مؤلف ذکر مبارک:
انتشار جلد ششم «ذکر مبارک» با هدف تدبر دانشجویان
گروه دانشگاه: صدیقی از مؤلفین مصحف ذکر مبارک اظهار کرد: این مصحف برای افرادی که اندک آشنایی با زبان قرآن دارند و نیز علاقه‌مند آشنایی با مفاهیم قرآن به صورت مختصر اما دقیق هستند، مناسب است؛ 3 پیوست حاوی نکات انگیزشی و مهارتی برای تدریس درس کارگاه قرائت و ترجمه در مصحف لحاظ گردیده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)،
نشست تخصصی «مصاحف آموزشی قرآن كريم» ويژه اساتید درس کارگاه قرائت و
ترجمه
قرآنِ گروه رشته علوم قرآن و حديث، به همت مركز هماهنگی و توسعه پژوهش و
آموزش عالی قرآنی كشور، ۶ بهمن ماه سال جاری در دانشگاه
تهران برگزار خواهد شد. یکی از مصحف‌های مورد بررسی در این نشست، «مصحف ذکر
مبارک» است که مجموعه‌ای شش جلدیست و توسط حجج اسلام حسین صدیقی و سیدمهدی
هاشمی نگارش شده است.
حجت‌الاسلام حسین صدیقی، یکی از مؤلفین این کتاب و مدیر بخش تفسیر موسسه نورالثقلین در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به انتشار جلد ششم این کتاب و ارائه آن در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم، گفت: این کتاب مجموعه‌ای شش جلدی است که تا‌کنون سه جلد آن به زیور طبع آراسته شده است. تالیف مصحف ذکر مبارک در جلد ششم، حاصل دو جریان جداگانه بود که این دو در یک نقطه تلاقی پیدا کردند؛ جریان اول واحدهایی است به نام کارگاه‌های قرائت و ترجمه قرآن که در سرفصل جدید آموزشی رشته‌های قرآن و حدیث تعریف شده که اهداف ویژه‌ای را دنبال می‌کند. در کارگاه قرائت و ترجمه 1 بنا دارند درک معانی آیات مبارکه سوره‌های جز 30 قرآن تدریس شود، هم‌چنین توانایی روخوانی صحیح و روان آیات و نیز کسب توانمندی‌های لازم برای فهم و تدبر در آیات با محوریت جز 30 و حفظ سوره‌های ناس تا ضحی جز 30 قرآن، بخشی از اهداف این کارگاه‌ها است.
وی افزود: وزارت علوم و مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور به دنبال مصحفی بودند که این اهداف را در خودش جای دهد. جریان دوم؛ پرونده ذکر مبارک است که از حدود 5 سال پیش مجموعه‌ای به نام ذکر مبارک در موسسه نورالثقلین قم تدوین شد و هدف این بود که غالب افرادی که اندک آشنایی با زبان قرآن و ادبیات عرب دارند و نیز علاقه‌مندان آشنایی با مطالب و مفاهیم قرآن که می‌خواهند به صورت مختصر اما دقیق با این مفاهیم آشنا شوند، از این مصحف استفاده کنند.
صدیقی ادامه داد: اگر بنا بود کسی یک دور کل قرآن کریم را با تفاسیر موجود بخواند و درک کند، مثل یک اقیانوس‌پیمایی بود که در دریای بی‌کران و عمیقی می‌افتاد و راه به جایی نمی‌برد. لذا با تفاسیر موجود این اتفاق نمی‌افتد و این مصحف به همین منظور و برای جمیع این اهداف به رشته تالیف درآمد.
