کاتبانی که با مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند
گروه ادب: پیشکسوت عرصه کتابت قرآن درباره تامین معیشت کاتبان از عرصه کتابت و خوشنویسی قرآن کریم به عنوان یکی از مشکلات این حوزه یاد کرد و افزود: کاتبان باید کتابت قرآن را به عنوان شغل دوم در نظر بگیرند.
عبدالکاظم صادقا، پیشکسوت عرصه کتابت قرآن در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، درباره حضور کاتبان در این عرصه و تامین معیشت آنان عنوان کرد: کاتبان و خوشنویسان قرآن کریم نمی‌توانند با استفاده از این حوزه امرار معاش کنند، بغیر از تعداد انگشت‌شماری از افراد که در این عرصه به درجه استادی رسیده‌اند و کارشان قابل قبول است.
وی با بیان این مطلب افزود: اساتیدی که در این عرصه توانسته‌اند ارتباطات اجتماعی بسیار خوبی داشته باشند در جمله این افراد جای دارند و این موضوع واقعیت این حوزه است. من بارها به شاگردانم گفته‌ام که اگر این کار را به عنوان علاقه و برای ذوق شخصی خود استفاده می‌کنند، موضوعی مجزاست، اما اگر آن را به عنوان فعالیتی برای امرار معاش در نظر می‌گیرند، باید بدانند که به عنوان شغل دوم روی آن حساب باز کنند.
صادقا با بیان اینکه دوران ما، به خوشنویسی و کتابت قرآن چندان بهایی داده نمی‌شود، گفت: کتابت قرآن نیازمند صبر، حوصله و فراغت بال است. اگر خوشنویس دغدغه معاش داشته باشد، به هیچ شکلی نمی‌تواند خود را به اوج آن هنر برساند. این هنر نیازمند آرامش است و دغدغه‌ها مانع از روی دادن آن می‌شود.
این پیشکسوت عرصه خوشنویسی در ادامه سخنانش اظهار کرد: اگر خوشنویس به مرحله‌ای برسد که خط خودش را قبول داشته باشد، خط باعث ایجاد صبر و حوصله در وجود او می‌شود و سبب خواهد شد که زمان را احساس نکند. همچنین کاتب بهره‌های معنوی نیز از این حوزه می‌برد که بسیار فوق‌العاده است.
صادقا همچنین عنوان کرد: اینکه کاتب بخواهد از ابتدا به ساکن خوشنویس شود و از این راه به امرار معاش بپردازد، امری بسیار مشکل است. این رویکرد موضوعی است که حتی خطاطان قدیمی هم از آن گلایه داشتند. در اصل، قدما اعتبار و شأن بیشتری داشتند و هر کسی جزء کاتبان نبود. کاتب کسی بود که اهل فضل، دانش و تاریخ بود و در کنار وزرا و پادشاهان می‌نشست و به وقایع‌نگاری و تاریخ‌نویسی می‌پرداخت و هر شخصی از عهده این کار بر نمی‌آمد و فرد مورد نظر باید صاحب علم و منزلت باشد.
وی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: البته عده‌ای از کاتبان می‌توانند با استفاده از تبلیغات در این عرصه کار خود را پیش ببرند، ولی این رویکرد عمومی نیست و به‌سختی می‌توان در آن موفق شد. در جامعه ما استادان بسیار معروف، سرشناس و فعالی هستند که کار به آنها ارجاع داده می‌شود. ولی اکثر شاگردانی که در حوزه خط مدرک گرفته و سال‌ها در این حوزه کار کرده‌اند، همگی از این موضوع گلایه دارند.
صادقا در این باره که آیا مشکل مربوط به امرار معاش کاتبان مختص به ایران است یا در کشورهای دیگر نیز وجود دارد، گفت: با توجه به ارتباطاتی که دارم، از اوضاع کاتبان در دیگر کشورها به‌ویژه کشورهای عربی مطلع هستم. در آن کشورها نیز این مشکل وجود دارد.
وی همچنین بیان کرد: متولیان باید به این حوزه توجه داشته باشند و به سفارش کار به کاتبان و حمایت از آنان بپردازند. باید در نظر داشت که کتابت قرآن به عنوان شغل دوم که حاصل ذوق و علاقه است مشکلی ایجاد نمی‌کند. ذوق کاتب در وهله اول به خود او ارجاع داده می‌شود و آرامش نیز به ارمغان می‌آورد، ولی به عنوان امرار معاش، کفایت نخواهد کرد.
