پیکار با دشمنان جبهه حق؛ نشانه ایمان راستین/ شروط پیروزی بر جبهه باطل

رهبر معظم انقلاب در سخنان خود در دیدار اخیر با مداحان اهل بیت(ع) به دو آیه 46 سوره «طه» و 7 سوره «محمد» استناد کردند. آیه 46 سوره طه در سلسله گزارشات «استنادات قرآنی بیانات رهبر معظم انقلاب» که مربوط به دیدار با مردم قم در 19 دی‌ماه بود، مورد بررسی قرار گرفت و لذا در این گزارش تفاسیر مربوط به آیه 7 سوره محمد؛ « يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْکُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ» ارائه می‌شود. معنای این آیه معروف آن است که «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر (آیین) خدا را یاری کنید، شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد».

مرحوم علامه طباطبایی در تفسیر المیزان درباره این آیه آورده است که «اين آيه مؤمنين را تحريك مى كند به جهاد، و وعده نصرت‌شان مى دهد، در صورتى كه خدا را نـصـرت دهـنـد. و مـنـظـور از (نصرت دادن به خدا) جهاد در راه خدا و تنها به منظور تأيـيد دين او و اعلاى كلمه حق است، نه اينكه جهاد كنند تا در زمين سرورى نمايند، و يا غنيمت به چنگ آرند، و يا شجاعت و هنر خود را نشان دهند و مراد از ايـنکـه فـرمود: (خدا هم شما را يارى مى‌كند) اين است كه اسباب غلبه بر دشـمن را برايتان فراهـم مى‌سازد، مثلا ترسی از شما در دل كفار مى‌اندازد، و امور را عليه كفار و به نفع شما جارى مى كند و دل‌هاى شما را محكم و شـجاع مى‌سازد. بنابراين، عطف (يثبت اقدامكم) بر نصرت، عطف خاص بر عام مى‌شـود و اگـر تثبيت را اختصاص به (اقدام) داد و در بين انواع نصرت، فقط ثبات قدم را كه كنايه‌اى است از تشجيع و تقويت دل‌ها ذكر كرد براى اين است كه تقويت دل‌ها روشن‌ترين مصاديق نصرت است».

به عبارتی یاری کردن خدا از طریق جهاد است که موجب نصرت الهی می‌شود و ورود نیات دیگر به ویژه نیات مادی و آلوده شدن این انگیزه الهی، اسباب قطع نصرت الهی را فراهم می‌آورد هر چند که طرف مقابل جبهه کفار باشند.

آیت‌الله مکارم شیرازی نیز در تفسیر نمونه پیرامون این آیه بیان می‌دارد که « اين آيات هـمچـنان ادامه تشويق مؤمنان به مسئله پيكار با دشمنان حق است، با تعبيرى جـالب و رسـا آنـهـا را تـشـويق به (جهاد) مى‌كند و مى‌فرمايد: (اى كسانى كه ايمان آورده‌ايـد اگـر خـدا را يارى كنيد شما را يارى مى‌كند، و گام‌هايتان را استوار مى‌دارد) (يا ايها الذين آمنوا ان تنصروا الله ينصركم و يثبت اقدامكم). تكيه بر مسئله (ايـمـان) اشـاره به اين است كه يكى از نشانه‌هاى ايمان راستين پيكار با دشمنان حق است.

تعـبير بـه يارى كردن خدا به وضوح به معنى يارى كردن آئين او است، يارى كردن پيامبر او و شريعت و تعليمات او و لذا در بعضى ديگر از آيات قرآن يارى كردن خدا و رسـولش در كنار يكديگـر قرار داده شده اسـت. در سـوره حـشـر آيه 8 مى‌خوانيم: «و يـنصرون الله و رسوله اولئك هم الصادقون»؛ با اينكه قدرت خداوند بى‌پايان است و قدرت مخـلوقات در برابر او بسيار ناچيز، ولى باز تعبير به يارى كردن خداوند می‌كند، تـا اهميت مسئله جهاد و دفاع از آئين حق را روشن سازد و تعبيرى از اين باعظمت‌تر براى اين موضوع پيدا نمى‌شود. اما ببينيم وعده‌اى را كه خداوند در برابر دفاع از آئينش به مجاهدان داده چيست؟ نخست؛ مى‌گويد: (شما را يارى مى‌كند) اما از كدام طريق؟ از طريق بسيار، در قلب شما نور ايمان و در روح شما تقوا، در اراده شما قدرت، در فكر شما آرامش مى‌افكند.

