درستکار عنوان کرد:
تضمین موفقیت جشنواره «فیلم فجر» در گروی انتخاب هیئت داوران لایق
گروه هنر: یک کارشناس و مدرس سینما گفت: درباره اهمیت انتخاب هیئت داوران همین اندازه بگویم که گروهی غیرحرفه‌ای در این هیئت انتخاب باعث می‌شود که مرحوم علی حاتمی و بهرام بیضایی هیچگاه در این رویداد سینمایی دیده نشوند.
رضا درستکار؛ منتقد و کارشناس سینما در گفت‌وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) با بیان اینکه جشنواره «فیلم فجر» مهمترین اتفاق فرهنگی در کشور ما است، اظهار کرد: فستیوال فجر را باید در حوزه فرهنگ اتفاقی پراهمیت توصیف کرد که در زمان برگزاری جامعه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد، البته نمایشگاه کتاب نیز تا حدی هم‌اندازه جشنواره «فیلم فجر» پر اهمیت است اما در مقام قیاس بین این دو، من نمره بالاتر را فستیوال «فیلم فجر» می‌دهم.
وی افزود: درباره اهمیت جشنواره فجر همین اندازه بگویم که از مسئول گرفته تا مردم و مطبوعات به نوعی این رویداد برایشان از اهمیت ویژه برخوردار است. نکته دیگر اینکه هر سال در کشور ما اتفاقات مهمی روی می‌دهد که ما نمود سریع آن را در سینما شاهد هستیم. برای مثال حادثه پلاسکو، سال گذشته در کشور ما بازخورد‌های فراوانی داشت که یک تأثیر آن را در ساخته شدن فیلمی در همین رابطه یعنی «چهارراه استانبول» می‌توانیم مشاهده کنیم. در حقیقت سینما آنچه در جامعه رخ می‌دهد، پیش روی مردم قرار می‌دهد.
درستکار ادامه داد: البته رسالت تصویرگری از جامعه در ابتدا برعهده تلویزیون است اما چون رسانه ملی ما متأسفانه در حوزه‌های؛ فرهنگ، سیاست، اقتصاد و... عموماً صادق نیست مردم به این رسانه اعتماد کامل ندارند، هر چند برنامه‌های آن را تماشا می‌کنند. با توجه به این توضیح سینماست که می‌تواند تا حد توان خود کاستی و اتفاقات را تصویرگری کند.
وی در پاسخ به این سؤال که در سینما نیز گرایشات سیاسی در دوره‌های متعدد مختلف است، بنابراین آیا درست است که تنها رسانه ملی را صادق ندانیم؟ گفت: بله این نقد به سینما نیز وارد است. برای مثال در دولت هشتم و نهم جشنواره فجر به شدت سیاسی و جناحی بود اما در کل این گرایشات سیاسی که در دوره‌های فعلی نیز وجود دارد به نوعی در جشنواره حل می‌شود، بنابراین باور من این است که بر خلاف تلویزیون در سینما بخش اصلی حقیقت نگهداری می‌شود.
این کارشناس سینما درباره هیئت داوران جشنواره هم چنین توضیح داد: این بخش جزء ارکان جشنواره است. برای همین نمی‌توان با ورود افراد وابسته به مسئولان نظام برای جشنواره قدم مثبتی برداشت. من این اتفاق را حرام کردن جشنواره می‌دانم. نتیجه این انتخاب‌های اشتباه نیز این می‌شود فیلمسازنی نظیر مرحوم علی حاتمی هیچگاه از جشنواره فجر جایزه‌ای کسب نمی‌کند یا بهرام بیضایی هم تنها در یک دوره که شهیدآوینی عضو هیئت داوری بوده به عنوان برگزیده انتخاب می‌شود!
