İmam Rza (ə) hərəmində son ildə həyata keçirilmiş təmir və quruculuq işləri - Foto
IQNA-nın (Beynəlxalq Quran Xəbər Agentliyi) "deyerler"ə istinadla verdiyi xəbərə görə, Qüds Rəzəvi ostanında 10 ay ərzində ən böyük yenidənqurma və bərpa layihəsi həyata keçirilib.
Yenidənqurma layihəsinin rəhbəri, İmam Rzanın (ə) müqəddəs ziyarətgahının ali direktoru doktor Məhəmməd Mehdi Bəradəran görülən işlərlə bağlı açıqlama verib.
“Koronavirusun yayılması və müqəddəs yerlər və İmam Rzanın (ə) müqəddəs ziyarətgahı da daxil olmaqla ölkə daxilində qoyulan məhdudiyyətlərlə, bu hadisə İmam Rzanın (ə) bütün xidmətçiləri üçün acı və uğursuz olsa da, müqəddəs ziyarətgahın müvəqqəti tənha qaldığı dövründən ən yaxşı şəkildə yararlana biləcəyimiz üçün bunu planlaşdırdıq. / photo.razavi.ir
Ziyarətgahın yenidən qurulması mövzusunda çoxsaylı görüşlər keçirildi və bu görüşlərə ölkədəki görkəmli və təcrübəli mütəxəssisləri və sənət adamlarını dəvət etdik.
Bəzi vacib siyasətlərə diqqət yetirdik. İlk siyasətimiz, müqəddəs ziyarətgahın memarlığının qorunması sahəsində Ali Məqamlı Rəhbərin təkliflərinə diqqət yetirmək idi. İkinci siyasət, koronavirus tərəfindən yaradılan fürsətdən maksimum dərəcədə istifadə etmək idi ki, məhdud vaxt ərzində ondan maksimum yararlana bilək. Üçüncü siyasət zəruri infrastruktur inkişaflarını etmək idi, məsələn binanı möhkəmləndirmək üçün ziyarətgahın içərisindəki və ya bəzi yerlərdəki naqilləri belə dəyişdirməliydik. Dördüncü vacib məqam bu hərəkətlərin hörmətli şəxs tərəfindən idarə olunması və yönləndirilməsi idi.
Çoxsaylı layihələrin həyata keçirilməsinə baxmayaraq, müqəddəs ziyarətgah zəvvarların gözündə və düşüncəsində eyni qaldı. Təbii olaraq bir çox zəvvar ziyarətgahın memarlığını qəsdən dəyişdirmədiyimiz üçün bəzi işləri görməməyə bilər. Ancaq, məsələn, yeni boyama və ziyarətgahın bir çox yerinin güzgülərinin dəyişdirilməsində böyük və geniş bir iş görülmüşdür və bir az zərifliklə baxsanız, təzə və yeni olduğunu görə bilərsiniz. Məsələn, fərq etdinizsə, Şeyx Bəhai türbəsinin yanında yeni bir qapı açıldı, amma nəzərə çarpan bir dəyişiklik yoxdur, çünki qapının materialı və növü və onun güzgü işləmələri çox incə bir şəkildə edildiyi üçün gözə çarpan bir dəyişiklik yoxdur.
Müqəddəs günbəzin əsaslı təmiri təxminən 45 gün çəkdi, müqəddəs sərdabə, zərihi mütəhhər, ziyarətgah, ziyarətgaha aparan eyvanlar, eyvanların və həyətlərin qovşaqları, ziyarətgahın içərisində görünən bütün taxta qapılar dəyişdirildi və Göhərşad məscidində geniş bir tikinti işləri həyata keçirildi. 45 gün ərzində bütün müqəddəs günbəz tamamilə təmir edilmiş və təkmilləşdirilmişdir.
Hörmətli qəyyumluq tərəfindən təxminən 300 tikinti layihəmiz var idi və təxminən 480 layihə müəyyənləşdirildi. Bəziləri çox böyük layihələr idi. Məsələn, Besat həyətinin qapılarının rənginin dəyişdirilməsi təxminən iki ay ərzində üç növbədə gecə-gündüz edilən böyük layihələrdən biri idi və hər növbədə 70 nəfər işləyirdi. Bundan əlavə, zədələnmiş güzgülərin və plitələrin yenidən qurulması kimi bir neçə kiçik layihəmiz var idi. Əsas işlərdən biri Münəvvərə ziyarətgahı və burada tələb olunan əsas dəyişikliklərlə əlaqəli idi.
İlk prioritetimiz müqəddəs ziyarətgah idi. Səbəbi müqəddəs ziyarətgahın strukturlarında zamanla yuyulma və suyun sızması səbəbi ilə bərpa edilməli olan problemlər və ziyanlar var idi. Ziyarətgahda istifadə olunan metal çubuqlar zədələnmişdi. Dəlillər də göstərdi ki, bərpa geciksə, ziyarətgah ətrafındakı izdiham olduğu zaman qəza ehtimalı var idi.
Müqəddəs ziyarətgahdan sonra güzgüləri dəyişdirməyə istiqamətləndik, amma əlbəttə deyim ki, bu işə müqəddəs ziyarətgahın əvvəlki qəyyumu başlamış və ziyarətgahın və ona bağlı olan 300 nöqtənin güzgü işini dəyişdirmişdik. Bu 10 ay ərzində ziyarətgahda gündəlik 150-ə yaxın usta suvaq, hörgü, daş işləmə, daş kəsmə, məftillər, işıqlandırma, xəttatlıq, dülgərlik, rəngləmə, güzgü işi, kirəmit, zərgərlik, gümüş iş, şüşə kəsmə və s. kimi işlərdə işləyirdi. Əlbətdə ki, həmişə olduğu kimi, bu insanların çoxu könüllü oldu və hətta ehtiyacları olan xammal üçün pul ödədilər.
Ziyarətgah ətrafında tikinti işləri aparan zaman, eyni zamanda ziyarətgahın içərisindəki problemlərdən birinin bəzən istifadə olunan iki proyektorla əlaqəli olan və işığın və istinin təsirləri ilə ziyarətgahın içindəki mozaikaların zədələnməsinə səbəb olduğunu başa düşdük. Yeri gəlmişkən, işığın növü ilə bağlı tənqidlər var idi və bəziləri bu proyektorun yaşıl işığının şəhərin müxtəlif yerlərində istifadə olunan bir çox işığa bənzədiyini, ziyarətgahın içindəki işığın fərqli və bənzərsiz olmalı olduğunu düşünürdülər. Ümumiyyətlə, ziyarətgahın işıqlandırma işləri həssas və vacib idi, ardından dini mədəniyyətə, ziyarətgah tarixinə və ziyarətgahın ətraf mühitinə uyğun olaraq xüsusi bir işıq hazırlamaq üçün ixtisaslaşmış bir işçi qrupu formalaşdırıldı.
Ziyarətgahın işıqlandırılması üçün ən yaxşı və ən keyfiyyətli avadanlıqlardan istifadə edilməli olduğunu vurğuladığımızı nəzərə alsaq, texniki dostlarımız Almaniya LED lampalarından istifadə etməyi qərara almışdılar, lakin bu qərarı tətbiq etməzdən əvvəl əlil arabasında xidmət edən bir xidmətçimiz, keyfiyyətli LED lampalar tədarük etməyə hazır olduqlarını açıqladı və nəhayət ziyarətgahın içərisindəki LED-ləri təmin etmək üçün daxili gücdən istifadə edilməsinə qərar verildi”.