مدیر کارگروه تفسیر قرآن گفت: قطع کتاب از حد معمولی کمی بزرگ‌تر است و در قطعه وزیری چاپ شده و برای اینکه طوری باشد که هم حفظ مصحف داشته باشیم و نیز در کنار آن یادگیری ترجمه، تفسیر و واژگان مورد بحث در کتاب قرار گیرد به این شکل چاپ شده است. هر صفحه را که باز کنید یک طرف صفحه متن آیات قرآن آمده و در کنارش واژگان و در قسمت پایین صفحه ترجمه آیات با استفاده از ترجمه استاد انصاریان قرار گرفته، در قسمت واژگان هم سعی شده بر خلاف اغلب تفاسیر که همه واژگان آیات معنا شده، آن وا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ژه‌هایی که معنای آن‌ها در ترجمه آیات به خوبی روشن نیست معنا شود و در این قسمت گردآوری شده است. در بعضی موارد توضیحاتی که تفاوت و شباهت‌های ریشه اصلی واژه را با آن واژه مشخص می‌کند، تبیین شده است. منبع این قسمت واژگان هم منابع لغوی از جمله قاموس قرآن، التحقيق فی كلمات القرآن‌الكريم، العین و المفردات راغب است و آدرس هر واژه مشخص گردیده که از کدام منبع استفاده شده است.
وی اظهار کرد: در صفحه رو‌به‌رو بخشی وجود دارد به نام نکات تفسیری و در این بخش مهم‌ترین نکات تفسیری است که به بیان نمای کلی آیات می‌پردازد، هم‌چون شان نزول آیات، ارتباط آیات با یکدیگر، بیان روایات تفسیری و تبیین تنگاهای فهم آیات که همگی در این بخش جای می‌گیرند. اگر کسی واژگان را خوانده باشد درک این مطالب برایش آسان خواهد بود. دو ستون در این صفحه وجود دارد که در یک ستون پیام‌های آیات است و شامل پیام‌های کاربردی آیات است که عمدتا از تفسیر نور بهره گرفته شده است و ستون دیگر سوال‌های پژوهشی از آیات آن صفحه از قرآن آمده و 3 سوال پژوهشی در هر صفحه آورده شده و در واقع در اثنای این سوالات گاهی نکات ادبی، تفسیری و روایی مطرح شده تا انگیزه‌ای برای مطالعه بیشتر دانشجو شود.
صدیقی افزود: در این مصحف تا کنون حدود 20 جز قرآن چاپ شده است. جلد اول 5 جز اول قرآن است تا پایان سوره مبارکه نسا، جلد دوم از سوره مبارکه مائده تا پایان سوره مبارکه توبه و جلد سوم آن از سوره مبارکه یونس تا انتهای سوره مبارکه کهف است. جلد ششم نیز که به تازگی تالیف شده از سوره مبارکه احقاف تا پایان سوره مبارکه ناس است. جلد ششم به این دلیل که متناسب با سرفصل‌های وزارت علوم و کارگاه ترجمه و قرائت رشته‌های علوم قرآن و حدیث بود، از سوی مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور جهت ارائه در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم که در بهمن ماه برگزار می‌شود، انتخاب شد.
وی در خصوص ارائه این مصحف در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم گفت: در این نشست یک روش تدریس برای این مصحف ارائه می‌شود تا مصحف متناسب با فضای تحصیلی در کارگاه‌های ترجمه و قرائت تدریس شود و نشست مصاحف در این راستا است. در ارائه این مصحف علاوه بر توضیح قسمت‌های مختلف مصحف، جدولی نیز آماده شده که ارائه خواهد شد. در این جدول اینکه هر روز چه قسمت‌هایی باید تدریس شود، دانشجویان چه تکالیفی دارند و کدام بخش‌های باید طبق زمان‌بندی حفظ شود، لحاظ شده است. طبق این جدول به‌طور مثال آمده: جلسه سوم مرور حفظ صفحه 304 قرآن است و زمان‌بندی هر برنامه نیز مشخص است. فی‌المثل برای تدریس پیام آیات 20 دقیقه و تطبیق عملی روش حفظ 25 دقیقه زمان تعیین شده، این جدول به اساتید داده می‌شود که در برنامه‌ریزی و زمان‌بندی جهت تدریس مشکلی نداشته باشند.
