چرا آثار فاخر میرباقری و فتحی نباید از تلویزیون پخش شود؟

سریال‌هایی چون «پهلوانان نمی‌میرند» و «شب دهم» به خوبی نشان داده که حسن فتحی این سبک فیلمسازی را می‌شناسد؛ کارهایی که پس از سال‌ها از ساخت آنها به عنوان کارهایی ماندگار نام برده می‌شود. این امتیاز نیز در گرو چند عامل است که اصلی ترین بخش آن را در دو بخش فیلمنامه و کارگردانی می‌بایست جستجو کرد، البته دیگر بخش‌های آن دو کار نیز امتیازات خاص خود را دارد، اما دیده شدن آنها به واسطه دو فاکتور یاد شده، اعیان شده است.

با مقدمه فوق می‌خواهیم به ساخته جدید این فیلمساز اشاره کنیم که در شبکه نمایش خانگی عرضه می‌شود. این مجموعه «شهرزاد» نام دارد که در آن ترانه علیدوستی نقش شهرزاد را ایفا می‌کند و بازیگران چون؛ شهاب حسینی، علی نصیریان و مصطفی زمانی دیگر نقش‌های اصلی کار را ایفا کرده‌اند. فیلمنامه این مجموعه نوشته مشترک حسن فتحی و نغمه ثمینی است که به تهیه‌کنندگی سید محمد امامی تولید شده. داستان این مجموعه به سال 1332 بر می‌گردد که دولت محمد مصدق توسط کودتا برکنار شد.

داستان سعی دارد در پس یک رابطه عاطفی و خانوادگی تحولات آن زمان را مدنظر قرار دهد و به نوعی چهره قدرت‌های پشت پرده را برای مردم آشکار کند. در این کار به مدد فیلمنامه خوب تمام شخصیت‌های اصلی دارای هویت هستند و برای آنها پشتوانه فکری در نظر گرفته شده است، همچنین در «شهرزاد» نگاهی سیاه و سفید به شخصیت‌های منفی یا مثبت نمی‌شود، بلکه اتفاقات است که جنس رفتارها را مشخص می‌کند. این عامل هم سبب می‌شود تا تمام شخصیت‌ها برای تماشاگر دوست داشتنی باشد.

درباره انتخاب بازیگران این سریال هم نمی‌توان ایرادی به کارگردان گرفت، چون بازیگران به نحوی در کار جا داده شده‌اند که بیشترین همخوانی را با نقششان دارند. برای همین می‌بینیم که شهاب حسینی یا علی نصیریان بازی خیره کننده‌ای از خود نشان می‌دهند، البته ترانه علی دوستی نیز بازی عالی دارد، اما جنسی متفاوت با دیگر نقش‌هایش ندارد. مصطفی زمانی هم در مجموع نمره قبولی دریافت کرده، اما مهدی سلطانی را هم باید جزء خوب‌های این سریال نام برد که بازی وی قابل چشم پوشی نیست.

درباره میزانسن و طراحی صحنه کار هم باید نمره کامل را به کارگردان داد به ویژه که شهرم غزالی این روزها به شدت آسیب دیده و درآوردن چنین تصایری از فیلم نشان از تسلط فیلمسازش دارد، البته درباره این کار به صورت کامل نمی‌توان اظهار نظر کرد، چون تنها دو قسمت کار تا به اینجا پخش شده، اما مشخص است که این کار یک اثر ممتاز در کارنامه حسن فتحی است.

تنها تاسف اینجاست که چرا باید چنین مجموعه‌ای از شبکه نمایش خانگی پخش شود، چون کاری در این سطح باید بیننده‌اش تمام مردم ایران باشد. برای همین سیما بهتر است به جای ساخت و تولید کارهای بی خاصیت شرایطی فراهم آورد تا فیلمسازانی نظیر حسن فتحی یا داود میرباقری بتوانند فیلمسازی کنند نه اینکه برای بیکار نبودن در شبکه نمایش خانگی فعالیت کنند.