8 محور مورد تأکید وزیر آموزش و پرورش/ از ضرورت تربیت چند ساحتی تا ارتقای جایگاه معلم
گروه جامعه ــ وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه هشت محور در دستور کار وزارتخانه قرار گرفته است، یکی از معضلات نظام تعلیم و تربیت را ارزشیابی‌هایی دانست که حاصل آموزش‌های تک ساحتی است و گفت: محور اول فعالیت را تربیت چند ساحتی در نظر گرفته‌ایم.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نخستین نشست خبری وزیر آموزش و پرورش امروز شنبه ۳۰ شهریورماه، با حضور محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش و معاونان این وزارتخانه در دبیرستان دخترانه شهدای هفتم تیر برگزار شد.
وزیر آموزش و پرورش در آغاز با بیان اینکه موضوع تعلیم و تربیت در حوزه حساسیت‌های مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهور، دولت، مجلس شورای اسلامی و مراجع عظام تقلید و نیز حوزه‌ها و دانشگاه‌هاست و این فرصت بزرگی برای نظام تعلیم و تربیت است، اظهار کرد: سند تحول بنیادین، نقشه راه بزرگی برای آموزش و پرورش و است؛ این سند با استفاده از ارزیابی‌های صاحب‌نظران این عرصه و تجربیات گذشتگان تدوین شده و بخش مهمی از مسیر آموزش و پرورش را روشن کرده است. راهبری این سند در نظامی به گستردگی آموزش و پرورش در شرایطی که در آن به سر می‌بریم ما را ناگزیر می‌کند به شناسایی اولویت‌ها بپردازیم. این سند مشخص می‌کند از کدام نقطه آغازگر مسیر باشیم و گرانیگاه این تحولات کجاست. بر این اساس هشت محور در دستور کار وزارتخانه قرار گرفته است، تا نهادسازی و ریل‌گذاری تحولات نظام آموزشی در آینده پیش‌بینی شود.
حاجی میرزایی محور اول را تربیت چند ساحتی دانست و ادامه داد: در سند تحول بنیادین، هدف آموزش و پرورش تربیت نسل نو مطرح شده، لذا تربیت باید همه ساحت‌های وجودی انسان را دربرگیرد، چرا که رشد متوازن در گرو توجه به همه ساحت‌هاست. اگر مأموریت آموزش و پرورش را مشارکت انسان‌ها در پیشرفت جامعه و تحصیل رفاه برای خود، جامعه و مصونیت‌بخشی نسل نو و نیز ایمن‌سازی آنها نسبت به یأس، ایجاد امید و بروز خلاقیت پژوهش و پرسشگری بدانیم، نیازمند فاصله گرفتن از تعلیم و تربیت حافظه‌ای و حرکت به سمت آموزش چند ساحتی هستیم. ما نیازمند پرورش دانش‌آموزان در ساحت‌های اعتقادی - عبادی، سیاسی - اجتماعی، زیستی - بدنی، اقتصادی، حرفه‌ای، علمی و فناوری و هنری هستیم. اگر وجود انسان در این ساحت‌ها تربیت پپدا نکند، در مسیر خود دچار مشکل می‌شود. تلاش خواهیم کرد دانش‌آموزان در آموزش عمومی با حدی از توانمندی‌ها آشنا شوند.
وی یکی از معضلات نظام تعلیم و تربیت را ارزشیابی‌هایی دانست که حاصل آموزش‌های تک ساحتی است و گفت: پدیده کنکور منحصرا در انتهای این جریان آموزشی قرار گرفته و تمام نظام آموزشی را گروگان گرفته است. تمام فعالیت‌های آموزشی در این حالت از یک بعد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. یکی از برنامه‌ها در این زمینه استقرار زیرنظام‌های تحول سند بنیادین است. برای ایجاد تحول در حوزه‌های مدیریت و راهبری آموزش و پرورش در منابع انسانی، منابع مالی، فضا و تجهیزات، فناوری و برنامه درسی ملی، مسئولی را مشخص و به طور مستمر این حوزه‌ها را رصد خواهم کرد.
