دولت روی مالیات بر رانت متمرکز شود نه مالیات بر درآمد + صوت
ذاکری، کارشناس اقتصادی گفت: در حال حاضر آن دسته مالیاتی که دولت باید بر آن متمرکز شود مالیات بر درآمد نیست، بلکه مالیات بر رانت است که در مسیر فعالیت‌های سالم و مولد اقتصادی هزینه نشده است و چنین مالیاتی می‌تواند هزینه‌های جاری دولت را پوشش دهد و به دولت در پشت سر گذاشتن دوره گذار کمک کند.
ناصر ذاکری، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با ایکنا، با بیان اینکه مالیات زمانی مورد توجه قرار میگیرد که یک جریان تولید اقتصادی سالم در کشور وجود داشته باشد، گفت: در کنار جریان تولید اقتصادی سالم باید رونق اقتصادی مدنظر قرار گرفته شود و تحت چنین شرایطی است دولت می‌تواند به کسب مالیات مبادرت ورزد و سپس از محل درآمدهای مالیاتی هزینه‌های جاری خود را تأمین کند.
وی افزود: وقتی‌که اقتصاد به طور طبیعی در شرایط رونق به سر نبرد و فعالیت‌های اقتصادی در حداقل کارکرد قرار داشته باشد، درواقع درآمدی وجود ندارد که دولت بتواند از آن مالیات کسب کند. معمولاً در دوران رکود وقتی درصد دریافت مالیات افزایش پیدا می‌کند موجب تشدید رکود خواهد شد؛ لذا اصل این است ابتدا تلاش شود اقتصاد رونق پیدا کند و پس از رونق اقتصادی در مورد درصد افزایش مالیات و نیز شیوه دریافت آن سخن گفت.
افزایش مالیت در شرایط رکود؛ مصداق نقض غرض
کارشناس اقتصادی بیان کرد: در حال حاضر کشور در شرایطی قرار دارد که دولت ناگزیر به تلاش بیشتر برای تداوم رونق اقتصادی است و معنایش این است هرچقدر بخواهد مالیات را افزایش دهد، افزایش مالیات عملاً نقض غرض می‌کند. پیشنهاد من این است دولت ابتدا به سمت تقویت و افزایش انضباط مالی پیش برود و هزینه‌هایش را کاهش دهد تا از این طریق بار کمتری بردوش اقتصاد کشور تحمیل کند.
ذاکری معتقد است، شرایط رکود و حتی رکود تورمی در اقتصاد کشور حکم‌فرماست و تداوم آن قدرت خرید مردم را کاهش، اقتصاد را متورم و کسب و کار و تولیدکنندگان را با بی‌انگیزگی مواجه خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
وی افزود: در شرایط موجود دولت فقط باید به فکر رونق اقتصادی باشد نه اینکه بر دریافت مالیات متمرکز شود. رونق اقتصادی خواه ناخواه درآمدهای مالیاتی دولت را افزایش خواهد داد، اما در شرایط رکود اقتصادی افزایش مبلغ مالیات و حتی دریافت مالیات بدون افزایش و در حالت عادی، موجب اعتراض مردم و تولیدکنندگان خواهد شد و تنش اقتصادی و اجتماعی را افزایش می‌دهد و رکود را تشدید می‌کند.
ضرورت دریافت مالیات از درآمدهای رانتی
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در گذشته یک سری درآمدهای رانتی در اقتصاد ایران ایجاد شده و این درآمد‌ها به پیکره اقتصاد آسیب وارد کرده است، گفت: متأسفانه درآمدهای رانتی بخش قابل توجهی از امکانات اقتصادی کشور را در اختیار بخش قلیل و محدودی از جامعه قرار داده است. دولت برای شروع کار می‌تواند این درآمدهای رانتی را شناسایی و از صاحبان چنین درآمدهایی، مالیات‌های خاص دریافت کند و مطمئناً این درآمد‌ها منجر به رکود نخواهد شد، زیرا اسباب افزایش هزینه‌های تولید و قیمت تمام‌شده کالا‌ها را فراهم نمی‌آورد، بلکه به نوعی بازتولید درآمد ایجاد می‌کند.
