به گزارش خبرنگار اعزامی
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) به ارومیه، نیمی از زمان برگزاری مسابقات سراسری قرآن کریم در بخش آقایان پشت سر گذاشته شده و این مسابقات به اوج خود رسیده است، اما موضوعی که در این چند روز تمام عوامل برپایی این رویداد بزرگ قرآنی را آزار داده و بسیار نیز در مورد آن صحبت شده است، سالن خالی مسابقات است.
سالنی نسبتاً بزرگ که در چهار روز ابتدایی مسابقات هیچگاه جمعیت زیادی را به خود ندیده و بیم این میرود که در روزهای آینده این سالن وسیع همچنان خالی از جمعیت بماند و شهروندان ارومیهای و اهالی آذربایجان غربی بهرهای از این مسابقات نبرده باشند.
وضعیت وخیم حضور مخاطب در سالن مسابقات در حدی است که خود مسئولان برگزارکننده مسابقات نیز از این وضعیت ناراضی بوده و به تکاپو افتادهاند تا به هر نحوی شده مردم را به سالن مسابقات بیاورند.
اما علت این عدم استقبال از مسابقات در حالی که شاهد پخش زنده آن از شبکه قرآن و معارف سیما هستیم و رادیو قرآن نیز به انعکاس آن اهتمام ورزیده است چه چیزی میتواند باشد؟ چرا شهروندان ارومیهای که در سالهای اخیر قاریان برجستهای را به جامعه تقدیم کردهاند، حتی برای چند دقیقه خود را ملزم به حضور در سالن مسابقات نمیدانند؟
آیا تنها پخش زنده این مسابقات از صدا و سیمای قرآن کافی است یا اینکه رسانهها و خصوصا رسانههای محلی بیشتر از این پای کار قرار بگیرند. خبرنگار ایکنا تلاش کرده است تا در یک گزارش مردمی از میزان اطلاع مردم از برگزاری این مسابقات در ارومیه بپرسد و پاسخی برای این پرسش که چرا با گذشت چهار روز از مسابقات سراسری قرآن و وارد شدن به پنجمین روز از برگزاری آن، هنوز جمعیت قابل توجهی وارد سالن مسابقات نشده است.
در این گزارش به یکی از مرکزیترین مناطق شهر ارومیه که احساس می شد تبلیغات مسابقات بیشتر در آنجا صورت گرفته باشد رفتیم تا از مردم در مورد مسابقات قرآن بپرسیم و اینکه چرا تاکنون اقبالی به این مسابقات نشان ندادهاند.
در این گزارش تلاش شده است تا از اقشار و تیپهای مختلف مردم در موقعیتهای مختلف اطلاع یا بیاطلاعی آنها از برگزاری مسابقات سراسری قرآن در ارومیه مورد سوال قرار گیرد.
یاور علیزاده حدود 27 سال دارد، دانشجوی دندانپزشکی و از اهالی ارومیه است. گرما اندکی کلافهاش کرده و انگار حوصله چندانی برای پاسخ دادن به سوالات ما را ندارد، از وی در مورد مهمترین رویدادی که این روزها در شهر ارومیه برگزار میشود، میپرسم. سعی میکند با خندهای ریز اظهار بیاطلاعی کند. اما سوالات ما بیشتر از این است که با یک لبخند به پاسخها دست پیدا کنیم.
علیزاده که خود را اهل فضای مجازی و نیز دیدن برنامههای تلویزیونی میداند، میگوید: بعید میدانم رویداد ملی در شهر ارومیه در حال برگزاری باشد. البته جدیداً سمیناری برای دانشجویان برگزار شد که از کشورهای خارجی نیز اساتیدی در آن حضور داشتند و استقبال خوبی از آن صورت گرفت.
جهت سوال خودم از علیزاده را که درست روبروی یکی از بنرهای تبلیغاتی مسابقات سراسری قرآن قرار دارد و سوال اولم او را به فضایی دیگر برده است، تغییر میدهم. از وی می پرسم اطلاع دارد در حال حاضر چه رویداد فرهنگی و دینی در شهر ارومیه در جریان است که میگوید: قرار است در دانشگاه در ترم جدید برنامههای فرهنگی بیشتری در نظر گرفته شود و گفته میشود این فعالیتهای فرهنگی در سطح ملی خواهد بود.
