به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، سال گذشته برای اهالی داستان، سال پرباری نبود. همچنین رویدادهای تلخی را به همراه داشت که از درگذشت امیرحسین فردی گرفته تا برگزار نشدن برخی جشنوارهها را میتوان از دلایل آن برشمرد. همچنین میتوان بروز مشکل برای بنیاد ادبیات داستانی را به این موارد افزود. در ادامه به بررسی برخی از رویدادهایی که طی سال گذشته در عرصه داستان کشورمان روی داد، میپردازیم.
برپا نشدن جشنواره کتاب سال دفاع مقدس
جشنواره ادبی «کتاب سال دفاع مقدس» در سال 92 برای دومین بار برگزار نشد که این اتفاق را میتوان تلخترین رویداد حوزه ادبیات دفاع مقدس در سال 92 به شمار آورد. رویدادی که شاید طعم شیرین انتشار آثار متعدد این حوزه را به تلخی کشاند. جشنواره انتخاب کتاب سال دفاع مقدس که در دو سال گذشته به دلایل متعددی از معرفی برگزیدگان خود باز ماند، تا واپسین روزهای سال گذشته نیز زمان مشخصی را برای شکست سکوت و رخوت حاکم بر خود اعلام نکرد. حال باید دید که در سال 93 شاهد برپایی این جشنواره خواهیم بود یا خیر؟
جایزه کتاب سال دفاع مقدس به همراه جایزه ادبی یوسف(جشنواره داستان کوتاه دفاع مقدس) دو مولود زیبای گونه ادبی دفاع مقدس در دهه هفتاد و هشتاد به شمار میروند که رفته رفته جای خود را در میان مخاطبان جدی و عام این گونه از ادبیات باز کردهاند، اما مشکلات برگزار نشدن این جشنواره که در خلال سالهای گذشته از آن به مشکلات اداری و مالی تعبیر شد، برگزاری این دو جشنواره را در محاق برد و در نهایت نیز تنها جشنواره ادبی یوسف بود که توانست در سال 92 خود را از بند فراموشی برهاند و به معرفی و تجلیل از برگزیدگانش بپردازد.
پیش از این و در سال 91 و پس از مطرح شدن زمزمههایی مبنی بر تامین نشدن بودجه برگزاری جایزه کتاب سال دفاع مقدس و نیز رخداد تغییرات مدیریتی در بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، معاون وقت ادبیات و انتشارات بنیاد حفظ آثار از برگزاری این جشنواره در سال 92 و دوسالانه شدن آن خبر داد که پیش از این نیز رخ داده بود.
این خبر در ادامه با معرفی دبیر این جشنواره و آغاز فرآیند جمعآوری کتاب در دبیرخانه جشنواره نیز همراه شد تا خبر برپایی آن را جدیتر کند، اما روند دنبالهدار شدن مشکلات اداری و مالی بنیاد حفظ آثار در سال 92 و پس از آن تغییر در ساختار اداری بنیاد و تشکیل سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس نیز منجر به از دست رفتن زمان مورد نیاز برای برپایی این رخداد ادبی شد و در نهایت نیز تنها ششمین جایزه ادبی یوسف توانست پس از دو سال وقفه، برگزیدگانش را در زمستان گذشته معرفی کند.
در عین حال رئیس سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس در واپسین روزهای سال گذشته خبر از برگزاری قطعی این جشنواره در سال جاری داده است، اما از اعلام زمانی قطعی برای برگزاری آن خودداری کرده.
مشکلات بنیاد ادبیات داستانی و بیتوجهی مسئولان
دفتر بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان صبح روز چهارشنبه، دوم بهمن به دلیل شکایت همسایه این بنیاد و توسط شهرداری تهران پلمپ شد. روابط عمومی بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان در پی این اقدام با بیانیهای به این شرح واکنش نشان داد: «همانطور که پیش از این انتظار میرفت آسیبهای متعددی از جابجایی مکرر و نامناسب یک مؤسسه نوپای فرهنگی دامنگیر آن شود، بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان امروز با شکایت شاکی خصوصی از سوی شهرداری پلمپ شد، اما پیگیریهای مسئولان این مجموعه برای از سرگیری فعالیتها از روز شنبه انجام شده است.
