اساس تحول قضایی باید بر بستر بیانیه گام دوم شکل گیرد/ برخورد عبرت‌آموز با مفسدان اقتصادی در دستور کار است

به گزارش ایکنا، به نقل از میزان، آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، صبح امروز، دوشنبه 20 اسفندماه، در مراسم معارفه خود ضمن تسلیت شهادت امام هادی(ع) و استمداد از روح بلند این امام بزرگوار برای شناخت و انجام وظایف و تقدیر و تشکر از حاضرین در جلسه، مدیران عالی کشور، مقامات لشکری و کشوری و همه همکاران قضایی اظهار کرد: باید ابتدا سر بر آستان ربوی بسایم و شاکر نعمت‌های بسیار خداوند متعال در توفیقاتی که عنایت کرد و زمینه‌ای که فراهم کرد برای اینکه بتوانم خدمتگزار باشم به ویژه خدمتی که در آستان مقدس رضوی(ع) فراهم شد؛ فرصت مغتنمی برای خدمتگزاری به مردم و مهمانان عالی قدر حضرت رضا(ع) بود.

وی صمیمانه از حسن اعتماد مقام معظم رهبری تقدیر و تشکر کرد و افزود: امیدوارم اعتماد مقام معظم رهبری به حقیر در مسئولیت خطیر قوه قضاییه موجب شرمندگی بنده خدمت ایشان، قضات محترم، مردم عزیزمان، نیروهای حزب‌اللهی دلداده به انقلاب اسلامی نشود و همچنانی که در ابلاغ فرمودند همیشه مشمول ادعیه زاکیه ایشان و بزرگان حاضر در مجلس باشم.

آیت‌الله رئیسی تصریح کرد: جا دارد صمیمانه از تلاش های خالصانه حضرات روسای محترم قوه قضاییه در طول انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله آقای دکتر بهشتی، آیت‌الله موسوی اردبیلی، آیت‌الله یزدی و در این قریب به یک دهه تلاش‌های خالصانه آیت‌الله آملی لاریجانی و همه همکاران صمیمانه تقدیر و تشکر کنم.

وی با درود بر روح بلند آیت الله شاهرودی اظهارکرد: بدون تردید خدمات ارزنده‌ای در این چهاردهه از سوی این بزرگان صورت گرفته که همه قابل تقدیر است و هر یک از ایشان در خور خود و با امکانات و برنامه‌هایی که داشتند تلاش‌هایی کردند تا امروز این شرایط و وضعیت را داشته باشیم.

آیت‌الله رئیسی گفت: جناب آقای محسنی اژه‌ای، معاون محترم اول قوه قضاییه گزارشی از تلاش‌ها و خدمات بیان کردند که بخشی از کار‌ها و تلاش‌ها بود و طبیعتاً دراین فرصت نمی‌شود بسیاری از خدمات انجام شده را بیان کرد.

رئیس قوه قضاییه بیان داشت: در فاصله سه ساله‌‎ای که از قوه قضاییه داشتم، هم در دوره خدمت در آستان قدس رضوی و هم در انتخابات ریاست جمهوری فرصتی پیدا کردم و بیش از گذشته با مشکلات و با زندگی مردم در سطوح مختلف آشنا شدم و این آشنایی که در این دوره سه ساله برای من فراهم شد، اگرچه اطلاعاتی از قبل داشتم، ولی به نظرم آشنایی بیشتر با مشکلات، تنگنا‌ها و آلام در زندگی مردم ضرورت داشت و این فرصت سه ساله برای بنده این جهت را بحمدالله به همراه داشت. تمام تلاشم آن است که از ظرفیت فعلی و بالقوه در قوه قضاییه در جهت کاهش این آلام و مشکلات، احقاق حقوق مردم، اجرای عدالت و آنچه مورد خواست مردم عزیز است، استفاده کنم.

آیت‌الله رئیسی گفت: در نظرسنجی‌هایی که در بین مردم انجام شده، مردم همچنان درمورد اجرای عدالت نگران‌اند. مطالبه مردم این است که در سطوح مختلف اجرای عدالت را بیش از گذشته ببینند؛ لذا اساس تحول قضایی باید بر بستر گام دوم شکل گیرد.

