آثار علامه تهرانی، گامی برای آشنایی با عرفان اسلامی و سلوک عملی
گروه اندیشه: مجموعه آثار علامه تهرانی یکی از بهترین و جامع‌ترین منابع برای آشنایی با اندیشه‌ها و معارف بنیادین دین اسلام و اهل بیت(ع) است که در بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در معرض دید علاقمندان قرار گرفته است.
حجت‌الاسلام محمدرضا قندی، مسئول غرفه انتشارات علامه طباطبایی در بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) به معرفی شخصیت و آثار علامه تهرانی پرداخت. وی در مقام معرفی اجمالی مجموعه آثار علامه تهرانی گفت: تألیفات ایشان شامل یک دوره کامل از علوم و معارف اسلامی است و تحت چند عنوان دسته‌بندی شده است. بخش اول، با عنوان معارف و شامل 18 جلد امام‌شناسی، 10 جلد معادشناسی و 3 جلد الله‌شناسی می‌باشد. بخش دوم با عنوان علوم است و موضوعاتی چون اخلاق، حکمت و عرفان، مباحث تفسیری، مباحث فقهی و مباحث تاریخی را در برمی‌گیرد. در این بخش، نظرات ایشان درباره فلسفه و عرفان، بحث کاهش جمعیت، بحث قرآن‌شناسی و شبهات وارده به قرآن در 4 جلد، بحث ولایت فقیه و موضوعات دیگری وجود دارد.
وی در خصوص فضای فکری علامه تهرانی در آثاری که از ایشان به جای مانده است، گفت: دید کلی ایشان به موضوعات، چنان که در آثارشان مشاهده می‌شود مانند استادشان علامه طباطبایی، برگرفته از مبانی فلسفی و عرفانی است و این دو محور، در تمام آثار به چشم می‌خورد. برخی از آثار مثل کتاب توحید علمی و عینی اختصاص به موضوعات فلسفی و عرفانی دارد و برخی دیگر، به صورت ضمنی، مباحث عرفانی و کشف و شهود در آنها مطرح شده است.
وی افزود: یکی از کتاب‌هایی که از مکتوبات خطی ایشان استخراج شده و اخیرا به چاپ رسیده است کتاب سرالفتوح و رساله فقهای حکیم است. یک دید فلسفی و عرفانی بر این دو کتاب حاکم است. کتاب سرالفتوح در نقد کتابی است که حجت‌الاسلام ابطحی با نام پرواز روح نگارش کرده است. از نظر علامه تهرانی سه اشکال عمده بر کتاب ایشان وارد است که عبارت است از: عدم نیاز به استاد و مربی کامل در سیر و سلوک، انتقادات از خواندن علم فلسفه و منتهی شدن نهایت سیر به شناخت حضرت حجت(عج). این سه موضوع در این کتاب مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
وی در خصوص زندگی و شخصیت علامه تهرانی خاطر نشان کرد: ایشان وقتی وارد حوزه علمیه قم می‌شود با مرحوم علامه طباطبایی آشنا می‌شود و توسط ایشان با مباحث فلسفی و عرفانی آشنایی پیدا می‌کنند و در این دو موضوع در محضر علامه شاگردی می‌کنند. سپس به دستور علامه طباطبایی به نجف مهاجرت می‌کنند. در نجف در موضوع عرفان خدمت شیخ عباس قوچانی وصی آیت‌الله قاضی طباطبایی تلمذ می‌کنند. در دوره‌ای که نجف بودند در درس فقه و اصول آیت‌الله خویی و آیت‌الله شیخ حسین حلی حاضر می‌شدند. آیت‌الله خویی خطاب به ایشان فرموده بودند که اگر شما در نجف بمانید دونفر نیستند که در اجتهاد شما اختلاف داشته باشند. بعد از مدتی برای تکمیل مدارج عرفانی خود به شهر کربلا مشرف شده و در محضر مرحوم سید هاشم حداد تلمذ می‌کنند و مرحوم حداد، علامه تهرانی را به عنوان وصی خود معرفی می‌نماید. بعدا به دستور مرحوم حداد به تهران بازگشته و در مسجد قائم تهران فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی خود را آغاز می‌کنند. در سال 1400 هجری به مشهد مشرف می‌شوند و اکثر تألیفات ایشان در مشهد قلم زده شده و منتشر می‌شود. در سال 1416 هجری نیز از دنیا رفتند. آیت‌الله بهجت در حرم مطهر امام رضا(ع) بر پیکر ایشان نماز خواند و پیکرشان در جوار حرم مطهر تدفین شد.
حجت‌الاسلام قندی همچنین در خصوص محصولاتی این غرفه اظهار کرد، تولیدات نرم‌افزاری در این غرفه عرضه شده است که یکی از آنها نرم‌افزاری تحت عنوان دوره معارف اسلامی است که از تألیفات ایشان آماده شده است. نسخه 4 این برنامه که آخرین نسخه نرم‌افزار است چند ماهی است که به بازار عرضه شده است. این نرم‌افزار مجموعه آثار علامه تهرانی را کاملا در خود جای داده است. به علاوه مجموعه 3 جلدی نور مجرد که درباره شخصیت ایشان توسط فرزندانشان حجت‌الاسلام سیدمحمدصادق حسینی تهرانی تألیف شده است نیز در این نرم‌افزار عرضه شده است. وی در خصوص ترجمه آثار علامه تهرانی به زبان‌های دیگر اظهار کرد: آثار ایشان کاملا به زبان عربی ترجمه شده است. خیلی از آثار به زبان انگلیسی، لاتین، اردو و فرانسه منتشر شده است.
وی درباره آثار منتشر نشده علامه تهرانی نیز گفت: یک نرم‌افزار مجموعه مکتوبات خطی مشتمل بر آثار منتشر نشده ایشان هم وجود دارد که البته برخی از آثاری که در این برنامه وجود دارد، در حال حاضر در دستور کار نشر قرار دارد. بعضی از آثار ایشان منتشر نشده است مثل کتاب صلاة جمعه که رساله‌ای عربی در اثبات نماز جمعه است، همچنین کتاب انوار ملکوت که مجموعه سخنرانی‌هایی علامه تهرانی است که توسط خود ایشان پیاده سازی شده و ایشان تصمیم داشتند آن را شرح و بسط بدهند. در حال حاضر این دو کتاب در دست چاپ است. مجموعه تقریرات فقه و اصول مشتمل بر 6 جلد است که بخش بیع و دلیل انسداد آن هنوز چاپ نشده است.
یادآور می‌شود، بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم از 8 خردادماه با شعار «قرآن؛ اخلاق،زندگی» در مصلای امام خمینی(ره) افتتاح شد و تا روز ۲۶ خردادماه از ساعت 17 تا 24 پذیرای بازدید عموم علاقه‌مندان است.
