نگرش قرآن به فرهنگ
گروه معارف ــ فرهنگ در مفهوم عام، روش زندگی کردن و اندیشیدن است و از مجموع دانسته‌ها و تجربه‌ها و اعتقادهای یک قوم حاصل می‌شود؛ فرهنگ، استنتاجی است که ملتی طی قرن‌های متمادی از دریافت‌های خود از زندگی به دست آورده است.
به گزارش ایکنا از آذربایجان‌شرقی، فرهنگ در مفهوم عام، روش زندگی کردن و اندیشیدن است و از مجموع دانسته‌ها و تجربه‌ها و اعتقادهای یک قوم حاصل می‌شود. فرهنگ، استنتاجی است که ملتی طی قرن‌های متمادی از دریافت‌های خود از زندگی به دست آورده است. به همین سبب، یکی از موجبات غنای فرهنگ را، درازی عمر صاحب آن می‌دانند. زیرا فرهنگ مجموعه ارزش‌ها و آیین‌های خوب است و هرچه زمان بیشتری بر قومی گذشته و فرصت‌های بیشتری در اختیارش قرار گرفته باشد، افزون‌تر خواهد توانست سرمایه معنوی ذخیره کند و آیین‌های بهتر را جانشین آیین‌های بدتر سازد. همچنین هرچه ملّتی بیشتر در معرض نشیب و فراز و تجربه‌اندوزی قرار گیرد، فرهنگی بارورتر به دست می‌آورد.
فرهنگ، بهترین موازین اخلاقی، معتقدات مذهبی، تفکر، آداب و سنن را اخذ می‌کند و خود را از آن می‌پرورد. فرهنگ، روش زندگی یک قوم را مشخص می‌کند. چند قوم با مذهب مشترک یا اصول اخلاقی کمابیش مشترک، شیوه زندگی کردن و اندیشیدن مشابه ندارند، زیرا فرهنگ آن‌ها با هم متفاوت است.
اصلاح فرهنگ موجود و تلاش برای ایجاد فرهنگ مطلوب لازمه هر گونه برنامه تحوّل‌آفرین برای رشد بشر است و یکی از مهم‌ترین گام‌ها در این زمینه بکارگیری منابع مناسب برای تأثیر در فرهنگ است.
اسلام به‌عنوان دین خاتم و کامل‌ترین مکتب برای هدایت و رشد بشر دیدگاه‌های ویژه‌ای در این زمینه دارد که آگاهی از این دیدگاه‌ها اولین گام برای تحقّق فرهنگ مطلوب است. این دیدگاه‌ها در قرآن کریم و سنت پیامبر(ص) و جانشینان معصوم وی(ع) منعکس شده است. طبعاً دستیابی به این دیدگاه‌ها کاری گسترده و عمیق را می‌طلبد که در جای خود کاری بایسته است.
در سایه ارتقای فرهنگ، جامعه به مدینه فاضله تبدیل می‌شود
حجتالاسلام قهرمان احمدی، امام جمعه هریس در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: در سایه ارتقای فرهنگ، جامعه به مدینه فاضله تبدیل می‌شود، قرآن یک معجزه فرهنگی است و با درنظر گرفتن این نکته که خواندن و نوشتن اجزای مهم فرهنگ تلقّی می‌شود، قرآن تاکید ویژه‌ای به این اجزا دارد.
وی با استناد به آیه یک سوره قلم «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُونَ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: نون. رمزی میان اللَّه و رسول اوست. این کتاب مرکب از همین حروف است اما بشر از معارضه آن ناتوان است. این کتاب دارای محکمات و این گونه متشابهات است. سوگند به لوح نورانی محفوظ که قلم بر وی بنگاشت و به دوات و هر جوهر مایع که قلم بدان بنویسد.
حجتالاسلام احمدی یادآور شد: درک و فهم و فرهنگ عمومی مردم با ارتقای فرهنگ افزایش می‌یابد و در سایه فرهنگ جامعه احساس آرامش پیدا خواهد کرد.
