نگاهي به آيين و سنت‌هاي استان مركزی در ماه رمضان
گروه اجتماعي: استان مركزی در ايام پرفيض و بركت و معنوی رمضان حال و هوای ديگری دارد و مردم روزه‌دار اين استان در ماه نزول قرآن با آداب و سنن و رسوم خاصی در ضيافت الهی حاضر می‌شوند.
به گزارش خبرگزاری بين‌المللي قرآن(ايكنا) شعبه مركزي، استان مركزی در ايام پرفيض و بركت و معنوی رمضان حال و هوای ديگری دارد و مردم روزه‌دار اين استان در ماه نزول قرآن با آداب و سنن و رسوم خاصی در ضيافت الهی حاضر می‌شوند.
از ديرباز طبخ انواع شيرينی‌های خانگی نظير زولبيا و گوش فيل و فتير توسط زنان كدبانو استان مرسوم بوده و اين خوراكی‌ها به‌عنوان بخشی از طعام زينت‌بخش سفره‌های افطاری روزه‌داران اين منطقه است.
آيين ويژه‌ای به نام كلوخ‌اندازان در بين خانواده‌های فراهانی و بخش‌هايی از استان مركزی مرسوم بود كه معمولاً در آخرين روز ماه شعبان انجام می شد. در اين آيين، بزرگ هر فاميل اغلب به‌عنوان عصرانه آش رشته تدارك می‌ديد و ساير اقوام و با جمع كردن خويشان دور هم به ميمنت و مباركی آمدن ماه ميهمانی خدا جشن كوچكی را برگزار می‌كردند.
شب افطاری: يكی ديگر از آداب و رسوم رايج در فراهان و سای نقاط استان مركزی بردن شب افطاری برای نوعروس عقد كرده است كه در يكی از روزهای ماه رمضان، خانواده داماد از خانواده عروس می‌خواهند كه برای افطار چيزی آماده نكنند و آنان با مهيا كردن طبقی از غذا، شيرينی، زولبيا و يك هديه مخصوص به منزل عروس می‌روند.
شركت در ليالی قدر، بر تن كردن جامه سياه در اين ايام و شب زنده داری و عبادت در مساجد، تكايا، منازل و نصب پرچم های عزا برسردر اماكن از ديگر آداب حسنه ماه مبارك رمضان و برگزاری مراسم عزاداری برای امام علی(ع) در شب‌های قدر در استان مركزی و به‌ويژه شهرستان فراهان است.
جلسات ختم قرآن مجيد در ايام پر بركت و معنوی رمضان كه با حضور اقشار مختلف مردم در مساجد و مجالس خانگی تشكيل می شود از ديگر آدابی است كه طی مراسم سحرخوانی، طول روز و پس از افطار در فراهان و ديگر بخش های استان جريان دارد.
افطاری دادن به دوستان، خويشان و آشنايان از ديگر امور پسنديده و متداول در سطح استان است و در اين شب‌نشيني‌ها ضمن پذيرايی با چای و ميوه و ساير ساير تنقلات مطالبی در مورد آداب و فضايل و بركات مختلف اين ماه روحانی و مسايل دينی مطرح می‌شود.
بيدار كردن همسايگان، دوستان و خويشان به هنگام سحر يكی ديگر از سنت‌های رايج در ميان مردم استان مركزی و ديگر شهرهای استان از جمله فراهان است.
كمك به مستمندان در ماه مبارك رمضان نيز نسبت به ديگر ايام سال فزونی يافته و افراد خير به صورت وجه نقد، جنسی و يا بردن طعام به دستگيری افراد بی‌بضاعت می‌شتابند. معمولاً بر سر سفره رمضان هر شهروند استان يكی از طعام‌ها شامل آش رشته، شله زرد، رنگينك، مسقطی، شيربرنج، خرمافتير و نان كنجد زده يافت می‌شود.
