چه کسانی شایسته دریافت علوم امیرالمؤمنین(ع) نیستند

به گزارش ایکنا از قزوین، آیت‌الله عبدالکریم عابدینی، نماینده ولی‌ فقیه در استان و امام جمعه قزوین در جلسه تفسیر قرآن ویژه ماه مبارک رمضان که شب گذشته، پنجم فروردین در مسجد امام خمینی(ره) قزوین برگزار شد، گفت: حیات طیبه به معنای حیات انسانی و معنوی است، این کلمه در مقابل حیات حیوانی قرار دارد، حیوانات و انسان زنده هستند، اما باید دید چه فرقی بین این دو وجود دارد؟ این بحث مهمی است که قرآن به آن توجه کرده است. خدای متعال در آیه ۲۴ سوره انفال به بحث حیات طیبه اشاره کرده و فرموده ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا و رسولش را اجابت کنید وقتی که شما را دعوت به چیزی می‌کنند که شما را زنده خواهد کرد.

وی ادامه داد: یکی دیگر از آیاتی که در رابطه با حیات طیبه سخن می‌گوید، آیه ۹۷ سوره نحل است، خدای متعال در این آیه می‌فرماید هر کس کارهای خوب انجام دهد، خواه مرد یا زن باشد، به شرط آنکه مؤمن باشد، حتماً ما او را با حیات طیبه زنده می‌کنیم؛ بر اساس این آیه عمل صالح بدون ایمان ارزشی ندارد، ایمان به عمل صالح قیمت می‌دهد، ایمان مثل روح برای عمل است، اگر ایمان نباشد عمل ما مرده است، عمل مرده نمی‌تواند در حیات طیبه مؤثر باشد.

نماینده ولی‌فقیه در استان قزوین اظهار کرد: در مقابل این آیات، آیه‌هایی قرار دارند که از مرگ انسانی صحبت می‌کنند، مانند اینکه خدای متعال در آیه ۸۰ سوره نمل خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید تو نمی‌توانی مردگان را حرف بشنوانی؛ منظور از این‌ها مرده‌های قبرستان نیست، بلکه مرده‌هایی هستند که حیات طیبه ندارند و گوششان لیاقت شنیدن کلام خدا و رسولش را ندارد.

وی بیان کرد: همچنین خدای متعال در آیه ۲۲ سوره فاطر خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید تو نمی‌توانی به مرده‌ها حرف بشنوانی، منظور این است که این‌هایی که مرده‌اند حرف پیامبر(ص) را نمی‌شنوند، چون حیات طیبه ندارند.

بیشتر بخوانید:

• چطور می‌شود قرآن آدمی را لعنت کند 
• حجت آدمی نزد خدا چیست 
• علوم ربانی با بندگی آغاز می‌شوند 

این مسئول گفت: خدای متعال در آیه ۷۸ سوره نحل درباره ابزارهای حیات طیبه سخن گفته و می‌فرماید خدا شما را از شکم مادرانتان بیرون آورد، در حالی که هیچ نمی‌دانستید اما سه نعمت بزرگ شامل سمع، بصر و فؤاد به شما داد؛ سمع، بصر و فؤاد نعمت‌هایی هستند که متعلق به انسانند، این سه عضو در انسان‌ و حیوان به‌صورت اُذُن، عین و قلب مشترک هستند اما وقتی انسان به سوی حیات طیبه حرکت کرد دارای سمع، بصر و فؤاد می‌شود.

وی تصریح کرد: خدای متعال در آیه ۷۸ سوره مؤمنون فرموده خدا نعمت‌های سمع، بصر و فؤاد را به شما داد اما تعداد کمی از بندگان خدا شایسته شکرگزاری بودند. در این آیه کلمه قلیل ذکر شده است، مقابل کلمه قلیل، کلمه کثیر در آیه ۱۷۹ سوره اعراف قرار دارد، خدای متعال در این آیه می‌فرماید گویا ما اکثر جن و انس را برای جهنم آفریده‌ایم، قرار بود این‌ها فؤاد داشته باشند اما قلب دارند، این‌ها عین و اُذُن دارند اما بصر و سمع ندارند، فؤاد، بصر و سمع مربوط به انسان‌های در جست‌وجوی حیات طیبه است. خدای متعال در پایان این آیه می‌فرماید این‌ها مثل چهارپایان و حتی از چهارپایان هم پست‌تر هستند، چون غافلند؛ آیات قرآن نازل شده‌اند که ما غافل نباشیم.

آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: نهج‌البلاغه منشور حیات طیبه است، ما باید حیات طیبه را در کلام امیرالمؤمنین(ع) جست‌وجو کنیم و به‌دنبال آن باشیم، امیرالمؤمنین(ع) خطاب به کمیل‌بن‌زیاد فرمودند آن‌هایی که همه زندگی‌شان را گذاشتند و مال‌اندوزی کردند، این‌ها انباردار نسل‌های آینده هستند، آن‌هایی که انبار و انباشت می‌کنند و ثروت روی ثروت جمع‌آوری می‌کنند، این‌ها ظاهراً زنده‌اند اما هلاکند، آن‌هایی که بندگان خوب خدا و عالم ربانی‌ هستند، دانشجویان و خواهان علوم الهی زنده‌اند، علما همیشه باقی هستند.

وی اظهار کرد: اگر ما دل صاف داشته باشیم، لقمه حرام از ما دور باشد، ایمان و عمل صالح داشته باشیم، اهل قرآن و ذکر باشیم، ائمه(ع) لطفشان را در وجود ما جاری می‌کنند. امیرالمؤمنین(ع) در ادامه به کمیل‌ فرمود علما تا دنیا دنیاست باقی می‌مانند، برای مثال امیرالمؤمنین(ع) اکنون ظاهراً در میان ما نیست اما با کلام آن حضرت زندگی می‌کنیم، ما اکنون بزرگانی مانند امام(ره)، علامه طباطبایی، شهید مطهری را در میان خودمان نداریم اما می‌بینیم کلامشان چقدر عطش ما را برطرف می‌کند و بر قلب‌ها اثرگذار است.

این مفسر قرآن خاطرنشان کرد: امیرالمؤمنین(ع) در ادامه فرمود علوم در دل من موج می‌زنند، دریای علم در وجود من فوران می‌کند اما به دنبال کسی می‌گردم که شایسته این باشد که علومم را به او انتقال بدهم، اما ای کاش آدم‌های لایقی را پیدا می‌کردم که این علوم را به آن‌ها بدهم و این امانت را به آنان بسپارم، البته یافتم کسانی را که خیلی زود و به سرعت می‌فهمیدند اما این کافی نیست، این آدم‌ها از نظر اینکه حرفم را می‌فهمیدند خوب بودند اما قابل اطمینان نبود، این‌ قبیل آدم‌ها دین را برای دنیا یاد می‌گیرند، دین را وسیله کسب، مقام و منزلت قرار می‌دهند و از دین سوءاستفاده می‌کنند.

امام جمعه قزوین اظهار کرد: امیرالمؤمنین(ع) فرمودند گروه دوم آن‌هایی هستند که چشم بسته دین را می‌گیرند، یک عمر ممکن است دعا و نماز بخوانند اما حتی یک بار به سراغ معنای آن نمی‌روند، چشم و گوش بسته دین را می‌گیرند، اولین شبهه‌ای که مطرح می‌شود جان و روح آن‌ها را درگیر می‌کند و فوراً به همه چیز شک می‌کنند، هم چشم‌بسته و فوری همه چیز را قبول می‌کنند، هم چشم‌بسته همه چیز را رد می‌کنند.

وی بیان کرد: امیرالمؤمنین(ع) فرمود نه گروه اول و نه گروه دوم به درد نمی‌خورند، گروه سوم شکم‌پرست هستند، یعنی فقط به دنبال لذات دنیوی هستند، حال اشتهای این افراد ممکن است اشتهای جنسی، شکم‌پرستی، مقام‌خواهی یا هر اشتهای دیگری باشد، یعنی به دنبال دین بوده اما غرق در لذات هستند، به این صورت که می‌بینیم برخی همه کارشان را می‌کنند اما یک قرآن هم در طاقچه دارند و حتی ممکن است روزه هم بگیرند و نماز هم بخوانند اما اصل برایشان این است که به لذت‌هایشان برسند.

آیت‌الله عابدینی خاطرنشان کرد: حضرت در ادامه فرمود گروه چهارم آدم‌هایی هستند که حریص و شیفته برای ذخیره کردن ثروت و سرمایه هستند، این‌ها هر چه می‌توانند به دنبال افزایش مال و ثروتشان هستند، مراعات دین را نمی‌کنند و پای‌کار دین نیستند، بنابراین اگر آدم‌های لایقی نباشند که علم را تحویل بگیرند، علم با مرگ صاحب علم می‌میرد.