حجت‌الاسلام کفیل بیان کرد:
دانشگاه؛ پایگاه احیای عاشورا/ پیوند با عاشورا جامعه را برای ظهور آماده می‌کند
گروه دانشگاه ــ یک پژوهشگر دینی با بیان اینکه دانشگاه پایگاه احیای عاشوراست و هر چه مراکز علمی پیوند بیشتری با این موضوع داشته باشند، عاشورا در جامعه زنده‌تر و پویاتر خواهد بود، تصریح کرد: اگر دشمن در مراکز علمی‌مان نفوذ و سرمایه‌گذاری کند، ناخواسته مجموعه‌های دیگر هم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
حجت‌الاسلام محمدصادق کفیل، پژوهشگر دینی و معاون فرهنگ، آموزش و پژوهش بنیاد حضرت مهدی موعود(عج)، در گفت‌وگو با ایکنا؛ درباره منابر دانشگاهی در سوگواری شهادت حضرت اباعبدالله(ع) بیان کرد: جریان عاشورا نوعی دانشگاه تعلیمی است. جلسات عزاداری برای امام حسین(ع) مدرسه و دانشگاه است و این مدرسه رتبه‌بندی دارد. همان‌طور که مقاطع تحصیلی اعم از ابتدایی، متوسطه اول، متوسطه دوم و بعد هم دانشگاه است، در عاشورا هم این مراحل وجود دارد و افراد طی این مسیر بزرگ می‌شوند. در دانشگاه امام حسین(ع) تعلیم می‌بینند و شاگردی می‌کنند. بعضی‌ها در این دانشگاه گذری می‌آیند و می‌روند، سینه‌ای می‌زنند و گریه‌ای می‌کنند و می‌روند.
وی با بیان اینکه حتماً دیده‌اید وقتی از دانش‌آموز ابتدایی می‌پرسند می‌خواهی به کجا برسی و چه‌کاره بشوی، می‌گوید می‌خواهم مهندس، دکتر، پرفسور و ... بشوم، ادامه داد: کسی که به روضه امام حسین(ع) می‌آید، مطلوب است که بگوید می‌خواهم به امام(ع) برسم و افق سیر عزاداری، قرب الی‌الامام(ع) و یکی شدن با امام(ع) باشد. این سیری است که اگر انسان در آن حرکت کند، می‌تواند به انسان کامل عالم هستی در دنیا و آخرت دست یابد. کسی که بر سر این سفره بنشیند و این مسیر را به خوبی طی کند، به مقصد درستی هم خواهد رسید.
وی با بیان اینکه حتماً دیده‌اید وقتی از دانش‌آموز ابتدایی می‌پرسند می‌خواهی به کجا برسی و چه‌کاره بشوی، می‌گوید می‌خواهم مهندس، دکتر، پرفسور و ... بشوم، ادامه داد: کسی که به روضه امام حسین(ع) می‌آید، مطلوب است که بگوید می‌خواهم به امام(ع) برسم و افق سیر عزاداری، قرب الی‌الامام(ع) و یکی شدن با امام(ع) باشد. این سیری است که اگر انسان در آن حرکت کند، می‌تواند به انسان کامل عالم هستی در دنیا و آخرت دست یابد. کسی که بر سر این سفره بنشیند و این مسیر را به خوبی طی کند، به مقصد درستی هم خواهد رسید.
این پژوهشگر دینی افزود: در هر مقطع تحصیلی درس‌های متفاوتی به شاگردان ارائه می‌شود، درس ابتدایی با دبیرستان متفاوت است و هر چه بالاتر می‌رویم، درس‌ها تخصصی‌تر و سخت‌تر می‌شود. کسی هم که در مدرسه امام حسین(ع) منظم شرکت کرده باشد، عاشورای او با عاشورای قبلی متفاوت خواهد بود. خوراک معرفتی که در این عاشورا می‌خورد و هضم می‌کند با عاشواری قبلی و بعدی، متفاوت است. حسینی بودن یعنی همین که انسان در این سیر بالا بیاید و در این سیر هم محتوای متفاوتی به او ارائه دهیم.
