بهترین نوع ایثار وقف است/ اثری با 7500 دلنوشته
گروه جهاد و حماسه: در نخستین جلسه نقد و بررسی کتاب «ایثار و مردم» از وقف به عنوان بهترین نوع ایثار یاد شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، جلسه نقد و بررسی کتاب مردمی ایثار با عنوان «ایثار و مردم» روز گذشته، 17 خردادماه در سرای اهل قلم برگزار شد.
در جلسه نقد و بررسی این کتاب سعید الفتی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجتبی رحماندوست، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، ایرج گلشنی، مدیر خانه ایثار و مقاومت، غلامرضا راه‌پیما و راضیه تجار حضور داشتند.
فرهنگ ایثار و مقاومت چون رودی جریان یابد
سعید الفتی، مشاور وزیر ارشاد در امور ایثارگران، با توجه به فرمایشات و تدابیر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) نسبت به گسترش دفاع مقدس که آن را چراغ فروزانی عنوان کردند، گفت: در تدوین این کتاب اهدافی تعریف شده است که فرهنگ ایثار و مقاومت را چون مردابی خوش آب و هوا نگه نداریم، بلکه چون رودی جریان داشته باشد و به جای اینکه منطقه و محله‌‌ای را خوش آب و هوا کند باید جریان پیدا کند.
الفتی افزود: ما همواره این تدبیر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) را در دستور کار خود قرار دادیم و تلاش کردیم که دفاع مقدس را در دفاع مقدس نگه نداریم و فرهنگ ایثار و اوج از خود گذشتگی را که در دفاع مقدس وجود داشته است تداوم دهیم. و برای این کار از مردم کمک گرفتیم و این کتاب به چاپ رسید.
آنچه روی کاغذ نشست، نه خاکستر که گرمای کلام بود
راضیه تجار در این مراسم به یادداشتی که در این باره نوشته بود اشاره کرد و به قرائت آن پرداخت که متن آن به این شرح است: «روزی که از طرف خانه فرهنگ ایثار و مقاومت با من تماس گرفته شد تا در جلسه‌ای شرکت کنم، نمی‌دانستم این جلسه نقطه شروعی است برای رسیدن به یک دریا؛ در نخستین نشست با صحبت‌هایی که شد متوجه شدم که قرار است خمیر مایه‌ای با عشق و گل و گلاب وزن داده شود تا بشود یک کتابی مردمی با مایه‌ای از ایثاربشود؛ دریایی بود که مقرر بود به آن برسیم.»
وی در ادامه این یادداشت آورده است: «اینکه در بیست‌وهفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران میان آن همه غرفه و عرضه کتاب غرفه‌ای باشد با میز و صندلی چند و در آن از مردمان خواسته شود تا بذر ایده‌ای چون نخستین کتاب مردمی جهان با موضوع ایثار را فی‌البداهه دست‌مایه قرار داده و چند سطری درباره آن بنویسند فکر جالبی بود. جالب‌تر اینکه آتش‌بازی واژگانی چند بود و در نهایت آنچه که روی کاغذ نشست، نه خاکستر که گرمای کلام بود. و مردم چه خوب به این ندا پاسخ دادند، نشستند و قلم به دست گرفتند، اندیشیدند و در قالب خاطره، شعر، داستان و نقاشی نظر خود را بیان کردند. این دعوت منتج به یک دل شدن جمعی شد و مفهوم ایثار در قالب‌های مختلف رودی شد تا خواب دریا شدن را تعبیر کنند.»
