آموزش درست مرزبانی از مهم‌ترین امور دینداری است
گروه شبکه‌های اجتماعی ــ مصطفی دلشاد تهرانی ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون مرزبانی درست در دین و دین داری بیان کرد: آموزش درست مرزبانى از مهم‌ترين امور ديندارى است چنان که در اين باره از رسول خدا(ص) روايت شده است كه فرمود: خداوند دوست دارد در امورى كه مردم را آزاد گذاشته است، آنان آزاد باشند، همان‌طور كه دوست دارد، امورى كه مشخّص و تعيين كرده است، رعايت شود.
به گزارش ایکنا؛ در کانال تلگرامی مصطفی دلشاد تهرانی، پژوهشگر حوزه نهج البلاغه مطلبی در زمینه «مرزبانیِ درست در دین و دینداری» منتشر شده است که در ادامه می‌خوانید:
گروهى از سر جمود و خشك مغزى و تحجّر، در همه جزئيات طالب تكليف معيّن و مشخّصند؛ بدون در نظر گرفتن اصول كلّى و حاكم كه بالطبع با توجّه به آن‌ها و رعايت و حفظ اصول كلّى، امور جزئى جايگاه خود را مى‌يابد. البته اسلام در بسيارى موارد افراد را آزاد گذاشته است و اين خود بهترين زمينه رشد، با توجّه به جهت‌گيرى‌ها و گرايش‌ها و اصول كلّى است.
استاد شهيد، مرتضى مطهرى در اين باره چنين مى‌گويد: «بعضى‌ها جمود به خرج مى‌دهند، خيال مى‌كنند كه چون دين اسلام، دينى جامع است، پس بايد در جزئيات هم تكليفى معيّن روشن كرده باشد. نه، اين طور نيست. حسابى ديگر در اسلام هست. اتفاقآ جامعيت اسلام ايجاب مى‌كند كه اساسآ در بسيارى از امور دستور نداشته باشد، نه اين‌كه هيچ دستور نداشته باشد، بلكه دستورش اين است كه مردم آزاد باشند، و به اصطلاح تكليفى در آن امور نداشته باشند»(اسلام و مقتضیات زمان ، ص ۱۶۴).
حفظ حدود و ديندارى به معناى جمود و خشك مغزى در دين نيست آن‌گونه كه خوارج كج مى‌فهميدند و رفتار مى‌كردند. از امام باقر (ع) روايت شده است كه فرمود: «الدِّينُ وَاسِعٌ وَلكِنَّ الْخَوَارِجَ ضَيَّقُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ مِنْ جَهْلِهِمْ»(الکافی، کلینی، ج ۱، ص ۴۰۵).
دين وسيع و باز است وليكن خوارج به سبب جهالت و نادانى‌شان [امور را] بر خود سخت و تنگ مى‌گرفتند. آموزش درست مرزبانى از مهم‌ترين امور ديندارى است. در اين باره از رسول خدا (ص) روايت شده است كه فرمود: «إِنَّ اللهَ يُحِبُّ أَنْ يُؤْخَذَ بِرُخَصِهِ كَمَا يُحِبُّ أَنْ يُؤْخَذَ بِعَزَائِمِهِ، إِنَّ اللهَ بَعَثَنِي بِالْحَنِيفِيَّةِ السَّمْحَةِ دِينِ إِبْرَاهِيمَ»(کنزالعمّال، متّقی هندی، ج ۳، ص ۶۶۹).
خداوند دوست دارد در امورى كه مردم را آزاد گذاشته است، آنان آزاد باشند، همان‌طور كه دوست دارد امورى كه مشخّص و تعيين كرده است، رعايت گردد [و زير پا گذاشته نشود]، همانا خداوند مرا به دين حنيف و آسان ابراهيم برانگيخته است. آن‌گاه اين آيه را خواند: «وَ مَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ »(حج/۷۸). و بر شما در كار دين هيچ تنگى و دشوارى ننهاده است.
شيخ مفيد به اسناد خود از على (ع) روايت كرده است كه رسول خدا(ص) فرمود: «إِنَّ اللهَ تَعَالَى حَدَّ لَكُمْ حُدُودًا فَلاَ تَعْتَدُوهَا، وَ فَرَضَ عَلَيْكُمْ فَرَائِضَ فَلاَ تُضَيِّعُوهَا، وَسَنَّ لَكُمْ سُنَنًا فَاتَّبِعُوهَا، وَ حَرَّمَ عَلَيْكُمْ حُرُمَاتٍ فَلاَ تُهَتِّكُوهَا، وَ عَفَا لَكُمْ عَنْ أَشْيَاءَ رَحْمَةً مِنْهُ [لَكُمْ] مِنْ غَيْرِ نِسْيَانٍ فَلاَ تَتَكَلَّفُوهَا»(الامالی، مفید، ص ۱۵۹). خداى متعال حدودى را بر شما معيّن كرده است، از آن‌ها فراتر نرويد، و تكاليفى بر شما واجب كرده است، آن‌ها را ضايع نكنيد؛ و قوانينى قرار داده است، آن‌ها را پيروى كنيد؛ و امورى را حرام كرده است، آن‌ها را ندريد و از سر رحمت به شما و نه فراموشكارى، امورى را به خودتان واگذاشته است، پس خود را درباره آن‌ها به زحمت نيندازيد.
اميرمؤمنان (ع) نيز در اين باره فرموده است: «إِنَّ اللهَ افْتَرَضَ عَلَيْكُمْ فَرَائِضَ، فَلاَ تُضَيِّعُوهَا، وَ حَدَّ لَكُمْ حُدُودًا، فَلاَ تَعْتَدُوهَا؛ وَ نَهَاكُمْ عَنْ أَشْيَاءَ، فَلاَ تَنْتَهِكُوهَا؛ وَ سَكَتَ لَكُمْ عَنْ أَشْيَاءَ وَ لَمْ يَدَعْهَا نِسْيَانًا، فَلاَ تَتَكَلَّفُوهَا»(نهج البلاغه، حکمت ۱۰۵)، خداوند تكاليفى بر شما واجب كرده است، آن‌ها را ضايع نكنيد و حد و مرزهايى براى شما تعيين كرده است، از آن‌ها تجاوز نكنيد و از چيزهايى شما را نهى كرده است، حرمت آن‌ها را نگاه داريد و درباره امورى سكوت فرموده است، نه از سر فراموشكارى، پس خود را درباره آن‌ها به زحمت نيفكنيد.
خداوند امورى را مسكوت نهاده است، نه از اين‌رو كه فراموش كرده باشد و يا چشم‌پوشى صورت گرفته باشد، بلكه خواسته است مردم در آن امور آزاد و مختار و اهل انتخاب باشند با توجّه به آن‌كه ميزان‌هاى كلّى مشخّص ارائه كرده است. بنابراين لازم است مرزها شناخته و تفكيك شود و در اين ميان مهم‌ترين موضوع، شناخت اصول كلّى عملى است؛ اصولى كه پاسخگوى حركت به سوى كمال و راهنماى عمل ايمانى است؛ و بايد همه مرزها را پاس داشت تا به كمال رسيد.
انتهای پیام
