فراز و فرود کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی در سال 95؛
بحث‌های نظری؛ مهم‌ترین چالش کمیسیون پژوهش در نظام سلامت
گروه فعالیت‌های قرآنی: دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت ضمن بیان برخی چالش‌های پیش روی این کمیسیون، گفت: اعتقاد دارم، سال 96 هم در بحث پژوهش و هم تعریف ادبیات در این حوزه و هم‌اندیشی که بتواند نقشه راه را برای ما مشخص کند، سال خوبی خواهد بود.
محمدرضا فراهانی، دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به اینکه کمیسیون پژوهش قرآنی و آموزش عالی در نظام سلامت مقداری با کمیسیون هم‌وزن خود در وزارت علوم متفاوت است، گفت: در حوزه قرآن و سلامت هنوز چشم‌انداز روشنی وجود ندارد و تعاریف جامعی صورت نگرفته است که نشان دهد این دو چه نسبتی با هم دارند.
وی با تأکید بر اینکه تعاریف بسیار متفاوتی در این حوزه ارائه شده است، افزود: برخی اعتقاد دارند این دو حوزه نسبت چندانی با هم ندارند؛ چرا که قرآن را کتاب پزشکی، جغرافی، مهندسی و ... نمی‌دانند و اعتقاد دارند اگر قرآن در جایی از سلامت حرف زده است آن صحبت با وجود اینکه دقیق و اساسی است اما اصولاً نیامده است مشکل سلامت انسان را برطرف کند تا بگوئیم قرآن کتاب پزشکی است.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت تصریح کرد: عده‌ای دیگر به صورت افراطی اعتقاد دارند که هر چیزی در حوزه سلامت نیاز باشد در قرآن وجود دارد و قرآن همه سوالات ما را در این زمینه می‌تواند پاسخ دهد، این موضوع نیز بعضاً سنت و قرآن را حتی در زمینه پزشکی کافی می‌دانند و طب اسلامی را معرفی می‌کنند.
فراهانی در ادامه این بخش از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه اعتقاد سومی هم وجود دارد که بینابینی است، گفت: این افراد اعتقاد دارند که نسبت قرآن و سلامت به این مربوط است که از سلامت چه تعریفی ارائه شود، اگر سلامت جسمانی باشد ممکن است نکته زیادی پیدا نشود، اما اگر سلامت روانی و اجتماعی و معنوی مدنظر باشد ممکن است نکات زیادی پیدا شود و گفته شود یکی از اهداف قرآن و معارف و مفاهیم آن تأمین سلامت معنوی انسان است، پس در این بخش ارتباط بسیار زیادی پیدا می کند.
وی همچنین اظهار کرد: در سال 95 جلسات متعددی برگزار شد که نقشه راه را در حوزه پژوهش مشخص کند، در این بخش به موارد نهایی نیز دست یافتیم اما اختلاف نظرهای جدی بر اساس همین نسبتی که گفته شد وجود داشت، در نهایت نیز به این نتیجه رسیدیم که سال آینده همایشی را برگزار کنیم و فراخوان مقاله بدهیم تا در آن نسبت قرآن و سلامت را مورد بررسی قرار دهیم. قبل از آن نیز یک کارگروه را درست خواهیم کرد و یک سری تعاریف پایه برای آن همایش ارائه خواهیم داد، در ادامه نیز نظر صاحب نظران را در آن همایش دریافت خواهیم کرد. این کاری است که در دو سال گذشته انجام داده‌ایم و این برنامه‌ریزی ما برای سال 96 است.
معاون فرهنگی دانشجویی وزیر بهداشت در مورد جلسات کمیسیون در سال 95 نیز گفت: برای اینکه در جلسه اصلی کمیسیون خروجی‌ای داشته باشیم، با توجه به اینکه محتوا برای آن کمیسیون تهیه نشد و کارگروه‌ها خروجی صددرصدی نداشتند، جلسه کمیسیون برگزار نشد؛ چرا که کارگروه‌ها باید محتوا را آماده کنند تا جلسه تشکیل شود.
فراهانی افزود: آخرین سندی که تهیه شد، سند راهبردی تحقق اهداف منشور در حوزه کمیسیون، در کارگروه پژوهش به جمع‌بندی نرسید و در واقع اتفاق نظر در مورد آن وجود نداشت، اگر به نتیجه می‌رسیدیم، می‌توانستیم آن را در کمیسیون تصویب کرده و به شورای توسعه ارائه دهیم.
