اخلاق با دستور العمل‌های دولتی در جامعه نهادینه نمی‌شود
گروه معارف – یک محقق و پژوهشگر قرآن و نهج‌البلاغه گفت: اخلاق را نمی‌توان با قانون، دستورالعمل‌ها و فرمایش‌های دولتی و یا غیردولتی در جامعه پایه گذاری کرد، بلکه این رفتار خود ما است که در همه ابعاد باید بسیار نیکو و زیبا باشد.
محمد مهدی جعفری در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره موضوع اخلاق نیکو، اظهار کرد: اخلاق به معنای رفتار درونی انسان است، رفتاری که از درون سرچشمه می‌گیرد، ولی در خارج واقع می‌شود و به تفکر و جهان‌بینی آدمی بستگی دارد.
وی افزود: اهمیت اخلاق در اسلام به صورت صریح بیان شده است، پیامبر(ص) نیز فرمودند:«انما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ برنگیخته شده‌ام برای مردم به جهت این که اخلاق انسانی و ارزش‌های والای اخلاقی را تکمیل کنم». در ادیان، زمانی که پیامبری مبعوث می‌شد، برای آن بود که به مردم بیان کنند خداوند یکتا است و هیچ شریکی ندارد و در روز قیامت اعمال انسان حسابرسی می‌شود و پیامبر برای رساندن پیام خداوند به مردم، مبعوث شده و این هدف بعثت پیامبران است.
این محقق و پژوهشگر قرآن و نهج‌البلاغه بیان کرد: این روایت پیامی را از جانب پروردگار با این مضمون می‌رساند که ای انسان، باید از سطح حیوانی بالاتر بروی؛ به این معنا که رفتارت با دیگران، رفتاری انسانی باشد و به دیگران سود برساند. این رفتار همان اخلاقی است که انسان باید انجام دهد و این رفتار اخلاقی و تعامل انسان‌ها با یکدیگر، باعث رشد انسان می‌شود و یک نوع عبادت است.
نهادینه کردن اخلاق در جامعه مستلزم اصلاح رفتارهای شخصی است
جعفری ادامه داد: برای نهادینه کردن اخلاق در جامعه باید ابتدا خود را اصلاح کنیم. رفتار پیامبر(ص) نمونه یک انسان والا و اخلاقی بود. خداوند می‌فرمایند:«وَ لَکُم في رَسُولُ اللهُ اُسوَةٌ حَسَنَهَ» به این معنا که در وجود رسول خدا می‌توانید یک سرمشق نیکو مشاهده کنید که همان رفتار اخلاقی است. زمانی که رفتار پیامبر از نظر بیان و عمل نمونه اخلاق والا است، ما نیز باید خود همان گونه باشیم.
وی تصریح کرد: اخلاق را نمی‌توان با قانون، دستورالعمل‌ها و فرمایش‌های دولتی و یا غیردولتی در جامعه پایه گذاری کرد، بلکه این رفتار خود ما هست که در همه ابعاد باید بسیار نیکو و زیبا باشد و اگر ارزش‌های اسلامی را رعایت کنیم، افراد جامعه نیز متقابلا همین رفتار را با ما دارند، و اینگونه اخلاق نیکو در جامعه نهادینه می‌شود.
جعفری خاطرنشان کرد: در اصل و اساس دین هیچ تفاوتی بین ادیان نیست، ولی شرایط زمان است که این تفاوت‌ها را تعیین می‌کند، مثلا در رفتاری که فرعون‌های مصری با بنی‌اسرائیل داشتند، رفتار خشونت‌آمیز و عکس العمل قهرآمیز بود، یعنی رفتار آن‌ها با مردم ملایم نبود، اما زمانی که حضرت عیسی(ع) مبعوث شد، رسالت این حضرت اصلاح رفتار بنی اسرائیل بود، یعنی آن رفتار خشونت‌آمیزی که نسبت به دیگران داشتند به رفتار ملایم تغیر دهند. در اسلام، زمانی که پیامبر اکرم مبعوث شد، محیط عربستان و رفتار اعراب جاهلیت رفتار خوبی نسبت به یکدیگر نبود، پس پیامبر مبعوث شد تا آن رفتار را به صورت انسانی و اخلاقی تربیت کند. پس بین آموزه‌های اسلام و ادیان دیگر تفاوتی وجود ندارد، اما زمان و مکان مبعوث شدن حضرت مسیح(ع) و پیامبر(ص) این تفاوت‌ها را به وجود می‌آورد.
انتهای پیام
