تبیین جنبه عملی امامت در کلام رهبر معظم انقلاب

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد زراقط، مدیر اداری و اجرایی مرکز الحضاره لبنان، شامگاه شنبه، 11 اردیبهشت، در ادامه سلسله نشست‌های «بیان قرآن»، که از سوی دفتر تنظیم و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای برگزار شد، گفت: افراد زیادی در مورد امامت کتاب نوشته‌اند ولی ویژگی‌ای که ایشان را از سایرین متمایز می‌کند این است که به آیاتی استناد کرده‌اند که در ظاهر ارتباطی با امامت ندارد؛ ایشان به این آیه 12 مریم«يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا» اشاره کردند. به طور کلی پیگیری بیانات مقام معظم رهبری نشان می‌دهد که قرآن در اثبات مسئله امامت کاملاً در این بیانات حاضر و مشهود است.

وی افزود: یکی از اشکالاتی که به علم کلام وارد می‌شود این است که جنبه نظری و تئوری در آن غلبه دارد، مثلاً می‌توان به عدل الهی اشاره کرد که ارتباط محسوسی با انسان دارد ولی در کتب کلامی این مسئله در چارچوب صفات الهی تحلیل شده است و ارتباطی میان عدالت الهی و عدل اجتماعی برقرار نمی‌شود. این مسئله کمابیش در بحث امامت هم وجود دارد. امام خامنه‌ای وقتی از امامت سخن می‌گویند به مفهوم واقعی آن اشاره دارند، یعنی بعد عملی امامت را مدنظر قرار می‌دهند؛ از آیت‌الله بروجردی نقل شده که برخی مناقشات پیرامون مسئله امامت اتفاق افتاده است ولی این مناقشات در عصر حاضر واقع‌گرایانه نیست؛ ولی آنچه امام خامنه‌ای می‌گویند این است که به امامت باید به صورت عملی نگریست و نباید در مسائل تاریخی و نظری غرق شد.

مدیر اداری و اجرایی مرکز الحضاره لبنان اظهار کرد: امام خامنه‌ای مسئله امامت را به صورت عاطفی به تصویر کشیده و امام را رهبری دلسوز و مهربان تصویر می‌کنند؛ ایشان عبارات زیبایی هم به کار برده و بشر را به عنوان یک کاروان تشبیه کرده‌اند که امام، رهبری آن را بر عهده دارد؛ رهبر فرد عقب‌افتاده از کاروان را راهنمایی و مجروحان کاروان را درمان می‌کند و نقشی فراتر از پدر دارد. در لسان سیاسی، رئیس کسی است که بالاتر از دیگران می‌نشیند ولی در اندیشه اسلامی، امام خودش جزئی از کاروان بشری است و به مشکلات اعضای کاروان رسیدگی می‌کند. امام خامنه‌ای مسائل نظری را با ذکر مثال‌های زیبا به تصویر می‌کشند؛ کاروانی که به سمت کمال در حرکت است؛ همچنین تمرکز ایشان بر روی هدف و غایتی است که از اندیشه امامت باید به دست می‌آید.

سخنان بنیادین و قابل فهم برای عموم

استاد حوزه لبنان بیان کرد: حفظ تعادل و توازن در ارائه اندیشه و نیز بیان قابل فهم برای عموم از دیگر ویژگی‌های ایشان است؛ مخاطبان دروس ایشان افرادی در سطح علمی بالاترند ولی مخاطبان عمومی سطوح مختلف فکری و علمی دارند و این چالش برای سخنران هست، ولی رهبر معظم انقلاب از این چالش عبور کرده‌اند؛ وقتی سخنان ایشان را می‌شنویم، پشت کلمات وی اندیشه عمیقی نهفته است که برای عموم قابل فهم است.

وی با ذکر اینکه ایشان امامت را یک مجموعه واحد تلقی می‌کنند، اضافه کرد: ویژگی دیگر صراحت ایشان است که یک چالش است زیرا هر کلمه ایشان بازتابی دارد ولی در عین صراحتشان کسی را آزرده خاطر نمی‌کند و اگر مخاطبان منصف باشند صراحت بیان ایشان را درک کرده و در عین حال معترفت‌اند که لحن بیانشان گزنده نیست. علاوه بر این، طوری سخن می‌گویند که مخاطب مجبور است مطالبشان را پیگیری کند و مخاطب را به تفکر وامی‌دارد؛ امام خامنه‌ای در موارد متعدد در مراسم عمومی سخنرانی می‌کنند ولی اموری را مطرح می‌کنند که مخاطب وادار به تفکر عمیقتر می‌شود. مثلا از حکومت امام علی(ع) با عنوان حکومت انقلابی نام بردند و ایشان به صلح امام حسن اشاره و آن را نیازمند تعمق و تفکر بیشتر می‌دانند. ویژگی دیگر ایشان، مهارت در کشف ابعاد و زوایای پنهان وقایع است؛ برای نمونه ایشان مرحله صبر را یکی از مراحل چهارگانه امامت برمی‌شمارند مثلا امام علی(ع) با اینکه نگذاشتند اداره امور مردم را به دست بگیرند ولی در بطن حوادث حضور داشتند و صبر فعال پیشه کردند.

زراقط تصریح کرد: همچنین برخی افکارشان به مرور تکامل و ارتقا یافته است؛ مثلا می‌گویند گمان می‌کردم درباره فلان مسئله فلان تفکری وجود دارد ولی دیدگاهم تغییر یافت. ایشان در مورد شکل‌گیری شیعه نیز گفته‌اند شیعه فعالیت‌های مخصوص خود داشته که گاهی علنی و گاهی مخفی بود، ولی فعالیت شیعه در دوره امام علی(ع) شروع شد. ویژگی دیگر امام خامنه‌ای، بلاغت تعبیر در ایشان است که این احساس به ما دست می‌دهد که در برابر یک گنجینه علمی قرار داریم. برای مثال امام خامنه‌ای از یک تعبیر زیبا استفاده کردند که از دیگران نشنیدم؛ می‌گویند جسمهایشان استحقاق سرهایشان را داشته باشد. این تصویرسازی برای موازنه جسم و سر است و شاید جسمی لیاقت این سر را داشته یا نداشته باشد. همچنین ایشان قرآن را سپری برای مؤمنین می‌دانند؛ یعنی باید از قرآن به عنوان سپر برای مواجهه با شبهات و سؤالات استفاده کنیم.