شعر، سرمایه ملی و نشان‌دهنده فرهیختگی مردم ایران است

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آئین اختتامیه «شب‌های شعر انقلاب»، شب گذشته، 5 بهمن با حضور غلامعلی حدادعادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، حجت‌الاسلام والمسلمین شهاب مرادی، رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران،‌ عباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر ارشاد، محسن مؤمنی‌شریف، رئیس حوزه هنری و شعرای برجسته انقلاب همچون حمید سبزواری، مصطفی محدثی‌خراسانی، جواد محقق، علیرضا قزوه، غلامرضا سازگار، سعید بیابانکی و علی انسانی، همچنین با حضور حامد زمانی، خواننده جوان کشورمان در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.

غلامعلی حدادعادل، نماینده مجلس شورای اسلامی درباره تحول شعر پس از انقلاب به ایراد سخن پرداخت و گفت: خدا را شاکر هستم که توانستم با وجود همه گرفتاری‌ها در دقایق پایانی این جشنواره حضور پیدا کنم؛ البته گرفتاری‌ها در نظام انقلاب اسلامی منشأ خیر دارد و از خدا می‌خواهیم هر چه بیشتر گرفتارمان کند.

وی افزود: با هر تحول اجتماعی عمیق و ریشه‌داری، یک تحول در ادبیات و زبان پیدا می‌شود. این قاعده در هر کشوری حاکم بوده و در تاریخ ایران هم همین طور بوده است؛ از ظهور اسلام و با اسلام آوردن ایرانی‌ها که چطور زبان و ادبیات در ایران متحول شد تا همین صد سال پیش و در مشروطه و انقلاب اسلامی.

حدادعادل خود را جزء کسانی برشمرد که تحول در شعر و ادبیات را طی پیروزی انقلاب اسلامی شاهد بوده‌ است و گفت: قطعاً در جمع حاضر، ریش‌سفیدان دیگری هم هستند که پیش از من شاهد این تحول بوده‌اند. من 50 سال قبل وارد دانشگاه تهران شدم و به شعر و ادبیات علاقه‌مند بودم؛ اگر چه رشته‌ تحصیلی من ادبیات نبود و تا آخر هم هیچ وقت دانشجوی رسمی ادبیات نشدم. اما به یاد دارم زمانی را که دانش‌آموز دبیرستان بودم و کتاب‌های شعر را می‌خریدم؛ همچنین در دوران دانشجویی هم مجله‌های روشنفکری را با دقت می‌خواندم. در آن زمان، این نوع شعر که امشب شاهد آن هستید و اسمش را شعر انقلاب گذاشته‌اید، غریب بود؛ حال و هوای دیگری در کشور ما وجود داشت.

رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به تغییر و تحول در شعر قبل و بعد از انقلاب، افزود: اگر می‌خواهید بدانید شعر در ایران به برکت انقلاب اسلامی به کجا رسیده است، یک‌بار مجله فردوسی پیش از انقلاب که یک مجله پیشگام ادبیات روشنفکری در آن زمان بود را بگیرید و ورق بزنید تا این تحول ایجاد شده را ببینید.

وی در ادامه با ذکر خاطره‌ای گفت: در مهرماه سال 57، انستیتو گوته که عهده‌دار برنامه‌های فرهنگی سفارت آلمان در تهران بود، طی 10 شب، شب‌ شعری در یک باغ واقع در خیابان ولی‌عصر(عج) برگزار کرد که شاعران هر شب می‌آمدند و آنجا شعر می‌خواندند؛ سپس مجموعه شعرهایی که آنجا خوانده شد در یک کتاب به چاپ رسید. این مجموعه آخرین جلوه شعری قبل از انقلاب بود. البته این شب شعر متأثر از انقلاب بود و به سبب فضای بازی که در آن دوران ایجاد شده بود، شعرهای انقلابی هم می‌خواندند. آن مجموعه را می‌توان شاخصی در نظر گرفت و با شعر امروزی که در ایران پس از 35 سال می‌شنویم و می‌خوانیم مقایسه کرد. این اشعار دستمایه‌هایی است برای ارزیابی تحولی که در زبان و ادبیات بعد از انقلاب اسلامی رخ داده و این راه باید ادامه پیدا کند. تحول، بسیار زیاد و عمیق است. ارزش‌ها، آرمان‌ها، دیدگاه‌ها و افق نگاه به کلی عوض شده‌ است.

وی افزود: شعر در ایران برای ما یک سرمایه ملی است. از دیرباز هر انسان فرهیخته‌ای در ایران‌زمین با شعر انس داشته است. هر فرد باسواد و با‌فرهنگی در دوران گذشته از سیاست‌مداران، حکما، عرفا، فلاسفه و ...، با شعر سر و کار داشته است. همه وقتی می‌خواستند فرهیختگی خود را نشان دهند، شعر می‌گفتند و می‌خواندند. فرهنگ ایرانی بر بال شعر حرکت می‌کرد و از مرزهای ایران می‌گذشت و این ابزار کارآمد، اکنون به برکت انقلاب جان گرفته است.

حدادعادل در پایان، یکی از غزل‌های جدیدش را به نام «یاد او» خواند:

«یاد او شب تا سحر بیدار می‌دارد مرا

تا سحر با دیده خونبار می‌دارد مرا

هر کسی در زندگانی با خیالی دلخوش است

عشق، خوشدل از خیال یار می‌دارد مرا

قافیه‌اندیشم اما، نازنین دلدار من

سر خوش از اندیشه‌ دیدار می‌دارد مرا

ماه اگر در آسمان محروم می‌ماند ز مهر

ماه من از مهر برخوردار می‌دارد مرا

گر چه پیر سال و ماهم لیک عشق کهنه‌کار

با همه افسردگی در کار می‌دارد مرا

در میان آتشم، اما خوشم زیرا که عشق

در امان از آذر و آزار می‌دارد مرا

تا مگر پای از گلیم خویش نگذارم برون

یارگرد خویش، چون پرگار می‌دارد مرا

گر چه خاموشی خردمندی است، اما عاشقی

گاه‌گاهی بر سرگفتار می‌دارد مرا»

در پایان این مراسم، حامد زمانی، خواننده کشورمان دو شعر «مرگ بر آمریکا» و «گزینه‌های روی میز» را برای حضار در جلسه اجرا کرد.