تمايل به سنتی‌تر شدن حوزه‌ها خلاف حركت امام (ره) است
گروه سياسی: حجت‌الاسلام فيرحی، استاد دانشگاه تهران، با اشاره به برخی گرايش‌های ضد علوم جديد در حوزه، قدرت گرفتن گرايشی را در حوزه‌ها كه خواهان سنتی‌تر‌شدن است، بر خلاف حركت امام (ره) در دهه اول انقلاب عنوان كرد.
حجت‌الاسلام والمسلمين داوود فيرحی، دانشيار گروه سياسی دانشگاه تهران و استاد حوزه علميه در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) با اشاره به ديدار حوزويان با مقام معظم رهبری و تأكيدات ايشان بر ايجاد تحول در حوزه‌های علميه، اين تحول را به‌ويژه در علوم دينی دارای سابقه‌ای قديمی دانست و تصريح كرد: از زمان مشروطه به‌ويژه از زمان تأسيس حوزه علميه قم در سال 1301 به بعد، بحث در مورد تحول علوم دينی كه پشتوانه تحول در فرهنگ مذهبی جامعه و بالتبع توسعه فرهنگ و سياست جامعه است، سابقه‌ای 100 ساله دارد.
وی نمونه بارز اين امر را پس از ظهور انقلاب اسلامی خواند و گفت: پس از ظهور انقلاب اسلامی حوزه متصدی نهادی دولتی شد و اين ضرورت به شدت رخ نمود.
اين استاد حوزه تحول در نظام را نيازمند تحول در علوم دينی، و تحول اخير را نيازمند تحول در ساختارهای آموزش حوزه دانست و اظهار داشت: در زمان امام (ره) طرح مبحث وحدت حوزه و دانشگاه در جهت بروز تحولی شايسته در دستيابی به اين چشم‌انداز بود.
وی با بيان اينكه پيشرفت طرح وحدت حوزه و دانشگاه چندان قابل ملاحظه نبود، گفت: البته طرح وحدت حوزه و دانشگاه موجب ارتقاء نظام آموزشی و پژوهشی حوزه شد و سطوحی از حوزه با دانشگاه مرتبط شد اما تحولی در حوزه صورت نگرفت كه حوزه را هم‌سطح ساير نهادهای آموزشی در كشور پيشرفت دهد.
دانشيار گروه سياسی دانشگاه تهران، استفاده از يافته‌های جديد آموزشی در دروس حوزه را امری دانست كه مقام معظم رهبری در ابتدای پذيرش زعامت جامعه اسلامی پيگيری كرده و مدام گوشزد نموده است.
وی با طرح اين سؤال كه آيا حوزه برای آينده خود سناريو يا پروژه‌ای دارد؟ تصريح كرد: آيا مسئولين حوزه يك آينده‌شناسی از خود و جهان اسلام دارند و در بيست سال آينده چه وجهی را خواهند داشت؟
حجت‌الاسلام فيرحی با اشاره به برخی گرايش‌های ضد علوم جديده در حوزه گفت: به تدريج اين ضعف در يك دهه اخير حوزه را متمايل به سنتی‌تر شدن كرده و اين سنتی‌شدن بر خلاف حركت امام (ره) در ده اول انقلاب در حوزه‌ها است.
وی تسری سنتی‌تر شدن حوزه به سطوح آموزشی آن و عدم تمايل به شناخت يافته‌های جديد علمی را عامل ضعف جهان اسلام دانست و گفت: طرح نهضت آزادانديشی در حوزه‌های علميه از سوی مقام معظم رهبری در راستای رفع اين نقيصه است.
حجت‌الاسلام فيرحی حوزه را در دو راهی يك پارادوكس دانست و گفت: از يك طرف نظام سياسی مقتضياتی دارد كه از حوزه تحول و آشنايی با مسائل روز را می‌خواهد، و از سويی ديگر حوزه بر حفظ آموزه‌های قديمی خود پافشاری می‌كند.
وی توسعه فعلی حوزه‌های علميه را توسعه‌های كمی و نه كيفی دانست و گفت: ارائه مدرك و معادل‌سازی و تنظيم دوره‌های آموزشی ترمی‌واحدی و سالی‌واحدی، توسعه‌ای كمی است؛ ولی متأسفانه برنامه‌سازی برای نوسازی حوزه و مطالعات آسيب‌شناسی، بحثی است كه اقبال مناسب نداشته است.
حجت‌الاسلام فيرحی با دعوت حوزه‌ها به نوسازی خود، اين سؤال را مطرح كرد كه آيا حوزه آمار صحيحی از چيستی و كيستی خود دارد؟
وی نبود كنترل به‌روز و بازخوردگيری مناسب از فعاليت‌های حوزه را مورد انتقاد قرار داد و گفت: نهادی در حوزه بايد خود‌سنجی كند و با مطالعه خود، به ارزيابی درونی و شناخت آماری كامل از وضعيت خود بپردازد.
حجت‌الاسلام فيرحی با اشاره به اينكه بايد فهميد حوزه چيست، تصريح كرد: شايد تا به حال احساس نياز به درون‌سنجی حوزه نبوده است؛ اما مسلم است كه در دست‌داشتن آمار و ارقام دقيق در توصيف حوزه، راه‌گشای هر تحولی است.
وی ترسيم آينده حوزه و تعيين محصول نهايی آن و يافتن بستر مناسب برای ثمربخش اين محصول را تعيين‌كننده محتوای آموزشی حوزه دانست و گفت: بايد معلوم شود حوزه كه يك نهاد آموزشی و پژوهشی است، برای آينده چه برنامه‌ای دارد.
