توسعه‌گرایی و توریسم فرهنگی؛ اهداف جشنواره «تئاتر فجر»

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) نخستین نشست خبری سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» پیش از ظهر امروز، 4 مرداد در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر و با حضور سعید اسدی، دبیر جشنواره و جمعی از مسئولان ستاد برگزاری بزرگترین رویداد تئاتری کشور برگزار شد.

اسدی در ابتدای این نشست با ابراز خرسندی از اینکه مجدداً مسئولیت خطیر برگزاری جشنواره را به او محول کرده‌اند، گفت: آنچه که در جشنواره سی و چهارم «تئاتر فجر» موجب توفیق نسبی آن شد، همکاری و تعامل خوب گروهی بود که سبب ارتقای کیفی جشنواره شد و افزایش میزان رضایتمندی را هم به دنبال داشت.

تغییرات در ساختار اجرایی جشنواره هدفمند بوده است

وی گفت: تغییراتی در ساختار اجرایی و مدیریتی جشنواره هم در دوره پیشین و هم در دوره فعلی را شاهد هستیم که تمامی این تغییر و تحولات در مسیری هدفمند و رو به جلو بوده است که به جرئت می‌توانم بگویم تصمیمات اتخاذ شده در این روند حاصل مطالعه و همفکری با دوستان و اساتید هنر تئاتر بوده است.

اسدی تصریح کرد: جشنواره «تئاتر فجر» از دیرباز سیاست توسعه‌گرایی را مورد نظر خود قرار داده است که این امر با قوت بیشتری در دوره‌های اخیر در حال پیگیری است، به این معنی که در جریان برگزاری این جشنواره باید شاهد تولید انواع آثار نمایشی در گونه‌های مختلف و شیوه‌های متفاوت اجرایی باشیم؛ «تئاتر فجر» همواره در زمینه تولید آثار نمایشی در اشکال و فرم‌های مختلف نقش حمایتی داشته است و این روند همچنان تداوم خواهد داشت.

وی با تأکید بر فراگیر شدن تولیدات تئاتر خیابانی گفت: در قالب تئاتر خیابانی شاهد تولید آثار نمایشی در اشکال مختلف میدانی، محیطی، مشارکتی و... هستیم و با توجه به مطالبات گروه‌های نمایشی که فراتر از بضاعت‌های نمایشی و امکانات فنی تئاتر در کشور از قبیل فراهم نبودن مکان مناسب برای اجرای آثار به نسبت تولیدات است، لذا در جشنواره امسال نیز رویکرد مؤثر و فراگیری به تولیدات نمایشی در قالب گونه‌های مختلف نمایش خیابانی خواهیم داشت.

این کارشناس و مدرس تئاتر در ادامه افزود: یکی از تبعات مفید و مؤثر رویکرد فراگیر جشنواره «تئاتر فجر» به تئاتر خیابانی و ایجاد بستر مناسب برای تولید و اجرای آنهاست که محیط‌های شهری در نقاط مختلف پایتخت شاهد اجرای آثار متنوع تئاتری خواهند بود و در زمان برگزاری جشنواره «تئاتر فجر» شاهد تحقق این امر خواهیم بود که دایره وسیعی از محیط‌های شهری و محلات حال و هوای فرهنگی و نمایشی به خود خواهند گرفت.

بین‌المللی بودن جشنواره تنها به معنای اجرای چند اثر خارجی نیست

اسدی گفت: این اتفاق امکان مناسبی را فراهم خواهد آورد که نگاه جامع و ثمربخشی را به مقوله توریسم فرهنگی داشته باشیم، ضمن آنکه تغییری در محتوای جشنواره «تئاتر فجر» نیز پدید خواهد آورد به این معنا که بین‌المللی بودن جشنواره تنها به معنای حضور چند اثر غیرایرانی در زمان برگزاری جشنواره نخواهد بود و زمینه برای تعاملات فرهنگی از طریق اجرای فراگیر آثار نمایشی در اقشار گوناگون مردم پدید خواهد آمد.

دبیر سی و پنجمین جشنواره بین‌المللی «تئاتر فجر» تأکید کرد: از جمله تجارب جدیدی که در زمان برگزاری جشنواره طی سال گذشته داشتیم، ایجاد بخشی تحت عنوان «بعلاوه فجر» به بزرگترین رویداد تئاتری کشوری بود؛ به این معنا که علاوه بر بخش‌های اصلی، با مشارکت تئاترهای خصوصی اجرایی از آثار موفقی که در طول یک سال اجرای عمومی در سالن‌های خصوصی داشتند برای علاقه‌مندان اجرای مجدد شدند که امسال هم با توجه به توفیق این بخش و اجرای بیش از 40 نمایش در سال گذشته، اصرار زیادی بر برگزاری آن داریم و به توسعه این بخش فکر می‌کنیم و لذا به غیر از سالن‌های خصوصی از تئاترهای دولتی و نیمه‌دولتی نیز برای مشارکت در این بخش دعوت به عمل خواهیم آورد.