لزوم مدرسه‌محوری
وزیر آموزش و پرورش محور سوم برنامه‌های خود را مدرسه‌محوری نام برد و گفت: سال‌هاست از برنامه‌محوری صحبت شده اما این کافی نیست. مدرسه کانون تحول و محوری‌ترین نقطه تحول است. ارزیابی عملکرد نظام آموزشی ما در مدرسه میسر می‌شود، چرا که تبلور همه تغییرات در سطوح دیگر در مدرسه رخ می‌دهد. باید مدیران مدارس را در این زمینه آموزش دهیم و در انتخاب آنان دقت کنیم. اگر این افراد با دقت انتخاب شوند ما را در رسیدن سریع‌تر به اهداف یاری می‌کنند. ما باید همچنین محیط‌های مختلف یادگیری را بپذیریم، کلاس درس، راهروها، فضای سرویس‌های دانش‌آموزی و نیز تعاملات دانش‌آموزان در اوقات فراغت و زنگ تفریح و ... همگی محیط یادگیری است. ایده مدرسه و برداشتن دیوارهای آن در پی پیوند مدرسه و جامعه مطرح شد. آینده جامعه در مدرسه شکل می‌گیرد و امروزِ جامعه ما را مدارس دیروز شکل داده‌اند. تلاش می‌کنیم بین مدرسه و جامعه و مدرسه و خانواده و این دو ارتباط برقرار کنیم. اگر خانواده کانون یادگیری است، مدرسه هم کانون یادگیری محسوب می‌شود.
وی با اشاره به اجرای طرح بوم افزود: با اجرای این طرح، اختیاراتی به مدارس داده می‌شود تا متناسب با نیازهای دانش‌آموزان و منطقه، آموزش‌هایی را تعریف کنند. این طرح به صورت آزمایشی در حال اجراست اما باید استمرار یابد. با هماهنگی معاونان آموزشی، پژوهشی و پرورشی این طرح ادامه می‌یابد.
بهبود مدیریت در آموزش و پرورش
حاجی‌میرزایی بهبود مدیریت در آموزش و پرورش را محور چهارم فعالیت‌های خود دانست و افزود: سند تحول نیازمند مدیر تحول‌گراست. اگر جمعی از اندیشمندان برای نگارش سند جمع شدند، امروز همه باید برای اجرای آن بسیج شوند. موضوع آموزش و پرورش انسان‌ها هستند و محور فعالیت‌های آن تربیت است. در این زمینه برخورداری از ظرفیت مدیریت انسانی در همه سطوح دارای اهمیت است و قابلیت‌های ویژه و ممتاز در این حوزه مدنظر خواهد بود. امروز زمان این است که در تربیت مدیران آموزشگاهی ورود کنیم. آموزش و پرورش باید به‌طور ویژه مدیریت آموزشی را مورد توجه قرار دهد. احراز صلاحیت مدیران نکته قابل توجهی است و این استانداردی غیرقابل عدول است. در کنار مدیریت نیروی انسانی، مدیریت دارایی‌ها، امور مالی و منابع انسانی در زمره این صلاحیت‌ها قرار دارد.
ارتقای جایگاه معلم
وی محور پنجم را ارتقای جایگاه معلم دانست و گفت: معلمان از گروه‌های مرجع جامعه هستند، معلم‌ها جایگزین همه نداشته‌ها می‌شوند و تمام کاستی‌ها در ذیل معلم توانمند، قابل جبران است. توجه ویژه به صلاحیت‌های معلم، منزلت و معیشت او برای ما اهمیت دارد. معلم مانند کارمند در نظام آموزش و پرورش نیست. لذا قصد داریم برای معلمان قوانین خاصی داشته باشیم. همچنین بحث بیمه معلمان را با جدیت دنبال خواهیم کرد، بین آموزش و پرورش و نظام‌های بیمه‌گر مشکلاتی به وجود آمده و تلاش داریم این مشکلات رفع شود.