نگذاریم قشر تحصیلکرده از جریان عاشورا فاصله بگیرد
کفیل با بیان اینکه رشد یک جوان که سال‌ها در عزاداری امام حسین(ع) بوده، متفاوت با دیگران است، گفت: در عزاداری هیئت‌های دانشگاهی باید بحث‌های ایجابی و سلبی مطرح شود. به این معنا که نکاتی مطرح شود که معرفت را بالا ببرد، چرا که معرفت تمامی ندارد و سیر ولایت‌الله حد یقف ندارد؛ امام(ع) تجلی ولایت خداست و صفات و جایگاه امام(ع) باید به خوبی تبیین شود. در تبیین جایگاه امام(ع) ابتدا باید هدف حادثه عاشورا بیان و سپس به این مسئله پرداخته شود که عاشورا یعنی امام حسین(ع) می‌خواست که ما رشد پیدا کنیم. امام حسین(ع) برای این هدف و عشق به پروردگار، با تمام وجود به میدان آمد؛ لذا ما باید امام(ع) را معرفی و جنبه‌های عاشقانه عاشورا را بیان کنیم؛ چرا که عاشورا تماماً عشق بود. اما بعد؛ در این منبر‌ها آسیب‌ها و شبهات را بررسی کنیم، اگر در فضای دانشگاه، چه برای دانشجو و یا استاد، شبهه و اشکالی است و در موضوعات اعتقادی سؤالی برای افراد مطرح است، در منابر به این مسئله توجه شود. باید مراقبت کنیم که قشر تحصیلکرده کشورمان با جریان عاشورا فاصله نگیرد. جریان طاغوت برای مؤثر واقع شدن، نخست به سراغ اندیشمندان می‌رود و اگر بخواهد اثرگذارتر باشد، به سراغ نخبگان و خواص می‌رود.
معاون فرهنگ، آموزش و پژوهش بنیاد حضرت مهدی موعود(عج) با بیان اینکه امروز نهاد جریان‌ساز در واقعه عاشورا، دانشگاه است، ادامه داد: جریان طاغوت برای کمرنگ کردن عاشورا، با شیطان همراه می‌شود و آن امری که با تمام وجود در حال جنگ با شیطان است، عاشوراست. پیوند با عاشورا جامعه را رشد می‌دهد و برای ظهور آماده می‌کند و این جامعه را به خدا می‌رساند. در این میان، آن چیزی که شیطان را می‌رنجاند، عزاداری برای امام حسین(ع) است.
کفیل با بیان اینکه رشد یک جوان که سال‌ها در عزاداری امام حسین(ع) بوده، متفاوت با دیگران است، گفت: در عزاداری هیئت‌های دانشگاهی باید بحث‌های ایجابی و سلبی مطرح شود. به این معنا که نکاتی مطرح شود که معرفت را بالا ببرد، چرا که معرفت تمامی ندارد و سیر ولایت‌الله حد یقف ندارد؛ امام(ع) تجلی ولایت خداست و صفات و جایگاه امام(ع) باید به خوبی تبیین شود. در تبیین جایگاه امام(ع) ابتدا باید هدف حادثه عاشورا بیان و سپس به این مسئله پرداخته شود که عاشورا یعنی امام حسین(ع) می‌خواست که ما رشد پیدا کنیم. امام حسین(ع) برای این هدف و عشق به پروردگار، با تمام وجود به میدان آمد؛ لذا ما باید امام(ع) را معرفی و جنبه‌های عاشقانه عاشورا را بیان کنیم؛ چرا که عاشورا تماماً عشق بود. اما بعد؛ در این منبر‌ها آسیب‌ها و شبهات را بررسی کنیم، اگر در فضای دانشگاه، چه برای دانشجو و یا استاد، شبهه و اشکالی است و در موضوعات اعتقادی سؤالی برای افراد مطرح است، در منابر به این مسئله توجه شود. باید مراقبت کنیم که قشر تحصیلکرده کشورمان با جریان عاشورا فاصله نگیرد. جریان طاغوت برای مؤثر واقع شدن، نخست به سراغ اندیشمندان می‌رود و اگر بخواهد اثرگذارتر باشد، به سراغ نخبگان و خواص می‌رود.
