جديدترين فتاوای مقام معظم رهبری درباره ماه مبارك رمضان منتشر شد
گروه سياسی: جديدترين فتاوای مقام معظم رهبری، حضرت آيت‌الله خامنه‌ای، درباره قرائت قرآن، روزه و كفاره آن كه در پاسخ به استفتائات اخير صادر شده است، منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) به نقل از پايگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن استفتائات و فتاوای معظم له بدين شرح است:
س: فضيلت قرائت قرآن از روى قرآن بيشتر است يا از روى صفحه رايانه؟
ج) هر دو ثواب دارد؛ ولى از روى قرآن با ملاحظه آدابِ لازم آن بهتر است.
س: براساس تقويم رصدخانه كشور سوئد،طلوع فجر تا طلوع خورشيد در طول سال در سوئد بين حدود 45 الى 90 دقيقه در نوسان مى‌باشد (زمستان حدود 45 و تابستان حدود 90 دقيقه). آيا مى‌شود از اين مسأله استفاده كرد و براى به دست آوردن فجر، مقدار اين زمان را از وقت طلوع خورشيد كم كرد؟
ج) اعتماد بر تقويم رصدخانه كشور محل سكونت اگر موجب حصول اطمينان شود اشكال ندارد.
س: آيا مى‌توان با تربت كربلا (مهر هایى كه از كربلا مى‌آورند) روزه را چه واجب و چه مستحب افطار كرد؟
ج) اگر احراز شود كه تربت سيدالشهدا (ع) است، خوردن كمى از آن مانع ندارد (چه در موقع افطار و چه غير آن).
س: نماز و روزه فرزندان در وطن والدين چگونه است و آيا به سن فرزندان و مستقل شدن آنها بستگى دارد؟
ج) ميزان، تبعيت و عدم استقلال است. مادامى كه فرزندان در اراده و زندگى تابع پدر باشند، وطنِ پدر، وطن آنها هم محسوب مى‌شود (و اگر با مادر زندگى مى‌كنند و تابع مادر هستند وطن مادر، وطن آنها هم محسوب مى‌شود.) و در اين حكم فرقى بين اينكه فرزند صغير باشد يا كبير نيست. اين در صورتى است كه فرزندان در وطن پدر يا مادر زندگى كنند اما اگر به قصد مسافرتِ چند روزه به وطن والدين رفته‌اند، در اين صورت مادامى كه قصد ماندن حداقل ده روز را نداشته باشند حكم ساير مسافرين را دارند.
س: در سال پيش در سحر ماه رمضان غسل جنابت بر من واجب شد و وقتى بيدار شدم با خود گفتم صبر مى‌كنم تا وقت تنگ شود آنگاه تيمم به نيابت از غسل مى‌كنم؛ ولى خوابم برد و بيدار نشدم تكليف من چيست و اگر قضا و كفاره دارد به چه صورت است؟
ج) اگر بنا داشتيد به وظيفه خود در تنگى وقت عمل كنيد، قضاى آن روز بر شما واجب است؛ ولى كفّاره ثابت نيست؛ گرچه احتياط آن است كه كفّاره نيز داده شود.
س: اگر از دهان و لثه‌ها خون بيايد موقع ماه مبارك رمضان آيا بايد داخل دهان را هم تطهير كرد؟
ج) بلعيدن آن جايز نيست و اگر در حال روزه عمداً ببلعد، حكم افطار بر محرّم را دارد و شستن داخل دهان لازم نيست.
س: اگر شخصى روزه استيجارى قبول نمود، آيا تعجيل در اداى آن واجب است و اگر بنا بر عللى نتواست همه آن را ادا كند، مى‌تواند مابقى را به شخص ديگرى بسپرد؟
ج) اگر موجر وقت تعيين كرده يا قرينه‌اى بر تعجيل باشد، نبايد از آن وقت تأخير بيندازد والا تأخير آن اشكال ندارد؛ مگر اينكه موجب سهل‌انگارى باشد و نيز اگر بخواهد به كسى ديگر بدهد، بايد با اجازه موجر باشد.