وی ادامه داد: برنامه تحول قضایی بر بستر گام دوم که مقام معظم رهبری بر آن اشاره کردند نیازمند همکاری همه بخش‌ها اعم از دولت، مجلس و همکاران قضایی است که باید هر کس در حوزه کاری خود تلاش کند تا گام دوم به ویژه در حوزه اجرای عدالت به خوبی برداشته شود.

رئیس قوه قضاییه افزود: در گام دوم حرکت انقلاب اجرای عدالت برای تمامی آحاد جامعه، مسئولان و دستگاه قضایی به عنوان یکی از محور‌های مهم تلقی شده است و از نقطه‌های اساسی در تفکردینی، قانون اساسی و قوانین موضوعه است که مورد تأکید همیشگی امامین انقلاب بوده است و این موضوع می‌طلبد که امروز ما به یک نقطه قابل قبول در رابطه با اجرای عدالت به تفاهم برسیم.

آیت‌الله رئیسی بیان کرد: آنچنان که فرموده‌اند عدالت قابل وصف کردن است و کتاب‌هایی می‌شود در این رابطه به نگارش درآورد کما اینکه کتاب‌هایی نیز نوشته شده است، اما سخن ما در عدالت ثبوتی نیست، سخن ما در عدالت اجرایی است. یعنی چه کنیم عدالت اجرایی شود و مردم احساس اجرای عدالت کنند.

وی بیان کرد: بنده نمی‌خواهم بگویم اجرای عدالت مساوی با اجرای قانون است؛ اما در حال حاضر اگر ما بخواهیم بر یک اصل تفاهم و توافق کنیم که نزدیک‌ترین اساس به اجرای عدالت باشد، آن اجرای قانون است. در کشور همه موظف‌اند اجرای قانون کنند. هیچ کس تحت هیچ شرایطی در هیچ جایگاهی حق دور زدن قانون و تخلف قانونی را نخواهد داشت.

رئیس قوه قضاییه افزود: محور باید قانون باشد و همه درمحور قانون عمل کنند؛ چه در دستگاه قضایی و چه درهمه دستگاه‌های اداری کشور. در مواردی که احیاناً به دلیل شرایط اضطراری و شرایط خاص بحرانی مشکل وجود داشته باشد، در آنجا نیز قانون تعیین کرده است که چگونه باید از این وضعیت عبور کرد. امام بزرگوار(ره) در دوران جنگ باید و نباید‌هایی را برای همه دستگاه‌ها تعیین کردند و به آن عمل شد؛ در این دوران نیز به همین ترتیب است.

آیت‌الله رئیسی با بیان اینکه امروز باید مسئله اجرای قانون در همه سطوح کشور جدی گرفته شود، گفت: کشور ما کشوری است که هر روز یک گروه، یک حزب و جریانی در مجلس، دولت و بخش‌های دیگر می‌آید. ما باید بر اجرای قانون توافق کنیم و اجرای آن را جدی بگیریم. بنده نیز انشاءالله تأکیدم بر اجرای قانون به عنوان نقطه محوری خواهد بود. هر چند این مهم ممکن است همه موضوع عدالت را پوشش ندهد؛ اما نقطه‌ای است که حتماً باید روی آن تفاهم کنیم.

وی به نکته دوم درباره مسئله تحول اشاره و اظهار کرد: در ارتباط با دستگاه قضایی تلاش‌های بسیار شده است، اما امروز همچنان مسئله اطاله دادرسی، تعداد ورودی پرونده‌ها به دستگاه قضایی زیبنده نظام قضایی و اسلامی ما نیست. در این باره باید سرچشمه‌ها را بررسی کرد تا مشخص شود تولید این میزان پرونده از کجاست. طبیعتاً در این باره جایگاه پیشگیری را هم دولت بر عهده دارد و هم مجلس با تصویب قوانین ومقررات پیشگیرانه.

رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: مسئله بعد موضوع مبارزه با فساد است که خواست عموم مردم است. هر چه در مورد مبارزه با فساد بخواهیم بگوییم، بهترین راهبرد پیام ۸ ماده‌ای مقام معظم رهبری است. این پیام با اینکه هشت سال از آن می‌گذرد همچنان زنده است وهم تکلیف دستگاه‌های اجرایی و هم تکلیف مجلس و هم دستگاه‌های مختلف در آن روشن شده است.

آیت‌الله رئیسی افزود: در سال ۷۴ که در سازمان بازرسی کل کشور توفیق خدمت داشتم، آن زمان موضوع پرونده ۱۲۳ میلیاردی مطرح بود و مدتی بعد پرونده دیگری و بعد پرونده‌های دیگر مطرح شد. این پرونده‌ها از نظر مبلغ با اینکه متفاوت بود و متهمانش هم متفاوت بودند، اما جنس پرونده یکی است و از همان زمینه‌ای که آن پرونده ایجاد شده بود ایجاد شدند.

وی اظهار کرد: اگر نگاه کنید همان پرونده سه هزار میلیاردی هم به همان ساختار‌های مشکل‌زا برمی‌گردد؛ لذا باید ساختار‌های فسادزا را اصلاح کنیم وگرنه هر روز، بروز یک حادثه، یک پرونده و یک مورد روی میز قاضی را شاهد خواهیم بود و حتماً اصلاح ساختار‌ها در همان پیام مبارزه با فساد اقتصادی وظیفه دولت است و اصلاح قوانین و مقرراتی که زمینه‌ساز فساد است و یا مفسدان می‌توانند از آن سوءاستفاده کنند، وظیفه مجلس است و قوه قضائیه هم ان‌شاءالله برخورد عبرت‌آموز با مفسدان اقتصادی را در دستور کار قرار خواهد داد و این موضوع در اقدامات این چند وقت بوده و بعد از این هم با قاطعیت دنبال خواهد شد.

رئیس قوه قضائیه در ادامه در خصوص موضوع نظارت تأکید کرد: اگر اصلاح ساختار‌ها رخ دهد، یعنی پیام هشت ماده‌ای مقام معظم رهبری و در کنار آن، پیام هشت ماده‌ای امام بزرگوار درباره آزادی‌های اجتماعی که قابل استناد است، مدنظر قرار گیرد، می‌تواند گام‌های خوبی در این باره برداشته شود. انجام آن پیام هشت ماده‌ای به این معناست که هم دستگاه نظارتی در درون مجلس که دیوان محاسبات است و دستگاه نظارتی در قوه قضائیه که سازمان بازرسی است و دستگاه‌های نظارتی در دولت که سازمان برنامه، سازمان حسابرسی و وزارت اطلاعات است؛ یعنی همه بخش‌هایی که در کشور وظیفه نظارت دارند، در این رابطه فعال شوند.

آیت‌الله رئیسی افزود: در بروز فساد همیشه نباید فقط فردی که متهم است و مورد اتهام قرار گرفته را تعقیب کنیم. البته مجرم و متخلف حتماً باید تنبیه شود، اما قصورها، کوتاهی‌ها، عدم پیش‌بینی‌ها و پیشگیری‌ها چه می‌شود؟ به نظر ما این نیز قابل پیگیری خواهد بود و نمی‌شود در قضیه‌ای که اتفاق افتاده فقط کسانی که در خط اول به عنوان متهم هستند، مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند. معتقدم کسانی که در شکل‌گیری یک جرم و تخلف قصور داشتند و ندیدند آنچه باید می‌دیدند و پیش‌بینی نکردند. آنچه باید انجام دهند طبعاً باید به صورت جدی مورد پیگیری و سؤال قرار بگیرند.

وی در ادامه با تأکید بر لزوم تعامل میان قوا اظهار کرد: درباره مسائل اقتصادی و شرایط واقع شده، قوه قضاییه در کنار دولت و مجلس خواهد بود و تعامل میان قوا اصلی است که مقام معظم رهبری نیز بر آن تأکید دارند و ما هم دنبال می‌کنیم که با حفظ استقلال قوه قضاییه و قاضی انجام شود.