معاون فرهنگ، آموزش و پژوهش بنیاد حضرت مهدی موعود(عج) با بیان اینکه امروز نهاد جریان‌ساز در واقعه عاشورا، دانشگاه است، ادامه داد: جریان طاغوت برای کمرنگ کردن عاشورا، با شیطان همراه می‌شود و آن امری که با تمام وجود در حال جنگ با شیطان است، عاشوراست. پیوند با عاشورا جامعه را رشد می‌دهد و برای ظهور آماده می‌کند و این جامعه را به خدا می‌رساند. در این میان، آن چیزی که شیطان را می‌رنجاند، عزاداری برای امام حسین(ع) است.
دانشگاه پایگاه احیای عاشوراست
به گفته حجت‌الاسلام کفیل؛ دانشگاه پایگاه احیای عاشوراست. هرچه مراکز علمی، پیوند بیشتری با این موضوع داشته باشند، عاشورا در جامعه زنده‌تر و پویاتر خواهد بود. همچنین اگر بخواهیم عاشورا در صداوسیما و مطبوعات رشد پیدا کند، همه‌چیز به حوزه و دانشگاه و مراکز علمی بستگی دارد. اگر دشمن در مراکز علمی‌مان نفوذ و سرمایه‌گذاری کند، ناخواسته مجموعه‌های دیگر هم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
به گفته حجت‌الاسلام کفیل؛ دانشگاه پایگاه احیای عاشوراست. هرچه مراکز علمی، پیوند بیشتری با این موضوع داشته باشند، عاشورا در جامعه زنده‌تر و پویاتر خواهد بود. همچنین اگر بخواهیم عاشورا در صداوسیما و مطبوعات رشد پیدا کند، همه‌چیز به حوزه و دانشگاه و مراکز علمی بستگی دارد. اگر دشمن در مراکز علمی‌مان نفوذ و سرمایه‌گذاری کند، ناخواسته مجموعه‌های دیگر هم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
وی افزود: دانشگاه عقبه عاشوراست و اگر این نهاد لطمه ببیند، همه جامعه لطمه خواهد دید. در دانشگاه پیرامون حادثه کربلا، باید در دو بعد کار جدی انجام شود؛ نخست تبیین مباحث معرفتی و جایگاه امام(ع) و امام‌شناسی است. اینکه مقام معظم رهبری بر اسلامی شدن دانشگاه تأکید دارند، اسلامی شدن دانشگاه به‌معنای اسلامی شدن ایران، اسلامی شدن جهان اسلام و اسلامی شدن دنیاست. این تعبیر ایشان، یعنی از دل دانشگاه است که می‌توان در دنیا اثرگذار بود. در کنار تبیین جایگاه امام(ع)، فهم حادثه عاشورا اهمیت دارد. نباید عاشورا را به یک روز و یا یک نیمه روز تقلیل دهیم و گستردگی واقعه در دانشگاه به بحث و بررسی گذاشته شود.
حجت‌الاسلام کفیل در ادامه با اشاره به شبهات طرح‌شده در جامعه جوان ایرانی، از جمله شبهاتی حول مفهوم آزادی و آزادگی، افزود: وقتی فرد بخواهد گناه کند و یک یا چند مورد از فروع دین را به خوبی انجام ندهد، اصول دین را زیر سؤال می‌برد. در جامعه وقتی تبرّج و تجمّل، دنیاگرایی و علقه به دنیا بیشتر شد، فرد امامت و معاد را زیر سؤال می‌برد. دلیل طرح بسیاری از شبهات اعتقادی، خود شبهه طرح‌شده نیست، بلکه علت اصلی این است که فرد حوصله انجام فرع را ندارد. وقتی حوصله عزاداری برای امام حسین(ع) را نداشته باشد، عاشورا را زیر سؤال می‌برد. به خاطر اینکه نمی‌خواهد نماز بخواند، زیرآب توحید را می‌زند. فرد، چون می‌خواهد به‌تعبیری آزادانه در دنیا زندگی کند، معاد را زیر سؤال می‌برد؛ باید مراقب باشیم. اگر بخواهیم جامعه ما از عاشورا جدا نشود، باید آن را از لهویات جدا کنیم. وقتی شبهه‌ای در ذهن فرد پیرامون امام حسین(ع) نقش می‌بندد، یعنی گناه در وجود او تجلی پیدا کرده است. اگر می‌خواهیم دانشگاه و به‌تبع آن جامعه عاشورایی باشد و رشد پیدا کند، باید زمینه‌های گناه را از میان برداریم. شبهه وقتی وارد می‌شود که راه آن باز باشد و راه ورود آن هم گناه است.
