عالی‌ترین پیام‌های انسانی اسلامی در شاهنامه فردوسی متجلی است
شعب خارجی: صادق رمضانی گل‌افزانی تأکید کرد: فردوسی با شاهنامه، عالی‌ترین پیام‌های انسانی اسلامی را در قالب نظمی بی‌نظیر و ماندگار ارائه کرد، به گونه‌ای که خواننده آن از همان آغازین ارتباط با شاهنامه، خود را در دانشگاه اخلاق و خردورزی می‌بیند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) به نقل از رایزنی فرهنگی ایران در تونس، به مناسبت سالروز بزرگداشت شاعرپارسی‌گوی و نامدار ایرانی ابوالقاسم فردوسی و با تلاش وبرنامه‌ریزی رایزنی فرهنگی کشورمان در تونس و همکاری وزارت فرهنگ و شهرداری تونس 25 اردیبهشت میزگرد علمی مهمی با عنوان «انسان وانسانیت در شعر ابوالقاسم فردوسی وابوالقاسم شابی» در سالن «طاهرالحداد» وابسته به شهرداری پایتخت تونس که در منطقه «قفصیه» در مرکز شهر «کهن» تونس قرار دارد، با حضور جمعی از شاعران، ادیبان، اساتید دانشگاه‌ها، علاقه‌مندان به ادبیات پارسی و اصحاب رسانه برگزار شد.
الغربی، مدیر مرکز فرهنگی طاهرالحداد ضمن خیر مقدم به میهمانان، از رایزنی فرهنگی ایران در تونس به دلیل ابتکار برگزاری میزگردی ادبی علمی در پاسداشت دو شاعر بزرگ ایران و تونس که هم اسم و در معرفت انسان و انسانیت هم نظر هستند، تقدیر و تشکر کرد.
وی ابراز امیدواری کرد کهه با استمرار چنین برنامه‌هایی روابط دو جانبه تونس و ایران بیش از پیش توسعه یابد.
بحری العرفاوی، از شاعران انقلابی و متعهد تونسی و نویسنده دیوان‌های شعری و کتبی در زمینه مقاومت اسلامی با ارائه مقاله‌ای به بررسی نگرش مفهوم انسان وانسانیت در اشعار فردوسی وشابی پرداخت و گفت: این دو شاعر علی‌رغم اختلاف نهصدساله در زمان ولادت و دو جغرافیای متفاوت توانسته‌اند با بهره‌مندی از شناخت دقیق اسلام و هوش و ذکاوتی فوق‌العاده به شناختی عمیق از انسان نائل آیند تا جایی‌که انسان فردوسی به عالی‌ترین مقام انسانیت می‌رسد و زمینه‌ساز تحولی بزرگ در نسلی می‌شود که شابی را می‌پرورد تا او نیز در سرزمینی دیگر با اهتمام وعشق‌ورزی به کشورش و با همان نگاه الهی جز به تعالی انسان ننگرد.
فردوسی عقل را عالی‌ترین مخلوقات الهی می‌دانست
مصطفی بروجردی، سفیر ایران در تونس نیز با تشکر از برگزارکنندگان مراسم بزرگداشت فروسی و شابی به نقش این دو شاعر بزرگ در تعمیق روابط حوزه اندیشه میان شرق وغرب جهان اسلام اشاره کرد و با نگاهی به شاهنامه افزود: فردوسی از بارزترین چهره‌های ادبی و اجتماعی مؤثر در ایران است که قبل از هزار سال و طی سه دهه تلاش کرد تا ایرانیان را با هویتشان آشنا کند و با فراخواندن آنان به قرائت تاریخ و بهره‌مندی از دروس وعبرت‌های آن، این پرسش اساسی را مطرح کرد که آیا ملتی که تاریخ خود را نشناسد، می‌تواند آینده خود را بسازد؟ و برای پاسخ به این سؤال با سرودن بیش از پنجاه هزار بیت شعر حماسی با استعانت از مفاهیم دینی، تاریخی وفرهنگی به ارائه حکمت‌ها و پندهای ماندگاری پرداخت که در یک عبارت می‌توان گفت: حکیم فردوسی عقل را عالی‌ترین مخلوقات الهی می‌دانست وبه همین دلیل دیوان خود را با نام خداوند خالق روح وعقل آغاز کرد و معتقد بود که عقل و تعقل، تبلور تمامی ویژگی‌های پسندیده انسان نظیر راستی، عفت، آزادگی، رأفت و وفا است.
