ساختار سنتی تعزيه مناسب ارائه به كودكان نيست
گروه كودك و نوجوان: كارشناس و پژوهشگر تئاتر كودك و نوجوان با اشاره به آنكه تعزيه با ساختار و سبك اجرايی سنتی شيوه‌ای مناسب برای ارائه تئاتر مذهبی به كودكان و نوجوانان نيست گفت: بايد از تكنيك‌های موجود در تعزيه در توليد آثاری با شيوه‌ای امروزی و مدرن برای تئاتر مذهبی كودك و نوجوان استفاده كرد.
منوچهر اكبرلو؛ مدرس و پژوهشگر تئاتر در گفت‌و گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) گفت: از آنجا كه در اصول تربيت اسلامی پافشاری بر استفاده از شيوه‌های سنتی به لحاظ بيان و به كارگيری ادبيات دينی برای كودكان و نوجوانان است، لذا تعزيه به عنوان يك نمايش مناسب مذهبی با تمامی مؤلفه‌های نمايشی برای هر دو قشر كودك و نوجوان و بزرگسال در نظر گرفته و توليد می‌شود.
وی ادامه داد: حال آنكه تعزيه با استفاده از ساختار و شيوه اجرايی سنتی آن مناسب گروه سنی كودك و نوجوان نيست و بايد با تكيه بر ويژگی‌ها و تكنيك‌های موجود در آن، شيوه اجرايی مناسبی را در ارائه نمايش مذهبی به كودكان و نوجوانان طراحی كرد.
مجری برنامه تلويزيونی «مجله تئاتر» با اشاره به وجود مباحث نظری به عنوان مبنای توليد هر شكل تئاتر و از آن جمله تعزيه گفت: خلاصه‌نويسی، ساده كردن و انتخاب صحيح روايت‌های تعزيه و بازنويسی آنها از جمله مسائلی است كه در بعد آموزشی برای مخاطب كودك و نوجوان بايد ملاك‌نظر قرار گيرد تا اين نسل با تاريخچه، منشأ و خاستگاه اجتماعی به وجود آمدن تعزيه و نمايش شبيه‌خوانی آشنا شود.
وی به فرايند عملی و اجرايی نمايش‌های مذهبی و دينی با محوريت تعزيه اشاره كرد و گفت: تكنيك‌ها و مؤلفه‌هايی در تعزيه وجود دارد كه می‌تواند به عنوان مواد لازم و مؤثر در كار توليد نمايش‌هايی مدرن و امروزی و مورد طبع كودكان و نوجوانان قرار گيرد، به شرط آنكه نويسنده و كارگردان چنين نمايش‌هايی شناخت و تسلط كافی نسبت به تاريخچه تعزيه و سير تحولات و استفاده از تكنيك‌های آن داشته باشند.
عضو انجمن تئاتر كودك و نوجوان خانه‌تئاتر در پاسخ به اين پرسش كه آيا تاكنون انجمن تئاتر كودك و نوجوان اقدام مؤثری در جهت فراهم آمدن زمينه برای توليد نمايش‌هايی برمبنای محتوا و ساختار تعزيه برای كودكان و نوجوانان انجام داده است؟ گفت: انجمن تئاتر كودك و نوجوان يك نهاد صنفی است و مستقيماً نمی‌تواند به توليد نمايش بپردازد، اگرچه در كارگاه‌هايی كه به شكل سالانه برگزار می‌كند به طرح مباحث نظری برای كارشناسان و فعالان تئاتر كودك و نوجوان پرداخته است.
وی افزود: فصلنامه‌ای به نام «توكا» در اين انجمن در حال گردآوری است كه نخستين شماره آن انتهای همين ماه منتشر می‌شود و يكی از اهداف آن پرداختن به شيوه‌های آموزشی از جمله شيوه‌های آموزش مذهبی از طريق تئاتر است تا به اين واسطه توليدكنندگان و فعالان تئاتر كودك را مجاب به فعاليت در اين عرصه و ايجاد خلاقيت در شيوه‌های اجرايی نمايش مذهبی برای كودكان با اقتباس از تعزيه كند.
