امروز، 14 مردادماه، سالروز ولادت حضرت معصومه(س) است، مناسبتی که در تقویم با عنوان روز دختر نامگذاری شده است. همین موضوع بهانهای است تا ما از دو منظر به این مناسبت عزیز نگاه کنیم. ابتدا اینکه هنوز پس از گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی، فیلمی ساخته نشده که در آن به کرامت و زندگی حضرت معصومه(س) پرداخته شده باشد! در حالی که شخصیت عظیم این بزرگوار، میتواند برای جامعه امروز، الگوساز باشد.
کمکاری سینما در پرداختن به موضوعات مورد نظر چیز عجیبی نیست، چون درباره دیگر ائمه هم ما این کم کاری را مشاهده میکنیم. این نقصان در شرایطی رخ میدهد که میدانیم فعالیت در این زمینه برای ما دستآوردهای بسیاری به همراه دارد، اما وقتی از مسئولان سینمایی درباره این کم کاری سوال میشود، آنها ضعف مالی را دلیل میآورند که تا حدودی نیز درست است. پس راه حل منطقی آن است که مجلس به کمک سینما آید و با تخصیص بودجه مجزا، امکان ساخت فیلمهایی با محوریت زندگی ائمه را فراهم آورد.
نکتهای دیگر نیز در این عرصه وجود دارد که حتما باید به آن اشاره کنم. آن هم جایگاه حوزههای علمیه در ساخته شدن فیلمهایی با محوریت زندگی ائمه است. به ویژه حوزه علمیه قم که قویترین پایگاه در جهان تشیع است. آنها حتما باید این نکته را باور کنند که سینما، دیگر وسیلهای برای سرگرمی نیست، بلکه از آن استفاده میشود تا آموزههای سیاسی و دینی تبلیغ شود. برای مثال در غرب میبینیم که سالیانه فیلمهای مختلفی با محوریت زندگی حضرت مسیح(ع) ساخته میشود، اما ما حتی یک فیلم نیز ائمه نداریم تا برای جوانان خود الگوسازی کنیم.
بخش دیگری این یادداشت مربوط به نقش و جایگاه دختر در سینمای ایران میشود. در سینمای ایران اسلامی، معمولا وقتی درباره جوانان به ویژه دختران سخن رانده میشود، نگاه، عزتمندانه نیست، در صورتی که در کشورمان، دختران دارای جایگاه شایستهای هستند. گواه بارز این ادعا را میتوان در جوامعی علمی، هنری و ورزشی به خوبی مشاهده کرد، اما بیایید از خود سوال کنیم که این ظرفیتها تا چه حد در سینما نشان داده شده است؟
جواب سوال فوق کاملا مشخص است، زیرا ما در این زمینه تا به امروز کار فاخری را تولید نکردهایم. در عوض با ساخت فیلمهایی چون «دختری با کفش های کتانی»، «من ترانه 15 سال دارم»، «کوچه بی نام» و... در پی این هستیم که دختران را به شکلی مفلوک در فیلمها نشان دهیم! دخترانی که همه در پی سو استفاده از آنها هستند! البته چنین اتفاقاتی در جامعه ما رخ میدهد، اما بیایید از خود بپرسیم، آیا بهتر نبود در کنار پرداختن به ضعفها به داشتههای خود نیز نگاه کنیم؟
در انتهای این مطلب باید به فیلم «دختر» ساخته جدید رضا میرکریمی اشاره کنم که جز استثناها در سینمای کشورمان محسوب میشود. در این فیلم، محور، دغدغههای یک دختر و ارتباطش با پدر است، اما این موضوع به نحوی است که در آن عزت و سربلندی دختر، تصویر میشود و ما به هیچ وجه نگاهی سخیف به این قشر نداریم. این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که نقدهای بسیاری هم به وضعیت موجود در جامعه زده میشود، اما این اتفاق کاملا به شکل عزتمندانه رخ میدهد. در خاتمه باید تاکید کرد سینمای ایران نیازمند فیلمهایی نظیر «دختر» است؛ کارهایی که هم دغدغه بیان مشکلات جامعه را دارند هم اینکه عزت و سربلندی مردم برایشان دارای اهمیت ویژه است.