«فجر استانی»؛ امکانی برای استفاده افراد بومی علاقه‌مند به تئاتر

مدیر اسبق تالار مولوی در ادامه گفت: طبق آئین‌نامه جشنواره «تئاتر فجر» امسال و در جریان برگزاری سی و پنجمین دوره این رویداد تئاتری، بخش استانی فجر را نیز در مراکز استانی که آمادگی خود را برای میزبانی از این بخش اعلام کنند برگزار خواهیم کرد و به این واسطه به گسترش اجراهای تئاتر و استفاده بومیان مناطق مختلف ایران که قادر به حضور در بخش اصلی جشنواره که در تهران برگزار می‌شود نیستند، خواهیم پرداخت.

اسدی اظهار کرد: یکی از تغییراتی که در جشنواره «تئاتر فجر» امسال شاهد آن خواهیم بود حذف بخش تولیدات تازه تئاتر ایران است که براساس تجارب جشنواره‌های گذشته این بخش که در ادواری شاهد برگزاری آن تحت عنوان «چشم‌انداز تئاتر ایران» بودیم، به دلیل ناکارآمدی از بخش‌های جشنواره برداشته شد.

اختصاص بودجه بخش «تولیدات تازه تئاتر» برای تقویت سایر بخش‌ها

وی با تأکید بر این نکته که جشنواره «تئاتر فجر» باید خود را درگیر فرایند تولید نکند گفت: جشنواره «تئاتر فجر» در ادواری که شاهد حضور این بخش بود، بخشی از بودجه خود را صرف فرایند تولید آثار جدیدی می‌کرد که شاید در فاصله چند هفته مانده به زمان برگزاری جشنواره تمرین و آماده می‌شدند و نخستین تجربه اجرای آنها در جشنواره بود که قطعاً از پختگی و قوام لازم به عنوان اجرایی درخور اعتبار جشنواره «تئاتر فجر» برخوردار نبودند و تنها حضور داشتند تا مجوز اجرای عمومی در سال آینده برنامه‌های تئاتری کشور را اخذ کنند.

اسدی افزود: این در شرایطی است که در همه جای دنیا، آثار حضور یافته در یک فستیوال پیشتر اجراهای عمومی خود را پشت سر گذاشته و از رهگذر بازخورد مخاطب و اصلاح برخی ایرادات فنی و هنری به قوام لازم به عنوان یک محصول قابل تأمل تئاتری رسیده‌اند؛ ما با حذف این بخش که همانطور که اشاره شد ناکارآمد به نظر می‌رسید، بودجه هزینه شده در این بخش را برای تقویت سایر بخش‌های جشنواره اختصاص دادیم.

وی با اشاره به این مقوله که جشنواره «تئاتر فجر» باید خود را از فرایند تولید کنار بکشد و این فرهنگ باید در روند فعالیت‌های هنری سایر جشنواره‌های تئاتری نهادینه شود گفت: البته قبول داریم که شرایط تولید تئاتر ایران چندان باسامان نیست و شرایط حاکم باید تغییرات بنیادین داشته باشد اما حتی برای گروه‌های جوان‌تر تئاتر نیز در سایر بخش‌های جشنواره «تئاتر فجر» فرصت و مجال برای خودنمایی و ارائه توانمندی‌ها وجود دارد.

مسابقه بین‌الملل و مسابقه تئاتر ایران؛ تنها بخش‌های رقابتی جشنواره

اسدی در پایان گفت: جشنواره سی و پنجم «تئاتر فجر» تنها دو مسابقه دارد، یکی مسابقه تئاتر بین‌الملل و دیگری مسابقه تئاتر ایران که البته با توجه به حذف بخش تولیدات تازه تئاتر ایران، مسابقه تئاتر ایران را تبدیل به بخشی تحت عنوان مسابقه جوانان کرده‌ایم تا فرصت مناسب برای رقابت میان گروه‌های جوان تئاتری بیش از پیش فراهم شود.

این گزارش حاکی است که مهدی شفیعی، مدیرکل هنرهای نمایشی ارشاد نیز در اواسط نشست دقایقی در سالن مشاهیر حضور یافت و در سخنانی کوتاه ابراز امیدواری کرد که جشنواره «تئاتر فجر» با رویکرد تخصصی و کارشناسی که با استقرار نیروهای دانشگاهی و کارشناس در دبیرخانه آن فراهم شده است بتواند به دوران اوج و شکوفایی خود دست پیدا کند.