غفلت از فرصت نوروز و انتقال جاذبه‌های قرآنی به گردشگران
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: متولیان امور قرآنی با کمی برنامه‌ریزی می‌توانستند از فرصت نوروز برای ایجاد جاذبه‌های قرآنی بهره لازم را ببرند؛ حال سؤال اینجاست که چرا در این ایام، فعالیت‌های قرآنی کشور در حالت نیمه‌تعطیل قرار می‌گیرد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، برخلاف ایام تابستان که ایام رونق و پرکاری مؤسسات قرآنی است، ایام عید برای بیشتر مؤسسات و جلسات قرآنی ایام تعطیلات و کم شدن فعالیت است؛ این امر شاید در حوزه آموزش رسمی کشور طبیعی باشد، اما برای حوزه فعالیت‌های قرآنی مطلوب نیست.
با کمی جزئی‌نگری در روند فعالیت‌های قرآنی کشور می‌توان به برنامه‌ریزی درست و اصولی، روندی برای ارائه فعالیت‌های قرآنی در ایام فراغت و تعطیلی خانواده‌ها طراحی و برنامه‌ریزی کرد چرا که به خصوص در شهرهای پر‌جاذبه و گردشگری می‌توان از حضور گردشگران نهایت بهره را برد و جهت برنامه‌ریزی اجرایی برای انتقال جذابیت‌های آموزش قرآن به مخاطبان و گردشگران، از این فرصت بهره جست.
حال با توجه به اینکه با کمی تأمل می‌توان از این فرصت نهایت استفاده برای ایجاد جذابیت‌های آموزشی ـ قرآنی را توسط مؤسسات و برگزارکنندگان جلسات قرآنی برد، چرا در این ایام و به خصوص نیمه دوم تعطیلات نوروز، همچنان فعالیت‌های قرآنی کشور در حالت نیمه تعطیل به سر می‌برد؟
سیدعلی سرابی، رئیس هیئت مدیره اتحادیه تشکل‌های کشور در این رابطه در گفت‌وگو با ایکنا گفت: جلسات قرآنی در ایام نوروز چه با همکاری مؤسسات و ... در حال برگزاری است و نمی‌توان گفت که این فعالیت‌ها در این ایام تعطیل هستند؛ زیرا همان گونه که مشاهده می‌شود، فعالیت‌ها کاهش دارد، اما تعطیل نیست.
وی در ادامه بیان کرد: با توجه به سفرها و دید و بازدید‌هایی که در ایام عید وجود دارد، طبیعتا مخاطبان مؤسسات کم شده و فعالیت این مراکز نیز کاهش می‌یابد و این طبیعی است؛ زیرا فراگیران نیز به عنوان بخشی از جامعه برنامه دید و بازدید و مسافرت را در این ایام دارند.
ارائه تکالیف نوروزی به فراگیران قرآنی در ایام عید
سرابی تصریح کرد: اگر تعطیلات طولانی شود به فعالیت‌های قرآنی کشور ضربه وارد شده و روال طبیعی کار به هم می‌خورد، اما مؤسسات نیز مانند مدارس می‌توانند با تکالیف نوروزی، نشاط آموزشی فراگیران را حفظ کنند تا سیر برنامه آموزشی مختل و متزلزل نشود.
وی در ادامه اظهار کرد: اصولا برنامه‌های مؤسسات الزامی، اجباری و تکلیفی نیست؛ زیرا فعالیت مؤسسات قرآنی، فوق‌برنامه بود و برنامه‌های زمان فراغت مخاطبان را شامل می‌شود؛ لذا اگر تکالیف اجباری و الزامی بردوش مخاطبان گذاشته شود، فعالیت‌های موفق نخواهد بود.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی کشور افزود: اگر از این فرصت تعطیلات استفاده بهینه شود، فرد از لحاظ روحی و روانی می‌تواند خستگی کارهای انجام شده را جبران کرده و پس از آغاز برنامه‌های آموزشی از این فراغت بهره‌وری کند.
ایام نوروز فرصت مناسبی برای صدا و سیما است که با تولید و پخش برنامه‌های متعدد قرآنی همچون معرفی الگوهای برتر قرآنی و آشنا کردن کودکان و نوجوانان را با نخبگان قرآنی هم‌سن و سال خود در حوزه آموزش قرآن گام بردارد.
