نگاهی به مدخل حضرت خدیجه(س) در دانشنامه جهان اسلام
گروه ادب: دانشنامه جهان اسلام مدخلی با عنوان حضرت خدیجه(س) دارد که به مناسبت رحلت این بانوی گرامی نگاهی کوتاه به این مدخل داریم.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در بخشی از مدخل خدیجه(س) در دانشنامه جهان اسلام آمده است: پدرش خُوَیْلِد‌بن اسد‌بن عبدالعُزّى بن قُصَىِّ بن کِلاب و مادرش فاطمه است. در چگونگى همکارى و آشنایى حضرت محمد(ص) با خدیجه، اختلاف هست. برخى آغاز روابط تجارى خدیجه و پیامبر اکرم(ص) را به توصیه و سفارش ابوطالب دانسته‌اند. اما در خبرى از ابن اسحاق آمده است که خدیجه از امانتدارى و درستکارى حضرت محمد خبر داشت و چون تصمیم گرفته بود مال فراوانى را به تجارت اختصاص دهد، از او خواست تا به کاروانش بپیوندد و بیش از دیگران مزد بگیرد.
پیامبر اسلام این سفر را می‌پذیرد، حضرت محمد(ص) حداکثر پنج سفر تجارى، چهار سفر به یمن و یک سفر به شام، براى خدیجه انجام داد. مهمترین آنها، که به ازدواج آن دو منجر شد. سفر تجارى شام بود و به دلیل اهمیتش اکثر منابع، تنها به ذکر آن سفر پرداخته و آن را ابتداى همکارى حضرت با خدیجه دانسته‌اند. ظاهراً اولین سفر تجارى آن حضرت به بازار حُباشه، در تهامه، بوده و سفر به شام دومین یا سومین سفر بوده است.
درباره اسلام آوردن خدیجه نیز آمده است: خدیجه نخستین بانویى است که به پیامبر گروید. همچنین بنابر گزارش ابن سعد، وى همراه پیامبر(ص) و على(ع) در مسجدالحرام نماز می‌گزارد. در مرحله دعوت علنى، هرگاه پیامبر قریش را به اسلام و راه حق دعوت می‌کرد و آنان به وى بی‌توجهى می‌کردند و او را مسخره می‌کردند، خدیجه با سخنان مهرآمیزش وى را دلدارى می‌داد.
درباره محاصره در شعب ابی طالب هم این گونه آمده است: در ایام محاصره اقتصادى بنی‌هاشم در شعب ابی‌طالب، خدیجه اموالش را در حمایت از پیامبر هزینه کرد. به نظر عده‌اى از مفسران، آیه هشت سوره ضحى یعنی؛ «ای پیامبر، آیا تو را نیازمند نیافت پس بی‌نیاز و توانگر ساخت»، به این حمایت‌هاى مالى خدیجه اشاره دارد. تأثیر حمایت‌هاى مالى خدیجه به حدى بود که پیامبر، بعدها آن را ستود و فرمود: «هیچ ثروتى به اندازه ثروت خدیجه برایم سودمند نبود».
مبحث دیگر در مدخل خدیجه در دایرةالعمارف جهان اسلام، مرگ بانوی بزرگ اسلام است: اندک زمانى پس از شکست محاصره اقتصادى، خدیجه، در 65 سالگى در رمضان سال دهم بعثت به فاصله سه روز بعد از وفات ابوطالب درگذشت. امّ ایمن، کنیز آزادشده پیامبراکرم، و امّ فضل او را غسل دادند و پیامبر با دستان مبارکش وى را در قبرستان حَجون(قبرستان ابوطالب) بدون اداى نماز به خاک سپرد، چرا که هنوز نماز میت واجب نشده بود
این مصیبت چنان بر پیامبر گران آمد که فرمود: «این روزها، بر این امت دو مصیبت وارد شده که نمی‌دانم به کدامیک از آن دو بی‌تابترم»، ازاین رو آن سال عام‌الحزن نامیده شد. قبر خدیجه پیوسته زیارتگاه مسلمانان بوده است ولى در سال 1343 وهابیون آن را ویران کردند.
