به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از کردستان، در روایات پیامبر و اهل بیت(ع) در تبیین خانواده موفق به نکات مهمی اشاره شده وخانواده ای را موفق می دانند که زن و مرد هر کدام در جایگاه خود و زن نقش آفرینی داشته باشند.
مهربانی مرد نسبت به خانواده:
«قَالَ رسول الله ص أَحْسَنُ النَّاسِ إِیمَاناً أَحْسَنُهُمْ خُلُقاً وَ أَلْطَفُهُمْ بِأَهْلِهِ وَ أَنَا أَلْطَفُکمْ بِأَهْلِی» مرد باید مهربانترین افراد نسبت به خانواده اش باشد، احسنهم خلقاً یعنی اینکه مرد خوش خلق باشد، در روایتی داریم حسن معاشرت داشته باشد، در روایت دیگری شاخصه مرد موفق گشاده دستی مرد بیان شده است، در جای دیگری غیرت دینی بیان شده و در جای دیگری پاک دستی و پاک دامنی از شاخصه هایی است که ائمه اطهار(ع) برای مرد موفق بیان می کنند.
خصوصیات زن موفق
در مقابل شاخصههایی نیز برای زن موفق بیان شده است، در روایتی سه ویژگی برای یک زن موفق بیان می فرماید:
الف) زن باید اهل مهرورزی و عشق به همسرش باشند
ب) دلسوز نسبت به همسرش باشد
ج) اهل محبت کردن به همسر باشد.
اگر بخواهیم در مورد عشق ورزی نکته ای را بگوییم این است که عاشق بدی ها را نمی بیند، یکی از ویژگی های عشق های قبل از ازدواج این است که طرفین عیوب یکدیگر را نمی بینند و فقط خوبی های او را می بینند، وقتی عشق ایجاد شود و کمتر بدی طرف مقابل دیده شد مرحله بعدی، یعنی مرحله محبت و ابراز عاطفی است آغاز می شود.
د) زن خوب باید بر بدخلقی همسر صبور باشد و غیرت پذیری داشته باشد.
وقتی تأکید آموزههای دینی بر شاخصه های زن و مرد شایسته به صورت تجربی و علمی مورد بررسی قرار میدهیم، خواهیم دید هر وقت زن و مرد هر کدام در جایگاه خود قرار میگیرند، بنیانهای خانواده محکمتر میشود و شاید یکی از آسیبهایی که امروزه خانواده ما را تهدید می کند این است که زن و مرد، نقش خود را در خانواده به درستی ایفا نمیکند و گاهی در این میان جابجایی نقش یا حذف نقش صورت میگیرد.
متأسفانه امروز وقتی به نمونههای بیرونی خانواده نگاه میکنیم، میبینیم مردان نقش عابر بانک را بازی میکنند و باید پولی کسب کند و آن را هزینه مایحتاج خانواده کنند، یا زن در خانه نقش یک نیروی خدماتی را ایفا میکند، البته اینها بد نیست، اما جزئی از زندگی هستند، نه تمام زندگی، آن چیزی که امروز نیاز داریم این است که؛ نقش مردان فراتر از کسب درآمد است و نقش زن هم فراتر از خانه داری یا کار در بیرون است یعنی به این ملاکهایی که آموزههای اسلامی برای جایگاه زن و مرد برشمرده اهمیت داده شود تا به تدریج زندگی ها به سمت و سوی اسلامی حرکت کند، چون اگر به آن سمت نرویم نگرانی هایی که در کلام مقام معظم رهبری و دیگر شخصیت های بزرگ علمی می بینیم، آرام آرام اتفاق میافتد و آمارهای طلاق افزایش می یابد و متاسفانه طلاق عاطفی در خانواده ها هم آکنون رو به افزایش است.
اسلام چه الگویی برای خانواده موفق اسلامی معرفی میکند؟
قطعاً بهترین الگو برای جامعه اسلامی ما، خانواده امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهمالاسلام است یعنی وقتی یک خانواده موفق را مورد بررسی قرار می دهیم، می بینیم آن خانواده موفقیت های درونی و بیرونی دارد که در تربیت نسل، کاملاً مؤثر هستند. خانواده ای که در مدل اسلامی پیش می رود، سه مرحله آرامش؛ مودت و رحمت را دارد، لذا خانواده در این الگو، محلی برای بندگی خدا می شود؛ وقتی از امیرالمؤمنین سؤال می کنند، زهرای مرضیه را چگونه یافتی؟ می فرمایند؛ بهترین یاری دهنده در بندگی خدا. یا می فرمایند؛ وقتی وارد منزل می شدم و نگاهم به زهرای مرضیه میافتاد تمام سختیهای زندگی را فراموش می کردم، به آرامش می رسیدم و این آرامش منجر به بندگی خدا می شود.