با وی در مورد برگزاری مسابقات سراسری قرآن در ارومیه صحبت میکنم و از اینکه تاکنون چیزی در مورد مسابقات قرآن شنیده است نیز میپرسم که در پاسخ به آن میافزاید: تاکنون هیچ چیزی در مورد این مسابقات نشنیدهام، با اینکه اهل تماشای تلویزیون هستم اما تاکنون چیزی در مورد این مسابقات نشنیدهام.
وی در حالی که محل برگزاری این مسابقات را از من جویا میشود، بیان میدارد: همین الان متوجه شدم و تلاش خواهم کرد تا در روزهای آینده حتماً برای تماشای این رقابتها حضور یابم. به اعتقاد من این اجحاف در حق مردم است که هزینه صورت بگیرد و مسابقات قرآن برگزار شود، اما مردم از آن اطلاع نداشته باشند. باید مسئولان کاری کنند که جوانانی که الان در خیابانها مشغول گذراندن تعطیلات تابستان خودشان هستند، به این مسابقات بیایند و از آن بهره مند شوند.
در ادامه به سراغ یکی از مغازهداران میدان سرباز میروم، خودش را «همتی» معرفی میکند و میگوید سیکل دارد، مطمئن میشوم که تا الان چندین بار محتوای بنر روبروی مغازهاش را خوانده است. از وی هم در مورد مهمترین رویداد این روزهای شهر ارومیه میپرسم که میگوید: مهمترین چیزی که الان مردم در مورد آن صحبت میکنند بیکاری جوانان است.
از او می پرسم که از مسابقات قرآن چیزی شنیده است، باز هم اظهار بیاطلاعی میکند و میگوید: واقعیت این است که زیاد اهل دیدن تلویزیون و ... نیستم و مثل جوانان گوشی مدل بالا هم ندارم تا از طریق آن مطلع شوم.
خانوادهای چهار نفره سوژه دیگر گزارش ایکنا هستند، از پدر خانواده که شغل آزاد، تحصیلات دیپلم و امیر حیدری نام دارد در مورد مهمترین رویدادهای این روزهای استان آذربایجان غربی میپرسم، که میگوید: به حدی درگیر کار و زندگی و مخارج آن شدهام که نه فرصت دیدن تلویزیون دارم و نه هیچ کار دیگری، الان هم بعد از دو ماه همراه خانواده برای خرید بیرون آمدهایم.
برای وی در مورد مسابقات سراسری قرآن توضیحاتی میدهم و میگویم ارومیه میزبان تعداد زیادی از قاریان و حافظان قرآن کریم است. حیدری در این زمینه می گوید: حقیقتاً هیچ چیزی در مورد این مسابقات نشنیدهام. مشکلات به حدی زیاد شده است که آدم وقت نمی کند به خانواده خودش هم برسد. الان هم دو ساعت وقت گیر آورده ام تا برخی خریدهای خودمان را انجام دهیم. اگر وقت اضافه داشتم حتماً مراجعه می کردم و حتی اگر تدارکات یا وسایل نقلیه ای برای رساندن عموم مردم به سالن مسابقات در نظر گرفته می شد حتما برای یک بار هم که شده مراجعه می کردم.
همسر و فرزندان آقای حیدری نیز برگزاری مسابقات قرآن در شهر ارومیه اظهار بیاطلاعی میکنند.
برای تغییر رویه گزارش و راهنمایی بیشتر مصاحبه شوندهها ابتدا رسانهای که در آن مشغول فعالیت هستم، معرفی میکنم تا شاید ذهنشان درگیر کلمه «قرآن» شود. این موضوع بلافاصله جواب میدهد، خانم لطفی، فارغالتحصیل علوم تربیتی از معدود افرادی است که از برگزاری مسابقات سراسری قرآن در شهر ارومیه اطلاع دارد. او تنها بنر این مسابقات را دیده و کنجکاوانه آن را نگاه کرده و متوجه میزبانی ارومیه از چهلمین دوره مسابقات سراسری قرآن شده است.
