و نظارت هستند. در بحث نزول قرآن کریم حضور فرشتگانی در مسیر وحی می‌تواند ذیل این آیه کریمه قرار بگیرد، برای مثال در آیه ۹ سوره مبارکه الحجر آمده است «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛ بی‌تردید ما این قرآن را به‌تدریج نازل کرده‌ایم و قطعاً نگهبان آن خواهیم بود» لذا حضور این گرامیان هم می‌تواند در فرآیند نظارت بر اعمال و رفتار ما مؤثر باشد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری عنوان کرد: در ادامه خداوند می‌فرماید «وَمَا یَعْزُبُ عَنْ رَبِّکَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِی الْأَرْضِ وَلَا فِی السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَٰلِکَ وَلَا أَکْبَرَ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُبِینٍ» هیچ ذره‌ای در کوچک‌ترین مقیاس‌ها از محیط اشراف حق بیرون نیست و هیچ بزرگی هم به خاطر بزرگی خود بیرون از این دایره قرار نمی‌گیرد یعنی این مقیاس‌ها عندکم است نه عندالله؛ از سمت شماست که بعضی از چیز‌ها خیلی کوچک یا خیلی بزرگ هستند، ولی در نگاه خداوند متعال چیزی مستور و پنهان نیست. «مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ» کوچک‌ترین واحدی است که قرآن کریم از آن استفاده می‌کند. امروز شناخت ما نسبت به ذرات کوچک با گذشته خیلی فرق کرده است. امروز علمی به نام دانش نانو ذرات وجود دارد که یک عالم دیگری را پیش روی بشر بازکرده است و بیانگر این مفهوم است.

وی افزود: مطلب حقیقتاً تکان‌دهنده است یعنی اگر کسی به لطف خداوند متعال به این باور برسد که تحت نظر است، عالمش عوض می‌شود و هر چه که این باور در او گسترده شود و راسخ‌تر شود، حال‌وروز او دگرگون‌تر می‌شود که این امر همان کیمیای اکبر است. فهم و درک این آیه کریمه و قرار گرفتن در محیط نورافشانی این آیه کریمه به عبارتی حاوی بزرگ‌ترین بشارت‌ها است یعنی شما در حال اقداماتی هستید که نگاه‌کننده به شما، خداوند متعال است و لشکری از خوبان و بزرگان شما را تماشا می‌کنند.

رئیس شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه در ادامه به بخش دیگری از کلام وحی در سوره یونس پرداخت و اظهار کرد: برای اینکه ما از منظر فهم آیه روان‌تر باشیم، قرآن دست ما را می‌گیرد و می‌فرماید «الَّذینَ آمَنُوا وَ کانُوا یَتَّقُونَ؛ آنان کسانى هستند که به خدا و پیامبر ایمان آورده و در برابر خدا تسلیم‌اند و پیش‌ازاین نیز تقواپیشه بوده‌اند».

وی با طرح این سؤال که رسیدن به قرب الهی چگونه میسر است؟، بیان کرد: جواب همین آیه است. کل جریان ولایت الهی بین این دو کلمه است. اول به خدای متعال ایمان بیاورید و دوم، دائماً در زندگی خود مواظب نگاه خدا باشید، معنای تقوا هم همین است. یعنی او چه چیزی را می‌پسندد و من توانستم او را راضی کنم.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج علی‌اکبری در پایان اظهار کرد: باید در خلوت و جلوت و در اندیشه‌هایتان خدا را مراعات کنید و حریم او را نگاه‌دارید؛ این عمل تقوا می‌شود. باید حرمت نگاه خدا را داشته باشیم تا طعم حیات طیبه و زندگی بی خوف و حزن را بچشیم. در دنیا با داشتن خدای متعال در امن هستیم و در آخرت نیز در امن خواهیم بود. فقط باور به این آیه کار‌ها را آسان می‌کند که امیدواریم خداوند متعال به برکت این آیه شریفه دست همه ما را در تربیت نسل صالح بگیرد.

در پایان این مراسم از کتابچه صحبت‌های مقام معظم رهبری در روز اول ماه رمضان ۱۴۰۱ که توسط جامعه تعلیمات اسلامی گردآوری‌ شده است، رونمایی شد.