امام جمعه هریس، از اصلاح فرهنگ با تلاش فکری انسان‌ها گفت و افزود: اصلاح فرهنگ گر چه می‌تواند با تلاش فکری و توشه عقلی انسان‌ها صورت گیرد، اما بدون استمداد از منبع الهی و فرا انسانی، که فارغ از محدودیت‌های ذهنی و احساسی به کلیت زندگی و گستره تجلیات فکری و روانی انسان‌ها بنگرد و به کژی‌ها و کاستی‌های آن آگاهی داشته باشد، کاری ناقص و نافرجام می‌نماید؛ زیرا فرهنگ محصول انسان است و کژی‌ها و کاستی‌هایش نیز معلول وی خواهد بود و عاملی که سبب نقصان است، نمی‌تواند به‌طور کامل و جامع سبب کمال باشد، اگر چه به‌صورت جزئی و موردی این توانایی را داشته باشد.
حجتالاسلام احمدی، فرهنگ را حرکتی زیربنایی دانست و تاکید کرد: فرهنگ یک حرکت زیربنایی است و یکی از ارکان مهم تمدن اسلامی، فرهنگ است.
فرهنگ هر جامعه اساس هویت آن جامعه است
حجتالاسلام جلیل جلیلی، امام جمعه شهر سردرود در گفت‌‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: فرهنگ هر جامعه اساس هویت آن جامعه بوده و از آن با تعابیری چون روح کالبد، ستون فقرات و قوام و ملیت هر ملتی یاد می‌شود.
وی افزود: فرهنگی که دین مبین اسلام توصیه می‌کند و فرهنگ جامعه اسلامی باید اینگونه باشد، عبارت است از روش‌ها و رفتارهایی که در سلامت و سعادت فرد و جامعه و حکومت موثر باشد.
وی با استناد به آیه 33 سوره فصلت «مَنْ أَحْسَنُ قَوْلاً مِمّنْ دَعا إِلَی اللّهِ وَ عَمِلَ صالِحًا وَ قالَ إِنّنی مِنَ الْمُسْلِمینَ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: چه كسى را سخن نيكوتر از سخن آن كه به‌سوى خدا دعوت مى‌كند و كارهاى شايسته مى‌كند و مى‌گويد البته كه من از مسلمانانم؟
حجتالاسلام جلیلی ادامه داد: توسعه فرهنگی كه بر مبنای الگو پذيری از منابع دين اسلام بايستی مورد توجه قرار گيرد لازمه‌اش اسلامی بودن و متجلی شدن آثار قرآنی و اسلامی در مجموعه عوامل موثر در آن است كه بايد اين عوامل در رفتار و گفتار و كردارهای خود از آموزه‌های قرآن كريم و سنت بهره‌گيری كند.
امام جمعه شهر سردرود، یادآور شد: بر اساس دیدگاه قرآن کریم، فرهنگ مطلوب از منابع متعدّدی تغذیه می‌شود و بهره می‌گیرد. برخی از آن‌ها اموری وجودی و تکوینی هستند، همچون طبیعت، غریزه، فطرت و عقل و برخی دیگر تشریعی همچون دین و برخی دیگر اموری هستند که محصول تجربه انسان‌های دیگر بوده است و تحقّق آن‌ها به‌گونه‌ای وابسته به اراده و فعل انسان بوده است.
وی با اشاره به فرموده پیغمبر(ص) افزود: ایشان می‌فرمایند: ای علی اگر خداوند به دستان تو انسانی را هدایت كند، از آنچه خورشید بر آن تابیده است برای تو بهتر است. بنابراین، تبلیغ و دعوت به‌سوی خدا كار مهم ارزشی و فرهنگی است.
حجتالاسلام جلیلی تأکید کرد: مؤثرترین داروی شفابخش برای یرطرف شدن استرس و نگرانی ایمان و اعتقاد قلبی و مذهبی است، شایسته است که فرهنگ دینی را در جامعه افزایش دهیم.
انتهای پیام