11 استان سطح برخورداری پایین‌تری از متوسط کشوری دارند
وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: فرصت‌های کمی عدالت آموزشی در سال‌های گذشته توسعه یافته است. معتقدیم دسترسی به آموزش باکیفیت حق همه دانش‌آموزان است و امکان انتخاب، حق خانواده‌هاست. ۱۱ استان از متوسط کشوری، سطح برخورداری پایین‌تری داشتند که امسال یکی از این‌ها استان‌ها از این سطح خارج شد. تلاش می‌کنیم بقیه استان‌ها هم به سطح متوسط برسند. در این زمینه اولویت ما مدارس دولتی است.
توسعه مشارکت مؤثر همه شرکای سهیم در آموزش و پرورش
وی با اشاره به اینکه توسعه مشارکت مؤثر همه شرکای سهیم در آموزش و پرورش محور دیگر است، بیان کرد: ما باید بین نیازهای بخش‌های مختلف و برنامه‌های درسی ارتباط برقرار کنیم. شورایی در این زمینه برای پیوند بین آموزش و پرورش و دستگاه‌های دیگر وجود دارد که فرصت‌های خوبی را فراهم کرده‌اند و کمک‌های خیران از جمله این فرصت‌هاست. خیران مدرسه‌ساز و مدرسه‌یار از بازوهای توانمند آموزش و پرورش در این زمینه هستند. خیران در سال گذشته هزار و 500 میلیارد تومان کمک مالی را تعهد کردند، همچنین دولت نیز به همین میزان، قول تخصیص کمک برای فعالیت خیران داده است.
وزیر آموزش و پرورش گفت: محور هشتم اقتصاد آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش در این زمینه حال خوبی ندارد و نیازمند توجه و مراقبت جدی است. پایدار کردن منابع آموزش و پرورش و فعال کردن صندوق ذخیره فرهنگیان، یکی از برنامه‌ها در زمینه اصلاح نظام ساختاری اقتصاد آموزش و پرورش خواهد بود.
وی آماری هم در آستانه آغاز سال تحصیلی مدارس ارائه کرد و افزود: همه مدارس از ابتدای مهرماه، از معلم برخوردار خواهند بود. ثمره آموزش و پرورش امروز ثبت‌نام ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار دانش‌آموز برای سال جدید است. بر این اساس در پایه اول ۱.۷ درصد و در مقطع ابتدایی شاهد دو درصد رشد بودیم. بیش از ۱۴ هزار اتباع در آموزش و پرورش مشغول تحصیل هستند. ۵۷۰ هزار کلاس و ۱۱۰ واحد آموزشی از مهر امسال فعال می‌شوند. امسال حدود ۴۵ هزار مدرسه ما کمتر از ۵۰ نفر دانش‌آموز دارند. ۵۱ درصد مدارس در مناطق روستایی توزیع شده‌اند، در حالی که کمتر از ۲۰ درصد دانش‌آموزان در این مدارس تحصیل می‌کنند. برای سال تحصیلی جدید ۱۴۲ میلیون کتاب تألیف شده که مقطع ابتدایی از طریق سامانه مربوطه ثبت‌نام کرده و کتب در مدرسه به آنها تحویل داده می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش همچنین درباره فعالیت مدارس غیردولتی نیز چنین گفت: سیاست ما حمایت، هدایت و نظارت مدارس غیردولتی است. آموزش و پرورش امری حاکمیتی است، لذا معیارهای آموزش و پرورش به دقت در تمام سطوح مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
اجرای طرح‌های غربالگری
وی به موضوع مقابله با آسیب‌های اجتماعی در مدارس اشاره و بیان کرد: اگر آموزش و پرورش در ساحت‌های مختلف، دانش‌آموزان را تربیت کند، می‌تواند آنها را در مواجهه با آسیب‌های اجتماعی مصون کند. آسیب‌ها وقتی به وجود می‌آید که دانش‌آموزان فاقد توانمندی‌های لازم باشند. هدف ما مصونیت‌بخشی است و به این منظور، اجرای طرح‌های غربالگری جزء برنامه‌های معاونت پرورشی ماست.