دبیر مسابقات معارف اوقاف افزود: از نکات دیگری که در روش تدریس این مصحف ارائه خواهد شد، پیوست‌های مصحف است، 3 پیوست در این مصحف وجود دارد؛ یک پیوست درباره مراحل فهم است، چرا که یکی از سرفصل‌هایی که در این درس قرار داده شده بود، این عنوان بود، اما در کتاب ذکر مبارک به طور مستقل بیان نشده، پیشنهاد ما این بود که این بخش در یک پیوست و در همان بخش روش تدریس قرار گیرد تا اساتید بتوانند استفاده کنند. پیوست دوم در ارتباط با حفظ آیات کریمه است چرا که دانشجویان باید حدود 20 جز قرآن را طی این درس حفظ کنند و شاید دانشجویان و اساتید با این امر انس کافی را نداشته باشند و نکات انگیزشی و مهارتی برای این مهم نیاز باشد. در پیوست دوم اهمیت و روش حفظ قرآن را قرار دادیم که حجت‌الاسلام قاسمی زحمت این بخش را کشیدند و این بخش یک بازبینی و خلاصه‌ای از درس‌نامه حفظ قرآن است که حاصل تالیف چند تن از اساتید حفظ است. پیوست سوم نیز پاسخ سوالات پژوهشی است و متناسب با 2 جزئی که محدوده تدریس است (جز 29 و 30) در مصحف قرار داده شده تا اگر اساتید به آن نیاز داشتند مورد استفاده قرار گیرد.
این مولف تاکید کرد: اصل این مصحف توسط وزارت علوم و مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور مورد تایید است و تنها اختیار را به اساتید داده‌اند که پس از ارائه همه این مصحف‌ها، اساتید تصمیم خواهند گرفت از کدام مصحف به عنوان منبع تدریس استفاده کنند. جلد ششم این مصحف چاپ اول است و این جلد در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این جلد هم‌چنین در انتشارات آیه نور وابسته به موسسه نورالثقلین قم و در 3000 جلد به درخواست وزارت علوم جهت تدریس در درس کارگاه قرائت و ترجمه رشته‌های قرآن و حدیث چاپ شد.
یادآور می‌شود، مصحف ذکر مبارک، مجموعه‌ای شش جلدیست که توسط حجج اسلام حسین صدیقی و سیدمهدی هاشمی نگارش شده است و تا‌کنون سه جلد به همراه جلد ششم آن توسط انتشار آیه نور مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نوالثقلین قم به زیور طبع آراسته شده است. جلد ششم این مصحف برای ارائه در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم که بهمن‌ماه برگزار خواهد شد، انتخاب شده است.
حجت‌الاسلام حسین صدیقی، یکی از مؤلفین این کتاب و مدیر بخش تفسیر موسسه نورالثقلین در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با اشاره به انتشار جلد ششم این کتاب و ارائه آن در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم، گفت: این کتاب مجموعه‌ای شش جلدی است که تا‌کنون سه جلد آن به زیور طبع آراسته شده است. تالیف مصحف ذکر مبارک در جلد ششم، حاصل دو جریان جداگانه بود که این دو در یک نقطه تلاقی پیدا کردند؛ جریان اول واحدهایی است به نام کارگاه‌های قرائت و ترجمه قرآن که در سرفصل جدید آموزشی رشته‌های قرآن و حدیث تعریف شده که اهداف ویژه‌ای را دنبال می‌کند. در کارگاه قرائت و ترجمه 1 بنا دارند درک معانی آیات مبارکه سوره‌های جز 30 قرآن تدریس شود، هم‌چنین توانایی روخوانی صحیح و روان آیات و نیز کسب توانمندی‌های لازم برای فهم و تدبر در آیات با محوریت جز 30 و حفظ سوره‌های ناس تا ضحی جز 30 قرآن، بخشی از اهداف این کارگاه‌ها است.