از او در مورد مکان برپایی مسابقات میپرسم که به مجتمع شهید کاظمی اشاره میکند. در ادامه نیز از او علت حضور نیافتنش در صحن مسابقات را جویا میشوم که میگوید: تمایل دارم که حتماً برای گوش دادن تلاوتها مراجعه کنم اما چون از ساعت و روز برگزاری اطلاع ندارم و تمهیدی هم برای ایاب و ذهاب شهروندان به آنجا در نظر گرفته نشده است، لذا موفق به حضور نشدهام.
مجید امانی و نوید فارسی که هر دو راننده تاکسی هستند، بیرون ماشین منتظر مسافر ایستاده و هر لحظه سرشان را به سمتی می چرخانند تا شاید مسافری پیدا کنند.
از امانی در مورد خبرهایی که این روزها در سطح شهر ارومیه در جریان است میپرسم که بلافاصله به خشک شدن دریاچه ارومیه اشاره میکند و میگوید: غیر از این خبر دیگری که در سطح کشوری مطرح باشد، نشنیدهام.
وی در مورد مسابقات سراسری قرآن نیز میگوید: من تنها چشمم به دنبال مسافر است و اگر تبلیغی از مسابقات قرآن صورت گرفته باشد، ندیدهام یا به آن توجهی نداشتهام. اینقدر مشکلات هست که وقتی برای حضور در سالن مسابقات قرآنی باقی نمیماند. وگرنه هیچکسی وجود ندارد که بگوید دوست ندارد صدای قرآن را بشنود همه دوست دارند اما اگر کسی در آن سالن حضور نمییابد به این خاطر است که مردم درگیر مشکلات زندگی خودشان هستند.
از نوید فارسی میپرسم اگر به شما بگویند شهر ارومیه میزبان بهترین قاریان ایرانی است برای شنیدن تلاوت آنها مراجعه خواهید کرد و حاضر به پرداخت هزینه و وقت گذاشتن برای آن مسابقات هستید که میگوید: قطعاً این کار را انجام خواهم داد حتی اگر برای یک ساعت شده باشد حضور خواهم یافت.
حسین شیری، حدود 20 سال دارد، در گوشه ای از خیابان داخل ماشین منتظر است تا دوستش برسد. وی نیز همچون دیگر شهروندان ارومیهای است که هیچ اطلاعی از مسابقات قرآن ندارد و اصلاً از این موضوع که مسابقاتی با عنوان قرآن برگزار میشود، بیاطلاع است. با این حال او میگوید: اگر از برگزاری مسابقات قرآن اطلاع داشته باشم و حتی از قبل نیز برنامه ریزی شود قطعاً برای شنیدن تلاوتهای زیبا حضور خواهم یافت.
این بار درست کنار یکی از بنرهای مسابقات سراسری قرآن کریم از یکی از رهگذران که خود را خانم رفیع میرزایی و دارای لیسانس مامایی معرفی می کند و به همراه دو فرزندش از خرید میآیند، از اطلاع داشتن او از مسابقات سراسری قرآن کریم سوال میکنم که میگوید: با توجه به اینکه بیشتر در محل کار حضور دارم اطلاع چندانی از مسابقات قرآن ندارم و تنها در این حد می دانم که مسابقات قرآن در شهر ارومیه برگزار می شود.
وی در ادامه در مورد نحوه اطلاع رسانی این دوره از مسابقات می گوید: اطلاعرسانیها هم در حد و حدودی نیست که عموم مردم از آن مطلع شوند. البته اطلاع داشتن به تنهایی نیز کافی نیست و باید تمهیدات بیشتری اندیشیده شود تا مردم به راحتی در محل مسابقات حضور یابند. اگر نحوه حضور در مسابقات آسان باشد حداقل به خاطر آشنایی بیشتر فرزندانم با فضای قرآنی ساعاتی را در طول روز حضور خواهم یافت.
این بار جلوی مسجد سردار که از مساجد تاریخی استان آذربایجان غربی است و نمازگزاران زیادی هم دارد به دنبال شهروندانی برای مصاحبه می گردم. اولین نفر یک روحانی جوان است، این احتمال را میدهم که وی از مسابقات و جزئیات آن اطلاع دارد.
