دست دوستی الگوهای بومی به سمت خانواده‌ها + فیلم

به گزارش ایکنا، در کشور ما پرداختن به مقوله فرهنگ بیش از آنکه جنبه فرهنگی داشته باشد، رنگ سیاسی و فلسفی به خود گرفته است اما رویکردهای اینچنینی به‌تنهایی، پاسخگوی وضعیت کنونی و چالش‌های فرهنگی، در کشور نیست. ما بیش‌ از پیش نیاز به ابزارهای مدیریتی داریم تا بتواند همه ابعاد فلسفی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را درهم بیامیزد و دنیای نظری را با دنیای عملی که در فرهنگ ما، به‌شدت از هم گسسته هستند، به یکدیگر پیوند بزند. یکی از الزامات مدیریت کارآمد فرهنگی در شرایطی که فرهنگ‌ها، در رقابتی تنگاتنگ قرار گرفته‌اند، برقراری پیوند میان میزان مصرف کالاهای فرهنگی با مدیریت فرهنگی است.

نبود پیوند میان میزان مصرف کالاهای فرهنگی با مدیریت بازار این محصولات و کالاها، جای خالی زیست‌بوم، شخصیت‌پردازی و آثار فرهنگی ایرانی را بیشتر از گذشته نمایان کرده است. بر همین اساس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای فرهنگ عمومی کشور سعی کرده است با برگزاری نمایشگاه الگونما، ضرورت ایجاد زیست‌بوم در حوزه سبک زندگی ایرانی اسلامی و صنایع خلاق فرهنگی فاخر را برجسته کند.

از جمله مهم‌ترین محورهای نمایشگاه الگونما می‌توان به تشریح اهمیت و نقش صنایع فرهنگی و سبک زندگی کودک و نوجوان در ایران، تشریح وضعیت کاراکترسازی و الگوسازی در ایران و جهان و تأثیرات آن در سبک زندگی و اعتقادات و نمایش محصولات موجود در بازار ایران و جهان اشاره کرد.

در بدو ورود به نمایشگاه الگونما، با وضعیت، چگونگی و آسیب‌شناسی فرهنگی مواجه خواهیم شد که هشداری نسبت به وضعیت کنونی صنایع فرهنگی حوزه کودک و نوجوان که به‌صورت ناهنجار در بازار کشور ما رها شده، است.

در اولین غرفه از این نمایشگاه تصاویری از تهاجم گسترده فرهنگی غرب به ذهن و فکر کودکان و نوجوانان وجود دارد که ما را به این اندیشه وامی‌دارد که هر خانواده با خرید هر اسباب‌بازی، عروسک، نوشت‌افزار و ابزار فرهنگی که به‌نوعی وام‌دار شخصیت‌های غربی است، فرزندش را ترغیب می‌کند که با آن شخصیت غربی از کودکی انس بگیرد و رشد کند؛ این شخصیت‌ها و کاراکترها از کودکی با نوجوانان ایرانی همراه می‌شوند و در فیلم، پویانمایی و فضای مجازی و بازی آنها را دنبال می‌کنند. با این اتفاق، کودکان و نوجوانان خودمان را از اسطوره‌ها، قهرمانان و شخصیت‌های علمی، دینی، فرهنگی و اجتماعی خودمان روز به روز دورتر و بیگانه‌تر می‌کنیم و نتیجه این می‌شود که کاراکترهای بیگانه و عمدتاً غربی آشناتر و محبوب‌تر در نظر کودک جلوه‌گری می‌کنند.

در غرفه‌های بعدی به جلوه و سبک زندگی غربی و نفوذ عمیق این فرهنگ غلط به خانه‌های خانواده‌های ایرانی و اتاق کودکان پرداخته‌ شده است. در غرفه آخر این نمایشگاه آمار و اینفوگرافی‌هایی از حجم گسترده تبادلات مالی در زمینه محصولات فرهنگی در دنیا و ایران وجود دارد که توجه بازدیدکننده را به سمت خود جلب می‌کند.

در حوزه صنایع فرهنگی که اشتغال و گردش مالی خوبی به همراه دارد می‌توانیم دفاع فرهنگی فعالی نیز داشته باشیم، در کنار در اختیار گرفتن بازار اقتصادی این حوزه می‌توانیم در معرفی اسطوره‌ها، قهرمانان و شخصیت‌های علمی فرهنگی دینی و اجتماعی خود کار درخور و بهتری را در کشور و حوزه تمدنی همسایگان هم داشته باشیم و فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی را بهتر معرفی کنیم.