وی افزود: وزارت علوم و مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور به دنبال مصحفی بودند که این اهداف را در خودش جای دهد. جریان دوم؛ پرونده ذکر مبارک است که از حدود 5 سال پیش مجموعه‌ای به نام ذکر مبارک در موسسه نورالثقلین قم تدوین شد و هدف این بود که غالب افرادی که اندک آشنایی با زبان قرآن و ادبیات عرب دارند و نیز علاقه‌مندان آشنایی با مطالب و مفاهیم قرآن که می‌خواهند به صورت مختصر اما دقیق با این مفاهیم آشنا شوند، از این مصحف استفاده کنند.
صدیقی ادامه داد: اگر بنا بود کسی یک دور کل قرآن کریم را با تفاسیر موجود بخواند و درک کند، مثل یک اقیانوس‌پیمایی بود که در دریای بی‌کران و عمیقی می‌افتاد و راه به جایی نمی‌برد. لذا با تفاسیر موجود این اتفاق نمی‌افتد و این مصحف به همین منظور و برای جمیع این اهداف به رشته تالیف درآمد.
مدیر کارگروه تفسیر قرآن گفت: قطع کتاب از حد معمولی کمی بزرگ‌تر است و در قطعه وزیری چاپ شده و برای اینکه طوری باشد که هم حفظ مصحف داشته باشیم و نیز در کنار آن یادگیری ترجمه، تفسیر و واژگان مورد بحث در کتاب قرار گیرد به این شکل چاپ شده است. هر صفحه را که باز کنید یک طرف صفحه متن آیات قرآن آمده و در کنارش واژگان و در قسمت پایین صفحه ترجمه آیات با استفاده از ترجمه استاد انصاریان قرار گرفته، در قسمت واژگان هم سعی شده بر خلاف اغلب تفاسیر که همه واژگان آیات معنا شده، آن وا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ژه‌هایی که معنای آن‌ها در ترجمه آیات به خوبی روشن نیست معنا شود و در این قسمت گردآوری شده است. در بعضی موارد توضیحاتی که تفاوت و شباهت‌های ریشه اصلی واژه را با آن واژه مشخص می‌کند، تبیین شده است. منبع این قسمت واژگان هم منابع لغوی از جمله قاموس قرآن، التحقيق فی كلمات القرآن‌الكريم، العین و المفردات راغب است و آدرس هر واژه مشخص گردیده که از کدام منبع استفاده شده است.
وی اظهار کرد: در صفحه رو‌به‌رو بخشی وجود دارد به نام نکات تفسیری و در این بخش مهم‌ترین نکات تفسیری است که به بیان نمای کلی آیات می‌پردازد، هم‌چون شان نزول آیات، ارتباط آیات با یکدیگر، بیان روایات تفسیری و تبیین تنگاهای فهم آیات که همگی در این بخش جای می‌گیرند. اگر کسی واژگان را خوانده باشد درک این مطالب برایش آسان خواهد بود. دو ستون در این صفحه وجود دارد که در یک ستون پیام‌های آیات است و شامل پیام‌های کاربردی آیات است که عمدتا از تفسیر نور بهره گرفته شده است و ستون دیگر سوال‌های پژوهشی از آیات آن صفحه از قرآن آمده و 3 سوال پژوهشی در هر صفحه آورده شده و در واقع در اثنای این سوالات گاهی نکات ادبی، تفسیری و روایی مطرح شده تا انگیزه‌ای برای مطالعه بیشتر دانشجو شود.
صدیقی افزود: در این مصحف تا کنون حدود 20 جز قرآن چاپ شده است. جلد اول 5 جز اول قرآن است تا پایان سوره مبارکه نسا، جلد دوم از سوره مبارکه مائده تا پایان سوره مبارکه توبه و جلد سوم آن از سوره مبارکه یونس تا انتهای سوره مبارکه کهف است. جلد ششم نیز که به تازگی تالیف شده از سوره مبارکه احقاف تا پایان سوره مبارکه ناس است. جلد ششم به این دلیل که متناسب با سرفصل‌های وزارت علوم و کارگاه ترجمه و قرائت رشته‌های علوم قرآن و حدیث بود، از سوی مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور جهت ارائه در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم که در بهمن ماه برگزار می‌شود، انتخاب شد.