وی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد اینکه چه راهکاری برای برگزاری جلسات کمیسیون در سال 96 در نظر گرفته شده است تا سرنوشتی همچون سال 95 پیدا نکند، گفت: برخی کمیسیون‌ها هستند که دستور جلسات بسیار زیادی دارند و نقش‌های هماهنگ‌کننده دارند، کمیسیون تبلیغ و ترویج می‌توانند مانند یک قرارگاه عمل کند و کارهای عملیاتی بسیاری زیادی دارند، البته کمیسیون پژوهش در وزارت علوم، با توجه به اینکه برخی موضوعات تبیین شده همچون قرآن و اقتصاد و ... را دارد، پژوهش‌های تألیف شده و مشخص و نیز پیشینه پژوهش دارد کارشان راحت‌تر است، با این وجود آن کمیسیون نیز چهار سال طول کشید تا توانستند اولویت‌بندی کنند و یک نقشه راه درست کنند و بعد قراردادها را برای پژوهش ببندند.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت با تأکید بر اینکه کار این کمیسیون بسیار سخت‌تر از کمیسیون‌های دیگر بود، گفت: با توجه به اینکه نه سلامت تعریف کاملاً مورد اتفاقی داشت، برخی مواقع تعریف سلامت معنوی را نمی‌توانیم تعریفی فرادینی انجام دهیم. بنابر این ما مقداری عقب بودیم، اما به هر حال احساس می‌شد ابتدا می‌توانیم سند و نقشه را داشته باشیم، در ادامه دیده شد با این اتفاق نظرها باید یک پله پایین‌تر بیاییم و پژوهش‌های پایه تعریف کنیم، یکی از کارهای سال 96 همین پژوهش‌های بنیادی است.
فراهانی با اشاره به اینکه اگر کمیسیون تشکیل هم می‌شد، نمی‌توانستیم خروجی داشته باشیم، گفت: امسال کارگروه‌ها فعال بوده است و جلسات متعددی را داشته‌اند و چندین سند را تهیه کرده‌اند، چندین بار این اسناد مورد بازبینی قرار گرفت،باز هم دیده شد که قبل از اینکه به یک سند مشخص برسیم، یک پژوهش‌های بنیادی و یک هم‌اندیشی با قرآن‌پژوهان در نظام سلامت داشته باشیم تا بتوانیم کار سنگین‌تری را انجام دهیم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد مهم‌ترین چالش پیش روی کمیسیون پژوهش در نظام سلامت در سال 95 بیان کرد: به اعتقاد من همین بحث‌های نظری مهم‌ترین چالش پیش رو بود، بحرانی که ما داشتیم این بود که این یک حوزه بکر است که فاقد تعاریف پایه است و این مهم‌ترین چالش ما بود. ما اینجا باید تولید ادبیات می‌کردیم و پژوهش‌های بنیادی را تعریف می‌کردیم.
معاون فرهنگی دانشجویی وزیر بهداشت همچنین در مورد آینده این کمیسیون در سال 96 نیز گفت: من اعتقاد دارم در سال 96 هم در بحث پژوهش و هم تعریف ادبیات در این حوزه و هم‌اندیشی که بتواند نقشه راه را برای ما مشخص کند، بنابر این برای ما سال آینده سال خوبی خواهد بود.
فراهانی همچنین در مورد هماهنگی کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی، با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد هماهنگی لازم وجود دارد، گفت: به اعتقاد من حداقل‌های لازم برای هماهنگی بین کمیسیون‌ها لازم وجود دارد، به عنوان مثال اگر حوزه تبلیغ و ترویج نیاز به پژوهشی داشته باشد، کمیسیون آموزش عالی این کار را انجام خواهد داد.
وی با تأکید بر اینکه تعاریف بسیار متفاوتی در این حوزه ارائه شده است، افزود: برخی اعتقاد دارند این دو حوزه نسبت چندانی با هم ندارند؛ چرا که قرآن را کتاب پزشکی، جغرافی، مهندسی و ... نمی‌دانند و اعتقاد دارند اگر قرآن در جایی از سلامت حرف زده است آن صحبت با وجود اینکه دقیق و اساسی است اما اصولاً نیامده است مشکل سلامت انسان را برطرف کند تا بگوئیم قرآن کتاب پزشکی است.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت تصریح کرد: عده‌ای دیگر به صورت افراطی اعتقاد دارند که هر چیزی در حوزه سلامت نیاز باشد در قرآن وجود دارد و قرآن همه سوالات ما را در این زمینه می‌تواند پاسخ دهد، این موضوع نیز بعضاً سنت و قرآن را حتی در زمینه پزشکی کافی می‌دانند و طب اسلامی را معرفی می‌کنند.
فراهانی در ادامه این بخش از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه اعتقاد سومی هم وجود دارد که بینابینی است، گفت: این افراد اعتقاد دارند که نسبت قرآن و سلامت به این مربوط است که از سلامت چه تعریفی ارائه شود، اگر سلامت جسمانی باشد ممکن است نکته زیادی پیدا نشود، اما اگر سلامت روانی و اجتماعی و معنوی مدنظر باشد ممکن است نکات زیادی پیدا شود و گفته شود یکی از اهداف قرآن و معارف و مفاهیم آن تأمین سلامت معنوی انسان است، پس در این بخش ارتباط بسیار زیادی پیدا می کند.