همچنین تجار در بخش دیگری از این یادداشت عنوان کرده است که «از آن اتفاق اولیه جلساتی برای داوران گذاشته شد. سهم من دو کارتن پر و پیمان بود. شرکت کنندگان برای بیان دریافت‌های خود بیشتر قالب دلنوشته، خاطره، داستانک و یادداشت را انتخاب کرده بودند. روزی که کارتن‌ها را باز کردم هر برگه‌ای را که برداشتم در آن طپش دلی را دیدم، برای همین با همه قلبم دست‌نوشته‌‌ها را خواندم. قرار نبود متنی دست‌کاری شود، قرار نبود واژه‌ای کم یا زیاد شود، باید به احترام مردمی که در این فراخوان بزرگ شرکت کرده بودند هر آنچه را بود می‌پذیرفتم و به دیده منت می‌گذاشتم؛ حتی غلط‌های املایی را، فقط کافی بود مفهوم ایثار را رسانده باشند. تنها آثاری از گردونه خارج می‌شد که هیچ گونه ارتباطی با موضوع پیشنهادی نداشت، لذا مواجه شدن با هر اثر همراه با احترام و عشق بود؛ انگار تکه‌ای از وجود نگارنده همان گونه لطیف، شکننده، جاندار، پر طپش و قابل احترام را مقابل دیدگان داشته باشیم و چنین شد که روزهایی چند از پی هم پیوسته و ناپیوسته نوشته‌ها را خواندم روی هم گذاشتم مگر بعضی که بی ارتباط با موضوع بود. در این میان آنچه باعث شگفتی‌ام شد و آن را قابل بررسی دیدم خط نویسندگان بود، چقدر متفاوت با هم، با همه پیچ و تاب‌ها و اغناهایی که هیچ کدام شبیه هم نبودند؛ با چه شکل ظاهری و چقدر گوناگون. اما از همه جالب‌تر دریافت دیدگاه‌ها، نگرش‌ها، ایده‌ها، عقیده‌ها، احساسات و عواطف پیام‌ها و بایدها و نبایدها در هر نوشته بود؛ نوشته‌هایی که یکی متعلق به استاد دانشگاه و یکی مرد کارگر بود. گاه از پسرک خردسال و گاه از زنی کهنسال، و تو می‌دیدی گر چه همه درباره یک مفهوم صحبت می‌کنند، اما سوژه‌ها چقدر گوناگون است.»
تجار در این یادداشت افزوده است: «درست مثل رنگ‌های رنگین‌کمان، هر کس از ظن خود یاد گرفته بود و در نهایت همه مکمل هم. کسی گفته بود ایثار یعنی «به احترام یک زن خسته از جای برخاستن و جای خود را به او دادن»، دیگری گفته بود «اینکه حرکت نفس‌گیر ترکش را در سینه جانباز همسایه‌ات حس کنی مواجه می‌شوی با ایثار»، و آن دیگری نوشته بود «گفتم بهشت در دست تو بود، اما اکنون زیر پاهایت چرا؟ گفت بهشت را زمین گذاشتم تا تو را بردارم.» به هر تقدیر این آثار را یک به یک خواندم و گزیده آن را به خانه فرهنگ ایثار و مقاومت ارائه دادم، در حالی که دستانم بوی گل و گلاب گرفته بود و جانم اینک این نخستین کتاب مردمی در ایران با قلم مردم و برای مردم، کتابی که می‌تواند همچنان روایت‌گران بسیاری داشته باشد.»
وی در ادامه این جلسه عنوان کرد: وقتی که از مردم دریافت‌هایی داریم و روبرو می‌شویم با افرادی که حرفی برای گفتن دارند و احساسات درونی خود را سعی می‌کنند به کمک واژگان روی کاغذ بنویسند و گاهی این کار سخت اتفاق می‌افتد آموزش می‌خواهد و سیری نیاز دارد.
تجار ادامه داد: وقتی که این نوشته را می‌خواندم احساس می‌کردم که نویسندگان این مطالب تا چه اندازه اسیر حس و احساس بودند و عقلایی رفتار می‌کردند و جالب بود در جایی که صحبت از ایثار بود، بیشتر به 8 سال دفاع مقدس نگاه می‌شد و آنچه که دیده و یا شنیده بودند و یا در آن دوران شرکت داشتند می‌نوشتند.
نخستین کتاب ایثار را 22 سال پیش دیدم
مجتبی رحماندوست، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و جانباز 8 سال دفاع مقدس در جلسه نقد و بررسی این کتاب گفت: با اصل کار موافق هستم و این کتاب را مثبت ارزیابی می‌کنم.