وی در خصوص ارائه این مصحف در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم گفت: در این نشست یک روش تدریس برای این مصحف ارائه می‌شود تا مصحف متناسب با فضای تحصیلی در کارگاه‌های ترجمه و قرائت تدریس شود و نشست مصاحف در این راستا است. در ارائه این مصحف علاوه بر توضیح قسمت‌های مختلف مصحف، جدولی نیز آماده شده که ارائه خواهد شد. در این جدول اینکه هر روز چه قسمت‌هایی باید تدریس شود، دانشجویان چه تکالیفی دارند و کدام بخش‌های باید طبق زمان‌بندی حفظ شود، لحاظ شده است. طبق این جدول به‌طور مثال آمده: جلسه سوم مرور حفظ صفحه 304 قرآن است و زمان‌بندی هر برنامه نیز مشخص است. فی‌المثل برای تدریس پیام آیات 20 دقیقه و تطبیق عملی روش حفظ 25 دقیقه زمان تعیین شده، این جدول به اساتید داده می‌شود که در برنامه‌ریزی و زمان‌بندی جهت تدریس مشکلی نداشته باشند.
دبیر مسابقات معارف اوقاف افزود: از نکات دیگری که در روش تدریس این مصحف ارائه خواهد شد، پیوست‌های مصحف است، 3 پیوست در این مصحف وجود دارد؛ یک پیوست درباره مراحل فهم است، چرا که یکی از سرفصل‌هایی که در این درس قرار داده شده بود، این عنوان بود، اما در کتاب ذکر مبارک به طور مستقل بیان نشده، پیشنهاد ما این بود که این بخش در یک پیوست و در همان بخش روش تدریس قرار گیرد تا اساتید بتوانند استفاده کنند. پیوست دوم در ارتباط با حفظ آیات کریمه است چرا که دانشجویان باید حدود 20 جز قرآن را طی این درس حفظ کنند و شاید دانشجویان و اساتید با این امر انس کافی را نداشته باشند و نکات انگیزشی و مهارتی برای این مهم نیاز باشد. در پیوست دوم اهمیت و روش حفظ قرآن را قرار دادیم که حجت‌الاسلام قاسمی زحمت این بخش را کشیدند و این بخش یک بازبینی و خلاصه‌ای از درس‌نامه حفظ قرآن است که حاصل تالیف چند تن از اساتید حفظ است. پیوست سوم نیز پاسخ سوالات پژوهشی است و متناسب با 2 جزئی که محدوده تدریس است (جز 29 و 30) در مصحف قرار داده شده تا اگر اساتید به آن نیاز داشتند مورد استفاده قرار گیرد.
این مولف تاکید کرد: اصل این مصحف توسط وزارت علوم و مرکز هماهنگی و توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی کشور مورد تایید است و تنها اختیار را به اساتید داده‌اند که پس از ارائه همه این مصحف‌ها، اساتید تصمیم خواهند گرفت از کدام مصحف به عنوان منبع تدریس استفاده کنند. جلد ششم این مصحف چاپ اول است و این جلد در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم مورد بررسی قرار خواهد گرفت. این جلد هم‌چنین در انتشارات آیه نور وابسته به موسسه نورالثقلین قم و در 3000 جلد به درخواست وزارت علوم جهت تدریس در درس کارگاه قرائت و ترجمه رشته‌های قرآن و حدیث چاپ شد.
یادآور می‌شود، مصحف ذکر مبارک، مجموعه‌ای شش جلدیست که توسط حجج اسلام حسین صدیقی و سیدمهدی هاشمی نگارش شده است و تا‌کنون سه جلد به همراه جلد ششم آن توسط انتشار آیه نور مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت نوالثقلین قم به زیور طبع آراسته شده است. جلد ششم این مصحف برای ارائه در نشست مصاحف آموزشی قرآن کریم که بهمن‌ماه برگزار خواهد شد، انتخاب شده است.
مطالب مرتبط