رئیس قوه قضائیه در ادامه در خصوص مسئله حقوق بشر نیز گفت: تأکید ما بر روی مسئله حقوق بشر است. امروز معتقدیم قوانینی که می‌تواند تضمین‌کننده سعادت بشر باشد، قوانین حیاتبخش اسلام است. ما در مقابل آنچه مدعیان حقوق بشر در عالم بیان می‌کنند، معترضیم؛ خصوصاً کسانی که در کسوت برخی از سازمان‌های بین المللی، خود در زمینه رعایت حقوق انسان‌ها، در جایگاه متهم قرار دارند.

آیت‌الله رئیسی اظهار کرد: ما در برابر ایشان مدعی حقوق انسان‌ها؛ هستیم، چراکه فهرست بلندی از نقض حقوق انسان در کارنامه آن‌هاست و آن‌ها نمی‌توانند مدعی حقوق بشر باشند.

وی بیان کرد: در باب احکام نورانی اسلام که برآن تأکید شده و ما نیز تأکید می‌کنیم، فکر می‌کنیم که مسئله مهم تنویر افکار عمومی به ابعاد مختلف آن است که ما در این مورد در این ۴۰ ساله نقص داشته‌ایم و رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان عالی قضایی در دوره قبل فرمودند: در مورد تبیین آنچه انجام می‌دهید و تنویر افکار عمومی، کار رسانه‌ای و تلاش بیشتری بکنید وبیشتر باید با مردم و با دنیا سخن بگویید.

رئیس قوه قضاییه گفت: البته دشمن نمی‌خواهد سخن ما برسد، اما سخن حق جایگاه خود را پیدا خواهد کرد.

آیت‌الله رئیسی در ادامه در خصوص موضوع امنیت بیان کرد: مسئله امنیت بسیار مهم است و امروز به برکت خون مطهر شهیدان، ایثار ایثارگران و مدیریت مثال‌زدنی رهبرمعظم انقلاب و حضور نیرو‌های مسلح، بسیج، سپاه، ارتش، نیروی انتظامی به حمدالله کشور ما از امن‌ترین کشور‌ها در منطقه است، اما تهدید‌های مختلفی وجود دارد.

وی افزود: موضوع امنیت را از مهمترین مسائل برای کشور می‌دانیم و در مقابل جرایم خشن سازمان یافته و هر گونه اخلال در امنیت جامعه و کشور به هیچ عنوان کوتاه نخواهیم آمد و کوچکترین ناامنی را تحمل نمی‌کنیم، چون همه اقدامات فرع بر امنیت است، اجرای عدالت و پیشرفت فرع بر امنیت است؛ لذا مسئله امنیت مسئله‌ای نیست که بتوان در مورد آن کوچکترین اغماضی کرد.

آیت‌الله رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر همراهی جامعه نخبگان و اصحاب رسانه با دستگاه قضایی اظهار کرد: من به عنوان خدمتگزار مردم وهمکار شما در دستگاه قضایی از جامعه نخبگان و اصحاب رسانه می‌خواهم در ابعاد مختلف به دستگاه قضایی کمک کنند و در تبیین و تنویر افکار عمومی یاری رسانند.

وی تصریح کرد: جامعه نخبگان کشور جامعه اثرگذاری هستند و انشاالله با گروه‌های مختلف نخبگان نشست خواهیم داشت و مسائل را با آن‌ها طرح خواهیم کرد و نگاه‌های آن‌ها را مورد استفاده قرار خواهیم داد.

رئیس قوه قضائیه ادامه داد: ما نگاه نخبگان حوزه، دانشگاه و دانشجویان دلسوز و حزب‌اللهی را در صحنه می‌خواهیم که در جریان کار‌های قضایی قرار بگیرند و هم در این میدان، مساعدت و همکاری کنند؛ لذا حتماً جامعه نخبگان دانشگاهی و حوزوی در این باره احساس مسئولیت می‌کنند.