وی با تأکید بر اینکه باید در دانشگاه زمینه‌های رشد را فراهم کنیم و آنچه را سبب جدایی دانشگاه از مفهوم عاشورا می‌شود کنار بزنیم، گفت: هدفمند و مشخص نبودن مسیر، یکی از آن مواردی است که زمینه رشد نکردن را فراهم می‌کند.
حجت‌الاسلام کفیل که خود سخنران این روز‌های مراسم عزاداری در مسجد دانشگاه تهران است، درباره آنچه در این منابر شایسته است مدنظر باشد، چنین گفت: در هیئت‌های دانشجویی، مهمتر از خطابه، پیوند مخاطب و خطیب است. بیش از آنکه سخنرانی خطیب مهم باشد، ارتباط او با مخاطبان دارای اهمیت است. کاری که سخنوران برتر دنیا می‌کردند این بود که چند روز پیش از سخنرانی خود، وارد شهر می‌شدند و فرهنگ مردم آن شهر را درک و با افراد متعدد صحبت می‌کردند. خطیبی که با مردم ارتباط ندارد و فقط منبر را می‌شناسد، حتی اگر خوب صحبت کند و نیاز‌های مخاطبان را پاسخ بدهد، نمی‌تواند تأثیرگذار باشد. رمز اثرگذاری خطابه این است که سخنران پیش و پس از منبر خود با مخاطب ارتباط داشته باشد. سخنرانی در هیئت‌های دانشگاهی وقتی می‌تواند اثرگذاری داشته باشد که سخنران با دانشجویان در ارتباط باشد، با آن‌ها گفت‌وگو کند و حتی اگر دانشجو به سوی او نیامد، او به سراغ دانشجو برود. اشکالی که در سخنرانی‌ها وجود دارد این است که سخنران به منبر می‌رود و پس از پایان سخنرانی سریعاً جلسه را ترک می‌کند.
وی گفت: این مسئله در کلاس درس دانشگاهی هم وجود دارد؛ استادی در کلاس درس موفق است که پیوند خود با دانشجویان را بیشتر و موضوع مورد نیاز مخاطب خود را پیدا کند. اگر دانشگاهیان برای حضور در مجالس عزاداری انتخاب می‌کنند به کدام هیئت و پای منبر چه کسی بروند، حتماً یکی از دلایل آن ارتباط روزمره سخنران آن مراسم با آنهاست. همچنین یکی دیگر از مشکلات برخی خطابه‌ها این است که دریایی از معارف بیان می‌شود و سخنران می‌خواهد هر آنچه می‌داند، در یک جلسه به مخاطب منتقل کند.
اشکال در مداحی و سخنرانی، ما را از اصل موضوع دور نکند
کفیل در پاسخ به این پرسش که وظیفه مخاطبان در هنگام حضور در مجالس عزاداری هیئت‌های دانشجویی چیست؟ ادامه داد: مطلوب است که شرکت‌کنندگان در محافل، به اهمیت موضوع جلسه بنگرند. اگر در جلسات عزاداری برای امام حسین(ع)، اشکالی وجود داشت، این اتفاق ما را از اصل موضوع جدا نکند. همان‌طور که وقتی در کلاس درس اشکالی به استاد وارد است، دانشجو از کلاس دور نمی‌شود. اشکالات در مداحی و سخنرانی باعث کمرنگ شدن سیر حرکت ما نشود. عزاداری و سوگواری برای امام حسین(ع) بسترساز حرکت به سوی آینده تاریخ است. این عزاداری‌ها به انسان، ماهیت، جایگاه و هویت می‌دهد و انسان را پویا می‌کند و اتصال بین ما و امام(ع) است.