دانشيار گروه سياسی دانشگاه تهران با دعوت از حوزه‌ها به تشكيل نهادی داوطلبانه در ارزيابی معياری حوزه‌ها، رسانه‌ها را به پوشش و اطلاع‌رسانی اين فعاليت‌ها فرا خواند و خاطرنشان كرد: تحول در حوزه مسئله امروز جهان اسلام است.
گفتنی است حجت‌الاسلام داود فيرحی، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه و دارای تأليفات در حوزه‌های فقه و فلسفه سياسی اسلام است. وی اكنون در دانشگاه تهران فقه سياسی و مبانی انديشه سياسی در اسلام را تدريس می‌كند.
وی نمونه بارز اين امر را پس از ظهور انقلاب اسلامی خواند و گفت: پس از ظهور انقلاب اسلامی حوزه متصدی نهادی دولتی شد و اين ضرورت به شدت رخ نمود.
اين استاد حوزه تحول در نظام را نيازمند تحول در علوم دينی، و تحول اخير را نيازمند تحول در ساختارهای آموزش حوزه دانست و اظهار داشت: در زمان امام (ره) طرح مبحث وحدت حوزه و دانشگاه در جهت بروز تحولی شايسته در دستيابی به اين چشم‌انداز بود.
وی با بيان اينكه پيشرفت طرح وحدت حوزه و دانشگاه چندان قابل ملاحظه نبود، گفت: البته طرح وحدت حوزه و دانشگاه موجب ارتقاء نظام آموزشی و پژوهشی حوزه شد و سطوحی از حوزه با دانشگاه مرتبط شد اما تحولی در حوزه صورت نگرفت كه حوزه را هم‌سطح ساير نهادهای آموزشی در كشور پيشرفت دهد.
دانشيار گروه سياسی دانشگاه تهران، استفاده از يافته‌های جديد آموزشی در دروس حوزه را امری دانست كه مقام معظم رهبری در ابتدای پذيرش زعامت جامعه اسلامی پيگيری كرده و مدام گوشزد نموده است.
وی با طرح اين سؤال كه آيا حوزه برای آينده خود سناريو يا پروژه‌ای دارد؟ تصريح كرد: آيا مسئولين حوزه يك آينده‌شناسی از خود و جهان اسلام دارند و در بيست سال آينده چه وجهی را خواهند داشت؟
حجت‌الاسلام فيرحی با اشاره به برخی گرايش‌های ضد علوم جديده در حوزه گفت: به تدريج اين ضعف در يك دهه اخير حوزه را متمايل به سنتی‌تر شدن كرده و اين سنتی‌شدن بر خلاف حركت امام (ره) در ده اول انقلاب در حوزه‌ها است.
وی تسری سنتی‌تر شدن حوزه به سطوح آموزشی آن و عدم تمايل به شناخت يافته‌های جديد علمی را عامل ضعف جهان اسلام دانست و گفت: طرح نهضت آزادانديشی در حوزه‌های علميه از سوی مقام معظم رهبری در راستای رفع اين نقيصه است.
حجت‌الاسلام فيرحی حوزه را در دو راهی يك پارادوكس دانست و گفت: از يك طرف نظام سياسی مقتضياتی دارد كه از حوزه تحول و آشنايی با مسائل روز را می‌خواهد، و از سويی ديگر حوزه بر حفظ آموزه‌های قديمی خود پافشاری می‌كند.
وی توسعه فعلی حوزه‌های علميه را توسعه‌های كمی و نه كيفی دانست و گفت: ارائه مدرك و معادل‌سازی و تنظيم دوره‌های آموزشی ترمی‌واحدی و سالی‌واحدی، توسعه‌ای كمی است؛ ولی متأسفانه برنامه‌سازی برای نوسازی حوزه و مطالعات آسيب‌شناسی، بحثی است كه اقبال مناسب نداشته است.
حجت‌الاسلام فيرحی با دعوت حوزه‌ها به نوسازی خود، اين سؤال را مطرح كرد كه آيا حوزه آمار صحيحی از چيستی و كيستی خود دارد؟
وی نبود كنترل به‌روز و بازخوردگيری مناسب از فعاليت‌های حوزه را مورد انتقاد قرار داد و گفت: نهادی در حوزه بايد خود‌سنجی كند و با مطالعه خود، به ارزيابی درونی و شناخت آماری كامل از وضعيت خود بپردازد.
حجت‌الاسلام فيرحی با اشاره به اينكه بايد فهميد حوزه چيست، تصريح كرد: شايد تا به حال احساس نياز به درون‌سنجی حوزه نبوده است؛ اما مسلم است كه در دست‌داشتن آمار و ارقام دقيق در توصيف حوزه، راه‌گشای هر تحولی است.
وی ترسيم آينده حوزه و تعيين محصول نهايی آن و يافتن بستر مناسب برای ثمربخش اين محصول را تعيين‌كننده محتوای آموزشی حوزه دانست و گفت: بايد معلوم شود حوزه كه يك نهاد آموزشی و پژوهشی است، برای آينده چه برنامه‌ای دارد.
دانشيار گروه سياسی دانشگاه تهران با دعوت از حوزه‌ها به تشكيل نهادی داوطلبانه در ارزيابی معياری حوزه‌ها، رسانه‌ها را به پوشش و اطلاع‌رسانی اين فعاليت‌ها فرا خواند و خاطرنشان كرد: تحول در حوزه مسئله امروز جهان اسلام است.
گفتنی است حجت‌الاسلام داود فيرحی، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه و دارای تأليفات در حوزه‌های فقه و فلسفه سياسی اسلام است. وی اكنون در دانشگاه تهران فقه سياسی و مبانی انديشه سياسی در اسلام را تدريس می‌كند.