ذاکری ادامه داد: معمولاً مالیات را این‌طور تعریف می‌کنیم که بناست درآمدی در اقتصاد ایجاد شود و بخشی از این درآمد به مالیات بر درآمد تبدیل شود و در نهایت بشود منبع تأمین هزینه‌های مالی دولت. اما در حال حاضر آن مالیاتی که دولت باید برروی آن متمرکز شود به‌گونه‌ای مالیات بر درآمد نیست، بلکه مالیات بر رانت است که در مسیر فعالیت‌های سالم و مولد اقتصادی هزینه نشده و چنین مالیاتی می‌تواند هزینه‌های جاری دولت را پوشش دهد و به دولت در پشت سر گذاشتن دوره گذار کمک کند.
ضعف بانک اطلاعاتی؛ نقاط ضعف نظام مالیاتی
وی با بیان اینکه نظام مالیاتی کشور نقاط قوتی ندارد و بیشتر نقاط ضعف را مشاهده می‌کنیم، عنوان کرد: یکی از نقاط ضعف ما نبود اطلاعات کامل و جامع است و به دلیل همین ضعف، دولت در حوزه بده‌بستان‌های اقتصادی و مراودات مالی جامعه اشراف کامل را ندارد و اشراف ناکافی دولت به عدم تشخیص صحیح درآمد افراد دامن زده است و به همین دلیل هم هست فرار‌های مالیاتی اتفاق می‌افتد؛ بنابراین یکی از مهمترین کار‌ها تلاش برای تکمیل بانک اطلاعاتی در مورد دارایی‌ها است و اگر بانک اطلاعاتی دولت تقویت شود همان سؤالی که در اوایل انقلاب «از کجا آورده‌ای؟» بار دیگر مطرح خواهد شد و در اصل ۴۹ قانون اساسی هم بر این موضوع توجه جدی شده است. افرادی بودند که درآمد آن‌ها از میلیون به هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده و این درآمد که از مسیر فعالیت سالم اقتصادی انجام نشده بلکه از طریق رانت به چنین منبع درآمدی دست پیدا کرده‌اند و قطعاً هیچ‌کس نمی‌تواند در مدت کوتاه صاحب چنین درآمد عظیمی شود و ضروری است که این‌ها باید شناسایی و بخشی به درآمدهای مالیاتی دولت تبدیل شوند.
ضرورت استفاده از ابزارهای هوشمند در نظام مالیاتی
این کارشناس اقتصادی در پایان به ضرورت استفاده از ابزارهای جدید و هوشمند مالیاتی اشاره کرد و گفت: هر ابزار جدیدی که به تکمیل بانک اطلاعاتی دولت کمک کند، ابزار خوب و کارآمدی است و از فرار‌های مالیاتی قطعاً ممانعت به عمل خواهد آورد. البته باید نگاه و زاویه دید ما هم نسبت به مالیات تغییر کند. به عنوان مثال دولت تلاش می‌کند میزان درآمدهای بنگاه‌های کوچک اقتصادی را شناسایی کند، این اقدام خوبی است، اما زمانی مثمرثمر خواهد بود که ابتدا فعالیت‌های عظیم اقتصادی شناسایی و از آن‌ها مالیات اخذ شود نه اینکه این‌ها مورد غفلت قرار گیرد. موارد عمده‌ای در نظام مالیاتی وجود دارد که با ابهام روبه‌رو هستند و باید شناسایی شوند و اول این‌ها مشمول مالیات شوند و در قدم بعدی به واحد‌های خرد و کوچک اقتصادی بپردازند.
گفت‌وگو از سعید امینی
انتهای پیام