در همین راستا سعید حسینی، دبیر نمایشگاه «الگو نما، نمایشگاه تخصصی سبک زندگی و صنایع فرهنگی نسل آینده ایران» در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه نسل کودک و نوجوان مهم‌ترین مخاطبان فعالیت‌های فرهنگی هستند، اظهار کرد: در دنیای امروز برای تأثیرگذاری بر این قشر به جای روایت مستقیم، این شخصیت‌ها و کاراکترهای خلق شده هستند که در قالب یک داستان، محتوای مورد نظر را در ذهن مخاطب القا می‌کنند؛ البته نقش‌آفرینی این کاراکترها و الگوها فقط در دنیای رسانه خلاصه نشده و به طور زنجیره‌وار به دیگر ابعاد زندگی از جمله کالاهای مصرفی نیز ورود کرده‌اند.

وی در ادامه افزود: معضل اصلی که در این رابطه در کشور ما وجود دارد، این مسئله است که علی‌رغم تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر ورود به این زمینه و خلق الگوهای ایرانی - اسلامی ما در یک انفعال گسترده به سر می‌بریم؛ به طوری که در مقایسه با تأثیرگذاری کاراکترهای خارجی و وارداتی، تأثیرگذاری ما نزدیک به صفر است.

دبیر نمایشگاه «الگونما، نمایشگاه تخصصی سبک زندگی و صنایع فرهنگی نسل آینده ایران» اظهار کرد: با رصد اولیه فعالیت‌های فرهنگی و رسانه‌ای در عرصه کودک و نوجوان در دنیا با این موضوع مواجه می‌شویم که اکثر تولیدات فرهنگی عرصه کودک و نوجوان برای کشورهای آمریکا و ژاپن است.

وی همچنین ضمن انتقاد از عدم توجه به تولیدات فرهنگی برای کودکان و نوجوان، گفت: متأسفانه در کشور هیچ تناسبی با خلق شخصیت و توسعه محصولات مصرفی بعد از آن نداریم. خوشبختانه اخیراً نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی تولید شد که با استقبال مردم مواجه و در آستانه گام دوم انقلاب اسلامی به‌عنوان دغدغه احساس کردیم که باید گفتمان این موضوع را به‌صورت منسجم به همه متصدیان کشور نشان دهیم.

حسینی معتقد است که امروز نوشت‌افزار ایرانی با همکاری رسانه‌ها با ذائقه مخاطب هم‌خوانی بیشتری پیدا کرده است و به‌عنوان یک کالای رسانه‌ای ـ فرهنگی شناخته می‌شود که مکملی برای دغدغه‌های خانواده‌ها و نظام آموزشی کشور است، چراکه کیفیت کالا‌های ایرانی و رعایت استاندارد‌های سلامت در این محصولات برای کودکان در نظر گرفته‌شده است.

دبیر نمایشگاه «الگونما، نمایشگاه تخصصی سبک زندگی و صنایع فرهنگی نسل آینده ایران» همچنین افزود: هدف از برگزاری نمایشگاه این است که کلیتی از جایگاه فعلی مسئله خلق کاراکتر در دنیا و همچنین در ایران به نمایش بگذاریم تا با ارائه اطلاعات و ایجاد دغدغه در مسئولین امر، کشور را در رسیدن به جایگاه مطلوب در این زمینه سوق دهیم.

پس از شنیدن سخن دبیر نمایشگاه «الگونما» به سراغ یکی از تولیدکنندگان رفتیم. آرمان میرزاخانی، مدیر فروشگاه دائمی نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی در مجموعه سرچشمه در گفت‌و‌گو با ایکنا به اثرگذاری مثبت نمایشگاه الگونما بر خرید محصولات ایرانی ـ اسلامی اشاره کرد و گفت: نمایشگاه الگونما به‌واسطه اینکه در زمینه کاراکترهای ایرانی فعالیت می‌کند تأثیر مستقیمی روی فروش و جذب مخاطب برای فروشگاه ما داشته است.

