ترویج سبک زندگی دینی با ادبیات نو برای کودکان

به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا، نبأ؛ مؤسسه علمی ــ فرهنگی دارالحدیث تلاش کرده است سبک زندگی دینی را با ادبیات نو و کودکانه با بهره‌گیری از توصیه‌های قرآن کریم و اهل بیت(ع) همراه با نقاشی‌ها و طراحی‌های جذاب کودکانه تدوین کند. 
تنوع داستان‌ها و موضوعات، صفحه‌آرایی زیبا و شکیل، هنر تبدیل و تطبیق روایات به مسائل اجتماعی و روزه‌مره کودکان از منزل گرفته تا مدرسه و حضور در پارک‌ها و خیابان‌ها، و دوست‌یابی و شناخت حقوق یکدیگر و حتی خصیه‌های حیوانات و... از ویژگی‌های موفق این پروژه علمی، فرهنگی و هنری  به زبان دین و با ادبیات کودکانه است. 
به‌منظور زمینه‌‌سازی برای فراهم کردن همکاری‌ها و تعاملات کانون‌های فرهنگی و تربیتی، نمونه‌هایی از محصولات و کتاب‌های این مؤسسه حوزوی در متن ذیل منتشر شده است، باشد با استفاده از ظرفیت عظیم حوزه‌های علمیه و مراکز علمی و فرهنگی آن، گامی راسخ در جهت تعلیم و تربیت دینی برداریم.  
دوستی با طعم بستنی
«دوستی با طعم بستنی» در بردارنده چهار داستان است که هر کدام با الهام از یک حدیث، ابتدا داستان سپس حدیث تربیتی آن ذکر شده است. این اثر به قلم مرتضی دانشمند و با تصویرگری مهدی امجدیان در قم توسط نشر «با هوش شبنم» در سال 97 منتشر شده است.
عناوین داستان‌ها و متن و ترجمه احادیث به شرح ذیل است.  
س؛ مثل سکوت
امام صادق(ع) از پدرانش(ع) نقل می‌کند: «جاءَ رَجُلٌ إلى رَسولِ اللّهِ(ص)، فَقالَ: يا رَسولَ اللّهِ، مَا العِلمُ؟ قالَ الإِنصاتُ، قالَ: ثُمَّ مَه؟ قالَ: الاستِماعُ، قالَ: ثُمَّ مَه؟ قالَ: الحِفظُ، قالَ: ثُمَّ مَه؟ قالَ: العَمَلُ بِهِ، قالَ: ثُمَّ مَه يا رَسولَ اللّهِ؟ قالَ: نَشرُهُ»؛ مردى نزد پيامبر خدا(ص) آمد و گفت: اى پيامبر خدا! دانش چيست؟ فرمود: سكوت كردن. گفت: ديگر چه؟ فرمود: گوش دادن. گفت: ديگر چه؟ فرمود: حفظ كردن. گفت: ديگر چه؟ فرمود: عمل به آن. گفت: ديگر چه اى پيامبر خدا(ص)! فرمود: نشر آن.
انسان بعلاوه سه  
امام علی(ع) در مورد انسان خوب و مهربان فرمود: «يَعفُو عَمَّن ظَلَمَهُ، و يُعطي مَن حَرَمَهُ، و يَصِلُ مَن قَطَعَه‏»؛ از كسى كه به او ستم كرده است گذشت می‌كند، به كسى كه از او مضايقه كرده است، عطا می‌كند و با آنكه از او بريده است، پيوند برقرار می‌کند.
حرف‌های دو انگشت
امام على(ع) فرمود: «الكريمُ إذا وَعَدَ وَفى، و إذا تَوَعَّدَ عَفا»؛ بزرگوار هر گاه وعده دهد، به كار بندد و هر گاه وعيد و بيم دهد درگذرد.
شکوفه‌های دانایی
«شکوفه‌های دانایی» عنوان مجموعه‌ای ده جلدی، ویژه خردسالان است که داستان هر جلد برگرفته از یکی از احادیث معصومان(ع) است و به پاره‌ای از پرسش‌های کودکان با بیانی کودکانه پاسخ می‌دهد.
از آنجا که این مجموعه، به نوعی سبک زندگی را به کودکان آموزش می‌دهد، به جشنواره کتاب سال زندگی در سال ۱۳۹۷ راه یافت و در بخش کودک، برگزیده شد.