از وی در مورد اینکه مهمترین خبری که در سطح ملی در شهر ارومیه در جریان است، چه خبری است که میگوید: بنر تبلیغات مسابقات قرآن را دیدهام اما از جزئیات آن اطلاع ندارم.
از این روحانی جوان در مورد محتوای مسابقات قرآن میپرسم که می افزاید: مسابقات قرآن یک محفل انس و ذکر کلام الله مجید است که مطمئناً برکات زیادی دارد و افرادی که در آن حضور می یابند نیز از این برکت بهره مند می شوند. خیلی دوست دارم در این مسابقات حضور یابم اما متاسفانه وقت نداشتهام. البته احتمال دارد در روزهای آینده در آن حضور یابم.
وی همچنین در مورد علت استقبال نکردن مردم از مسابقات قرآن بیان می دارد: مهمترین علت عدم اطلاع رسانی است، اگر اطلاع رسانی صورت بگیرد مسلماً از کلانشهری همچون ارومیه حداقل چند هزار نفر علاقه مند پروپاقرص قرآن و تلاوت قرآن کریم هستند. لذا به اعتقاد من تبلیغات محیطی ضعیف بوده است و بسیار بهتر از این می شد تبلیغات و اطلاع رسانی انجام داد. شما الان در خیابان اصلی شهر قرار دارید، به اعتقاد من حداقل باید 20 بنر بزرگ نصب می شد.
وی به خبرنگار ایکنا میگوید: بسیاری از جشنوارهها هستند که برای جذب مخاطب جایزههایی را در نظر می گیرند، جا داشت مسئولان اطلاعرسانی می کردند که در کنار این مسابقات جوایزی به تماشاگران اهدا خواهد شد. امکان کارکرد بهتر و بیشتر از این وجود داشته است. ضمن اینکه از شبکه مساجد برای جذب مخاطب استفاده نشده است.
یک جمع سه نفره که جوان هم هستند و خود را محمدی، رخشان و مختاری معرفی می کنند، از دیگر شهروندان ارومیهای هستند که از آنها در مورد مسابقات سوال می پرسم. هر سه از مسابقات بی اطلاع هستند، یکی از آنها از برگزاری مسابقاتی که حدود یک ماه قبل در ارومیه برگزار شده است خبر دارد اما دو نفر دیگر از هر مسابقه قرآنی بی اطلاع هستند.
مختاری از تمام جزئیات برگزاری جشنواره ای به نام جشنواره انگور اطلاع دارد و از الان برای آغاز آن لحظه شماری می کند. آنها در عین حال می گویند که میزبانی ارومیه از مسابقات قرآن افتخاری برای این شهر است و حالا که متوجه شدهاند این مسابقات برگزار می شود حتما برای شنیدن تلاوت قاریان حضور خواهند یافت.
خانم شاهمرادی آخرین مصاحبه شونده این گزارش است. وی نیز از برگزاری مسابقات قرآن بی اطلاع است. او اولین احتمالی که در مورد سوال مهمترین رویداد ملی این روزهای ارومیه چه رویدادی است به جشنواره انگور اشاره میکند و تأکید میکند حتما در آن حضور خواهد یافت.
در این گزارش از حدود 30 نفر در یکی از شلوغترین و مرکزیترین مناطق شهر ارومیه در مورد اطلاع از میزبانی این شهر از مسابقات سراسری قرآن سوال شد که برخی به سوالات ما پاسخ دادند و برخی هم نه که در این گزارش تنها به مطالب بالا بسنده کردند.
نکته جالب اینکه تنها دو نفر آن هم نه به صورت کامل از برگزاری مسابقات سراسری قرآن در ارومیه اطلاع داشتند که در این گزارش نیز به آن اشاره شده است. این در حالی است که در خیابانی که این گزارش در آن تهیه شده است بنرهای مسابقات نه در تعداد بسیار زیاد اما به مقدار قابل قبولی نصب شده بود.
گزارش از تیمور کاکایی
واقعا جای هیچ حرفی باقی نمونده