وی همچنین اظهار کرد: در سال 95 جلسات متعددی برگزار شد که نقشه راه را در حوزه پژوهش مشخص کند، در این بخش به موارد نهایی نیز دست یافتیم اما اختلاف نظرهای جدی بر اساس همین نسبتی که گفته شد وجود داشت، در نهایت نیز به این نتیجه رسیدیم که سال آینده همایشی را برگزار کنیم و فراخوان مقاله بدهیم تا در آن نسبت قرآن و سلامت را مورد بررسی قرار دهیم. قبل از آن نیز یک کارگروه را درست خواهیم کرد و یک سری تعاریف پایه برای آن همایش ارائه خواهیم داد، در ادامه نیز نظر صاحب نظران را در آن همایش دریافت خواهیم کرد. این کاری است که در دو سال گذشته انجام داده‌ایم و این برنامه‌ریزی ما برای سال 96 است.
معاون فرهنگی دانشجویی وزیر بهداشت در مورد جلسات کمیسیون در سال 95 نیز گفت: برای اینکه در جلسه اصلی کمیسیون خروجی‌ای داشته باشیم، با توجه به اینکه محتوا برای آن کمیسیون تهیه نشد و کارگروه‌ها خروجی صددرصدی نداشتند، جلسه کمیسیون برگزار نشد؛ چرا که کارگروه‌ها باید محتوا را آماده کنند تا جلسه تشکیل شود.
فراهانی افزود: آخرین سندی که تهیه شد، سند راهبردی تحقق اهداف منشور در حوزه کمیسیون، در کارگروه پژوهش به جمع‌بندی نرسید و در واقع اتفاق نظر در مورد آن وجود نداشت، اگر به نتیجه می‌رسیدیم، می‌توانستیم آن را در کمیسیون تصویب کرده و به شورای توسعه ارائه دهیم.
وی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد اینکه چه راهکاری برای برگزاری جلسات کمیسیون در سال 96 در نظر گرفته شده است تا سرنوشتی همچون سال 95 پیدا نکند، گفت: برخی کمیسیون‌ها هستند که دستور جلسات بسیار زیادی دارند و نقش‌های هماهنگ‌کننده دارند، کمیسیون تبلیغ و ترویج می‌توانند مانند یک قرارگاه عمل کند و کارهای عملیاتی بسیاری زیادی دارند، البته کمیسیون پژوهش در وزارت علوم، با توجه به اینکه برخی موضوعات تبیین شده همچون قرآن و اقتصاد و ... را دارد، پژوهش‌های تألیف شده و مشخص و نیز پیشینه پژوهش دارد کارشان راحت‌تر است، با این وجود آن کمیسیون نیز چهار سال طول کشید تا توانستند اولویت‌بندی کنند و یک نقشه راه درست کنند و بعد قراردادها را برای پژوهش ببندند.
دبیر کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی در نظام سلامت با تأکید بر اینکه کار این کمیسیون بسیار سخت‌تر از کمیسیون‌های دیگر بود، گفت: با توجه به اینکه نه سلامت تعریف کاملاً مورد اتفاقی داشت، برخی مواقع تعریف سلامت معنوی را نمی‌توانیم تعریفی فرادینی انجام دهیم. بنابر این ما مقداری عقب بودیم، اما به هر حال احساس می‌شد ابتدا می‌توانیم سند و نقشه را داشته باشیم، در ادامه دیده شد با این اتفاق نظرها باید یک پله پایین‌تر بیاییم و پژوهش‌های پایه تعریف کنیم، یکی از کارهای سال 96 همین پژوهش‌های بنیادی است.
فراهانی با اشاره به اینکه اگر کمیسیون تشکیل هم می‌شد، نمی‌توانستیم خروجی داشته باشیم، گفت: امسال کارگروه‌ها فعال بوده است و جلسات متعددی را داشته‌اند و چندین سند را تهیه کرده‌اند، چندین بار این اسناد مورد بازبینی قرار گرفت،باز هم دیده شد که قبل از اینکه به یک سند مشخص برسیم، یک پژوهش‌های بنیادی و یک هم‌اندیشی با قرآن‌پژوهان در نظام سلامت داشته باشیم تا بتوانیم کار سنگین‌تری را انجام دهیم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در مورد مهم‌ترین چالش پیش روی کمیسیون پژوهش در نظام سلامت در سال 95 بیان کرد: به اعتقاد من همین بحث‌های نظری مهم‌ترین چالش پیش رو بود، بحرانی که ما داشتیم این بود که این یک حوزه بکر است که فاقد تعاریف پایه است و این مهم‌ترین چالش ما بود. ما اینجا باید تولید ادبیات می‌کردیم و پژوهش‌های بنیادی را تعریف می‌کردیم.
معاون فرهنگی دانشجویی وزیر بهداشت همچنین در مورد آینده این کمیسیون در سال 96 نیز گفت: من اعتقاد دارم در سال 96 هم در بحث پژوهش و هم تعریف ادبیات در این حوزه و هم‌اندیشی که بتواند نقشه راه را برای ما مشخص کند، بنابر این برای ما سال آینده سال خوبی خواهد بود.
فراهانی همچنین در مورد هماهنگی کمیسیون‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی، با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد هماهنگی لازم وجود دارد، گفت: به اعتقاد من حداقل‌های لازم برای هماهنگی بین کمیسیون‌ها لازم وجود دارد، به عنوان مثال اگر حوزه تبلیغ و ترویج نیاز به پژوهشی داشته باشد، کمیسیون آموزش عالی این کار را انجام خواهد داد.
