آیت‌الله مبلغی:
مسئولیت‌پذیری دینی در اسلام، هیچ‌گاه منجر به خشونت نمی‌شود
گروه حوزه‌های علمیه: عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه مسئولیت‌پذیری معنوی و دینی در اسلام، هیچ گاه به خشونت نمی‌کشد، گفت: اسلام با یک اصل و تبصره‌ای، لزوم تعامل با اتباع دیگر را گوشزد کرده است به این صورت که در تعامل با ادیان و مذاهب دیگر، به جای تحمیل دین و مذهب به آن‌ها، مشترکات مبنا قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات مجلس، آیت‌الله احمد مبلغی در جمع برخی طلاب اروپایی در قم با طرح این سوال که "مسئولیت اجتماعی مبتنی بر دین و برای دین آیا مشکلاتی را در روابط اجتماعی بين اتباع ادیان و مذاهب در پی می آورد یا نه؟ گفت: برخی در جهان عرب با استناد به تندروی‌ها، خشونت‌گرایی‌ها و برخوردهای ناروا و ناامن سازی‌هایی که امروزه از خاستگاه احساس و تحقق مسئولیت در جامعه بر اساس شریعت پدید آمده است، می گویند که شکل دادن به مسئولیت اجتماعی بر پایه دین به پیدایش مشکلاتی در روابط اجتماعی می انجامد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس اظهار داشت: الحادی که اکنون در سطحی در جامعه عرب ایجاد شده منشا آن همین تصوری است که نسبت به شریعت خواهان سلفی تندرو پدید آمده است که به صحنه آمدند و خواستند شریعت را اجرا کنند ولی نظم، نظام و زندگی طبیعی مردم را دچار مشکلاتی کردند.
آیت الله مبلغی خاطرنشان کرد: مسئولیت اجتماعیِ حاصل و برآمده از دین (به معنای درست آن) در مسیر تخریب و تضعیف جامعه و از بین بردن وحدت جامعه، امنیت، رفاه، آرامش و پیشرفت جامعه نیست، بلکه به صورت دقیق، نتایج این مسئولیت، به تقویت مقوله های فوق می انجامد.
عضو مجلس خبرگان رهبری خطاب به این طلاب گفت: بر شما ضروری است که هر چه بیشتر ابعاد و حدود و قلمرو این اندیشه که هم دین اجتماعی است، و هم بیشترین خدمت را به جامعه می کند، را تبیین کنید.
آیت الله مبلغی با اشاره به اینکه دین سه سنخ مسئولیت را بر عهده هر فرد متدین می گذارد، گفت: مسئولیت اخلاقی – حقوقی، مسئولیت معنوی - دینی و مسئولیت خدماتی- معیشتی سه سنخ مسئولیت بر عهده هر فرد متدین هستند.
مبلغی ادامه داد: پیامبران دو پیام برای جامعه خود داشتند، یک پیام اینکه بیایید به خداوند ایمان بیاورید و پیام دیگر اینکه با دیگران ارتباطتان اخلاقي باشد و در ارتباطاتی که با آن‌ها برقرار می کنید، ظلم نکنید.
وی اظهار داشت: این دو سنخ پیام، اگر چه مکمل هم هستند، ولی پیام پیامبران این نبود که لاجرم شما اگر نمی خواهید دین را بپذیرید پس اخلاق هم نداشته باشید؛ بلکه در درجه اول، می کوشیدند آن ها دین بیاورند و از خاستگاه آن مسئولیت اخلاقی - حقوقی پیدا کنند، ولی اگر چنین وضعیتی را نمی پذیرفتند، پیامشان این بود لااقل، از پلیدی و ظلم دوری گزینید.
وی ادامه داد: شبیه آنچه امام حسین (ع) فرمود:اگر دین ندارید، لا اقل آزاده باشید، پیامبران حتی قبل از بعثت داری اخلاق بودند. پیامبر اسلام (ص) قبل از اینکه پیامبر شود امین و اخلاقی بود، اخلاق چیزی است که بالاصاله موضوعیت دارد.
آیت الله مبلغی گفت: حتی اگر کسی دین هم نداشته باشد وجود اخلاق و ارزش های اخلاقی در او ارزشمند است. پیامبر اسلام برای حاتم طایی و فرزند او ارزش قائل بود. اخلاق خود موضوعیت دارد و شما در جوامع خود، باید متخلق به اخلاق اسلامی باشید با آن گستره ای که دارد.
وی با اشاره به مسئولیت معنوی و دینی نیز گفت: هر کس باید مسئولیت معنوی داشته باشد، مسئولیت معنوی یک امر دارای مراتب است، از آن مصداق اکمل و اتم آن که عبارت از مسئولیت حاصل از ایمان، اعتقاد و بندگی خالص در پیشگاه خداوند به قرائت اسلامی (و وصل شدن به منبع تولید معنویت در بالاترین سطح خود که در چارچوب اسلام آمده است) گرفته تا مراحل پایین تر.
آیت الله مبلغی افزود: اسلام نمی گوید اگر واجد ایمان اسلامی نبود و در زمره اهل کتاب بود، به چشم بی ارزشی به او بنگرید، در غیر این صورت، «قُل يا أَهلَ الكِتابِ تَعالَوا إِلىٰ كَلِمَةٍ سَواءٍ..»، بی توجیه و بی جایگاه می گردد.
وی ادامه داد: در یک جامعه، نباید به بهانه ایمان جامع و کامل اسلامی، به نفی ارزش ایمان نهفته در ادیان دیگر بپردازیم؛ یعنی همان کاری که داعشی ها انجام می دهند.
استاد برجسته حوزه علمیه قم گفت:باید در جامعه ای که ادیان دیگر هستند، مشترکات با آن ها را جهت تعامل با آنان، به مثابه چارچوبی برای یک حرکت اجتماعی دینی عام، مطرح و فعال کنیم.
وی افزود: طبعا این بدان معنا نیست که اصل تنها دین اسلام پذیرفته می شود را نادیده بگیریم آن اصل، سر جایش هست ولی آن بین انسان و خداست که روز قیامت کسی که غیر دین اسلام را اختیار کرده باید جواب پس بدهد.
وی ادامه داد: اسلام قبل از طرح مسئولیت اجتماعی به معنای امروزین آن، (که در زمینه خدمات مطرح است)، به آن توجه جدی کرده، و خواسته است که همه، همیشه برای جامعه منشاء شر نباشند؛ بلکه منشا خیر باشند و کار کیفی و متقن به افراد ارایه کنند و در انجام این کار کیفی نباید بگوییم این چون غیر مسلمان است پس می توان با او تعاملی غیر صادقانه داشت و کالاهای غیر مرغوب به او داد.
وی گفت: مسئولیت‌پذیری معنوی و دینی در اسلام، هیچ گاه به خشونت نمی کشد؛ زیرا اسلام با یک اصل و تبصره ای که زده، لزوم تعامل با اتباع دیگر را گوشزد کرده است، به این صورت که اگر در جامعه ای بودید که ادیان دیگر و مذاهب دیگر هستند باید مشترکات را مبنا قرار دهید و به فکر تحمیل دین و مذهب خود نباشید.
