مرکز قرآن و عترت حوزه ۶ سال پس از تأسیس/ رونق قرآنی؛ چشم‌انتظار نگاه مدیران
گروه حوزه‌های علمیه: مرکز قرآن و عترت حوزه‌های علمیه هر چند دیر اما مولود مبارکی در حوزه است که در سال ۸۸ پا به عرصه وجود نهاد و ثمرات متعددی به دنبال آن خلق شد که مهمترین آن رسمیت‌بخشی به این فعالیت‌ها است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، قرآن در سال‌های قبل و حتی بعد از انقلاب در حوزه علمیه غریب بوده و این غربت نسبی همچنان پابرجاست؛ اگرچه زحمات زیادی برای رفع آن کشیده شده و برپایی شش دوره مسابقات رسمی قرآن در رشته‌های مختلف، برگزاری ده‌ها دوره تربیت مربی و دوره‌های آموزشی قرآن و کلاس‌های متعدد تفسیری ولو اینکه در حد مقدماتی باشد؛ گواه این مطلب است و باید به آن دروس رسمی قرآنی اعم از علوم قرآنی و تفسیر در مدارس مختلف و به‌ویژه مدارس سفیران هدایت را افزود.
حوزه نیز بر محوریت فقه بناشده و اگر اهل تفقه سراغی از قرآن بگیرند خود را به نهایت 500 آیه از 6236 آیه با عنوان آیات‌الاحکام محدود کرده‌اند اما در این بین فقهایی بوده‌اند که صبغه تفسیری داشته و یا در اوج قله فقاهت از حفظ قرآن و قرائت رسمی آن حمایت کرده‌اند که تشویق‌های بزرگانی مانند آیت‌الله‌العظمی بروجردی و آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی شاهد بر این مدعاست اما در سال 88 مرکز قرآن و عترت حوزه راه‌اندازی شد تا رونق بیشتری بر فعالیت‌های قرآنی در حوزه ببخشد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی مقنی، رئیس مرکز قرآن و عترت حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا در این باره می‌گوید: مرکز قرآن و عترت در دوره تصدی حجت‌الاسلام مصطفی حسینی در قالب یک اداره فعالیت می‌کرد و با اجازه آیت‌الله مقتدایی، مدیر وقت حوزه‌های علمیه بحث مرکز مطرح و ساختمانی که هم اکنون در آن مستقر هستیم، تهیه شد و فعالیت‌ها ادامه دارد.
مقنی می‌افزاید: تاکنون شش دوره مسابقات قرآن و عترت سراسری، نزدیک به 80 دوره تربیت معلم رشته‌های مختلف قرآنی و کارگاه‌های متعدد آموزشی برگزار شده است و راه‌اندازی دفاتر قرآن و عترت در استانها و واحدهای قرآن و عترت در مدارس از دیگر فعالیت‌های این مرکز محسوب می‌شود.
البته دفاتر قرآن و عترت سرنوشت و فرجام مورد انتظار را طی نکرد و عقیم ماند، زیرا در حد یک رابط دفتر تنزل پیدا کرد و به علت مشکلات بودجه‌ای نقش دفتری نیافت و در نهایت در ساختار حوزه چیزی با عنوان دفاتر قرآن و عترت دیده نشد؛ اگرچه قرار بود دفاتر در حوزه‌های هر استان ایجاد و هر دفتر نیز واحدهای قرآن و عترت را در مدارس علمیه ایجاد کند.
دفاتری که به سرانجام نرسیدند
حجت‌الاسلام مقنی درباره این دفاتر می‌گوید: تعدادی دفتر قرآن و عترت راه‌اندازی شد اما در ساختار حوزه این مسئله تعریف نشد ولی این به معنای کم شدن فعالیت‌های قرآنی در استانها نبوده و
ما این کمبود ساختاری و فیزیکی را با مدیریت جهادی برطرف کرده‌ایم به گونه‌ای که شاهد توسعه فعالیت‌های قرآنی در استانها هستیم و مسابقات نیز هر سال در مرحله مقدماتی در حوزه‌های استانی برگزار می‌شود و نفرات برتر آنها به مرحله کشوری راه یافته‌اند؛ مضاف بر اینکه امسال شاهد افزایش سه برابری تعداد شرکت‌کنندگان هستیم.
تربیت قاری و حافظ از دیگر برنامه‌هایی است که از ابتدا در دستور کار این مرکز قرار گرفت و امروز رونقی را در این عرصه شاهدیم اگرچه با انتظارات مردم از حوزه که مهد قرآن و علوم دینی و اسلامی است، فاصله دارد.
تربیت 20 قاری و 40 حافظ درجه یک
مقنی در این زمینه ادامه می‌دهد: براساس مصوبه 81 شورای عالی قرآن، برای ارج نهادن به مقام حافظان قرآن آزمون سالانه حفظ هر ساله از سوی مرکز قرآن و عترت برگزار شده و در حال برگزاری است. قبل از سال 89 آزمون فقط در قم برگزار می‌شد اما از سال 90 استانی شده و همه استانها خودشان به صورت همزمان با قم این آزمون را برگزار می‌کنند و استقبال فراوانی هم از این برنامه صورت می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: نزدیک به 20 قاری درجه یک و 40 حافظ کل خوب در سال‌های اخیر در حوزه تربیت شده‌اند و در چند سال اخیر بسیاری از رتبه‌های برتر استانی مسابقات اوقاف مربوط به قاریان و یا حافظان طلبه است.