با این وجود مشکلات بنیاد ادبیات داستانی به دلیل فقدان پشتیبانی کافی همچنان پابرجاست. بنیاد در حالی از اردیبهشت سال 92 در ساختمان جدید در خیابان ویلا مستقر شد که پیگیریهای مکرر مدیرعامل برای اختصاص دائم ساختمان متناسب با کیفیت و حجم مأموریتها و فعالیتهای چنین مؤسسهای به نتیجه مطلوب نرسید و بر اساس سیاست معاونت وقت امور فرهنگی وزارت ارشاد، ساختمان قبلی تنها پس از یک سال فعالیت تحویل داده شد تا با مبلغ رهن آن، بخشی از مشکلات مالی بنیاد حل شود.
بر این مبنا ساختمان سه طبقه کنونی بنیاد با این توافق با مالک آن اجاره شد که 20 درصد فضای مفید باقیمانده از کل بنا که در اختیار فرد دیگری است، تا تیرماه سال جاری به بنیاد سپرده شود، اما خلف وعده مالک، بنیاد را با فعالیت این مجموعه فرهنگی در فضایی نیمه مسکونی مواجه کرده است.
در این میان آنچه بیش از پیش به چشم میآید بیتوجهی و کملطفی در حمایت کارآمد و مستمر است که گریبان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان را رها نکرده است. شرایطی که اکنون بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان همزمان با افزوده شدن حوزه شعر به گسترهاش با آن روبروست، درخور چنین عرصه گستردهای با نیازهای ملی و انتظارات فراملی نبوده و نیست.»
درگذشت امیرحسین فردی
۳۱ سال سردبیری و مدیرمسئولی «کیهان بچهها»، مؤسس و مدیرمسئول «کیهان علمی»، عضو شورای داستان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، عضو شورای داستان بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، مسئول جشنواره انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنیپور، مسئول شورای ادبیات داستانی نیروی مقاومت بسیج و مدیر کارگاه قصه و رمان حوزه هنری، عمده مسئولیتهایی است که امیرحسین فردی در طول زندگی خود برعهده داشت.
وی همچنین چندین بار داوری جوایز کتاب سال وزارت ارشاد، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کتاب سال شهید غنیپور، جشنواره ادبیات داستانی بسیج، جشنواره راهیان نور، انجمن قلم ایران و ... را برعهده داشت.
نخستین اثر منتشر شده او «یک مشت نقل رنگی» بود و آخرین کتابش «گرگسالی». رمان «اسماعیل» او به زبان انگلیسی هم ترجمه شده است. وی یکی از چهرههای شاخص و تاثیرگذار در حوزه ادبیات انقلاب بود و فعالیتهای زیادی برای پرورش و بالندگی این گونه ادبی انجام داد. امیرحسین فردی ۵ اردیبهشت ۹۲ دچار مشکل تنفسی شد و پیش از رسیدن به بیمارستان درگذشت.
یکی از چهره های سال 92 در حوزه ادبیات، بدون شک رضا امیرخانی است که امسال موفق شد جایزه سیزدهمین دوره جشنواره شهید حبیب غنیپور در بخش رمان و زندگینامه داستانی با موضوع انقلاب و دفاع مقدس را از آن خود کند. وی در این مراسم و پس از دریافت جایزه گفت: «بسیار خشنودم از اینکه تنها جایزه ادبی در جهان را دریافت میکنم که برای دریافت آن مجبور هستیم کفشهایمان را درآوریم. اگر یک ساختمان هشت طبقه با طبقات و بخشهای مختلف را در نظر بگیریم که جشنوارهها و فعالیتهای متعددی در آن برگزار میشود، زمانی که یک اسم و امضاء در آن عوض شود، همه چیز تغییر میکند.
دیدار اهل قلم با رئیس جمهور
رفت و آمدها، برخوردها، سلام و علیکها، همه و همه تغییر میکند، اما در مسجد جوادالائمه(ع) کوهی مانند امیرحسین فردی هست و چیزی عوض نمیشود. چون پسرهای بسیار خوبی دارد، من از این پسرهای خوب تشکر میکنم.»
امیرخانی در سال 92 در دیدار هنرمندان با رئیس جمهور نیز به نمایندگی از نویسندگان پشت تریبون رفت و از دغدغههای اصحاب قلم سخن گفت؛ از بیتوجهی به ادبیات داستانی گله کرد و در پایان صحبتهایش گفت: «جناب آقای دکتر روحانی؛ مورخ که نه، پردهخوان در پردهای میگوید لشکر جن نزد حضرت ارباب رسیدند و به هواخواهی رخصت نبرد خواستند. حضرت ارباب رخصت نداد و فرمود حرب شما با خصم من از فتوت به دور است. شما ایشان را میبینید و ایشان شما را نمیبینند. آقای رئیس جمهور! ممیز و حامی و داور و سایر اعضای وزارت ارشاد را از لشکر اجنه انتخاب نفرمایید!»