اكبرلو در پايان گفت: متأسفانه در حال حاضر تنها يك كتاب پژوهشی با عنوان «تعزيه و كودك» با موضوع تعزيه و كاركردهای مؤثر آن در آموزش مذهبی به كودكان وجود دارد كه توسط اينجانب گردآوری شده است كه در سال 87 انتشارات «حوا» آن را منتشر كرد، اما همچنان شاهد هستيم كه متخصصان تعزيه بنا به همان نگاه سنتی بدون توجه به اين كتاب و ساير مقالات موجود در باب اهميت شناساندن تئاتر مذهبی به كودكان، هيچ تمايلی به توليد تعزيه‌ای ويژه كودكان نداشته و ندارند.
وی ادامه داد: حال آنكه تعزيه با استفاده از ساختار و شيوه اجرايی سنتی آن مناسب گروه سنی كودك و نوجوان نيست و بايد با تكيه بر ويژگی‌ها و تكنيك‌های موجود در آن، شيوه اجرايی مناسبی را در ارائه نمايش مذهبی به كودكان و نوجوانان طراحی كرد.
مجری برنامه تلويزيونی «مجله تئاتر» با اشاره به وجود مباحث نظری به عنوان مبنای توليد هر شكل تئاتر و از آن جمله تعزيه گفت: خلاصه‌نويسی، ساده كردن و انتخاب صحيح روايت‌های تعزيه و بازنويسی آنها از جمله مسائلی است كه در بعد آموزشی برای مخاطب كودك و نوجوان بايد ملاك‌نظر قرار گيرد تا اين نسل با تاريخچه، منشأ و خاستگاه اجتماعی به وجود آمدن تعزيه و نمايش شبيه‌خوانی آشنا شود.
وی به فرايند عملی و اجرايی نمايش‌های مذهبی و دينی با محوريت تعزيه اشاره كرد و گفت: تكنيك‌ها و مؤلفه‌هايی در تعزيه وجود دارد كه می‌تواند به عنوان مواد لازم و مؤثر در كار توليد نمايش‌هايی مدرن و امروزی و مورد طبع كودكان و نوجوانان قرار گيرد، به شرط آنكه نويسنده و كارگردان چنين نمايش‌هايی شناخت و تسلط كافی نسبت به تاريخچه تعزيه و سير تحولات و استفاده از تكنيك‌های آن داشته باشند.
عضو انجمن تئاتر كودك و نوجوان خانه‌تئاتر در پاسخ به اين پرسش كه آيا تاكنون انجمن تئاتر كودك و نوجوان اقدام مؤثری در جهت فراهم آمدن زمينه برای توليد نمايش‌هايی برمبنای محتوا و ساختار تعزيه برای كودكان و نوجوانان انجام داده است؟ گفت: انجمن تئاتر كودك و نوجوان يك نهاد صنفی است و مستقيماً نمی‌تواند به توليد نمايش بپردازد، اگرچه در كارگاه‌هايی كه به شكل سالانه برگزار می‌كند به طرح مباحث نظری برای كارشناسان و فعالان تئاتر كودك و نوجوان پرداخته است.
وی افزود: فصلنامه‌ای به نام «توكا» در اين انجمن در حال گردآوری است كه نخستين شماره آن انتهای همين ماه منتشر می‌شود و يكی از اهداف آن پرداختن به شيوه‌های آموزشی از جمله شيوه‌های آموزش مذهبی از طريق تئاتر است تا به اين واسطه توليدكنندگان و فعالان تئاتر كودك را مجاب به فعاليت در اين عرصه و ايجاد خلاقيت در شيوه‌های اجرايی نمايش مذهبی برای كودكان با اقتباس از تعزيه كند.
اكبرلو در پايان گفت: متأسفانه در حال حاضر تنها يك كتاب پژوهشی با عنوان «تعزيه و كودك» با موضوع تعزيه و كاركردهای مؤثر آن در آموزش مذهبی به كودكان وجود دارد كه توسط اينجانب گردآوری شده است كه در سال 87 انتشارات «حوا» آن را منتشر كرد، اما همچنان شاهد هستيم كه متخصصان تعزيه بنا به همان نگاه سنتی بدون توجه به اين كتاب و ساير مقالات موجود در باب اهميت شناساندن تئاتر مذهبی به كودكان، هيچ تمايلی به توليد تعزيه‌ای ويژه كودكان نداشته و ندارند.