مقنی به شورای قرآن و عترت زیر نظر معاونت تهذیب اشاره می‌کند و می‌افزاید: یکی از کارهای مرکز قرآن و عترت، تشکیل شش کارگروه قرائت، حفظ، ترجمه و تفسیر، حدیث، دعا و مناجات و ترویج فعالیت‌های قرآنی است که برخی فعال‌تر بوده و برخی هم فعالیت کمتری دارند.
غبارروبی شورای عالی حوزه از طرح درسی قرآن
این کارگروه‌ها طرح‌های خود را ارایه می‌دهند و در شورای قرآن و عترت، بررسی می‌شود. طرح درسی پایه یک تا ده حوزه از جمله این طرح‌ها بوده است که در کارگروه‌ها بررسی و در شورای قرآن و عترت تایید و حتی به رهبر معظم انقلاب اسلامی هم عرضه شد اما مدت‌های مدیدی است که طرح روی میز شورای عالی حوزه خاک می‌خورد؛ اگرچه به گفته حجت‌الاسلام هادی حسینخانی، معاون تهذیب حوزه‌های علمیه برخی موارد این طرح در نظام جدید آموزشی اعمال شده است.
حسینخانی در این باره می‌گوید: در سطح یک حوزه و از سال آینده تحصیلی برخی موارد طرح مذکور که توسط دوستان آماده شده است لحاظ خواهد شد اگرچه عین طرحی که ما داده‌ایم، نیست.
اما اعزام اساتید به مدارس علمیه استانها و تربیت کادر برای توسعه فعالیت‌های قرآنی در حوزه نیز از چشمان مدیران مرکز قرآن و عترت مغفول نمانده و این کار در قالب دوره‌های کوتاه مدت در حال انجام است.
اعزام 400 استاد
مقنی تصریح می‌کند: تنها 400 استاد در سال 93 به مدارس علمیه سراسر کشور اعزام شده‌اند و البته باید تعداد قابل توجه دیگری را هم به این آمار مربوط به سال‌های قبل از آن داد که اقدامی است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت.
مقنی کرسی تلاوت قرآن را هم از برنامه‌های دیگر این مرکز برمی‌شمارد و می‌گوید: این کرسی‌ها روبه افزایش بوده و هست و هر مدرسه بنا بر بضاعت خود اقدام به برپایی آنها کرده و می‌کند.
اگر چه این فعالیت‌ها در نگاهی منصفانه و قضاوتی عادلانه اتفاقات اندکی آن هم در فضایی که فقه قوت رایج آن است، نیست ولی از دیگر سو باید به انتظارات طلاب و مدیران مدارس هم نگریست؛ انتظاراتی که امروز با شکل‌گیری این مرکز رو به ازدیاد است و به گفته مقنی «طلاب و مدیران مدارس از ما انتظار بیشتری نسبت به گذشته دارند و می‌خواهند که کمک بیشتری در اجرای برنامه‌های قرآنی به آنها داشته باشیم» و طبیعتا برآوردن این انتظارات مستلزم همراهی بیشتر مدیران کلان حوزه و مدیریت کلان این نهاد علمی است.
بایسته‌های امروز حوزه
امروز حوزه علمیه با گذشته فرق‌های زیادی دارد؛ حوزه امروز نمی‌تواند نسبت به علوم انسانی بی‌تفاوت باشد، حوزه نمی‌تواند نسبت به مباحث کلامی بی‌تفاوت باشد و حوزه امروز نمی‌تواند همه سرمایه خود را صرف تربیت فقیه کند و اگر بخواهد همین کار را هم بکند باید فقهای تخصصی تربیت کند؛ زیرا عرصه دانش‌ها و نیازهای روز جامعه و دنیای اسلام، تخصصی شده است و تمامی این‌ها مستلزم این است که نگاه به قرآن در نگاه مدیران و مدیریت کلان حوزه تغییر کند اگرچه این تغییر کم کم در حال نمودار شدن است.
امروز طلاب حوزه در مدارس سفیران هدایت یکی از درس‌های جدی و اصلیشان، قرآن است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین نبوی، معاون تبلیغ حوزه در این باره می‌گوید: طلاب سفیران هدایت علاوه بر فراگیری فنون قرآنی باید تفسیر 15 جزء قرآن را یاد بگیرند و 15 جزء بقیه را هم در سطح تحصیلی بالاتر یعنی سطح سه.
رونق قرآنی حوزه؛ چشم انتظار نگاه مدیران
اگرچه نباید فعالیت‌های قرآنی را به مسابقات حفظ، قرائت و دوره‌های تربیت مربی محدود کرد زیرا تفسیر قرآن و سایر شقوق هم اهمیت کم نظیری دارند اما مقدمه یک امر واجب، واجب است و قرائت و حفظ مقدمه برای ورود به دانش تفسیر و تخصصی شدن در مباحث میان رشته‌ای است؛ مسئله‌ای که امروز بیشتر در کانون تمرکز فعالیت‌های مرکز قرآن و عترت حوزه بوده و هست و باید منتظر ماند تا ببینیم نهادهای مسئول بالادستی در حوزه چه نگاهی به این فعالیت‌ها دارند؛ نگاهی که می‌تواند رشد فعالیت‌های قرآنی حوزه را با سرعت و انرژی بیشتری به پیش ببرد یا نگاهی که می‌تواند رونق نسبی کارهای قرآنی در حوزه را مانند رونق تولید در کشور به رکود برساند؛ نگاهی که ساختمان سفید رنگ مرکز قرآن و عترت نیز به آن دل بسته است.
باسلام خدمت استاد مقنی امیدوارم در کارتان بیش ا زپیش موفق باشید وتوانید قران را از مهجوریت بین طلاب وروحانیون دربیاورید 