توجه صدا و سیما به تولید برنامه‌های قرآنی ویژه ایام نوروز
سرابی در این رابطه تصریح کرد: اگر مؤسسات قرآنی برنامه‌های ویژه نوروزی داشته باشند مانند ابتکار شبکه سه سیما برای حفظ سوره انسان در ایام نوروز، اگر مؤسسات نیز بخشی از آیات و مفاهیم قرآن را به افراد انتقال داده و این گروه به حفظ آیات تشویق شوند، می‌تواند دستاورد خوبی داشته باشد؛ زیرا از یک سو افراد در تعطیلات هستند و فشار کاری کمی دارند و از سوی دیر دارای فرصت لازم جهت فراگیری هستند تا با آرامش به فراگیری بپردازند.
سرابی اظهار کرد: اگر برنامه‌هایی در سطح ملی طراحی و با همکاری مؤسسات قرآنی و صدا و سیما در ایام نوروز برنامه‌ها اجرا شود، بسیار موفق خواهد بود.
ایام عید؛ دوران پرکاری مؤسسات قرآنی استان‌های پرتردد
برخی از مؤسسات سطح کشور که در مناطق پرتردد و گردشی قرار دارند با اجرای طرح‌های ابتکاری مانند مسابقه، محافل انس با قرآن و ... سعی در جذب مخاطب و ارائه آموزه‌های قرآنی به مخاطبان دارند که این خود نشان می‌دهد تمامی مؤسسات قرآنی در این ایام تعطیل نبوده و حتی برخی از این مؤسسات دوران پرکاری را طی می‌کنند.
حجت‌السلام والمسلمین سیدحسین کوششی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا در رابطه با فعالیت مؤسسات قرآنی در ایام نوروز اظهار کرد: برنامه‌های مؤسسات قرآنی دو بخش است؛ یک بخش برنامه‌هایی است که به‌عنوان مجری از سوی سیستم‌های اداری دریافت می‌کنند که این برنامه‌های در ایام نوروز تعطیل است و یک بخش برنامه‌هایی است که خود مؤسسه انجام می‌دهد که مانند محافل انس با قرآن در طول سال ادامه می‌یابد.
وی در ادامه بیان کرد: با توجه به اینکه ایام عید، ایام رسیدگی به امور خانواده است، برنامه‌ها سبک می‌شود، اما نمی‌توان مهر تعطیلی بر روی آن زد.
کوششی تصریح کرد: اگر فعالیت‌های آموزشی را در برگزاری کلاس‌های حضوری خلاصه کنیم، می‌توان گفت حجم فعالیت‌ها در این ایام کاهش می‌یابد.
وی اظهار کرد: اگر مؤسسه‌ای بتواند برای مخاطبان خود فعالیت خود را به‌صورت عملی در ایام تعطیل که دید و بازدید زیاد است، پیاده کنند، بیشتری خروجی و بازدهی صورت می‌گیرد؛ زیرا فعالیت قرآنی، فعالیت عملی است نه اداری صرف و کلاس‌ها لوازمی است که برای هدف در اختیار قرار می‌گیرد و هدف تغییر رفتار قرآنی و دینی است که تعطیلی ندارد و مؤسسه‌ای که بتواند این کار را انجام دهد؛ ویترین معارف قرآنی است.
تعطیلی مؤسسات قرآنی در ایام نوروز به دلیل نبود مخاطبان
کوششی افزود: از یک سو دستگاه‌های مختلف آموزشی در ایام نوروز تعطیل است و از سویی دیگر جهت مردم در این ایام با سایر ایام سال فرق دارد و نمی‌توان در فعالیت مؤسسات قرآنی این تعطیلات را مد نظر قرار نداد، زیرا شرایط ایجاب می‌کند.
مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی کشور تصریح کرد: مؤسسات قرآنی می‌توانند در این ایام تعالیم عملی قرآنی را مد نظر قرار داده و به آن توجه کنند.
