مدیر حوزههای علمیه:
آثار چهارگانه خمس در اسلام، بیانگر اهمیت آن است
گروه اجتماعی: مدیر حوزههای علمیه کشور به تشریح آثار خمس در زمینههای عبادی ، اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی پرداخت.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز 5 اسفند در همایش خمس و تعالی فرهنگ جامعه در مدرسه امام کاظم(ع) گفت: خمس، فریضهای چند بعدی است.
وی افزود: حداقل خمس را میتوان در چهار نظام اسلام جای داد؛ نظام اول، نظام عبادی است که برای تحلیل و بررسی آن، در زمینه خودسازی و عبادت این بحث کاملا مطرح است.
وی تصریح کرد: نظام عبادی اسلام، به معنای خاص، منحصر در اعمال خاص یعنی نماز و روزه نیست زیرا عبادت در اسلام مباحث اقتصادی و مالی را نیز در بر میگیرد.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: در عبادت عام همه اعمال را میتوان در این دایره جای داد که از امتیازات دستگاه دینی ما است؛ ولی خمس و زکات نشان دهنده آن است که در عبادات به معنای خاص که متقوم به قصد قربت است یک فریضه اقتصادی نیز جای دارد.
مدیر حوزههای علمیه گفت: خمس وزکات نشان دهنده آن است که عبادت در مکتب اسلام تنها تامین کننده ارتباط انسان با خدا نیست بلکه در ذیل ارتباط با خدا، باید ارتباط با جامعه و نیازمندان و تامین مصالح اجتماعی نیز لحاظ شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: در نظام اقتصادی اسلام، خمس و زکات، جایگاه رفیعی دارند؛ همین نکته بیان میکند که نظام اقتصادی ما دارای عمق عبادی است؛ امتزاج عبادت و اقتصاد در بحث خمس جلوه گر است.
وی تصریح کرد: در نظام فرهنگی و اجتماعی اسلام نیز خمس، دارای یک مولفه مهم در کاهش آلام اجتماعی و کاهش آسیبهای اجتماعی و گشایش درها برای ارتقای فرهنگی جامعه قراردارد؛ نظام فرهنگی و اجتماعی اسلام با خمس جان میگیرد.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: خمس در نظام سیاسی اسلام نیز دارای کارکرد است؛ خمس در اینجا نیز پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام بوده است؛ به خصوص در تاریخ مرجعیت خمس دارای کارکردهای مهمی بوده است.
مدیر حوزههای علمیه گفت: خمسی که در فقه ما دارای یک باب است، همزمان در چهار محور و نظام اسلامی دارای جایگاه است که شامل نظام عبادی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و سیاسی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: اگر همه مکلفان خمس را پرداخت کنند بسیاری از مشکلات جامعه در زمینه فرهنگی و اجتماعی حل می‌شود.
وی تصریح کرد: در ادای خمس نیز باید به نکات مهمی اشاره کرد؛ از جمله اینکه در خمس باید قصد قربت و آزادی در پرداخت لحاظ شود؛ در هنگام پرداخت خمس باید شاکر خدا بود؛ خمس رابطه بین مکلفان و امام و اهل بیت(ع) و خداوند را تحکیم میکند.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: گامهای علمی بسیاری در زمینه خمس باید برداشته شود؛ در نظامات درسهای خارج، خمس در کنار زکات دارای یک جایگاه جدی است؛ به رغم میراث بزرگ فقهی همچنان سوالات فقهی متعددی وجود دارد؛ اگر کسی حجم عظیم سوالات در خصوص خمس را جمع آوری کند و به کارهای فقهی گذشته نیز نظر بیاندازد حس میکند باید در این زمینه کارهای بیشتری انجام شود.
مدیر حوزههای علمیه گفت: علاوه بر تحقیقات فقهی، نیازمند تحقیقات کلامی و فلسفه شناسی خمس داریم که در این زمینه باید کارهای وسیعتری انجام داد؛ به خصوص با چهارنظامی که با خمس ارتباط دارند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: از منظر علوم اجتماعی نیز باید تحقیقات متعددی در زمینه خمس انجام داد؛ در این زمینه باید از یک نگاه اجتماعی ابواب جدیدی بازد کرد.
وی تصریح کرد: در ترویج و تبلیغ خمس نیز نیازمند تاکید و نگاه علمی و به کارگیری روش های درست هستیم؛ در نظام آموزش و پرورش باید به شکل سنجیده، مقوله خمس از مناظر مختلف تشریح شود.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به ایام شهادت حضرت زهرا(س) اظهارکرد: امام علی(ع) در فراق حضرت زهرا(س) بیان کردند که غم شما جاودانه است و شبها در این غم خواهم ماند واین غم نیز پایان ندارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: در باب خمس و مسایل پیرامون آن باید به پاسخ دهی شبهات پرداخت و ابعاد آن نیز در خصوص ارایه راه حلهای دقیق پرداخته شود.
وی تصریح کرد: خمس محور احیای حوزههای علمیه است و این محور عاطفی برای گسترش و رواج حوزههای علمیه باید تقویت شود؛ البته دایره مصارف خمس، بسیار وسیع است ولی ارایه این آمار مصارف موجب دلگرمی مردم خواهد شد؛ حوزهها نیز محور اداره خود را از جایگاه مردمی میدانند.
آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی شهریه و مسایل مرتبط به حوزه را از محل وجوهات میپردازند و مقید هم هستند که این اتفاق رخ دهد؛ ایشان بر این مساله تاکید دارند که مخارج حوزهها و شهریهها از محل وجوهات انجام شود.
مدیر حوزههای علمیه گفت: جامعه محصلان و اساتید و محققان حوزه علمیه بر اساس همین رابطه عاطفی و مالی با تودههای مردم زندگی خود را قرار دادهاند و از نظر مالی نیز ارقام ناچیزی را اخذ میکنند؛ گاهی وقتی آمار شهریه طلاب را بیان میکنیم خودمان شرمنده می شویم چون واقعا این مبالغ ناچیز است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عنوان کرد: آیه 41 سوره انفال با تفسیر ائمه و روایاتی که با قطع از این آیه بیان شده است بیانگر جایگاه قدسی و الهی خمس است و به همین دلیل در معرض شبهه افکنی است.
مدیر حوزههای علمیه گفت: عمق و ماندگاری عزای حضرت زهرا(س) از شخصیتی چون امام علی(ع) بیانگر اهمیت و جایگاه حضرت زهرا(س ) است؛ این مساله بیانگر جایگاه زن در اسلام در مقابل فرهنگ منحط غربی است.
