داریوش رضوانی، معاون اداره مجامع و تشکلها و فعالیتهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، به بررسی موضوع نیازسنجی پیش از تولید محتوا در حوزه نشر مکتوب آثار دینی ـ قرآنی پرداخت و ضمن ابراز تأسف از فقدان جدی که در این بخش وجود دارد، اظهار کرد: حتی یک مرکز برای رجوع فعالان این بخش نداریم تا این افراد بتوانند از نیازهای روز جامعه آگاه شوند.
اعمال سلیقه شخصی، آفت نشر دینی ـ قرآنی
وی ادامه داد: در این بخش، اعمال سلیقهها حرف اول را میزند و کیفیت و محتوای غنی در گامهای بعدی خودنمایی میکند. نکته عجیب در این حوزه، حمایت بخشهای دولتی از این دست آثار فاقد محتوای جدید و روزآمد است. گاه مشاهده میشود که حمایت از آثار بیش از اینکه بر پایه مسائل فنی باشد، عاطفی است و نگارنده به واسطه برخی ارتباطات، حمایتهای خوبی هم برای اثر کسب میکند.
رضوانی، آفت و مشکل دیگر این بخش را پاسخهای کماثر و فاقد توانایی لازم دانست و گفت: دارا بودن سجایای ادبی و هنری، غنای دینی و قرآنی و ویژگیهای روزآمد، خصوصیاتی است که باید در تولیدات بیش از سایر ویژگیها به چشم بخورد که متأسفانه اینطور نیست.
هدررفت سرمایه انسانی و دلزدگی نسل جوان در اثر فقدان نیازسنجی
معاون اداره مجامع و تشکلها و فعالیتهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به بررسی تبعات فقدان نیازسنجی پرداخت و افزود: هدر رفتن سرمایههای مادی در صدر لیست قرار دارند، چراکه برای تولید یک محصول فرهنگی در قالب کتاب، نیروی انسانی، کاغذ و منابع مالی زیادی صرف میشود، اما مهمتر از آن، ایجاد ابهامات بیشتر نسبت به قبل در نسل جوان و آیندهساز است. به جای آنکه جوانان ما به سوی فرهنگ ودین اصیل جامعه پیش بروند، آنها را با نوعی دلزدگی از شرع مواجه میکنیم.
وی با بیان اینکه اگر پاسخهای ما در این حوزه منطقی و دقیق نباشد، باعث فاصله گرفتن نسل جوان از آموزههای دینی میشود، خاطرنشان کرد: از آنجا که این آثار به مسائل عمقی نمیپردازند، با طیفی از آثار زرد در این حوزه مواجه میشویم که با پوششی از محتوای دینی تولید شده است.
رضوانی با پیشنهاد تشکیل تشکّلی مثل انجمن کتب آموزشی یا دانشجویی برای رسیدگی مستمر و داهیانه در این موضوع، ادامه داد: اگر انجمن نشر کتابهای دینی با همت بخش غیردولتی تشکیل بشود تا از سویی به ارزیابی وضع موجود و از سویی نیز به نیازسنجی و هدفگذاری برای آینده بپردازد، میتوان به رونق علمی این بخش نیز امیدوار بود.
معاون اداره مجامع و تشکلها و فعالیتهای فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: البته تا حدودی در برخی از انتشاراتها، امر نیازسنجی نیز انجام میشود و نویسندگان را به سوی محورهای خاصی راهنمایی میکنند که هم مخاطب دارد و هم نیازهای واقعی جامعه در حوزه دین را شامل میشود.
حوزههای علمیه، مسئولان اصلی نیازسنجی
وی در بخش پایانی سخنان خود به نهادهای متولی در این حوزه پرداخت و گفت: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم را میتوان به عنوان اولین بخش متولی دانست که باید در این حوزه ورود کند. در کنار این مرکز نیز میتوان به نقش سازمان تبلیغات و معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد. صدا و سیما نیز با کاربرد اطلاعرسانی و نقد و بررسی میتواند نقش برجستهای در این حوزه داشته باشد.