مدیریت بهشتی، بهترین دوران جشنواره فیلم فجر بود/درباره هیئت داوران اظهارنظر نمی کنم
گروه هنر: یک کارگردان سینما و تلویزیون گفت: جشنواره فیلم فجر همیشه بابت مدیریت مقطعی آن دستخوش آسیب‌های متعددی شده است. این مشکل بر داوری و نحوه برگزاری تاثیر مستقیم می‌گذارد و استانداردهای این رویداد سینمایی را پایین می‌آورند، اما دوره شش یا هفت ساله دبیری بهشتی استثنایی‌ترین دوره جشنواره بود.
جشنواره فیلم فجر را باید مهمترین اتفاق سینمایی کشور نام برد که به مدت ۱۰ روز تمامی بخش‌های جامعه را درگیر خود می‌کند. این رویکرد همچنین به دلیل همزمانی با ایام الله دهه فجر به نوعی به یکی از مهمترین جشن‌های انقلاب تبدیل شده است، اما این رویداد نیز همانند تمامی جشنواره‌های هنری دیگر منتقدان و حامیان خاص خود را دارند. در همین راستا خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) مصاحبه‌ای با خسرو معصومی کارگردان نام آشنای سینمای ایران پیرامون این جشنواره انجام داده است که مشروح این گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید.
مدیریت در جشنواره فیلم فجر ثبات ندارد، در حالیکه فستیوال‌های مهم دنیا عموماً مدیریتی ثابت دارند. وضعیت موجود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همه می‌دانیم که جشنواره هیچگاه مدیریت ثابتی نداشته، جز یکبار که محمد بهشتی دبیری شش یا هفت جشنواره را بر عهده داشت و در همان مقطع نیز بهترین دستاورد‌ها را هم شاهد بودیم. این متغیر بودن در مدیریت جشنواره سبب شده، دستاوردهای لازم از جشنواره برآورده نشود نکته جالب‌تر اینجاست فردی را سه یا چهار دوره دبیر می‌کنیم، اما زمانی که وی بر کار مسلط شد او را عوض می‌کنیم!
هیئت داوران جشنواره همیشه با انتقادات متعدد مواجه شده، چون عده‌ای همیشه معتقدند که حقشان از سوی داوران نادیده گرفته شده است. آیا چنین باوری را صحیح می‌دانید؟
مدیریت در جشنواره فیلم فجر ثبات ندارد، در حالیکه فستیوال‌های مهم دنیا عموماً مدیریتی ثابت دارند. وضعیت موجود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
همه می‌دانیم که جشنواره هیچگاه مدیریت ثابتی نداشته، جز یکبار که محمد بهشتی دبیری شش یا هفت جشنواره را بر عهده داشت و در همان مقطع نیز بهترین دستاورد‌ها را هم شاهد بودیم. این متغیر بودن در مدیریت جشنواره سبب شده، دستاوردهای لازم از جشنواره برآورده نشود نکته جالب‌تر اینجاست فردی را سه یا چهار دوره دبیر می‌کنیم، اما زمانی که وی بر کار مسلط شد او را عوض می‌کنیم!
هیئت داوران جشنواره همیشه با انتقادات متعدد مواجه شده، چون عده‌ای همیشه معتقدند که حقشان از سوی داوران نادیده گرفته شده است. آیا چنین باوری را صحیح می‌دانید؟
چون فیلم من «کار کثیف» در جشنواره حضور دارد، اجازه می‌خواهم که مرا از پاسخ دادن به این سوال معاف کنید! زیرا ممکن است اظهار نظری که پیرامون این موضوع می‌کنم به فیلمم آسیب برساند.
جشنواره فیلم فجر اتفاقی مهم در داخل کشور است، اما این تنها یک بعد ماجراست، چون فستیوال به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود، برای همین باید به تاثیرات اقتصادی این رویداد سینمایی هم توجه داشت. پیرامون این موضوع چه نظری دارید؟
به نظرم در چند دوره‌ای که بخش بین‌الملل جشنواره به دبیری رضا میرکریمی برگزار می‌شود، توانسته عملکرد خوبی داشته باشد، البته این سخن من به این معنا نیست که جداسازی بخش بین‌الملل کار صحیحی است، چون تا زمانی‌که نام آن فجر است باید در یک زمان اجرا شود، اما هنگامی‌که نام بخش بین‌الملل تغییر کرد به نظرم این جدا سازی امری مطلوب است که می‌تواند بازخورد‌های آن بهتر و بیشتر باشد.
جشنواره فیلم فجر اتفاقی مهم در داخل کشور است، اما این تنها یک بعد ماجراست، چون فستیوال به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود، برای همین باید به تاثیرات اقتصادی این رویداد سینمایی هم توجه داشت. پیرامون این موضوع چه نظری دارید؟
به نظرم در چند دوره‌ای که بخش بین‌الملل جشنواره به دبیری رضا میرکریمی برگزار می‌شود، توانسته عملکرد خوبی داشته باشد، البته این سخن من به این معنا نیست که جداسازی بخش بین‌الملل کار صحیحی است، چون تا زمانی‌که نام آن فجر است باید در یک زمان اجرا شود، اما هنگامی‌که نام بخش بین‌الملل تغییر کرد به نظرم این جدا سازی امری مطلوب است که می‌تواند بازخورد‌های آن بهتر و بیشتر باشد.
وقتی درباره بخش بین‌الملل حرف می‌زنیم منظورمان به دیدگاه فیلمسازان خارجی مربوط می‌شود، زیرا برخی مواقع احساس می‌شود فستیوال فجر برای برخی فیلمسازان اروپایی کارکردی توریستی دارد!