حاجی‌میرزایی از وجود مافیای کنکور در نظام آموزش و پرورش سخن گفت و بیان کرد: در قانون سنجش و پذیرش این‌طور مطرح شده که مسئولیت تدبیر در مورد کنکور بر عهده وزارت علوم است، اما با وجود تصویب چندباره قوانین در این زمینه، اراده‌ای درباره اجرای قانون مقابله با این مافیا وجود ندارد. ما به میزانی که بتوانیم نیازهای جامعه را در ارتباط‌‌دهی نهاد آموزش و پرورش با بخش‌های مختلف پاسخ دهیم، دچار مشکل نخواهیم شد. همچنین اگر به بخش مهمی از ظرفیت مراکز آموزش عالی که بدون کنکور و با تأثیر سوابق تحصیلی ثبت‌نام دانشجو را انجام می‌دهند، توجه شود، رونق کنکور کاسته می‌شود. اگر چه همچنان افراد حول محور کنکور قصد ورود به دانشگاه دارند. سنجش باید واقع‌بینانه و دارای ابعاد مختلف باشد. از طرفی محصول نظام آموزشی که در ساحت‌های مختلف آموزشی تعریف می‌شود به وسیله تست‌زنی چند ساعته ارزیابی می‌شود. ما با همکاری وزارت علوم و با کمک و مساعدت همه اندیشمندان می‌توانیم این عرصه را مدیریت کنیم. وجود مافیای کنکور پدیده مطلوبی نیست و در خدمت نظام آموزش و پرورش هم قرار ندارد. ما مخالف اقتصاد و کسب و کار دیگران نیستیم، اما محصول این اقتصاد به نفع جامعه نیست. باید سرمایه‌گذاری این گروه‌ها در راستای ارتقای کیفیت نظام آموزشی باشد.
خداحافظی با مدارس خشتی و گلی در سال تحصیلی جدید
وزیر آموزش و پرورش همچنین درباره مدارس خشتی و گلی گفت: با مدارس خشتی و گلی در سال تحصیلی جدید خداحافظی خواهیم کرد، تنها در استان سیستان و بلوچستان تعدادی از این مدارس باقی می‌ماند که در آبان ماه سال جاری، جشن اتمام مدارس خشتی و گلی را برگزار خواهند کرد. اما در مورد مدارس کپری چنین وعده‌ای داده نشده، ما نیازمند سازه‌هایی مناسب اقلیم این مناطق هستیم. همچنین در مورد حذف بخاری‌های نفتی از مدارس، اعتباراتی به استان‌ها در این زمینه پرداخت شده و به زودی بخاری‌های گازی در همه مدارسی که علمک گاز برای آنها نصب شده، جایگزین بخاری‌های نفتی می‌شود.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره مدارس مسجدمحور هم بیان کرد: این مدارس مورد تأیید آموزش و پرورش نیست.
حاجی‌میرزایی درباره کتب کمک آموزشی که در مدارس مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز یادآور شد: این کتاب‌ها مورد تأیید آموزش و پرورش نیست، چرا که همه محتوای مورد نیاز دانش‌آموزان که در آزمون‌های جامع و پایانی هم مبنا قرار دارد، براساس کتب درسی موجود است. ما نیازمند محتوای آموزشی اضافه نیستیم.
در بخشی از این نشست نیز رضوان حکیم‌زاده، معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش طی توضیحاتی درباره الزامی بودن مقطع پیش دبستانی، گفت: در کشور مقطع پیش دبستانی یا دولتی و با مشارکت مردم است و یا غیردولتی، که با توجه به شرایط مناطق و با توجه به اعتبارات دولت به این دوره، در مناطق محروم، سهم مشارکت مردم در پرداخت‌ها به صفر می‌رسد و با حمایت کامل دولتی این دوره‌ها برگزار می‌شود. به طور کلی در کشور و در برگزاری این دوره، میزان مشارکت‌های مردمی از صفر تا ۶۰ درصد است. تنها در مناطق دوزبانه و آن هم برای ایجاد شرایط برابر تحصیل فرزندان این مناطق براساس برنامه درسی ملی، شرکت در این دوره‌ها الزامی است.
انتهای پیام