حسن محمدی، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآنی کشور معتقد است: بسیاری از مؤسسات قرآنی در مناطق پر تردد این ایام مانند استان خوزستان و استان‌های سمالی و گردشگری در ایام دارای فعالیت بیشتری هستند، اما مؤسسات معمول که دارای فعالیت روتین هستند در ایام تعطیل به دلیل مسافرت، عدم حضور مخاطبان و ... در این مدت دارای فعالیت کلاسیک و چشم‌گیری نیستند.
وی در ادامه بیان کرد: مؤسساتی که کار آموزشی می‌کنند و نیاز به مراجعه مخاطب برای ادامه فعالیت خود دارند، در این ایام طبیعتا تعطیل هستند، اما مؤسسات دیگری که در مناطق پر تردد هستند فعالیت خود را در این ایام افزایش می‌دهند.
محمدی اظهار کرد: تعطیلی مؤسسات قرآنی در این ایام خلل چندانی بر فعالیت‌های قرآنی وارد نخواهد کرد و مؤسسات نباید روند مستمر انس با قرآن و مبانی انتقال مفاهیم قرآنی را در این ایام قطع کنند، بلکه باید شیوه انتقال مفاهم و آموزه‌ها را عوض کنند.
استفاده از آموزش‌های غیرحضوری در ایام نوروز
مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآنی تصریح کرد: این تعطیلی را می‌توان استراحت بین کلاس‌های آموزشی تلقی کرد و با استفاده از روش‌های آموزشی که نیاز به حضور در مؤسسه را ندارد این ارتباط را برقرار کرد؛ زیرا بسیاری از مردم در این ایام به سفر و گردش رفته و نمی‌توان به روش‌های مستمر و روتین مؤسسه فعالیت آموزشی خود را ادامه داد.
وی اظهار کرد: استفاده از برنامه‌های خلاقانه، فضای مجازی، غیرحضوری و ... می‌توان از قطع شدن ارتباط فراگیران با مؤسسه و برنامه‌های آموزشی مؤسسه در ایام نوروز جلوگیری کرد.
با توجه به تعطیل بودن مدارس کشور، اکثر خانواده‌ها در این ایام اقدام به مسافرت و گردش کرده و زمان چندانی را برای آموزش صرف نمی‌کنند، در نتیجه مؤسسات در این ایام در دارای مراجعه کننده نبوده و برخی از این مراکز خواه و ناخواه در تعطیلی بسر می‌برند.
فراموشی بحث آموزش در ایام نوروز
مهدی پرتوی، مسئول دارالقرآن استان چهارمحال و بختیاری که خود از فعالان قرآنی نیز محسوب می‌شود، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا در این رابطه گفت: باید توجه داشت فضای آموزشی کشور متأسفانه در طول ایام نوروز قریب 20 روز تعطیل است و بحث آموزش در این مدت به فراموشی سپرده می‌شود، که این خود یک آفت است.
وی در ادامه اظهار کرد: در برنامه‌های قرآنی که مؤسسات قرآنی به‌صورت نیمه رسمی و غیر رسمی فعالیت می‌کنند بالطبع این فرهنگ جا افتاده که بحث‌های آموزشی در حوزه‌های مختلف در این 20 روز که مردم در فضای دید و باز دید قرار می‌گیرند، جوابگو نیست و کلاس‌ها برگزار نمی‌شود و نیاز است تا در این حوزه تدابیری اندیشیده شده و مفاهیم قرآن به اشکال گوناگون آموزش داده و کار شود تا ضعف این ایام تعطیل جبران شود.
این فعال قرآنی افزود: این تعطیلی و دوری از فضای آموزشی در این ایام آسیب محسوب شده و نیاز است تا برنامه‌ریزی‌هایی در این حوزه از سوی مسئولان صورت گیرد.
وی تصریح کرد: به‌صورت قطعی و یقینی نمی‌توان گفت تمامی مؤسسات در این ایام تعطیل بوده و فعالیت نمی‌کنند، زیرا درصدی از مؤسسات قرآنی هستند که در این ایام فعالیت می‌کنند، اما باید توجه داشت که بخش اعظمی از فعالیت‌های قرآنی تحت شعاع برنامه‌های نوروز قرار می‌گیرد که به راحتی نیز این خلأ جبران نخواهد شد.