آنگونه که من با فیلمسازان خارجی سخن گفتم، آنها با جشنواره به شکل سابقش بیشتر موافق بودند، چون در آن زمان امکانات رفاهی برایشان بیشتر فراهم بود، حتی برایشان تور‌های خارج از تهران نیز می‌گذاشتند، نکته دیگر این که شور شوق جشنواره در بخش ملی به نوعی به آنها انگیزه می‌داد، ولی همه آن مزیت‌ها از بین رفته، برای همین آنها چندان از این بابت راضی نیستند.
نکته‌ای که شما به آن اشاره کردید برای جشنواره امتیاز محسوب نمی‌شود چون به نوعی می‌گویم عده‌ای برای سرگرمی به ایران می‌آیند! بدون اینکه تجربه خود را در فجر بخواهند در مجامع بین‌المللی تبلیغ کنند! این در حالیست که فیلمسازان ایرانی وقتی در جشنواره‌های غربی حاضر می‌شوند اکثر هزینه‌ها را از جیب خود خرج می‌کنند. شما با توجه به حضور متعددتان در فستیوال‌های خارجی این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
آنگونه که من با فیلمسازان خارجی سخن گفتم، آنها با جشنواره به شکل سابقش بیشتر موافق بودند، چون در آن زمان امکانات رفاهی برایشان بیشتر فراهم بود، حتی برایشان تور‌های خارج از تهران نیز می‌گذاشتند، نکته دیگر این که شور شوق جشنواره در بخش ملی به نوعی به آنها انگیزه می‌داد، ولی همه آن مزیت‌ها از بین رفته، برای همین آنها چندان از این بابت راضی نیستند.
نکته‌ای که شما به آن اشاره کردید برای جشنواره امتیاز محسوب نمی‌شود چون به نوعی می‌گویم عده‌ای برای سرگرمی به ایران می‌آیند! بدون اینکه تجربه خود را در فجر بخواهند در مجامع بین‌المللی تبلیغ کنند! این در حالیست که فیلمسازان ایرانی وقتی در جشنواره‌های غربی حاضر می‌شوند اکثر هزینه‌ها را از جیب خود خرج می‌کنند. شما با توجه به حضور متعددتان در فستیوال‌های خارجی این موضوع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
این نوع نگاه بیش حد بدبینانه است، چون وقتی ما از آنها استقبال خوبی می‌کنیم، آنها نیز این رفتار را متقابلا با ما دارند، البته جشنواره‌هایی، چون شانگ‌های یا پیونگ‌یانگ نیز برای ما امکانات رفاهی خوبی فراهم کردند، پس اینگونه فکر نکنیم که تنها ما ملتی میهمان نواز هستیم. نکته دیگر اینکه میهمان نوازی خوب از میهمانان خارجی جشنواره باعث می‌شود نظرات پیرامون ایران تغییر کند. منظور اینکه وقتی فیلمساز خارجی به ایران می‌آید و کشور را بر خلاف تبلیغات مسموم، می‌بیند دیده‌های خود را در مجامع غربی بازگو می‌کند. این اتفاق را من به وضوح تجربه کردم. زیرا دوستان فیلمساز خارجی‌ام وقتی به کشور ما سفر می‌کردند، همگی به روی یک نکته تاکید داشتند، آن هم اینکه چیزهایی که در تبلیغات بنگاه‌های خبر پراکنی غرب گفته می‌شود کاملاً مغایر با آن چیزی است که در ایران شاهدش هستند. آنها تاکید می‌کردند آنچه را دیده‌اند، حتماً رسانه‌ای خواهند کرد. برای همین هم معتقدم اگر در جشنواره خرج لازم شود دستاوردهای آن بسیار خواهد بود.
به عنوان سینماگری که جشنواره داخلی و خارجی بسیاری را تجربه کرده‌اید چه چیزی را برای جشنواره ضروری می‌دانید که بودنش به شدت احساس می‌شود؟
چند سال بود که برج میلاد به عنوان کاخ جشنواره انتخاب شده بود؛ اقدامی که من آن را کاملا حرفه‌ای می‌دیدم، اما امسال به خانه سابق برگشتیم و مکان جشنواره دستخوش تغییر شد. این اقدام به نظرم یکی از آسیب‌های جدی جشنواره است که باید فکری جدی برای آن اندیشیده شود. در خاتمه باید به دستاوردهای فرهنگی جشنواره اشاره کنم، البته باید توجه داشت که کلمه کاخ نباید حتماً به معنای تجملی آن معنا شود، بلکه منظور بیشتر جایی است که به طور دائم جشنواره در آن برگزار شده و به هیچ وجه تغییر مکان ندهد.
به عنوان سینماگری که جشنواره داخلی و خارجی بسیاری را تجربه کرده‌اید چه چیزی را برای جشنواره ضروری می‌دانید که بودنش به شدت احساس می‌شود؟
چند سال بود که برج میلاد به عنوان کاخ جشنواره انتخاب شده بود؛ اقدامی که من آن را کاملا حرفه‌ای می‌دیدم، اما امسال به خانه سابق برگشتیم و مکان جشنواره دستخوش تغییر شد. این اقدام به نظرم یکی از آسیب‌های جدی جشنواره است که باید فکری جدی برای آن اندیشیده شود. در خاتمه باید به دستاوردهای فرهنگی جشنواره اشاره کنم، البته باید توجه داشت که کلمه کاخ نباید حتماً به معنای تجملی آن معنا شود، بلکه منظور بیشتر جایی است که به طور دائم جشنواره در آن برگزار شده و به هیچ وجه تغییر مکان ندهد.
