محمد مرادی عنوان کرد:
بیان 65 هزار نکته قرآنی در تفسیر راهنما
گروه حوزه‌های علمیه: استاد دانشگاه تهران با برشمردن برخی ویژگی‌های تفسیر راهنما با بیان اینکه این تفسیر، مجموعه کوتاه‌نوشته است گفت: سه هزار عنوان اصلی و کلیدواژه در این تفسیر وجود دارد و فیش‌های آن 130 هزار نمایه خورده و 65 هزار نکته تفسیری از آیات قرآن برداشت شده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) محمد مرادی، استاد دانشگاه تهران دیشب 11 آذرماه در نشست بررسی روش‌شناسی تفسیر راهنما در قم گفت: آیت‌الله رفسنجانی احاطه خوبی به مجموعه کار و ذهنیت فوق‌العاده خلاقی در این زمینه داشتند و حتی از پاره‌ای اصطلاحات که در حوزه علوم دینی رایج بود استفاده کردند و به همین دلیل به روز بودن این تفسیر قابل مشاهده بود.
وی اظهار کرد: اولین نرم‌افزار قرآنی کشور با نوشته‌های مرحوم هاشمی منتشر شد در حالی که هیچ نرم‌افزار قرآنی در بازار وجود نداشت و با تلاش شبانه روزی نیز این کار صورت گرفت.
مرادی بیان کرد: براساس یافته‌های من و شنیده‌هایم از ایشان، کلید قرآن هدف نهایی کار نبود که البته الان هدف نهایی شده است؛ ایشان به دنبال طراحی مرام‌نامه بود و دو کار بزرگ را همزمان طراحی کرد یکی احاطه بر مجموعه داده‌های قرآنی که محصول آن تفسیر راهنما و فرهنگ قرآن است و کار دیگر نیز سیره‌شناسی ائمه بود که هر دو به دفتر تبلیغات سپرده شد.
استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه ایشان قصد داشت مرام‌نامه شیعه را بنویسد تصریح کرد: آقای هاشمی در درجه اول در پی طراحی آن مانیفست بود که بدون احاطه بر معارف قرآن قطعا دست نایافتنی بود؛ زیرا کسانی که با قرآن سر و کار دارند می‌دانند برخی لغات از طریق معاجم قابل دسترسی نیست ولی ایشان علاوه بر برداشت‌ها، نمایه‌سازی نیز کرده بود که ابداع خود ایشان هم در آن دوره بود.
مرادی افزود: ایشان به صورت خلاقانه به ذهنشان رسیده بود که همه یادداشت‌های خود را نمایه‌سازی کنند زیرا این کار سابقه نداشت؛ این مسئله نشان می‌دهد طرح بزرگی در ذهن ایشان وجود داشت که جز آن نمی شد کار به ثمر برسد.
استاد دانشگاه تهران بیان کرد: دایرة المعارف قرآن نیز بر اثر همین یادداشت‌های آن مرحوم در حال انجام است که واقعا خلایی در جهان تشیع بود.
مرادی عنوان کرد: کار بنده با آقای هاشمی متفاوت از کار با دیگران بود؛ ایشان در دوره ریاست جمهوری به علت تلاش مستمر خسته به نظر می‌رسید ولی با این حال نظرات بسیار راهگشایی داشت و بعد از ریاست جمهوری، این همراهی به صورت روزانه انجام شد و خودشان به بنده گفتند که من هر روز صبح تفسیر راهنما را می‌خوانم تا اگر نکته‌ای به ذهنم برسد یادداشت کنم.
استاد دانشگاه تهران عنوان کرد: این تفسیر خالص و دور از هر گونه اطلاعات زاید است؛ کسانی که با متون اجتهادی تفسیر سر و کار دارند به خوبی می‌دانند که مفسران گاهی به نظرات مفسران دیگر نظر دارند و آن را نقد و تحلیل می‌کنند و گاهی ده ها صفحه نوشته می‌شود تا بخشی از آیه برای خواننده روشن شود اما در این تفسیر امکانی از چنین مباحث نبوده است زیرا حاصل تفسیر تماما مستند به آیات است و سخن زائدی در آن وجود ندارد و قصه‌پردازی نیز در آن نیست.
وی بیان کرد: همه حرف‌های این تفسیر مستند به قرآن است و از این جهت کار بدیعی است که در تفسیر سابقه نداشته است.
مرادی بیان کر: در تفسیر روایی، عمدتا روایات نقل می‌شود؛ در تفاسیر اجتهادی هم، نقلیات زیاد است در حالی که در این تفسیر هیچ حرف زائدی نداریم البته در این تفسیر روایات نیز نادیده نگرفته شده است و از روایات نیز بسیار استفاده کرده‌ایم.
مرادی عنوان کرد: حتی روایات استفاده شده نیز پشتوانه رجالی دارد و معتبر است و در مجموع این امتیاز بی نظیر را دارد که متکی به نمونه گذشته نیست.
وی افزود: می‌توان براساس سخنان مستند این تفسیر، تفسیر چند جلدی روانی نوشته شود که برای همه مردم قابل استفاده باشد .
مرادی عنوان کرد: برای کسانی که انتظار تفسیر تحلیلی از این تفسیر را دارند این انتظار برآورده نمی‌شود؛ زیرا در واقع این تفسیر، یک سلسله کوتاه نوشته‌ها در ذیل یک آیه است و پردازشی در آن وجود ندارد؛ بنابراین کار علمی صددرصدی است که متن سلیس و روان و منسجم بهم پیوسته نیست بلکه برای دقت نظر و فهم نکته‌های قرآن مناسب است.
مرادی بیان کرد: اگر کسی بخواهد ظرافت‌های معنایی آیات را بیرون بکشد خوب است به این تفسیر مراجعه کند.
وی افزود: این تفسیر ابعاد بسیار گسترده از معارف قرآن را فراروی خواننده می‌گذارد؛ در حالی که تفاسیر گذشته نتوانسته است چنین کاری را انجام دهد.
مرادی ادامه داد: سه هزار عنوان اصلی و کلیدواژه در این تفسیر وجود دارد و فیش‌های آن 130 هزار نمایه خورده و 65 هزار نکته تفسیری از آیات قرآن برداشت شده است.
استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: ایشان بعد از ریاست جمهوری هم کار را به جد دنبال می کرد و روی این کار نظر داشت و حتی نقدهای جزئی نیز مطرح می‌کردند که بخش قابل توجهی از این کار ماحصل نبوغ علمی و فکری ایشان بوده است.
مرادی ادامه داد: هاشمی به لحاظ شخصیت فکری بسیار قابل استفاده است و مطالب وی از خیلی از اندیشمندان مطرح کشور یک سر و گردن بالاتر است اما متاسفانه بعد علمی وی، تحت‌الشعاع بعد سیاسی ایشان قرار گرفته است.