س: اگر بعد از نماز فجر در ماه رمضان محتلم شوم چه بايد بكنم؟
ج) روزه صحيح است و براى نماز ظهر بايد غسل كنيد.
س: آيا كفّاره روزه بايد فوراً ادا شود يا مى‌توان در طول زمان آن را بجا آورد؟
ج) دادن كفاره چه از نظر مالى يا روزه واجب فورى نيست؛ بلكه براى انجام آن حتى در آينده فرصت داريد لكن نبايد مورد غفلت قرار گيرد.
س: من به علّت عدم قدرت مالى و بدنى نتوانستم براى انجام كفاره‌هایى كه بر من واجب شده بود روزه بگيرم و يا به مساكين اطعام نمايم و در نتيجه، استغفار نمودم لكن به لطف الهى اكنون توان روزه گرفتن يا اطعام نمودن دارم، وظيفهام چيست؟
ج) در فرض مرقوم، انجام كفاره لازم نيست گر چه احتياط مستحب آن است كه انجام داده شود.
س: نظر حضرتعالی در مورد شخصی كه به سبب ندانستن حكم شرعی، روزه خود را افطار كرده چيست؟ آيا فقط بايد قضای روزه را به جا آورد يا اينكه بايد علاوه بر آن كفاره هم بدهد؟
ج) اگر به سبب ندانستن حكم شرعی روزه خود را افطار كرده و در يادگيری آن كوتاهی نكرده، بايد قضای روزه را به جا آورد و دادن كفاره لازم نيست.
س: در مورد روزه مستحبى گفته شده كه اگر برادر مؤمنتان به شما غذا تعارف كرد، بهتر است قبول كرده اما ثواب را كامل مى‌بريد. حال منظور از برادر مؤمن چيست؟ يعنى مادر و خواهر شامل اين دسته نيستند؟ ملاك ايمان چيست؟ يعنى هر فردى را مى‌توان مؤمن ناميد؟
ج) مؤمن يعنى كسى كه شيعه اثنى عشرى است.
س: آيا كسى كه روزه واجب بر گردن اوست، مى‌تواند روزه مستحبى بگيرد؟
ج) كسى كه روزه واجب بر گردن اوست، نمى‌تواند روزه مستحبى بگيرد.
س: فضيلت قرائت قرآن از روى قرآن بيشتر است يا از روى صفحه رايانه؟
ج) هر دو ثواب دارد؛ ولى از روى قرآن با ملاحظه آدابِ لازم آن بهتر است.
س: براساس تقويم رصدخانه كشور سوئد،طلوع فجر تا طلوع خورشيد در طول سال در سوئد بين حدود 45 الى 90 دقيقه در نوسان مى‌باشد (زمستان حدود 45 و تابستان حدود 90 دقيقه). آيا مى‌شود از اين مسأله استفاده كرد و براى به دست آوردن فجر، مقدار اين زمان را از وقت طلوع خورشيد كم كرد؟
ج) اعتماد بر تقويم رصدخانه كشور محل سكونت اگر موجب حصول اطمينان شود اشكال ندارد.
س: آيا مى‌توان با تربت كربلا (مهر هایى كه از كربلا مى‌آورند) روزه را چه واجب و چه مستحب افطار كرد؟
ج) اگر احراز شود كه تربت سيدالشهدا (ع) است، خوردن كمى از آن مانع ندارد (چه در موقع افطار و چه غير آن).
س: نماز و روزه فرزندان در وطن والدين چگونه است و آيا به سن فرزندان و مستقل شدن آنها بستگى دارد؟
ج) ميزان، تبعيت و عدم استقلال است. مادامى كه فرزندان در اراده و زندگى تابع پدر باشند، وطنِ پدر، وطن آنها هم محسوب مى‌شود (و اگر با مادر زندگى مى‌كنند و تابع مادر هستند وطن مادر، وطن آنها هم محسوب مى‌شود.) و در اين حكم فرقى بين اينكه فرزند صغير باشد يا كبير نيست. اين در صورتى است كه فرزندان در وطن پدر يا مادر زندگى كنند اما اگر به قصد مسافرتِ چند روزه به وطن والدين رفته‌اند، در اين صورت مادامى كه قصد ماندن حداقل ده روز را نداشته باشند حكم ساير مسافرين را دارند.