آيين الم ترانی از جمله مراسم سنتی و مذهبی كهنی است كه در ماه مبارك رمضان در شهرستان ساوه برگزار می شود. اين مراسم در شب‌های پايانی ماه مبارك رمضان به ويژه آخرين چهارشنبه اين ماه بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء توسط عده‌ای ازجوانان و نوجوانان ساوجی برگزار می‌شود. شركت‌كنندگان در اين آيين كه تعدادشان به حدود ۱۰نفر می‌رسد با اجتماع در مقابل خانه‌های خويشان و همسايگان به اجرای اين برنامه می‌پردازنند. آنان هم صدا با هم اشعاری سر می‌دهند و در ادامه نام يكی از فرزندان خانه‌ای كه در مقابل آن اجتماع كرده‌اند را به نيكی ندا می‌دهند.
جوانان و نوجوانان شركت كننده در مراسم الم ترانی آنگاه با ذكر اين گفته كه يا ثواب، يا جواب برای گرفتن انعام از صاحبخانه به انتظار می‌ايستند. در اين مرحله از برنامه الم ترانی صاحبخانه با خوشرويی و گشاده‌‌دستی و تقديم شيرينی و تنقلات و احيانا وجه نقد از جوانان و نوجوانان شركت‌كننده در مراسم به گرمی پذيرايی می‌كند.
در بسياری از مناطق استان از جمله فراهان و شازند هنوز هم در برخی مناطق سنت اذان گويی بر بام رواج دارد و كسانی كه دارای صدايی خوش هستند با قرائت اذان و مناجات حال و هوايی روحانی را برای روزه داران ايجاد می‌كنند. در مناطق روستايی استان رسم بر اين است كه روحانی اعزامی هر شامگاه بر سفره افطار يكی از اهالی ميهمان می‌شود.
روز عيد سعيد فطر در اكثر مناطق استان به ويژه فراهان بزرگان روستا با حاضر شدن در مقابل محل استقرار مبلغ، او را با سلام و صلوات تا مسجد ده مشايعت می‌كنند. روز عيد فطر شهروندان مسلمان استان مركزی كه يك ماه را در ضيافت الهی شركت كرده‌اند مهيای نماز عيد شده و با پخش شكلات و شيرينی و روبوسی اين عيد بزرگ را به همديگر تبريك می‌گويند.
از ديرباز طبخ انواع شيرينی‌های خانگی نظير زولبيا و گوش فيل و فتير توسط زنان كدبانو استان مرسوم بوده و اين خوراكی‌ها به‌عنوان بخشی از طعام زينت‌بخش سفره‌های افطاری روزه‌داران اين منطقه است.
آيين ويژه‌ای به نام كلوخ‌اندازان در بين خانواده‌های فراهانی و بخش‌هايی از استان مركزی مرسوم بود كه معمولاً در آخرين روز ماه شعبان انجام می شد. در اين آيين، بزرگ هر فاميل اغلب به‌عنوان عصرانه آش رشته تدارك می‌ديد و ساير اقوام و با جمع كردن خويشان دور هم به ميمنت و مباركی آمدن ماه ميهمانی خدا جشن كوچكی را برگزار می‌كردند.
شب افطاری: يكی ديگر از آداب و رسوم رايج در فراهان و سای نقاط استان مركزی بردن شب افطاری برای نوعروس عقد كرده است كه در يكی از روزهای ماه رمضان، خانواده داماد از خانواده عروس می‌خواهند كه برای افطار چيزی آماده نكنند و آنان با مهيا كردن طبقی از غذا، شيرينی، زولبيا و يك هديه مخصوص به منزل عروس می‌روند.
شركت در ليالی قدر، بر تن كردن جامه سياه در اين ايام و شب زنده داری و عبادت در مساجد، تكايا، منازل و نصب پرچم های عزا برسردر اماكن از ديگر آداب حسنه ماه مبارك رمضان و برگزاری مراسم عزاداری برای امام علی(ع) در شب‌های قدر در استان مركزی و به‌ويژه شهرستان فراهان است.