درستکار یادآور شد: باید این نکته بیان کنم که دوره‌هایی نیز بوده که انتخاب‌های خوب در هیئت داوری باعث شده جشنواره نجات پیدا کند. برای نمونه جشنواره‌ای که «ابد و یک روز» توانست در آن اکثر جوایز را درو کند از جمله این موارد بود! با این توضیح باید پرسید چرا در تمامی دوره‌ها چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد؟
وی با بیان اینکه دبیری جشنواره می‌بایست به فردی آگاه در حوزه سینما محول شود، گفت: در دو دوره‌ای که محمد حیدری دبیری جشنواره را برعهده داشت به علت عدم آگاهی وی این رویداد با حواشی مختلفی رو به رو شد. برای مثال برگزاری فرش قرمز یکی از این اقدامات بود که به دلیل همخوان نبودن با فرهنگ دینی و ملی ما، بازخورد‌های منفی به همراه داشت زیرا نمایش مد و شو آف‌های هنرپیشه‌های درجه چندم، هیچگاه با معیار‌های کشور ما همخوان نبوده و نیست.
این کارشناس سینما اضافه کرد: معضلات که در فرهنگ سینما و تلویزیون ما وجود دارد تنها به برگزاری فرش قرمز خلاصه نمی‌شود زیرا وقتی در کشورمان کربلا رفتن محسن افشانی از سوی یک جناح سیاسی تبلیغ می‌شود و از آن طرف جناح دیگر ازدواج بهاره رهنما را مطرح می‌کند چه انتظاری از سینما داریم؟ آیا دغدغه سینمای ما ازدواج یک بازیگر است. در تلویزیون نیز این رویکرد زرد ژورنالیستی وجود دارد. مهران مدیری، رضا رشیدپور و رامبد جوان هم پرچمداران این رویکرد غلط در تلویریون هستند.
وی در پاسخ به سؤال پایانی مبنی بر این که آیا جشنواره فجر رویکرد سیاسی در بخش بین‌الملل خود دارد؟ اظهار کرد: اینکه فکر کنیم فیلمی از رژیم اشغالگر قدس نمی‌تواند در جشنواره فجر حضور داشته باشد یا اینکه فیلم‌های که در آن صحنه‌های غیراخلاقی و خشونت دارند به معنای سیاسی بودن جشنواره است، صحیح نیست، چون همین رویکرد به نوعی دیگر در جشنواره‌های غربی مدنظر قرار می‌گیرد. برای مثال در جشنواره برلین فیلم‌هایی مدنظر قرار می‌گیرد که در آن دیدگاه‌های فمینیستی لحاظ می‌شود حتی در جشنواره کن نیز چنین مسائلی وجود دارد، بنابراین با تمام نقد‌ها موجود، من جشنواره فیلم فجر را اتفاقی مطلوب در حوزه سینمای انقلاب می‌دانم.
وی افزود: درباره اهمیت جشنواره فجر همین اندازه بگویم که از مسئول گرفته تا مردم و مطبوعات به نوعی این رویداد برایشان از اهمیت ویژه برخوردار است. نکته دیگر اینکه هر سال در کشور ما اتفاقات مهمی روی می‌دهد که ما نمود سریع آن را در سینما شاهد هستیم. برای مثال حادثه پلاسکو، سال گذشته در کشور ما بازخورد‌های فراوانی داشت که یک تأثیر آن را در ساخته شدن فیلمی در همین رابطه یعنی «چهارراه استانبول» می‌توانیم مشاهده کنیم. در حقیقت سینما آنچه در جامعه رخ می‌دهد، پیش روی مردم قرار می‌دهد.
درستکار ادامه داد: البته رسالت تصویرگری از جامعه در ابتدا برعهده تلویزیون است اما چون رسانه ملی ما متأسفانه در حوزه‌های؛ فرهنگ، سیاست، اقتصاد و... عموماً صادق نیست مردم به این رسانه اعتماد کامل ندارند، هر چند برنامه‌های آن را تماشا می‌کنند. با توجه به این توضیح سینماست که می‌تواند تا حد توان خود کاستی و اتفاقات را تصویرگری کند.