س: در سال پيش در سحر ماه رمضان غسل جنابت بر من واجب شد و وقتى بيدار شدم با خود گفتم صبر مى‌كنم تا وقت تنگ شود آنگاه تيمم به نيابت از غسل مى‌كنم؛ ولى خوابم برد و بيدار نشدم تكليف من چيست و اگر قضا و كفاره دارد به چه صورت است؟
ج) اگر بنا داشتيد به وظيفه خود در تنگى وقت عمل كنيد، قضاى آن روز بر شما واجب است؛ ولى كفّاره ثابت نيست؛ گرچه احتياط آن است كه كفّاره نيز داده شود.
س: اگر از دهان و لثه‌ها خون بيايد موقع ماه مبارك رمضان آيا بايد داخل دهان را هم تطهير كرد؟
ج) بلعيدن آن جايز نيست و اگر در حال روزه عمداً ببلعد، حكم افطار بر محرّم را دارد و شستن داخل دهان لازم نيست.
س: اگر شخصى روزه استيجارى قبول نمود، آيا تعجيل در اداى آن واجب است و اگر بنا بر عللى نتواست همه آن را ادا كند، مى‌تواند مابقى را به شخص ديگرى بسپرد؟
ج) اگر موجر وقت تعيين كرده يا قرينه‌اى بر تعجيل باشد، نبايد از آن وقت تأخير بيندازد والا تأخير آن اشكال ندارد؛ مگر اينكه موجب سهل‌انگارى باشد و نيز اگر بخواهد به كسى ديگر بدهد، بايد با اجازه موجر باشد.
س: اگر بعد از نماز فجر در ماه رمضان محتلم شوم چه بايد بكنم؟
ج) روزه صحيح است و براى نماز ظهر بايد غسل كنيد.
س: آيا كفّاره روزه بايد فوراً ادا شود يا مى‌توان در طول زمان آن را بجا آورد؟
ج) دادن كفاره چه از نظر مالى يا روزه واجب فورى نيست؛ بلكه براى انجام آن حتى در آينده فرصت داريد لكن نبايد مورد غفلت قرار گيرد.
س: من به علّت عدم قدرت مالى و بدنى نتوانستم براى انجام كفاره‌هایى كه بر من واجب شده بود روزه بگيرم و يا به مساكين اطعام نمايم و در نتيجه، استغفار نمودم لكن به لطف الهى اكنون توان روزه گرفتن يا اطعام نمودن دارم، وظيفهام چيست؟
ج) در فرض مرقوم، انجام كفاره لازم نيست گر چه احتياط مستحب آن است كه انجام داده شود.
س: نظر حضرتعالی در مورد شخصی كه به سبب ندانستن حكم شرعی، روزه خود را افطار كرده چيست؟ آيا فقط بايد قضای روزه را به جا آورد يا اينكه بايد علاوه بر آن كفاره هم بدهد؟
ج) اگر به سبب ندانستن حكم شرعی روزه خود را افطار كرده و در يادگيری آن كوتاهی نكرده، بايد قضای روزه را به جا آورد و دادن كفاره لازم نيست.
س: در مورد روزه مستحبى گفته شده كه اگر برادر مؤمنتان به شما غذا تعارف كرد، بهتر است قبول كرده اما ثواب را كامل مى‌بريد. حال منظور از برادر مؤمن چيست؟ يعنى مادر و خواهر شامل اين دسته نيستند؟ ملاك ايمان چيست؟ يعنى هر فردى را مى‌توان مؤمن ناميد؟
ج) مؤمن يعنى كسى كه شيعه اثنى عشرى است.
س: آيا كسى كه روزه واجب بر گردن اوست، مى‌تواند روزه مستحبى بگيرد؟
ج) كسى كه روزه واجب بر گردن اوست، نمى‌تواند روزه مستحبى بگيرد.