سفیر کشورمان در پایان سخن خود ابراز امیدواری کرد تا تمامی ملل جهان با تأسی و بهره‌گیری از اندیشه حکیمان و اندیشمندان معتقدی چون فردوسی، در مسیر تقویت مفاهیم عالی انسانی با توجه به ارزش‌ها و فضیلت‌ها وعواطف بشری گام بردارند و همچون فردوسی به عالم دنیا و آخرت با تأملی بیشتر بنگرند وبا رویکرد به عدالت از ظلم و جاه طلبی دوری گزینند.
تسلط کامل فردوسی به زبان عربی
صادق رمضانی گل‌افزانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تونس نیز در ادامه با تشکر از وزارت فرهنگ و شهرداری تونس به خاطر همراهی و همکاری با رایزنی فرهنگی کشورمان برای برگزاری این میزگرد علمی از پیوند زبان و ادبیات فارسی و عربی به ویژه بعد از اسلام سخن گفت و با قرائت اشعاری از شاهنامه و اشاره به این که فردوسی تسلط کامل به زبان عربی داشته است، از او به عنوان پدر شعر فارسی و زنده‌کننده فرهنگ و زبان فارسی تجلیل به عمل آورد و ترجمه شاهنامه را به تمامی زبان‌های دنیا دلیلی کافی برای تشنگی جهانیان به فهم معانی بلند انسانی و راهکارهای فردوسی با استناد به قرآن و سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) برای خروج بشر از بن‌بست‌ها و باتلاق‌های خودساخته دانست و گفت: فردوسی با شاهنامه، عالی‌ترین پیام‌های انسانی اسلامی را در قالب نظمی بی‌نظیر و ماندگار ارائه کرد، به گونه‌ای که خواننده آن از همان آغازین ارتباط با شاهنامه، خود را در دانشگاه اخلاق و خردورزی می‌بیند که جز به کمال الهی نمی‌اندیشد و در این مسیر، مبارزه با ظلم و استبداد را پیشه خود می‌کند تا راه را برای عدالت هموار سازد.
نماینده فرهنگی کشورمان با بیان جایگاه و نقش مؤثر شاعر بزرگ تونسی در ایجاد وحدت ملی گفت: همگان ابوالقاسم شابی را که در محضر پدری عالم، فاضل و فارغ‌التحصیل الازهر تربیت شده بود و در عمر کوتاه بیست وپنج ساله‌اش توانست با دیوان «اغانی الحیاة: سرودهای زندگی» جامعه استعمارزده تونس را در یک قرن پیش علیه استعمارگران یک دست کند، می‌شناسند و شعر زیبایش «اذاالشعب یوما اراد الحیاة فلابد ان یستجیب القدر ولابد للیل ان ینجلی ولابد للقید ان ینکسر: اگر ملتی اراده زندگانی کند باید به قضا وقدر الهی تکیه نماید و شب باید کوچ کرده و وزنجیرها گسسته گردد» همچنان بر سر زبان هر ادب‌دوستی در ایران و خارج از ایران جاری است و حکایت از آن دارد که شابی دقیقا در همان مسیری پای نهاده که فردوسی نقشه راهش را ترسیم کرده بود و آن عبارت از این بود که با تأسی به فرمایش پیامبر اسلام که فرمودند: «حب الوطن من الایمان: عشق به میهن نشانه ایمان است» هردو شاعر بزرگ ایرانی و تونسی به تربیت انسانی خردمند ونیرومند وعبدی الهی می‌اندیشیده‌اند که وظیفه مهم آنان پرهیز از خشونت و مبارزه با ظلم و یاوری مظلوم و ترویج صلح جهانی با تکیه به معنویت و دوستی واحترام به هم‌نوع است.
