به قلب بنیه تولید ملی توجهی نمی‌شود
مراسم رونمایی از کتاب تحولات تکنولوژی و آینده توسعه در ایران که به قلم فرشاد مومنی و سعید نائب نوشته شده است با حضور علی رضاقلی، سید علی آذربادگان و محمدرضا واعظ مهدوی در موسسه دین و اقتصاد برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، جهان اقتصاد نوشت: جهان اقتصاد در این مراسم فرشاد مومنی اقتصاددان با بیان اینکه توسعه خواهی در یک اقتصاد رانتی دو جنبه حیاتی دارد گفت: یک جنبه آن به ترتیبات نهادی مربوط می شود که در یک ساخت رانتی به صورت نظام وار کوتاه نگری را ترویج می کند و اعتنا به ملاحضات دور مدت را با محدودیت ها و تحریم های فزآینده دست به گریبان می کند.
وی ادامه داد: وجه دیگر این پارادوکس به اعتنای اندک به بنیه تولید ملی در ساختار رانتی برمی گردد که در چنین ساختاری به صورت نظام وار بخش های غیرمولد پاداش می گیرند و بخش های مولد نیز با انواع فشارها و محدودیت ها روبه رو می شوند به این ترتیب دورهای باطل توسعه نیافتگی درغیاب ترتیبات نهادی مشوق دورنگری و یک ساختارنهادی مشوق دانایی و تولید و بالندگی خود را بازتولید می کند.
مومنی افزود: وقتی در دوره تلاش های چاره ساز برای برون رفت از این دور باطل فکر می کنیم به طور طبیعی وجهه اندیشه ای بعنوان نقطه عزیمت مناسب نقش اساسی را ایفاء می کند.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: به نظر می رسد با تلاش های ارزنده ای که طی دو دهه اخیر متفکران، توسعه خواهان و روشنفکران ایران انجام داده اند سطح حداقلی از حساسیت درباره اهمیت نهادها و آگاهی درباره اینکه کانون اصلی توجه باید نهادها باشد پدیدار شده است گرچه این هنوز به شکل اصلی در فرآیندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع جایگاه بایسته ای پیدا نکرده است اما نفس توجه ای که به مساله نهادها برانگیخته شده یعنی در این زمینه آگاهی ها قابل قبول است اما درمورد رکن دیگر یعنی بنیه تولید ملی که در قلب آن مساله فناوری قرار می گیرد متاسفانه بایک سکوت غیرعادی و خلاء فکری بسیار جدی روبه روهستیم.
وی تصریح کرد: حتی در متون درسی توسعه نسخه هایی که به زبان فارسی ترجمه می شوند کمترین اعتناءرا به مساله فناوری نشان می دهند که چون به طور طبیعی چون به خود مساله دقت و تامل بایسته صورت نمی گیرد به بسترها و لوازم آن هم توجه ای نشان داده نمی شود.
مومنی ادامه داد: اما دراین زمینه می توانیم به تلاش های پراکنده دلسوزان کشور اشاره کنیم که بعضا در نظام تصمیم گیری کشور هم در حدتوان خودشان تلاش هایی می کنند اما واقعیت این است که در سالهای ۱۳۸۸ تا امروز براساس مطالعات انجام شده حدود ۳۲۴ میلیارد دلار واردات کالاهای سرمایه ای داشتیم که این رقم بسیار حیرت انگیزی است.
وی افزود: با این وجود برای نظام تصمیم گیری ما این سوال ایجاد نشده است که این روند تابه کی باید ادامه داشته باشد وتاچه زمانی قادرخواهیم بود که از طریق خام فروشی ضعف های خودرا پنهان و تظاهر به اوضاع و احوال بسامان کنیم و بر گسترده و امر وابستگی های تکنولوژیکی در کشورمان افزوده شود؟
مومنی افزود: ازمنظر ملاحضات دورنگرانه توسعه خواهانه چنین روندی قابل دوام نیست و باید تغییر کند.
رویا ایلکا
وی ادامه داد: وجه دیگر این پارادوکس به اعتنای اندک به بنیه تولید ملی در ساختار رانتی برمی گردد که در چنین ساختاری به صورت نظام وار بخش های غیرمولد پاداش می گیرند و بخش های مولد نیز با انواع فشارها و محدودیت ها روبه رو می شوند به این ترتیب دورهای باطل توسعه نیافتگی درغیاب ترتیبات نهادی مشوق دورنگری و یک ساختارنهادی مشوق دانایی و تولید و بالندگی خود را بازتولید می کند.
مومنی افزود: وقتی در دوره تلاش های چاره ساز برای برون رفت از این دور باطل فکر می کنیم به طور طبیعی وجهه اندیشه ای بعنوان نقطه عزیمت مناسب نقش اساسی را ایفاء می کند.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: به نظر می رسد با تلاش های ارزنده ای که طی دو دهه اخیر متفکران، توسعه خواهان و روشنفکران ایران انجام داده اند سطح حداقلی از حساسیت درباره اهمیت نهادها و آگاهی درباره اینکه کانون اصلی توجه باید نهادها باشد پدیدار شده است گرچه این هنوز به شکل اصلی در فرآیندهای تصمیم گیری و تخصیص منابع جایگاه بایسته ای پیدا نکرده است اما نفس توجه ای که به مساله نهادها برانگیخته شده یعنی در این زمینه آگاهی ها قابل قبول است اما درمورد رکن دیگر یعنی بنیه تولید ملی که در قلب آن مساله فناوری قرار می گیرد متاسفانه بایک سکوت غیرعادی و خلاء فکری بسیار جدی روبه روهستیم.
وی تصریح کرد: حتی در متون درسی توسعه نسخه هایی که به زبان فارسی ترجمه می شوند کمترین اعتناءرا به مساله فناوری نشان می دهند که چون به طور طبیعی چون به خود مساله دقت و تامل بایسته صورت نمی گیرد به بسترها و لوازم آن هم توجه ای نشان داده نمی شود.
مومنی ادامه داد: اما دراین زمینه می توانیم به تلاش های پراکنده دلسوزان کشور اشاره کنیم که بعضا در نظام تصمیم گیری کشور هم در حدتوان خودشان تلاش هایی می کنند اما واقعیت این است که در سالهای ۱۳۸۸ تا امروز براساس مطالعات انجام شده حدود ۳۲۴ میلیارد دلار واردات کالاهای سرمایه ای داشتیم که این رقم بسیار حیرت انگیزی است.
وی افزود: با این وجود برای نظام تصمیم گیری ما این سوال ایجاد نشده است که این روند تابه کی باید ادامه داشته باشد وتاچه زمانی قادرخواهیم بود که از طریق خام فروشی ضعف های خودرا پنهان و تظاهر به اوضاع و احوال بسامان کنیم و بر گسترده و امر وابستگی های تکنولوژیکی در کشورمان افزوده شود؟
مومنی افزود: ازمنظر ملاحضات دورنگرانه توسعه خواهانه چنین روندی قابل دوام نیست و باید تغییر کند.
رویا ایلکا