جلسات ختم قرآن مجيد در ايام پر بركت و معنوی رمضان كه با حضور اقشار مختلف مردم در مساجد و مجالس خانگی تشكيل می شود از ديگر آدابی است كه طی مراسم سحرخوانی، طول روز و پس از افطار در فراهان و ديگر بخش های استان جريان دارد.
افطاری دادن به دوستان، خويشان و آشنايان از ديگر امور پسنديده و متداول در سطح استان است و در اين شب‌نشيني‌ها ضمن پذيرايی با چای و ميوه و ساير ساير تنقلات مطالبی در مورد آداب و فضايل و بركات مختلف اين ماه روحانی و مسايل دينی مطرح می‌شود.
بيدار كردن همسايگان، دوستان و خويشان به هنگام سحر يكی ديگر از سنت‌های رايج در ميان مردم استان مركزی و ديگر شهرهای استان از جمله فراهان است.
كمك به مستمندان در ماه مبارك رمضان نيز نسبت به ديگر ايام سال فزونی يافته و افراد خير به صورت وجه نقد، جنسی و يا بردن طعام به دستگيری افراد بی‌بضاعت می‌شتابند. معمولاً بر سر سفره رمضان هر شهروند استان يكی از طعام‌ها شامل آش رشته، شله زرد، رنگينك، مسقطی، شيربرنج، خرمافتير و نان كنجد زده يافت می‌شود.
آيين الم ترانی از جمله مراسم سنتی و مذهبی كهنی است كه در ماه مبارك رمضان در شهرستان ساوه برگزار می شود. اين مراسم در شب‌های پايانی ماه مبارك رمضان به ويژه آخرين چهارشنبه اين ماه بعد از اقامه نماز مغرب و عشاء توسط عده‌ای ازجوانان و نوجوانان ساوجی برگزار می‌شود. شركت‌كنندگان در اين آيين كه تعدادشان به حدود ۱۰نفر می‌رسد با اجتماع در مقابل خانه‌های خويشان و همسايگان به اجرای اين برنامه می‌پردازنند. آنان هم صدا با هم اشعاری سر می‌دهند و در ادامه نام يكی از فرزندان خانه‌ای كه در مقابل آن اجتماع كرده‌اند را به نيكی ندا می‌دهند.
جوانان و نوجوانان شركت كننده در مراسم الم ترانی آنگاه با ذكر اين گفته كه يا ثواب، يا جواب برای گرفتن انعام از صاحبخانه به انتظار می‌ايستند. در اين مرحله از برنامه الم ترانی صاحبخانه با خوشرويی و گشاده‌‌دستی و تقديم شيرينی و تنقلات و احيانا وجه نقد از جوانان و نوجوانان شركت‌كننده در مراسم به گرمی پذيرايی می‌كند.
در بسياری از مناطق استان از جمله فراهان و شازند هنوز هم در برخی مناطق سنت اذان گويی بر بام رواج دارد و كسانی كه دارای صدايی خوش هستند با قرائت اذان و مناجات حال و هوايی روحانی را برای روزه داران ايجاد می‌كنند. در مناطق روستايی استان رسم بر اين است كه روحانی اعزامی هر شامگاه بر سفره افطار يكی از اهالی ميهمان می‌شود.
روز عيد سعيد فطر در اكثر مناطق استان به ويژه فراهان بزرگان روستا با حاضر شدن در مقابل محل استقرار مبلغ، او را با سلام و صلوات تا مسجد ده مشايعت می‌كنند. روز عيد فطر شهروندان مسلمان استان مركزی كه يك ماه را در ضيافت الهی شركت كرده‌اند مهيای نماز عيد شده و با پخش شكلات و شيرينی و روبوسی اين عيد بزرگ را به همديگر تبريك می‌گويند.