پرتوی بیان کرد: با توجه به اینکه فعالیت در حوزه قرآنی الزامی نیست و فراگیر نیز ملزم به انجام تکالیف نیست، کاری که مؤسسات قرآنی در این ایام می‌توانند انجام دهند این است که تکالیفی به فراگیران داده شود که سهل‌الوصول بوده و فعالیت‌ها به‌صورت غیرحضوری باشد.
تولید نرم‌افزارهای قرآنی ویژه ایام نوروز
وی افزود: مؤسسات قرآنی می‌توانند برخی از مفاهیم را به‌صورت فشرده برای مسافران نوروزی آماده و ارائه کنند تا فراگیران در طول این ایام از این آموزه‌ها استفاده کنند.
مؤسسات با طراحی و ارائه لوح‌های فشرده به فراگیران جهت ادامه فعالیت آموزشی خود در ایام تعطیل به ویژه ایام نوروز و در نظر گرفتن طرح‌های تشویقی برای فعالان این ایام می‌توانند از دوری فراگیران از فضای آموزشی جلوگیری کنند.
رسول محمدزاده، فعال قرآنی و کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث در گفت‌وگو با ایکنا، گفت: یکی از دلایل تعطیلی برخی از مؤسسات و جلسات قرآنی در ایام نوروز عدم استقبال متعلمان قرآنی از کلاس‌ها و برنامه‌ها در این ایام است.
وی در ادامه با بیان اینکه به‌دلیل تعطیل بودن تمامی برنامه‌های آموزشی کشور مؤسسات نیز تعطیل هستند، افزود: گذاشتن ویژه برنامه در ایام نوروز و برنامه‌ریزی جهت اجرای برنامه‌های متنوع می‌تواند این خلأ را جبران کند.
امیرحجت مرادی، مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی استان گیلان در این رابطه به خبرنگار ایکنا گفت: اساسا موضوع تعطیلی در این ایام مربوط به هیئت‌ها و جلسات قرآن نیست، مسئله یک رویه جاری در کشور است که همه فعالیت‌ها از آن متأثر است، مانند تعطیلی مدارس که تا 13 فروردین ادامه دارد، در حالی که تعطیلات رسمی تا چهارم فروردین است، جلسات قرآنی و کلاس‌های قرآنی مؤسسات نیز که ماهیت آموزشی دارند، تابع همین وضعیت‌اند و تا زمانی که در خصوص میزان و نوع تعطیلات به‌طور کلی و نوروز به‌صورت خاص ما به یک اجماع ملی نرسیم وضعیت کماکان اینگونه خواهد بود.
وی در ادامه در رابطه با اینکه تعطیلی طولانی مدت برگزاری جلسات قرآن و نیز جلسات تفسیر، آسیبی جدی بر روند فعالیت‌های قرآنی است، گفت: قطعا تعطیلات غیر منطقی و از جمله طولانی مدت مانند نوروز که بیش از دو هفته تقربیا از هفته آخر سال شروع و تا هفته سوم فروردین ادامه می‌یابد، برای تمامی فعالیت‌ها خصوصا آموزشی و از جمله جلسات قرآن، مضر است، خصوصا برای جلسات حفظ قرآن که باید گفت فاجعه بوده و ضرر جلسات و کلاس‌های حفظ قابل قیاس با جلسات تفسیر و قرائت نیست.
مرادی تصریح کرد: هر برنامه‌ریزی در این ایام برای انجام کارهای آموزشی تا زمانی که اجماع ملی برای تغییر وضعیت این یک ماه (دهه سوم اسفند و نیمه اول فروردین) صورت نگیرد، محکوم به شکست بوده و اساسا اوقات فراغت نوروز حتی با فراغت تابستان کاملا متفاوت است.
در این بین نباید از نقش خانواده در این حوزه غافل شد و باید توجه داشت که خانواده‌ها در ایام نوروز باید شرایطی را فراهم کنند که سفر تفریحی خود و دید و بازدیدهاییکه صورت می‌گیرد به انتقال الگوهای قرآنی بپردازند، زیرا انجام چنین فعالیت‌هایی باعث تشویق شدن کودکان و نوجوانان به انجام فعالیت‌های قرآنی می‌شود.