شکوفه‌های دانایی اثر غلامرضا حیدری ابهری با تصویرگری سیدمیثم موسوی است که در قم توسط انتشارات دارالحدیث در 10 جلد در سال 95 منتشر شده است. 
عناوین دهگانه مجموعه «شکوفه‌های دانایی» عبارت است از: چرا بسم‌الله بگوییم؟ چرا به دیگران سلام کنیم؟ چرا با حیوانات مهربان باشیم؟ چرا در کارهای خانه کمک کنیم؟ چرا به پدر و مادرمان نیکی کنیم؟ چرا با کودکان مهربان باشیم؟ چرا نباید دروغ بگوییم؟ چرا باید نظم را رعایت کنیم؟ چرا از دیگران تشکر می‌کنیم؟ چرا مسواک بزنیم؟
قصه‌های پیامبر و کودکان
انتشارات دارالحدیث همچنین با انتشار قصه‌های پیامبر و کودکان به قلم زهرا عبدی و تصویرگری ایمان عبدالحمید، تلاش کرده است در مجموعه‌ای چهار جلدی، ویژه خردسالان که داستان هر جلد با الهام از یک حدیث از معصومان(ع) است؛ با بیانی کودکانه، آموزش‌هایی را مستقیم یا غیر مستقیم برای کودکان ارائه کند.
این مجموعه که به نوعی سبک زندگی را به کودکان آموزش می‌دهد، در جشنواره کتاب سال زندگی در سال ۱۳۹۷ در بخش کودک، شایسته تقدیر شد.
برخی عناوین این مجموعه عبارت است از: چند دانه گردو، خواب آرام، مثل پدر، نان خوشمزه و...
قصه حیوانات در قرآن
آشنا کردن کودکان با «قرآن»، هدفی مهم به‌شمار می‌آید، برای دست‌یابی این هدف برجسته باید راهکارهایی مناسب را که در نظر کودک از جذابیت فراوان نیز برخوردار باشد برگزید، بی‌شک حیوانات، از جمله موضوعات مورد علاقه کودکان است و در قصه‌های قرآنی گاه به حیوانات نیز عنایت شده و یا حیوان نقش کلیدی در شکل‌گیری و پیشبرد واقعه و داستان داشته است که خداوند نیز به آن پرداخته است.
از این رو پرداختن به داستان‌های قرآنی که به فرمان و اراده پروردگار، حیوانات در آن نقش‌آفرینی داشته‌اند محملی مناسب برای نیل به هدف آشنا کردن کودکان با قرآن و ایجاد علاقه در اندیشه آن‌ها نسبت به این کتاب هدایت خواهد بود. 
در نتیجه با پردازش داستان‌های قرآنی برای کودکان، ضمن آشنا کردن آنان با قرآن کریم، می‌توان آن‌ها را از پیام‌ها و نکات درس‌آموز قرآنی نیز بهره‌مند کرد.
به این منظور در تولید کتاب «قصه حیوانات در قرآن» از توجه جدی به امور شکلی و ظاهری که به جذابیت کار می‌افزاید، غفلت نشده است.
من برای حضرت عُزَیر هستم، من اول مار نبودم، من یک نهنگم، من یک پشه هستم، من یک زاغ هستم، من یک بچه شُتر هستم، اسم من ابابیل است، من یک گرگ هستم و من یک مورچه هستم، از جمله عناوین داستان‌های این کتاب است.
داستان‌های گوگوری
مجموعه «داستان‌های گوگوری» شامل پنج کتاب و قصه کودکانه با محوریت بچه گورخری به نام گوگوری است که در کنار دوستانش در جنگل، زیر درختی بزرگ زندگی می‌کند، او همیشه دنبال شیطنت و بازی‌گوشی است، بعضی وقت‌ها آواز می‌خواند و دوستانش برای راحت شدن از صدای او نقشه می‌کشند، گوگوری گاهی بدجنس می‌شود و سر به سر دوستانش می‌گذارد. گاهی دوست دارد در مسابقه اسب‌ها شرکت کند اگر او را به مسابقه راه ندهند، راهش را بلد است. بعضی وقت‌ها هم آنقدر دل گوگوری کوچولو می‌شود که با همه قهر می‌کند.
هر یک از این داستان‌های آموزنده، از یک آیه یا حدیث الهام گرفته شده است. متن آیات و احادیث با ترجمه روان و همراه منبع، در پایان بخش کتاب‌ها ذکر شده است.