وی ادامه داد: من نخستین کتاب ایثار را 22 سال پیش دیدم که مادر شهیدی دفترچه 200 برگی فرزند شهید‌ش را به نخست‌وزیر وقت داده بود که فرزندش دفتری تهیه کرده که دیگر رزمنده‌ها صفحه‌ای نوشتند و بعد از مدتی این رزمنده شهید شده بود و مادر این شهید می‌گفت که «من نمی‌دانم این دفتر را چه کنم» و این کار در خط مقدم جبهه صورت گرفته بود.
این جانباز دفاع مقدس با اشاره به موارد دیگر افزود: در زمان حال در داخل منزل و سفرهای خود به کمک خانواده و همسفران می‌توان چنین اثر ادبی و هنری خلق کرد و با این کار در کشور استعدادهای شکفته نشده شناسایی خواهند شد.
رحماندوست اظهار کرد: وقتی به افراد گفته می‌شود که کلمه‌ای را بیان کنند، شاید بعضی از آنها با موضوع ما ربطی نداشته باشند، اما بعضی دیگر ممکن است ارتباط مستقیم با موضوع ما داشته باشند و آن جرقه‌ای باشد برای خلق اثرهای هنری در مورد موضوع پیشنهادی که هنرمندان از این گونه کتاب‌ها به عنوان جرقه‌ای در خلق اثر هنری استفاده کنند.
وی در پایان از ویژگی مهم این کتاب نام برد و افزود: ویژگی بارز این کتاب این است که نویسندگان آن جوان هستند و دیدن سن کم نویسندگان این کتاب، نویدبخش این است که اگر فضا و زمینه را برای آنها فراهم کنیم، می‌توانند خالق آثار کیفی‌تری باشند.
کتاب شامل نگاشته‌های 7 هزار و 500 نفر است
ایرج گلشنی نیز که از تدوینگران این کتاب بود، با طرح این موضوع که این کتاب نخستین اثر مردمی در جهان است، گفت: تعداد هفت هزار و 500 نفر از افراد مختلف جامعه از کودک چهار ساله تا پیرمرد 96 ساله از نویسندگان این کتاب هستند.
گلشنی مدیر خانه ایثار و مقاومت با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) که فرمودند «دفاع مقدس یک گنجینه است»، اظهار کرد: این نگاه مردم منحصر به تاریخ و جغرافیای محدود نیست، بلکه حرکتی است که آن دوران را حرکت دهند و به زمان حال برسانند. در دهه 60 ماندن افتخار نیست، دهه 60 را به دهه 90 رساندن و از آن افتخارات استفاده کردن افتخار است.
بهترین نوع ایثار وقف است
غلامرضا راه‌پیما نیز از محققین و مشاوران این طرح گفت: کتاب مردمی ایثار را کتابی سراسر عشق و از خود گذشتگی دیدم و از افرادی که در نگارش این خاطرات که موضوع محوری آن «ایثار» است قدردانی می‌کنم.
راه‌پیما در مورد عشق ورزیدن به ایثار و مقاومت افزود: کسی که عشق می‌ورزد خردمند است. کسی که خردمند است می‌تواند عشق بیافریند و کسی که عشق ورزید می‌تواند ایثار بیافریند.
وی با اشاره به نقد و بررسی کتاب مورد نظر عنوان کرد: در این مورد هیچ کتابی خالی از خلل نیست و همه کتاب‌ها به درستی طراحی نمی‌شوند و دارای قوت‌ها و ضعف‌هایی هستند.
راه‌پیما از بهترین نوع ایثار نام برد و یادآور شد: بهترین شکل ایثار، وقف است که ما در فرهنگ عمومی خود داریم، و کسی که نامش را به نیکویی می‌برند کسی است که از خود گذشتگی دارد و فراتر از دیگران فکر کرده و توانسته یک گام از دیگران جلوتر باشد و ایثار کند.