سامی الذیبی، رئیس مرکز فرهنگی منطقه «حمام شط» تونس و از شاعران جوان و مشهورتونسی نیز با قرائت ابیاتی از شاهنامه فردوسی به زبان عربی به مشترکات دو شاعر پرداخت و گفت: واقعیت مطلب این است که من به خاطر این میزگرد مطالعات زیادی برای شناخت حکیم ابوالقاسم فردوسی انجام دادم و هر چه بیشتر می‌خواندم به اهمیت افکار و اندیشه این مرد بزرگ و نگاه ژرف و تیزبینش بیشتر پی می‌بردم و خلاصه آنچه فهمیدم این بود که فردوسی نه تنها زبان فارسی را زنده کرد؛ بلکه بشر مرده عصر خویش و زمان‌های پس از آن را نیز زنده کرد و اگر امروز ما دور هم جمع شده‌ایم تا برایش بزرگداشت بگیریم، در حقیقت روز تولد خود را جشن گرفته‌ایم.
فردوسی شاعر انسانیت است
نورالدین صمود، از ادیبان، شعرا و اساتید برجسته تونسی که چندین کتاب، دیوان و شرح ادبی وی به ویژه در مورد شابی از سوی وزارت فرهنگ تونس چاپ شده است، با توجه به تحصیلات زبان فارسی‌اش در دانشگاه «قاهره» مصر و شناخت دقیقش از شاعران ایران چون خیام و فردوسی، با سخنرانی در این مراسم از ابوالقاسم فردوسی به عنوان شاعر انسانیت نام برد و با تکریم مقام والای این شاعر پارسی‌گوی ایرانی از تمامی ادیبان کشورش خواست تا دیر نشده است با شاهنامه خوی گیرند تا به شناخت دقیقی از انسان و ابعاد پیچیده‌اش آن هم در قالب نظمی بدیع و خردمندانه دست یابند.
نویسنده برجسته تونسی فردوسی را شاعر وحدت و انسانیت معرفی کرد واو را اعجوبه زمان خود خواند و گفت: فردوسی هرگز تسلیم پادشاهان و حاکمان نشد و هنرمندانه به پند واندرز آنان اهتمام ورزید وحکیمانه حاکمان جور را در بند حکمت‌های خود می‌کشید.
فرید قطاط، استاد زبان فارسی دانشگاه‌های تونس با ارائه مقاله‌ای علمی و با استناد به منابع فارسی و عربی گفت: فردوسی تمامی ارزش‌های اسلامی را با زبان نظم به زیباترین شکل ممکن بیان کرده است و با توجه به این که اکثر بزرگان شعر فارسی پس از او به عرصه ظهور رسیده‌اند، می‌توان به تأثیرپذیری آنان از سبک شعری و اندیشه‌های او اذعان واعتراف داشت.
مبارزه دائم نیکی و بدی؛ بزرگ‌ترین رشته حکمت‌آمیز شاهنامه
قطاط با قرائت اشعاری از فردوسی به زبان‌های فارسی و عربی، جهان‌بینی این شاعر بزرگ ایرانی را مورد اشاره قرار داد و گفت:آرمان مبارزه دائم نیکی وبدی، بزرگ‌ترین رشته حکمت‌آمیز سرتاسر شاهنامه به خصوص قسمت اساطیری و پهلوانی آنست. البته در قسمت اساطیری چنین مبارزه‌ای بر اساس اعتقادات باستانی طراحی شده و دخالت نبوغ فردوسی در این قسمت ناگزیر بسیار محدود بوده است؛ ولی در بخش پهلوانی که داستان‌های حماسی منبع آن بوده ضمن حفظ طرح کلی داستان‌ها دست فردوسی در پرداختن به عالی‌ترین صورت حماسه و نمایش آن آرمان در والاترین صورت ممکن باز بوده است.
