به گزارش ایکنا از همدان، هنر قلمزنی سابقهای بس طولانی و تاریخی دارد و یكی از رشتههای هنرهای سنتی ایران است كه در دسته بندی، هنرهای صناعی و در گروه فلز كاری قرار دارد، این هنر گرانمایه و زیبا كه بیانگر فرهنگ و تمدن قوم ایرانی است ابتدا به صورت حجاری در بدنه كوهها و روی سنگهای ساختمانی كاخهای پادشاهان و بناهای تاریخی و حتی در دوران غارنشینی دیده شده است.
بعدها هنر حجاری، تبدیل به حكاكی و سپس قلمزنی گردید و نقوش و تصاویر از روی سنگهای ساختمانها و بدنه كوهها به روی سنگهای قیمتی مخصوصاً عقیق منتقل شد و «حكاكی» نامیده شد.
عاقبت فلزات از جمله طلا، نقره، مس، برنج و فولاد زمینه اصلی این نقوش و خطوط زیبا و دلپسند قرار گرفته و هنر «قلمزنی» نام گرفت و یا به عبارت دیگر ایجاد خطوط و نقوش به وسیله قلم یا ضربه چكش و بر روی اجسام فلزی.
لفظ «قلمزنی» معنای متعددی دارد، این لغت در فرهنگ معین چنین معنی شده است «نویسندگی، نقاشی و یكی از هنرهای زیباست و آن ایجاد نقوش جانوران و گیاهان و طرحهای مختلف است بر روی نقره یا فلزات دیگر».
آمیخته شدن هنر «قلمزنی» و «مذهب» در دوره ساسانیان آغاز شد
در سدههای آغازین اسلامی، اعراب هنر قلمزنی دوره ساسانی را مورد تقلید قرار داده و در سدههای بعد در اثر علاقه هنرمندان ایرانی به مذهب و گرایش آنان به اسلام، با تأثیرپذیری از باورهای اسلام، در آفرینش آثار فلزی کوشیدند و کمکم نقوش طرحهای بومی و اسطورهای ایرانی جای خود را به خطوط کوفی و آیات و احادیث داد.
قلمزنی یکی از رشتههای هنرهای سنتی ایران است که در دستهبندی، در رده هنرهای صناعی و در گروه فلزکاری قرار دارد، امروزه برای قلمزنی نخست داخل یا زیر ظرف یا سینی مورد نظر را که معمولاً از جنس نقره یا طلا است از محلول قیر و گچ پر میکنند تا سروصدای قلم کمتر به گوش برسد و همچنین مانع از سوراخ شدن ظرف در حین کار شود
در ادامه نقش مورد نظر را روی ظرف رسم کرده و قلم مناسب را انتخاب کرده و روی سطح ظرف قرار میدهند و با چکش بر انتهای قلم میکوبند تا شیارها و نقشها با تغییر شدت ضربه روی ظرف ایجاد شوند، قلمهای این هنر متنوع هستند و نامهای خاص خود را دارند مانند قلم سایه و قلم نیمبر.
انگیزه اصلی در انجام هنری چون قلمزنی اعتقاد و ارادت به اهل بیت(ع) است
ایرج ابوالقاسمی، هنرمند 48 ساله تویسرکانی در گفتوگو با ایکنا از همدان اظهار کرد: 12 سالی است که به صورت حرفهای در حوزه قلم زنی فعالیت میکنم.
وی با بیان اینکه باید فرهنگ تشیع به آیندگان انتقال داده شود افزود: هنر بهترین و ماندگار ترین ابزار برای انتقال مفاهیم است، قلم زنی نیز یکی از مشهورترین و محبوبترین هنر هایی است که میتواند در امر ترویج فرهنگ دین موثر واقع شود.
ابوالقاسمی با بیان اینکه محور اصلی کارهایش اسماء متبرکه خداوند و ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت علی(ع) و ذکرهای توصیه شده از بزرگان عالم تشیع است اضافه کرد: 95 درصد آثار متبرک به نام امیرالمومنین حضرت علی(ع) است.
این هنرمند تویسرکانی با بیان اینکه تا کنون 110 اثر از وی تولید شده است ادامه داد: به دلیل ارادت قلبی و مشاهده کرامات بسیار از امیر مومنان، مراحل کار آخرین اثر به نام مبارک حضرت علی(ع) در عید غیر خم به پایان رسید.
وی با اشاره به اینکه بروی مس، فولاد، سفال، سنگ و برنج قلم زنی میکند ابراز کرد: متأسفانه این هنر و سایر هنرهای دستی با بی مهری مسئولین روبرو است به گونه ای که در زمینه سازمان دهی و رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی تدبیری اتخاذ نشده است.
ابوالقاسمی با بیان اینکه هنر قلم زنی در سطح شهرستان با استقبال خوبی روبرو است ادامه داد: با وجود مشکلات بسیار در حوزه قلم زنی و سایر صنایع دستی اگر انگیزه اصلی که همان اعتقادات و ارادت به اهل بیت(ع) نباشد کاری از پیش نخواهد رفت.
این قلم زن هنرمند با اشاره به اینکه هنر نزد ایرانیان است و بس گفت: با وجود حضور پررنگ چین در همه بخشهای بازار ایران اگر اعتقاد قوی و کار با جان و دل نباشد نه تنها قلم زنی بلکه هیج صنعتی یارای مقابله با چنین وضعیتی را نخواهد داشت، گفتنی است هنری که بخواهد با کالای چین از میدان به در شود هنر نیست.
90 درصد آثارم به نام مبارک حضرت علی(ع) مزین شده است
وی عنوان کرد: مسئولان می بایست با حمایت از هنر و هنرمندان در هر عرصهای، زمینههای مساعد برای انتقال فرهنگ اسلامی ـ شیعی را به دنیا بیش از پیش فراهم سازند و در این راستا با حمایت از هنرهای مختلف در معرفی و انتقال اسلام و تشیع بسیار تلاش کرده و از هیچ کوششی فروگذار نکنند.
این مرید علی(ع) اظهار کرد: قلم زنی یکی از هنرهای ماندگار با تأثیر گذاری بسیار است که میتوان از آن به عنوان ابزاری مهم در مقابله با جنگ نرم بهره گرفت که آموزش آن میتواند در ایران به عنوان کشوری که خاستگاه این هنر است به صورت کاملا تخصصی و درست انجام شود.
ابوالقاسمی ادامه داد: آنچه مهم است انتقال اصول هنر قلم زنی به نسلهای بعدی و آموزش آن به ویژه به کودکان و نوجوانانی است که این روزها به شدت مورد آماج و هدف تیرهای جنگ نرم دشمنان اسلام قرار گرفته اند تا با فرهنگ ناب اسلامی و شیعی به درستی آشنا شوند.
وی با بیان اینکه اولین شاگردانم دختر، پسر و همسرم بود گفت: در حال حاضر 10 کارآموز در کارگاه قلم زنی مشغول به کار هستند که علاوه بر آموزش هنر قلم زنی، آنان را با مرام و مسلک علی(ع) و مسائل اخلاقی در زندگی آشنا میکنم.
ابوالقاسمی با اشاره به اینکه هنر قلم زنی،«هنر فقرا» است عنوان کرد: این کار را میتوان با کمترین سرمایه با مبلغی بالغ بر حداقل 4 میلیون تومان میشود آغاز کرد از آنجا که فولاد و قلم را در کوره آهنگری خود میسازم با کمترین هزینه میتوان در این حوزه مشغول به فعالیت شد.
انتهای پیام