خدمات میرسیدعلی همدانی در هند بررسی شد/ رونمایی از «قند پارسی»

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، همزمان با بزرگداشت میرسیدعلی همدانی و نگاهی ویژه به ادبیات عرفانی، پنجاه و چهارمین نشست انجمن ادبی بیدل دهلوی به همت مرکز تحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی ایران در دهلی‌نو برگزار شد.

در این نشست تخصصی، عزیزالدین حسین، رئیس کتابخانه رامپور رضا، عزیزالدین حسین همدانی، از اساتید تاریخ، علی فولادی، رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو، محمد تعظیم، از اساتید تاریخ دانشگاه جامعه ملیه اسلامیه، فیضان احمد، از اساتید تاریخ و مسلّط به زبان و ادبیات عرب و جمعی از اساتید کالج ذاکر حسین و دانشجویان حضور داشتند.

در ابتدای این مراسم، مقاله «آثار میرسیدعلی در کتابخانه‌های هند» نوشته علیم اشرف، استاد رشته زبان فارسی قرائت شد.

ظلم‌ستیزی؛ مهم‌ترین ویژگی میرسیدعلی همدانی

فولادی، رایزن فرهنگی ایران در هند درباره نقش ادبیات عرفانی در جهان گفت: صوفیان و عرفا نماد اسلام جمالی هستند که یکی از نمونه‌های برجسته آن میر سید علی همدانی است.

وی ادامه داد: میرسیدعلی همدانی از خاندان علویان هند است، در روایات تاریخی آمده که هنگامی که وی دو ساله بود به همراه پدرش در مجلس بزرگی که می‌گویند؛ چهار صد نفر از اولیاءالله در آن به مناسبت اتمام بنای سلطانیه تشکیل شده بود، شرکت کرد که اولین حضور وی در مجلس عرفا است.

فولادی افزود: میر سید علی از همان کودکی مراتب سلوک عارفانه را از دایی خود که از مشایخ بزرگ و مشهور آن دوره بود، فراگرفت. پس از کسب علوم دینی و عرفانی همزمان با سیر سلوک معنوی، سفرهای دراز مدت خویش برای مصاحبت با عرفای سایر مناطق جهان را آغاز کرد و در نهایت منطقه کشمیر هند که در بحران‌های اجتماعی به سر می‌برد را برای تبلیغ و ارشاد مردم غیر مسلمان انتخاب کرد که خدمات وی را استادان حاضر در این جلسه بهتر می‌دانند.

وی ظلم ستیزی را از نکات مهم و قابل توجه در شخصیت این عارف بزرگ عنوان کرد و گفت: برخلاف عرفا و مشایخ که عزلت نشین بوده‌اند، هر جا که لازم بود این عارف بزرگ برمی‌خاست.

فصاحت و بلاغت میر سید علی در زبان عربی

فیضان احمد، استاد تاریخ دانشگاه جامعه ملیه اسلامیه به معرفی یک نسخه خطی از آثار میر سید علی همدانی پرداخت و گفت: در دیباچه به محبت اهل بیت(ع) اشاره شده که منظور از نزدیکان همان اهل بیت رسول(ص) هستند که تا زمان میر سید علی آثار مختصری درباره آنان نوشته شده است.

وی ادامه داد: همچنین در این دیباچه، میرسیدعلی گفته که با جمع‌آوری احادیث و پرداختن به آن در شکل کتاب، در صدد دریافت وسیله‌ای برای نجات خود است.

وی با اشاره به کتاب «مودةالقربی» میر سید علی اظهار کرد: در این کتاب 14 حدیث از راویان مختلف آمده که محبت اهل بیت(ع) باید جزو ایمان شمرده شود که نگارش این اثر هنری، نشانگر فصاحت و بلاغت میر سید علی در زبان عربی است.

ترویج علوم اسلامی در هند

در بخشی دیگر از این نشست، محمد تعظیم، استاد رشته تاریخ دوره میانه هند به قرائت مقاله‌ای در خصوص خدمات تبلیغی میر سید علی همدانی در منطقه کشمیر پرداخت و گفت: مایه افتخار سرزمین هند همانا استقبال از عرفا، شعرا و اولیاءالله و مشایخ بزرگ مسلمان است.

وی افزود: همانا عارفان و شعرا، هند را به سرزمین بزرگان که با تبلیغ و هدایت مردم علوم اسلامی را ترویج دادند، تبدیل کرده است. در میان این بزرگان، میر سید علی همدانی دارای جایگاه رفیعی است به صورتی که نه تنها به لحاظ دینی، انقلابی عظیم به وجود آورد، بلکه در نحوه زندگی مردم کشمیر نیز تأثیرگذار بوده و به توسعه اقتصادی و اجتماعی این منطقه منجر شد.

وجود آثار میرسیدعلی همدانی در کتابخانه رامپور

عزیزالدین حسین، رئیس کتابخانه معروف رامپور رضا از دیگر سخنرانان این نشست بود که با اشاره به نسخه خطی از «ذخیرة الملوک» اثر معروف میر سید علی همدانی، گفت: این صوفی بزرگ در کشمیر، از خود فرهنگی به یادگار گذاشته است که امروزه نیز آثار آن در آن جامعه مشهود و ملموس است.

وی افزود: میر سید علی همدانی به نگارش نزدیک به یکصد رساله در موضوعات دینی، اجتماعی و سیاسی، بلاغت و فصاحتش به زبان فارسی و عربی در این آثار پرداخته است و این آثار ارزشمند در کتابخانه رامپور موجود است.

رونمایی از «قند پارسی» و «تحقیقات فارسی»

از دیگر برنامه‌های جنبی این نشست می‌توان به رونمایی دو اثر از فصلنامه‌های رایزنی و دانشگاه دهلی اشاره کر، فصلنامه «قند پارسی» ویژه ادبیات فارسی در دکن به تازگی از سوی مرکز تحقیقات رایزنی فرهنگی انتشار یافته است.

همچنین، مجله «تحقیقات فارسی» با محتوای مقالات و آثار اندیشمندان زبان فارسی هند به زبان فارسی سالانه یک شماره منتشر می‌شود.
اعطای گواهینامه‌های قبولی دوره دانش‌افزایی بنیاد سعدی و دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) به دانشجویان از دیگر رویدادهای این نشست تخصصی بود.

گفتنی است، با همکاری موزه ملک نمایشگاهی از آثار میرسیدعلی که در مجموعه این موزه نگهداری می‌شود، برای حاضران به نمایش گذاشته شده است. این مجموعه دارای 29 تصویر است که 10 تابلو از آثاری است که در هند نگارش شده است.