چندی پیش خبری درباره کتاب «نامآوران ایرانزمین» بر روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت. نگارنده کتاب در این اثر دو زبانه تلاش کرده است تا مطالبی را درباره افرادی که نام و آوازه ایران اسلامی را در جهان طنینانداز کردهاند، منتشر کند.
بر این اساس خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با احمد لرستانی، نویسنده کتاب «نامآوران ایرانزمین» به گفتوگو نشسته است که متن آن به شرح ذیل است:
نگارش این کتاب را از چه سالی شروع کردید و برای انتخاب افراد از چه طریقی عمل کردید؟
از اوایل سال 86 به صورت رسمی کار نگارش این اثر را شروع کردم. این اثر تحت نظارت برخی از وزارتخانه و سازمانهای مختلف آغاز شد و در همین راستا از وزارت ارشاد نیز برای همکاری دیگر سازمانها و نهادها معرفینامه گرفتم.
پس از این کار نیز به انجمن وزارتخانهها مراجعه کردیم و آنان به گروه ما لیست افراد شاخص را ارائه کردند. به این ترتیب نام افرادی را که در دو جلد نخست این مجموعه به آنها پرداخته شده است به دست آوردیم.
آوازه نام ایران و ایرانی، افتخارات، نوآوریها و درخشش ایرانیان در زمینههای گوناگون همواره در عرصههای بینالمللی طنینانداز و تاثیرگذار بوده است و این کتاب علیرغم معرفی نام و زندگینامه بسیاری از نامآوران ایرانی، باز هم در برابر کهکشان عظیم نامآوران این سرزمین، به مثابه قطرهای از دریاست و صرفاً گوشهای از ظرفیتهای بالا و نبوغ ایرانیان را منعکس میکند.
این اثر با چه هدفی نوشته شده است؟
کتاب «نامآوران ایرانزمین» با چند هدف مدون شد و از اهداف اصلی آن میتوان به معرفی بیش از پیش ایران پرافتخار و ارائه تصاویری از تاثیرگذاری آن بر جهان، از دوران باستان تا معاصر، معرفی بیش از پیش نامآوران ایرانی و به نوعی تجلیل از این بزرگان در عرصههای گوناگون و البته الگوسازی موثرتر برای جوانان و رهروان عرصههای گوناگون علمی، ادبی، فرهنگی و ...، اشاره کرد.
این کتاب شامل چه مطالبی است؟
این کتاب بخشها و فصلهای مختلفی دارد که تاریخ باستان یکی از آنهاست. این بخش از پنج هزار سال پیش شروع میشود و تا امروز ادامه پیدا میکند. در واقع از سیلک کاشان کار نگارش این بخش را آغاز کردهایم و به بررسی آثار تاریخی باستانی پرداختهایم.
این کتاب قدیمترین آثار را شامل میشود و شهر سوخته زاهدان و ... نیز از جمله مباحثی است که در این بخش به آن پرداخته شده است. سپس مطالب با ورود اسلام به کشورمان ادامه پیدا میکند.
در این اثر به چند نفر پرداختهاید؟
بیش از 1200 چهره در این اثر معرفی شدهاند و این خود نوعی رکورد در حوزه معرفی نامآوران کشورمان محسوب میشود.
به چه افرادی در این اثر پرداختهاید؟
با توجه به اینکه ایران همیشه در عرصه بینالملل وجهه خوبی داشته است، سعی کردم تصویری واقعی از ایران را به جهانیان ارائه کنم. بر این اساس افراد منتخب در 10 فصل و دو جلد معرفی شدهاند.
فصلهای جلد اول این کتاب به پزشکان معاصر، پزشکان پیشکسوت، مهندسان معمار، چهرههای موفق ایرانی در خارج از کشور و دیباچه تاریخی علمی اختصاص دارد.
ولی در جلد دوم، فصلهای این کتاب شامل هنرمندان و ورزشکاران است. به این ترتیب تقریباً پنج فصل از این دو کتاب به افراد در عرصه علم و پنج فصل دیگر به نامآوران عرصه هنر، ادب و ورزش اختصاص دارد.
