به گزارش ایکنا؛ جدیدترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «پژوهش در دین و سلامت» ویژه تابستان 1398 به صاحبامتیازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مدیرمسئولی حجتالاسلام مرتضی عبدالجباری منتشر شد.
عناوین مقالات این شماره بدین قرار است: «رشد معنوی در پژوهشهای روانشناسی اسلامی»، «ساخت پرسشنامه بومی سنجش دینداری با رویکرد سلامت اجتماعی»، «رابطه معنویت سازمانی با سلامت عمومی و استرس شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی لرستان»، «بررسی رابطه بهزیستی روانشناختی و کیفیت زندگی با سلامت معنوی در مادران دارای کودک کمتوان ذهنی»، «همبستگی بین نگرشهای مذهبی و سلامت عمومی در دختران مقطع دبیرستان»، «ساخت و هنجاریابی پرسش نامه مثبتگرایی با رویکرد اسلامی-ایرانی در دانشجویان»، «رابطه تجارب معنوی و امیدواری با زیستن در زمان حال در مردان مبتلا به سرطان شهر تهران در سال 1395»، «رابطه مولفههای معنویتگرایی با زندگی ارزش محور در زنان مبتلا به روماتیسم مفصلی»، «رابطه جهتگیری مذهبی و هوش معنوی با خودتنظیمی هیجانی در زنان خشونتدیده در خانواده»، «بررسی شخصیت بهنجار از منظر روانشناسی و قرآن: مطالعه مروری»، «بحران فرهنگی و راهکارهای مقابله با آن با توجه به سلامت اجتماعی و بهرهگیری از روش مدیریتی برگرفته از قرآن و پیشگامان دینی اسلام»، «شیوه تعامل جامعه با کمتوانان جسمی و ذهنی در آموزههای دینی».
رشد معنوی در پژوهشهای روانشناسی
در چکیده مقاله «رشد معنوی در پژوهشهای روانشناسی اسلامی» اثر محمد فرهوش میخوانیم: «معنویت اسلامی با آثاری همچون ارتباط با خدا، توجه به جهان آخرت، دوست داشتن نیکیها و مناجات با خدا و توکل به او موجب رشد معنوی میشود؛ درحالی که معنویتهای غیر توحیدی به دنبال رشد معنوی نیستند و دغدغه اصلی آنان آرامش و نشاط در دنیا است. معنویت اسلامی علاوه بر نگرشها و احساسات مثبت معنوی، بر رفتارهای مثبت دینی مانند نماز، رعایت حریم با نامحرم و توجه به مسئولیتها نیز تاکید میکند که این مناسک و آداب در رشد معنوی تاثیر بسزایی دارد.»
شخصیت بهنجار از منظر روانشناسی و قرآن
در طلیعه مقاله «بررسی شخصیت بهنجار از منظر روانشناسی و قرآن: مطالعه مروری» چنین آمده است: «در اعصار مختلف انسانها و مکاتب گوناگون به اظهار نظر درباره انسان سالم پرداختهاند و به صورت مکتوب، شفاهی و عملی ویژگیهایی را برای وی برشمردهاند. گروهی از این ویژگیها را مکاتب انسانی و گروهی دیگر را مکاتب الهی فراهم کردهاند. پشتوانه مکاتب انسانی افکار انسانی، نیازسنجیها و شناساییهای محدود آنها از انسان هم دوره خود است که با گذشت زمان کاربرد خود را از دست میدهد، هرچند در زمان معاصر خودش میتواند منافعی برای جامعه انسانی داشته باشد و یا مانند بعضی از نظریهها نه تنها سودی ندارد بلکه مضراتی نیز داشته باشد؛ اما پشتوانه مکاتب الهی شناسایی فراانسانی از انسان توسط آفریننده او است که یکی از خود همین انسانها یعنی پیامبر از جانب خداوند متعال بر آنها عرضه میکند که در آن به فهم و توانایی مخاطب یعنی انسان توجه شده و هر انسانی به اندازه فهم خود از آن بهرهمند می شود. ازاین رو، در مقاله مروری حاضر به بررسی شخصیت بهنجار از منظر روانشناسی و قرآن پرداخته شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است که بر پایه بررسیهای علمی مستخرج از منابع الکترونیک، کتابها و مجلات انجام شد. نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکردهاند. نتایج نشان داد که قرآن انسان را موجودی دارای دو بعد مادی و معنوی در نظر میگیرد و بر همین اساس الگوی شخصیت بهنجار وی را تعریف میکند. در قرآن ضمن در نظر گرفتن سه بعد شناختی، رفتاری و عاطفی در شخصیت انسان، تحقق استکمال و استعلای وی را در صورتی ممکن میداند که این سه بعد وجودی در زمینه ارتباطی سهوجهی (خود، خدا و جهان) و بر اساس منشور طراحی شده انسان در قرآن که آن هم بر اساس فطرت و حقیقت است رشد و ارتقا یابد، نه در ارتباط دووجهی خود و جهان که در بیشتر مکاتب روانشناسی وجود دارد.»
بحران فرهنگی و راهکارهای مقابله با آن
در چکیده مقاله «بحران فرهنگی و راهکارهای مقابله با آن با توجه به سلامت اجتماعی و بهرهگیری از روش مدیریتی برگرفته از قرآن و پیشگامان دینی اسلام» میخوانیم: «حاکمیت سرگردانی فرهنگی در جامعه کنونی موجب تصمیمگیریهای ضد و نقیض در افراد شده که ممکن است حتی برخلاف اعتقادات و خط مشی آنها باشد. در این مطالعه، فرهنگ و چارچوبهای آن، سلامت اجتماعی و بحران و نحوه برخورد با آن، با توجه به مدیریت فرهنگی و مدیریت برگرفته از قرآن و پیشگامان دینی اسلام بررسی شده است. با جستوجو در پایگاه دادهها و وبگاههای معتبر مانند وب آو ساینس، پاب مد، اسکوپوس، گوگل اسکولار، مدلاین؛ و همچنین تحقیق کتابخانهای، با استفاده از کلیدواژههای فرهنگ، بحران فرهنگی، مدیریت بحران، سلامت اجتماعی، قرآن و پیشگامان دینی اسلام بررسی جامعی صورت گرفت و مطالعات مرتبط استخراج، نقد و تجزیه وتحلیل شد. نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکردهاند. درک و سازگاری فرهنگی برای بحرانهای تاثیرگذار و مدیریت اضطراری ضروری است. فرهنگ به نژادهای مذهبی، قومی، جنسی و نهادهای اجتماعی محدود نمیشود، بلکه مجموعهای از رفتار انسان را که شامل باورها، ارتباطات، آداب و رسوم و ارزشها است، دربرمیگیرد. تفاوتهای فرهنگی در بحرانها و همچنین نقش سلامت اجتماعی در کنترل و مهار کردن آن بسیار مهم است. هدایت و رهبری بحران ها، جهتدهنده و هماهنگکننده تمامی فعالیت ها به سوی اهداف تعیین شده است که نتیجه آن غلبه بر بحران و تامین سلامت اجتماعی است. مدیریت بحرانها بر عملکرد گروهی که از شاخصههای سلامت اجتماعی است، تاثیر بسیاری دارد. رهبران دینی ما در شناسایی و برخورد با بحران فرهنگی و آسیب های سلامت اجتماعی، راهبردهای متفاوتی را دنبال میکردند.»
انتهای پیام