وی بیان کرد: مخاطب اول پیام حضرت آقا بنده هستم و این افتخار نصیب من شد؛ اما اجرای این پیام با همه سطوح در کشور و در دستگاه قضایی و همه بخش‌هاست و برای تحقق این پیام که من از آن به عنوان منشور این دوره قوه قضاییه یاد کردم انشاءالله همه ابعاد آن باید اجرایی شود که در گرو همکاری هم سطوح خواهد بود.

رئیس قوه قضائیه در ادامه خطاب به مسئولان قضایی ضمن تأکید بر لزوم نقدپذیری گفت: همکاران عزیز و بزرگوار، برای طرح پیشنهاد، ارائه ایده و نقد‌های منصفانه آستانه تحمل را باید بالا برد و اگر نقدپذیری را کنار زدیم، منتظر باشیم که در دستگاه دچار مشکل شویم.

آیت‌الله رئیسی گفت: نگاه‌های منصفانه، منتقدانه و مخلصانه همکاران را در درون دستگاه قضایی اولاً باید با استقبال با آن مواجه شد و اگر امکان انجام آن نیست باز باید استقبال کرد. من این را به همه مدیران و در جلسه شب با رؤسای کل دادگستری‌ها و دادستان‌ها تاکید خواهم کرد؛ چراکه باید با این نقد‌ها و نگاه‌های اصلاحی و منصفانه، به عنوان یک فرصت برخورد شود که می‌تواند در جهت ارتقای دستگاه کمک کند و مؤثر باشد.

رئیس قوه قضائیه با اشاره به جایگاه ویژه اخلاص در کار تأکید کرد: شرط همه اقدامات تحولی اخلاص است. اگر آیت‌الله دکتر بهشتی موفق بودند، اگر مرحوم آیت الله شهید قدوسی موفق بودند و اگر مرحوم آیت‌الله شاهرودی و آیت‌الله یزدی موفق بودند، به این دلیل بوده است. من در جای جای این کشور قضات مخلصی دیدم که گاهی با تضرع و توسل برخی از مشکلات قضایی را حل کردند.

آیت‌الله رئیسی افزود: چه فرقی می‌کند جایگاه افتا با قضا از این حیث؟ مگر مفتیان و بزرگان و مراجع ما نبودند کنار قبر امیر المومنین (ع) برای یک مسئله شرعی توسل پیدا می‌کردند که گره اش باز شود و قضات مخلص ما هم با توسل به درگاه پروردگار و ائمه اطهار (ع) کار را دنبال می‌کنند.

وی گفت: این توسل را در ضمن کار و اخلاص باید توجه داشت که رمز باز شدن بسیاری از گره‌ها اخلاص و توسل به ائمه است؛ چرا که این کار، کار آنها، این شان، شأن آن‌ها و این جایگاه مال آن‌ها و مال وجود مقدس حضرت، ولی عصر(عج) است.

رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: لذا باید واقعا به در خانه حضرت، ولی عصر(عج) تضرع کرد؛ چرا که اگر عنایت و توجه ایشان نباشد حتماً آنچه گفتیم و شنیدید و آنچه که کردند و خواهیم کرد همه آن چیزی نیست که مورد رضایت آن‌ها باشد و باید توجه آن‌ها باشد تا کار قیمت پیدا کند.

آیت‌الله رئیسی تصریح کرد: من متضرعانه از در خانه پروردگار متعال، امام هادی(ع) و وجود مقدس پدر بزرگورشان امام جواد(ع) و امام رضا(ع) می‌خواهم که به همکاران عزیز در حوزه‌های مختلف کمک کنند تا به دست ما گره‌هایی اززندگی مردم گشوده شود و آنچه که دیگران زحمت کشیدند و با اخلاص ایجاد کردند، هم حس شود و هم بقا پیدا کند.

وی در خاتمه سخنان خود از زحمات آیت‌الله آملی لاریجانی و همکاران وی قدردانی کرد.

انتهای پیام