افراد شاخص حوزه ادبیات نیز معرفی شدهاند؟
فصل دوم کتاب به بزرگان علم و ادب، فلسفه و هنر اختصاص دارد و عنوان گستردهای را برای این فصل انتخاب کردهام؛ چرا که برخی از افراد این حوزه همچون ابنسینا که بسیار صاحبنام بود یا ابوریحان بیرونی، در چند رشته شاخص بودند که فلسفه، نجوم، انسانشناسی، پزشکی و ... از آن جمله است.
این افراد به دلیل چندوجهی بودن در این بخش با عناوین گسترده معرفی شدند. بر این اساس این فصل خود شامل دو بخش است که ادیبان معاصر از جمله بهاءالدین خرمشاهی بخشی از آن را تشکیل میدهد.
مطالب این بخش را علی افخمی، رئیس مؤسسه لغتنامه دهخدا، بهاءالدین خرمشاهدی که خود از افراد صاحبنام در این مجموعه بود و سیدعلی موسویگرمارودی مورد تأیید قرار دادند.
آیا در حوزه ترجمه قرآن نیز به معرفی افراد شاخص پرداختهاید؟
بله، چهرههای این حوزه نیز بسیار هستند و الان حضور ذهن ندارم که اسامی افراد شاخص این حوزه را بیان کنم. اغلب مترجمان قرآن که در این بخش و در کنار معاصران ادبیات معرفی شدهاند، از مترجمان معاصر بودهاند. البته باید یادآور شوم که برای معرفی این افراد بخشی به صورت مجزا اختصاص داده نشده است.
در فصل دوم کتاب فرهیختگانی همچون سیدعلی موسویگرمارودی، بهاءالدین خرمشاهی، عبدالمحمد آیتی، طاهره صفارزاده، محمدمهدی فولادوند، حسین الهیقمشهای و دیگر اساتیدی که همچنین در زمینههایی چون ترجمه قرآن کریم، نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه و پژوهش در علوم قرآنی فعالیت دارند، بر اساس تاریخ تولد گردآوری شدهاند.
اسامی چند نفر از افرادی را که به تأیید مطالب فصول مختلف این کتاب پرداختند بفرمایید.
افراد صاحبنامی چون سیدعلی موسویگرمارودی، شاعر و مترجم قرآن، بهاءالدین خرمشاهی، مترجم قرآن، محمدحسین ماندگار، اولین جراح پیوند قلب ایران، قوامزاده، محمدعلی یوسفیان، مسلم بهادری، پیشکسوت عرصه پزشکی، عزتالله انتظامی، پیشکسوت عرصه سینما، محمود فرشچیان، پیشکسوت عرصه نقاشی و علی افخمی از پیشکسوتان عرصه ادبیات مطالب فصلهای مختلف این کتاب را تأیید کردند.
با چه هدفی به دنبال نگارش این کتاب با این تعداد چهره رفتید؟
چند هدف را دنبال میکردم، یکی اینکه برای جوانان کشورمان الگوسازی کنم و تاثیر مضاعفی بر رهروان علوم مختلف بگذارم. همچنین با این روش از نامآوران و چهرههای کمتر پرداخته شده تجلیل به عمل میآید.
آیا به تنهایی روی این دو جلد کار کردید؟
برای نگارش این دو جلد چند تیم مشغول به فعالیت بودند. یک تیم شامل مترجمان بود و تیم دیگر را طراحان متخصص تشکیل میدادند. همچنین تیمی از پژوهشگران فعالیت میکرد و گروهی نیز کارهای اداری را انجام میدادند.
در این راستا 50 نفر از افراد سازمانها، ادارات و وزارتخانهها به ما کمک کردند تا نگارش این کتاب را کامل کنیم. همچنین این کار از سوی استادان بررسی و تأیید شد و در ادام این اقدام، معایب را برطرف کردیم.
برای نگارش این کتاب، نزدیک به 100 نامه نوشته شده و مکاتبه صورت گرفته است و تأییدیهها هماکنون به دست ما رسیده است.