استاد زبان فارسی دانشگاه‌های تونس با کم‌رنگ جلوه‌دادن ارزش ادبی و هنری شاهنامه‌های منظوم پیش از فردوسی همچون شاهنامه مسعودی مروزی و شاهنامه دقیقی افزود: هرگز آنان نتوانسته‌اند مقامی نزدیک به اثر فردوسی در عرصه فرهنگی و اجتماعی ایران احراز کنند؛ زیرا که فردوسی در حدود منابع خود با امانت کامل، روایتی منسجم ارائه داده و با هنر و نبوغ شاعرانه توانسته است بزرگ‌ترین مجموعه اساطیر، حماسه، تاریخ و داستان ملی ایران ر از خطر محو و انقراض نجات دهد و این مجموعه عظیم را در قالب حماسی بی‌نظیر برای همیشه جاودان سازد.
سامخانیانی، استاد زبان فارسی اعزامی از کشورمان که به تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه‌های تونس اهتمام دارد، با ارائه مقاله‌ای علمی ضمن شرحی از زندگینامه حکیم ابوالقاسم فردوسی به بیان ابعاد مختلف شعر او پرداخت و با توضیحی در مورد دو جریان مهم در شعر فارسی که به صورت رسمی در عهد رودکی، عنصری و ناصر خسرو و دومی به صورت جریان ملی در عهد مسعودی، مروزی، دقیقی و فردوسی بوده است گفت: شاهنامه فردوسی صورت نهایی و تجلی نهضتی برخاسته از وجدان اجتماع متحول ایران بوده است.
سامخانیانی اظهار کرد: فردوسی از همه جهات به اهمیت کار و هنر و کوشش خود واقف بوده و می‌دانسته است که با سرودن این حماسه بزرگ نه تنها تاریخ و داستان‌های کهن و ملی ایران را از خطر محو و نسیان دور می‌سازد؛ بلکه با نظم بلند و با شکوه خود به پارسی، عمده‌ترین سهم را در تثبیت زبان ملی ایران و قراردادن آن در مسیری از ثبات و تکامل که ظرفیت ایجاد و توانایی انتقال یکی از پهناورترین و با شکوه‌ترین مواریث ذوق و اندیشه بشری یعنی فرهنگ ایرانی و ادبیات فارسی را داشته است، به خود تخصیص می‌دهد.
استاد زبان فارسی کشورمان پهلوانان شاهنامه را در میان تمامی آثار حماسی جهان بی‌نظیر خواند و آنان را نمودار کوشش، مبارزه، توانایی و اخلاق انسانی دانست.
در این مراسم ادبی با شکوه چهار ساعته، سیف عمارالمدانی، شاعر معاصر و متعهد تونسی به همراه نوازنده عود محمد بن‌احمد، اشعاری از فردوسی و شابی را با سبکی زیبا تقدیم کردند که به شدت مورد توجه حاضران قرار گرفت.
همزمان با این میزگرد علمی، نمایشگاهی از تصاویر زیبای مناطق مختلف کشورمان و آرامگاه فردوسی و نیز 30 تابلو از مجموعه آثار هنری زهرا امدادی سیاه پیرانی، هنرمند جوان، متعهد و توانمند ایرانی توسط رایزنی فرهنگی ایران در تونس برگزار شد که زینت خاصی به مراسم داد و مورد توجه حاضران و خبرنگارانی قرار گرفت که با انجام مصاحبه‌هایی، بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی را نیز به خوبی پوشش داده بودند.
