تأثیر مستقیم شاعر در ذائقه‌سازی مخاطب
گروه ادب ــ یک شاعر آیینی گفت: اگر هیئت را به عنوان رسانه در نظر بگیریم، مؤلف آن رسانه، می‌تواند شاعر باشد که اثرگذاری مستقیمی در تعیین ذائقه مخاطب چه در ارتقای سطح و یا نزول آن دارد.
احسان جاودان، شاعر آئینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره شعر هیئت گفت: شعر هیئت یکی از زیرمجموعه‌های شعر آئینی است که مفاهیم عاشورایی را انتقال می‌دهد و همانند بسیاری از شعرهای دیگر، با آفت‌ها و آسیب‌هایی مواجه است؛ چرا که هر چه از سمت معنا به تصویر می‌رویم، این اتفاق می‌افتد و بیشتر تصویرسازی انجام می‌شود، یعنی اتفاقی که در کشورهای عربی نیز درگیر آن هستند.
وی با بیان اینکه این موضوع اکنون وضعیت بهتری پیدا کرده و این آفت تا حدودی ضعیف شده است، افزود: افرادی شاخص در این زمینه ورود کرده و نقش‌آفرین بودند و یا در هیئت‌های تراز اول، چنین آفت‌هایی یا دیده نمی‌شود و یا بسیار اندک است. از این رو در مجموع این آفت در حال برطرف شدن است و شاید بتوان گفت در اواخر دهه هشتاد با بالا گرفتن تب مداحی، شعر هیئت دچار این آفت شد و اکنون به نظر می‌رسد در هیئت‌های مذهبی که صاحب تریبون هستند، این موضوع بهبود یافته است.
این شاعر در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا شاعران تعیین کننده ذائقه مخاطبان هستند و شاعر باید براساس ذائقه آنها شعر بگوید، بیان کرد: این موضوع ارتباط دو سویه با یکدیگر دارد و آنچه مهم است، اینکه نقطه صفر هر موضوعی، از سوی مؤلف آن آغاز می‌شود و به نظر می‌رسد با وجود اینکه این یک اتفاق دو سویه است، اما شاعر توانایی ذائقه‌سازی دارد و این می‌تواند نقطه عزیمت رسیدن به فضای مبسوط‌‌تر باشد. چرا که اگر هیئت را به‌عنوان رسانه در نظر بگیریم، مؤلف آن رسانه، می‌تواند شاعر باشد که اثرگذاری مستقیمی در تعیین ذائقه مخاطب چه در ارتقای سطح و یا نزول آن دارد.
جاودان به آفت‌های شعر آئینی و هیئت اشاره کرد و گفت: در نقطه اول شاید برآیند گفتار و کلام در منظر عموم حائز اهمیت باشد، چرا که یک شعر در هیئت تولید و خوانده می‌شود و در گذشته تأثیر آن فقط در همان هیئت بود، اما با وجود شبکه‌های مجازی، این تأثیرها دامنه بیشتری پیدا کرده است و آنچه در نگاه اول می‌توان به آن اشاره کرد، کاهش سطح ذائقه مخاطب می‌شود. البته ممکن است میزان جذب مخاطبان نیز کاهش یابد.
وی در ادامه تعامل شاعر و مداح در انتخاب شعر هیئت عنوان کرد: قطعاً اثرگذار خواهد بود و در همین نقطه است که شعر شکل می‌گیرد. در هیئت‌های مذهبی غیر از مرثیه‌خوانی و روضه‌خوانی، اشعاری که خوانده می‌شود، دارای سبک خاصی است. همانند اتفاقی که در موسیقی بین‌المللی با عنوان «آکاپلا» رخ می‌دهد در این نوع موسیقی ارتباط شاعر و ملودی‌ساز و خواننده یا مداح حلقه تشکیل دهنده یک کار اثرگذار و فاخر است. از این رو شاید بتوان گفت؛ مهمترین بخش کیفیت اثر به تعامل اجزای این حلقه بستگی دارد. اگر شاعر در قالب حماسی یک شعر هیئتی بگوید و مداح آن را با حس و حال بی‌ارتباط به شعر آن را بخواند، پس اثرگذار نخواهد بود؛ از این رو تعامل این سه باید وجود داشته باشد.
این شاعر درباره برخی ملاحظات تحمیلی از سوی مداحان به شاعران گفت: هر دو سوی آن ممکن است رخ دهد که البته از سوی شاعران کمتر است، اما تحمیل‌هایی ممکن است از سوی مداح به شاعر وجود داشته باشد که این تحمیل ممکن است در راستای ارتقای سطح شعر باشد. اما در مجموع اگر شاعر محتوای خوبی به مداح ارائه نکند، آسیب‌هایی را وارد خواهد کرد، که در این راستا هماهنگی و تعامل دو سویه شاعر و مداح می‌تواند به ارتقای سطح شعر هیئت و ذائقه مخاطب بینجامد.
انتهای پیام