وی در پاسخ به این سؤال که در سینما نیز گرایشات سیاسی در دوره‌های متعدد مختلف است، بنابراین آیا درست است که تنها رسانه ملی را صادق ندانیم؟ گفت: بله این نقد به سینما نیز وارد است. برای مثال در دولت هشتم و نهم جشنواره فجر به شدت سیاسی و جناحی بود اما در کل این گرایشات سیاسی که در دوره‌های فعلی نیز وجود دارد به نوعی در جشنواره حل می‌شود، بنابراین باور من این است که بر خلاف تلویزیون در سینما بخش اصلی حقیقت نگهداری می‌شود.
این کارشناس سینما درباره هیئت داوران جشنواره هم چنین توضیح داد: این بخش جزء ارکان جشنواره است. برای همین نمی‌توان با ورود افراد وابسته به مسئولان نظام برای جشنواره قدم مثبتی برداشت. من این اتفاق را حرام کردن جشنواره می‌دانم. نتیجه این انتخاب‌های اشتباه نیز این می‌شود فیلمسازنی نظیر مرحوم علی حاتمی هیچگاه از جشنواره فجر جایزه‌ای کسب نمی‌کند یا بهرام بیضایی هم تنها در یک دوره که شهیدآوینی عضو هیئت داوری بوده به عنوان برگزیده انتخاب می‌شود!
درستکار یادآور شد: باید این نکته بیان کنم که دوره‌هایی نیز بوده که انتخاب‌های خوب در هیئت داوری باعث شده جشنواره نجات پیدا کند. برای نمونه جشنواره‌ای که «ابد و یک روز» توانست در آن اکثر جوایز را درو کند از جمله این موارد بود! با این توضیح باید پرسید چرا در تمامی دوره‌ها چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد؟
وی با بیان اینکه دبیری جشنواره می‌بایست به فردی آگاه در حوزه سینما محول شود، گفت: در دو دوره‌ای که محمد حیدری دبیری جشنواره را برعهده داشت به علت عدم آگاهی وی این رویداد با حواشی مختلفی رو به رو شد. برای مثال برگزاری فرش قرمز یکی از این اقدامات بود که به دلیل همخوان نبودن با فرهنگ دینی و ملی ما، بازخورد‌های منفی به همراه داشت زیرا نمایش مد و شو آف‌های هنرپیشه‌های درجه چندم، هیچگاه با معیار‌های کشور ما همخوان نبوده و نیست.
این کارشناس سینما اضافه کرد: معضلات که در فرهنگ سینما و تلویزیون ما وجود دارد تنها به برگزاری فرش قرمز خلاصه نمی‌شود زیرا وقتی در کشورمان کربلا رفتن محسن افشانی از سوی یک جناح سیاسی تبلیغ می‌شود و از آن طرف جناح دیگر ازدواج بهاره رهنما را مطرح می‌کند چه انتظاری از سینما داریم؟ آیا دغدغه سینمای ما ازدواج یک بازیگر است. در تلویزیون نیز این رویکرد زرد ژورنالیستی وجود دارد. مهران مدیری، رضا رشیدپور و رامبد جوان هم پرچمداران این رویکرد غلط در تلویریون هستند.
وی در پاسخ به سؤال پایانی مبنی بر این که آیا جشنواره فجر رویکرد سیاسی در بخش بین‌الملل خود دارد؟ اظهار کرد: اینکه فکر کنیم فیلمی از رژیم اشغالگر قدس نمی‌تواند در جشنواره فجر حضور داشته باشد یا اینکه فیلم‌های که در آن صحنه‌های غیراخلاقی و خشونت دارند به معنای سیاسی بودن جشنواره است، صحیح نیست، چون همین رویکرد به نوعی دیگر در جشنواره‌های غربی مدنظر قرار می‌گیرد. برای مثال در جشنواره برلین فیلم‌هایی مدنظر قرار می‌گیرد که در آن دیدگاه‌های فمینیستی لحاظ می‌شود حتی در جشنواره کن نیز چنین مسائلی وجود دارد، بنابراین با تمام نقد‌ها موجود، من جشنواره فیلم فجر را اتفاقی مطلوب در حوزه سینمای انقلاب می‌دانم.