برخی از عناوین داستان‌ها همراه با آیه و حدیث مربوطه عبارت است از:
گوگوری بدصدا
حضرت محمد(ص): کسی که همسایه‌اش از رفتارهای بد او در امان نباشد، به بهشت نمی‌رود. (نهج‌الفصاحه، حدیث ۲۳۵۲)
گوگوری بدجنس
امام علی(ع): نتیجه دروغ گفتن، سرزنش شنیدن و پشیمان شدن است. (غررالحکم، حدیث ۳۱۴۴)
گوگوری دونده
امام صادق(ع): وقتی اراده کسی قوی باشد، بدنش برای انجام دادن کارها ناتوان نخواهد بود. (من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۴۰۰)
گوگوری قَرقَرو
امام عسکری(ع): بهترین برادر تو کسی است که بدی رفتار تو با خودش را فراموش کند. (اعلام‌الدین فی صفات المؤمنین، ص ۳۱۳)
شرط گوگوری
قرآن کریم؛ با هم در کارهای نیک و پرهیزگاری همکاری کنید و در کارهای زشت و دشمنی همکاری نکنید. (مائده، آیه ۲)
یک دوست مهربان
مجموعه «من و رایا» از سری کتاب‌های کودکان از زبان کودکی به نام سینا است. رایا رباتی کوچک و بامزه است که در تمام داستان‌ها نقش‌آفرینی می‌کند. کتاب «یک دوست مهربان» چهارمین داستان این مجموعه است که با الهام از حدیثی از امام صادق(ع) به نگارش در آمده است: «أيُّما مؤمنٍ أوصَلَ إلى أخيهِ المؤمنِ مَعروفا فقد أوصَلَ إلى رسولِ اللّهِ(ص)»؛ هر مؤمنى كه به برادر مؤمن خود خوبى كند، به پيامبر خدا(ص) خوبى كرده است.
خلاصه داستان به این قرار است که سینا هنگام توپ بازی در پارک، پایش آسیب می‌بیند، همسایه آنها به‌طور اتفاقی او را دیده به بیمارستان می‌رساند و به درمان او کمک می‌کند. این قضیه سبب بیشتر شدن صمیمیت میان دو همسایه می‌شود.
دیگر داستان‌های این مجموعه عبارت است از: جاده جنگلی، روز مسابقه، شبی که جنگل خندید، کتاب‌های نخوانده و ربات کوچولو.
یک دوست مهربان اثر زهرا عبدی و تصویرگری زهرا خمسه است که در قم توسط نشر «باهوش و کتاب کودک شبنم» در سال 1397 در ۲۴ صفحه به چاپ رسیده است.
کتاب‌های نخوانده
«کتاب‌های نخوانده» ششمین و آخرین داستان مجموعه «من و رایا» است که با الهام از حدیثی از امام علی(ع) به نگارش در آمده: «الفُرصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحابِ، فانتَهِزُوا فُرَصَ الخَيرِ»؛ فرصت، چون ابر می‌گذرد. پس، فرصت‌هاى كار خوب را غنيمت شمريد. (نهج البلاغة: الحكمة ۲۱)
خلاصه داستان به این قرار است که سینا پس از مدت‌ها که دوستش وحید را ندیده بود، دیدار می‌کند و او را شخصی موفق می‌یابد. اما سینا که موفقیت چندانی نداشته، متوجه زودگذر بودن عمر می‌شود.  پس از آن، خانواده‌اش او را راهنمایی می‌کنند تا کمتر تلویزیون تماشا کند و بازی رایانه‌ای انجام دهد و نیز از کارهای دیگر که وقت او را می‌گیرند، دوری کند تا بتواند بیشتر به درس ‌ایش رسیدگی کند.
«جاده‌ جنگلی»
جاده‌ی جنگلی توسط زهرا عبدی و به تصویرگری زهرا خمسه با الهام از حدیث «سُئِلَ رَسولُ اللّهِ(ص): مَن أحَبُّ النّاسِ إلَى اللّهِ؟ قالَ: أنفَعُ  النّاسِلِلنّاسِ»؛ از پيامبر خدا(ص) پرسیدند: محبوب‌ترين مردم، نزد خدا كيست؟ فرمود: سودمندترينِ مردم، براى مردم است. (الكافي: ۲/ ۱۶۴/ ۷، دوستى در قرآن و حديث، ص ۵۲۰)، به نگارش در آمده است.
روز مسابقه، شبی که جنگل خندید و ربات کوچولو از دیگر داستان‌های این مجموعه است.

اکبر پوست‌چیان

انتهای پیام