دومین نکته ای که در خانواده بر اساس سبک زندگی اسلامی اتفاق می افتد، تربیت نسلهای شایسته است، در تربیت دینی ما میگویند؛ وقتی میخواهید همسری اختیار کنید به دنبال کسی باشید که بتواند مادر خوبی برای فرزندان شما باشد، اگر فضای یک زندگی آکنده از آموزههای اسلامی شد زمینه ساز فراهم آمدن خانواده سالمی است که سلول های جامعه را تشکیل میدهد و راه آورد جامعه سالم است.
چگونه مفاهیم دینی را در خانواده نهادینه کنیم؟
در بحث نهادینه کردن مفاهیم دینی باید به پنج عامل اساسی توجه کنیم:
1)- اولین نکته لقمه حلال است، چون لقمه حلال چظرف پذیرش را آماده میکند، حضرت اباعبدالله الحسین(ع) وقتی در برابر سپاه عمر سعد قرار گرفت و خود و خانواده شریفشان را معرفی کردند، آن ها هلهله می کردند، حضرت فرمودند: «فَقَدْ مُلِئَتْ بُطُونُکمْ مِنَ الْحَرَامِ وَ طُبِعَ عَلَی قُلُوبِکم» اینها شکمهایشان از حرام پر شده است و دیگر حق را نمی پذیرند.
2)- دومین نکته این است که روزی نورانی باشد و این نقش ممتاز مادران را می طلبد. مادری که با وضو لقمه را آماده می کند و با ذکر خداوند؛ فضای خانه را آکنده می کند نورانیت و زمینه و بستری را فراهم می آورد تا آموزه های دینی به صورت عمیق تری در وجود فرزندان قرار بگیرد، این را ما در سیره بزرگان می بنیم، وقتی از مادر شیخ انصاری سؤال می شود چگونه فرزندت این گونه شد؟ پاسخ می دهد که شیر بدون وضو به او ندادم، یعنی ظرف تربیتی او را آماده کردم، اینکه می گوییم لقمه طیب و نورانی، یعنی همین پدری که علاوه بر اینکه روزی حلال تهیه می کند، روزی را با وضو فراهم می کند و مادری که وقتی در منزل، لقمه فرزندانش را آماده می کند، گوشش آلوده به شنیدن موسیقی و گناهانی مانند غیبت نمی شود، او ظرف تربیت فرزندش را بهتر مهیا می کند.
3)- سومین نکته در تربیت فرزند این است که؛ فرزندان بر اساس آنچه می بینند تربیت می شوند لذا الگوی عملی بسیار مهم است و مهم ترین نقش را پدر و مادر، خصوصاً مادر دارد، چون بیش ترین زمان را مادر با فرزند سپری می کند آن هم مادری که توجه به آموزهها و رفتارها و امور معنوی دارد، طبعاً فرزندش از او نقش می پذیرد لذا کارشناسان می گویند 67درصد یادگیری انسان ها از طریق دیدن شکل می گیرد و لذا در آموزه های دینی هم داریم «کُونُوا دُعاةَ النّاسِ إلَی الْخَیْرِ بِغَیْرِ ألْسِنَتِکُم، لِیَرَوا مِنْکُمُ الإجْتِهَادَ وَالصِّدْقَ وَالْوَرعَ»مردم را با چیزی غیر زبان خود به حق دعوت کنید.
4)- چهارمین نکته این است که کودکان بر اساس آنچه که می شنوند تربیت می شوند، بچه ای که به دنیا می آید در گوش او اذان و اقامه بگویید، یعنی از همان اول به او بگویید، آمدهای تا بندگی کنی، یا جملات زیبا و نورانی را می شنود، مثل کلام خدا؛ مثل دعا؛ مثل ارتباط کلامی خوب والدین با همدیگر این کودک در مسیر تربیت قرار می گیرد.
5)- پنجمین نکته ای که زمینه ساز تربیت است این است که بچه ها بر اساس آنچه که می گویند، تربیت می شوند، و این مطلب در سیره تربیتی اهل بیت(ع) قابل مشاهده هست. امام باقر علیه السلام فرمودند: وقتی فرزندانتان به سن سه سالگی رسیدند به آن ها بگویید؛ هفت بار لا اله الا الله بگویند؛ سه سال و هفت ماه و بیست روز که شدند به آن ها بگویید؛ هفت بار محمد رسول الله بگویند و به چهار سالگی که رسیدند، به آن ها بگویید هفت بار صلی الله علی محمد و آله بگویند. دائم به ما می گویند، اینها را به بچهها بگویید و به آنها القا کنید.
عاملهای مؤثر دیگر در تربیت کودکان، دوستان، رسانه، محیط های آموزشی و محله زندگی است، هر چه این عوامل پاکتر باشند فرزندان ما هم پاکتر میشوند.
تبیان کردستان