برداشتی از آیه ۸۴ سوره توبه/ زیارت قبور مؤمنان منع قرآنی ندارد

حمیدرضا جعفری، حافظ کل قران کریم و دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان جنوبی، گفت خداوند متعال در آیه 84 سوره توبه خطاب به پیامبر(ص) می‌فرماید «وَلاَ تُصَلِّ عَلَى أَحَدٍ مِّنْهُم مَّاتَ أَبَدًا وَلاَ تَقُمْ عَلَىَ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ کَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُواْ وَهُمْ فَاسِقُونَ؛ و هرگز بر هیچ مرده‏اى از آنان (منافقان) نماز نگذار و بر سر قبرش نایست چرا که آنان به خدا و پیامبر او کافر شدند و در حال فسق مردند».

وی اظهار کرد: این آیه مربوط به شخصیت منافقان است و خداوند به رسولش امر می‌کند که به سبب نفاق آنان بر جنازه‌هایشان نماز نخواند و بر سر قبر آنان نایستد چرا که این گروه در حال فسق و کفر از دنیا رفتند، اما علما از این آیه برداشت‌های دیگری نیز داشته‌اند.

این حافظ کل قرآن کریم بیان کرد: وقتی خداوند می‌فرماید بر سر قبر منافق نایست مفهوم مخالفی که از آن برداشت می‌شود این است که ایستادن و زیارت کردن بر سر قبور مؤمنان و علما و صلحا هیچ اشکالی ندارد و دلیلی بر رد نظر وهابیت است که زیارت قبور را دارای اشکال می‌دانند.

جعفری ادامه داد: این نگاه که زیارت قبور اشکالی ندارد فقط مختص شیعه نیست بلکه در کتب برادران اهل سنت نیز روایاتی مبنی بر جواز زیارت قبور نقل شده است که می‌تواند به این احادیث نیز استناد کرد.

وی گفت: از جمله در کتاب صحیح ابن ماجه ج 1 ص 10 از رسول الله(ص) نقل شده است که به زیارت قبور بروید چرا که زیارت قبور موجب یادآوری سرای است و یکی از فلسفه‌های زیارت قبور نیز همین یادآوری مرگ است.

این دانشجوی دکترای فقه و مبانی حقوق اسلامی اظهار کرد: و یا در صحیح مسلم نقل شده است که پیامبر(ص) به زیارت قبر مادرشان حضرت آمنه رفتند و گریستند و کسانی که اطراف حضرت محمد(ص) نیز بودند گریه کردند.

جعفری بیان کرد: همچنین در آیه 34 سوره نساء آمده است «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَآؤُوکَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللّهَ تَوَّابًا رَّحِیمًا  و اگر آنان وقتى به خود ستم کرده بودند پیش تو می‌‏آمدند و از خدا آمرزش مى‌‏خواستند و پیامبر [نیز] براى آنان طلب آمرزش مى‏‌کرد قطعا خدا را توبه‏‌پذیر مهربان مى‌‏یافتند»

وی یادآور شد: این آیه مربوط به پذیرش استغفار پیامبر برای کسانی است که توبه می‌کنند و می‌دانیم که پیامبر(ص) حیات برزخی دارند و بنابرین اکنون نیز پیامبر می‌تواند برای ما استغفار بخواهد.