میرزاخانی افزود: اکثر کسانی که به فروشگاه ما مراجعه می‌کنند جزو خانواده‌هایی هستند که دغدغه استفاده از محصولات فرهنگی ایرانی دارند و می‌خواهند کالاهای مصرفی فرزندانشان دارای المان‌ها و کاراکترهای بومی باشد تا به‌اصطلاح خوراک مناسب فرهنگی در اختیار کودکان قرار دهند.

مدیر فروشگاه دائمی نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی در مجموعه سرچشمه در ادامه از اقبال عمومی نسبت به خریداری کالاها و نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی نیز سخن به میان آورد و اظهار کرد: خانواده‌هایی که به فروشگاه ما مراجعه می‌کنند از محصولات ایرانی ـ اسلامی استقبال خوبی کردند به این دلیل که مجموعه ما، کالاها و نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی که المان‌ها و کاراکترهای دینی و بومی دارند و تماماً ساخت ایران هستند را به‌صورت تخصصی عرضه می‌کند.

میرزاخانی همچنین در ادامه از کافی نبودن بستر تبلیغاتی برای استفاده از محصولات فرهنگی ایرانی اسلامی سخن به میان آورد و گفت: در فضای مجازی برای بسیاری از رستوران‌ها و فست‌فودها تبلیغ‌کنندگان زیادی وجود دارد ولی در زمینه تبلیغ کالاهای فرهنگی ایرانی اسلامی و همین‌طور نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی در فضای مجازی این قضیه صدق نمی‌کند و در این زمینه محدودیت داریم.

مدیر فروشگاه دائمی نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی در پایان به ایکنا گفت: خبرگزاری‌ها، صداوسیما و بسترهای دیگر تبلیغاتی می‌توانند در جذب مخاطب کمک‌حال ما باشند اما متأسفانه با ما همراهی نکردند. ظرفیت‌های ما آن‌گونه که باید به مخاطبان معرفی نشده است و به نظر می‌آید فعالان فرهنگی و اینفلوئنسرهای مذهبی یا افراد شاخصی که دغدغه دین و مذهب دارند می‌توانند با تبلیغ کالاها و نوشت‌افزار ایرانی ـ اسلامی در فضای مجازی ما را به مخاطبان معرفی کنند.

براساس گزارش ایکنا، متأسفانه در حوزه‌های شخصیت‌های قهرمانی و صنایع فرهنگی جنگی نرم وجود دارد و با کمک این شخصیت‌ها می‌توان جنگ نرم را به نفع داخل راهبری کرد. قهرمان‌ها و شخصیت‌ها محبوب دنیای اصلی کودک را می‌سازند. شخصیت‌ها و قهرمان‌ها کمک می‌کنند تا صفات اخلاقی در خردسالان شکوفا شود.

آثار و محصولات فرهنگی و هنری می‌تواند بذر‌هایی برای به ثمر رسیدن کودک باشد تا شخصیت آن‌ها را در بزرگسالی شکل گیرد و ایده‌های بزرگی که برای زندگی بهتر بشریت و سعادت دنیوی و اخروی را در این آثار دنبال کنند. در همین راستا نمایشگاه الگونما، در واقع توصیف و آسیب‌شناسی خوبی از این موضوع داشته و سعی کرده است تا راه‌حل‌های خوبی را پیش روی ما قرار دهد.

اساساً هدف از برگزاری نمایشگاه الگونما استانداردسازی واحد کالاهای فرهنگی و کمک به تولید کالاهای خوب و فاخر و مرغوب ایرانی است تا شهروندان با مشاهده استاندارد از اصلی بودن و ایرانی بودن آن محصولات احساس نگرانی برای استفاده فرزندان خود نداشته باشند.

در نمایشگاه الگونما که بازدید از آن برای عموم شهروندان آزاد است، ترکیبی از هنر، رسانه، خلاقیت و انواع داده‌ها در معرض دید مخاطبان و علاقه‌مندان قرارگرفته است. در این نمایشگاه که تا 12 بهمن‌ماه در محل مجموعه فرهنگی سرچشمه برپاست، محصولات فرهنگی فاخر و گوشه‌هایی از زنجیره تولید کالاهای فرهنگی فاخر و ارزشمند ایرانی در حوزه سبک زندگی ایرانی اسلامی، صنایع خلاق فرهنگی فاخر به نمایش عموم قرار گرفته است.

گزارش از علیرضا اصغرزاده