به گزارش
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، با توجه به سخنانی که اخیراً از سوی سخنگوی وزارت ارشاد مبنی بر اینکه نظارت بر بهای قرآنها برعهده وزارتخانه متبوعش نیست و ناشران خود در این باره تصمیمگیری میکنند، درصدد برآمدیم با یکی از مسئولان حوزه چاپ قرآن به گفتوگو بنشینیم.
سیدعلی سرابی، قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم درباره موضوع بهای هدیه قرآن، گفت: در تعیین بهای هدیه قرآن چند نکته دخیل هستند، اول این که هزینه تمام شده تولید کتابها و همچنین هزینه تولید محتوای آنها با هم متفاوت است و این مسئله اثر مستقیمی بر قیمت تمام شده کتاب دارد، برای مثال اگر کاغذ مصرف شده برای قرآن از جمله کاغذهای داخلی باشد، هزینه کمتری خواهد داشت، اما اگر از کاغذهای آسیایی و یا اروپایی استفاده شود، هزینه بیشتری خواهد برد. این مسئله ممکن است برای مصرف کننده عادی چندان قابل تشخیص نباشد و یا در جلدسازی، مقوای داخل جلد، روکش جلد، دوختها و چسب مورد استفاده و ... از مواردی هستند که بر قیمت قرآن تأثیر دارند؛ لذا اگر بهای هدیه قرآن پایین باشد، الزاماً به معنای ارزان بودن آن قرآن نیست، بلکه ممکن است قیمت آن از قیمت تمام شده بیشتر باشد. به این ترتیب هر گرانی به معنای گرانفروشی نیست و هر ارزانی به معنای ارزان بودن واقعی نیست، در کل ناشری که قرآن را به چاپ میرساند قیمتگذار نهایی آن است و بر اساس ضوابط و دستورالعملها، به تعیین قیمت میپردازد.
وزارت ارشاد؛ متولی رسیدگی به بهای هدیه قرآن
وی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به عنوان متولی بررسی قیمت قرآن دانست و بیان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول ساماندهی چاپ و نشر قرآن کریم است. این نهاد مسئولیت کنترل و بررسیهایی از این قبیل را برعهده دارد. در ضوابط مربوط به کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده است که ناشران باید در پشت جلد کتاب، قیمت خرید را ذکر کنند تا وزارت ارشاد از این طریق بتواند بر قیمتگذاریها نظارت و تا حدودی رسیدگی کند. البته فکر میکنم تا حدودی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای قیمتهای نامتعارف تذکراتی را صادر میکند.
استثناء در رسیدگی
سرابی ادامه داد: گاهی در اجرای ضوابط رسیدگی به قیمتهای قرآن به دلیل شرایط اقتصادی تسامح و یا در شرایط خاص دیگر سختگیری صورت میگیرد. ما نیز در مرکز طبع و نشر قرآن سعی میکنیم با اختیاراتی که داریم، این فضا را سالمسازی کنیم و با قیمتهایی که منصفانه نیستند برخورد و با ناشرانی که از طرف ما قرآن چاپ میکنند بر سر قیمت نهایی آن مذاکره میکنیم، اما قرآنهایی که به مرکز طبع و نشر قرآن مربوط نمیشوند از اختیارات ما نیز خارج بوده و وزارت ارشاد باید به قیمت آنها رسیدگی کند.
ارشاد نمیتواند بر قیمتگذاریها دقیق شود
وی درمورد قیمتهای قرآن اظهار کرد: قیمت قرآن طبیعتاً گرانتر از کتابهای دیگر است، زیرا این کتاب با کیفیت بالا و جلدهای مخصوص به چاپ میرسد. از آنجا که ناشران نهادهای عمومی و دولتی با هدف ترویج فرهنگ اسلامی، قرآن را با تیراژهای بالا و با قیمتهای نزدیک به قیمت تمام شده چاپ و بین مردم توزیع میکنند، در مجموع قیمت قرآن در مقایسه با قیمت کتابهای مشابه زیاد بالا نیست و حتی قیمت قرآن از معمول قیمت کتابهای مشابه ارزانتر نیز هست.
سرابی در مورد کیفیت نظارت و بررسی بهای هدیه قرآن گفت: از آنجا که اکنون قیمت مواد اولیه تولید کتاب کاملاً آزاد شده و دولت هیچ دخالتی در آن ندارد، نظارتها نمیتواند چندان انقباضی باشد، از زمانی که قیمت کاغذ آزاد شد، قیمتگذاری به نحوی به عرف بازار بر اساس عرضه و تقاضا واگذار شده و بررسیهای وزارت ارشاد بر این اساس است که قیمت کتاب چندان خارج از عرف نباشد، اما نمیتواند بر روی قیمتگذاریها دقیق شود، در این حال بخشی از قیمتگذاری قرآن تابع قیمت کاغذ است و قیمت کاغذ نیز مدام تغییر میکند و بخش دیگر نیز بر اساس تقاضا در بازار است و در کل بر این عقیده هستم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بابت قیمتهای قرآن باید دقیقتر باشد و با نگاه حمایت از مصرف کننده، در این موضوع ورود کند.
قرآنهای نفیس نیازمند حمایت هستند
قائم مقام مرکز طبع و نشر قرآن کریم در پایان به قرآنهای نفیس اشاره کرد و گفت: قرآنهای نفیس که قیمت بالایی دارند باید به عنوان یک اثر هنری و فرهنگی مورد حمایت قرار بگیرد و در این بخش به دلیل محدود بودن ناشران و چاپ قرآن بررسی قیمتها آسانتر بوده و نظارت دولت و وزارت ارشاد باید بیشتر باشد تا این فضا به فضای سودجویی تبدیل نشود.