از سوی ديگـر فرشتگان را به يارى شما مى‌فرستد، حوادث را به نفع شما تغيير مـسير مى‌دهد، قلوب مردم را به شما متمايل مى‌كند، سخنان‌تان را نافذ، فعاليت‌هايتان را پرثمر مى‌سازد، آرى يارى خدا جسم و جان و درون و برون را احاطه مى كند. اما در ميان تمام اشكال يارى كردن روى مسئله (ثبات قدم) تأكيد مى‌كند، چراكه ايـستادگى در برابر دشمن مهمترين رمز پيروزى است و برندگان جنگ‌ها آنها هستند كه ثبات و استقامت بيشترى نشان مى‌دهند.

و لذا در داستان پيكار طالوت، فرمانده بزرگ بنی‌اسرائيل با جالوت، آن زمامدار ستمگر و خونخوار و قوى‌پنجه، می‌خوانيم: مؤمنان اندكى كه با او بودند به هنگامى كه در برابر انبوه دشمن قرار گرفتند چنين گـفـتـنـد: «ربـنـا افـرغ عـليـنـا صبرا و ثبت اقدامنا و انصرنا على القوم الكافرين». در آيه بعد از آن مى‌خوانيم: «فـهـزمـوهم باذن الله»؛ ياران (طالوت) لشكر نيرومند جالوت را به فرمان خدا شكست دادند؛ آرى نتيجه ثبات قدم پيروزى بر دشمن است.

رهبر معظم انقلاب نیز این آیه را از جمله آیاتی بیان کرده‌اند که «قطعیّت پیروزی را به ما یادآوری می‌کند و تعلیم می‌دهد و خبر می‌دهد» و می‌فرمایند: «در این مبارزه حق و باطل، پیروزی قطعاً با جبهه‌‌ِ حق است. نه امروز، [بلکه] دیروز، امروز و فردا، هرجا چنین مبارزه‌ای به وجود بیاید، پیروزی با جبهه حق است، مشروط به چند شرط؛ [اگر] اهل حق و کسانی که طرف‌دار حقّند، نیّت کنند، همّت کنند، صبر کنند، ایستادگی کنند، مبارزه کنند، بلاشک پیروز خواهند شد؛ هر جایی که این اتّفاق افتاده است -از دورانِ دور تاریخ- این‌جور است. در مورد انبیا هم همین‌جور است؛ بله ما در انبیا هم داریم مواردی که اینها را به قتل رساندند، نابود کردند، مسخره کردند و کارهایی مانند اینها کردند، امّا در خود قرآن و در روایات، مواردی را دارید که انبیا موفّق شدند، مسلّط شدند؛ این به‌خاطر همین است که شرایط تفاوت می‌کرده. آنجایی که طرف‌داران حق سستی به خرج دادند، اهمال به خرج دادند، آن‌جوری شده؛ آنجایی که ثبات و ایستادگی و استقامت و مبارزه و بصیرت و مانند اینها به خرج دادند، پیروز شدند؛ یعنی در طول تاریخ این‌جور است. امروز هم همین‌جور است؛ امروز هم وقتی‌که این حرکت، این نهضت به‌وسیلهی امام بزرگوار شروع شد، خب مردم پیروی کردند، آمدند داخل میدان؛ پیر، جوان، مرد، زن، قشرهای مختلف، جاهای مختلف وارد میدان شدند؛ از کشته شدن نترسیدند، ایستادگی کردند، پیروز شد. در جنگ هم همین‌جور؛ در هر جای دیگر هم که ما به‌اصطلاح این همّت را کردیم، مسلّماً پیروزی به دست آمده است. امروز هم همین‌جور است؛ امروز هم اگر ما به شرایط، درست عمل بکنیم، پیروزی قطعی است» (24 اسفند 1396).

حجت‌الاسلام والمسلمین قرائتی نیز در تفسیر نور نکات مهم این آیه را برمی‌شمرد که عبارت‌اند از:
1ـ لازمه ايمان، اقدام عملى در جهت نشر و گسترش دين الهى است.
2ـ جهاد با كفّار محارب، يكى از مصاديق يارى دين خداوند است.
3- پاداش و كيفر الهى، با عملكرد انسان همگون است.
4- هركس با فكر، زبان و عمل خويش، دين اسلام را يارى كند، خداوند نيز او را حمايت مى‌كند.
5- دريافت الطاف الهى، به تلاش انسان بستگى دارد ولی انتظار نصرت خداوند بدون تلاش و كوشش، توقعى نابجاست.
6 ـ در ميان امدادهاى الهى، ثابت‌قدم بودن، برجسته‌ترين آنهاست و بعد از نصرت الهى نام پايدارى آمده است.
7- پاداش‌هاى الهى بيش از عملكرد ماست.

انتهای پیام