وی در پایان نیز با طرح موضوع اثرگذاری استفاده از خبر در رابطه با واقعه عاشورا گفت: اگر بخواهیم موضوعی دینی رشد پیدا کند و جامعه با آن گره بخورد، باید از خبر استفاده کنیم. خبر یک موضع جریان‌ساز است و باید معارف دین را در اخبار هم بگنجانیم که متأسفانه این‌گونه نیست. همین رویداد و جریان پیاده‌روی اربعین به وسیله اخبار گستردگی پیدا کرد. در اخبار به زیبایی می‌توان رابطه عمیقی میان مردم با امام حسین(ع)، قیام ایشان و واقعه کربلا ایجاد کرد و نقش عاشورا را در زندگی مردم پررنگ‌تر کرد.
انتهای پیام
حجت‌الاسلام کفیل در ادامه با اشاره به شبهات طرح‌شده در جامعه جوان ایرانی، از جمله شبهاتی حول مفهوم آزادی و آزادگی، افزود: وقتی فرد بخواهد گناه کند و یک یا چند مورد از فروع دین را به خوبی انجام ندهد، اصول دین را زیر سؤال می‌برد. در جامعه وقتی تبرّج و تجمّل، دنیاگرایی و علقه به دنیا بیشتر شد، فرد امامت و معاد را زیر سؤال می‌برد. دلیل طرح بسیاری از شبهات اعتقادی، خود شبهه طرح‌شده نیست، بلکه علت اصلی این است که فرد حوصله انجام فرع را ندارد. وقتی حوصله عزاداری برای امام حسین(ع) را نداشته باشد، عاشورا را زیر سؤال می‌برد. به خاطر اینکه نمی‌خواهد نماز بخواند، زیرآب توحید را می‌زند. فرد، چون می‌خواهد به‌تعبیری آزادانه در دنیا زندگی کند، معاد را زیر سؤال می‌برد؛ باید مراقب باشیم. اگر بخواهیم جامعه ما از عاشورا جدا نشود، باید آن را از لهویات جدا کنیم. وقتی شبهه‌ای در ذهن فرد پیرامون امام حسین(ع) نقش می‌بندد، یعنی گناه در وجود او تجلی پیدا کرده است. اگر می‌خواهیم دانشگاه و به‌تبع آن جامعه عاشورایی باشد و رشد پیدا کند، باید زمینه‌های گناه را از میان برداریم. شبهه وقتی وارد می‌شود که راه آن باز باشد و راه ورود آن هم گناه است.
وی با تأکید بر اینکه باید در دانشگاه زمینه‌های رشد را فراهم کنیم و آنچه را سبب جدایی دانشگاه از مفهوم عاشورا می‌شود کنار بزنیم، گفت: هدفمند و مشخص نبودن مسیر، یکی از آن مواردی است که زمینه رشد نکردن را فراهم می‌کند.
حجت‌الاسلام کفیل که خود سخنران این روز‌های مراسم عزاداری در مسجد دانشگاه تهران است، درباره آنچه در این منابر شایسته است مدنظر باشد، چنین گفت: در هیئت‌های دانشجویی، مهمتر از خطابه، پیوند مخاطب و خطیب است. بیش از آنکه سخنرانی خطیب مهم باشد، ارتباط او با مخاطبان دارای اهمیت است. کاری که سخنوران برتر دنیا می‌کردند این بود که چند روز پیش از سخنرانی خود، وارد شهر می‌شدند و فرهنگ مردم آن شهر را درک و با افراد متعدد صحبت می‌کردند. خطیبی که با مردم ارتباط ندارد و فقط منبر را می‌شناسد، حتی اگر خوب صحبت کند و نیاز‌های مخاطبان را پاسخ بدهد، نمی‌تواند تأثیرگذار باشد. رمز اثرگذاری خطابه این است که سخنران پیش و پس از منبر خود با مخاطب ارتباط داشته باشد. سخنرانی در هیئت‌های دانشگاهی وقتی می‌تواند اثرگذاری داشته باشد که سخنران با دانشجویان در ارتباط باشد، با آن‌ها گفت‌وگو کند و حتی اگر دانشجو به سوی او نیامد، او به سراغ دانشجو برود. اشکالی که در سخنرانی‌ها وجود دارد این است که سخنران به منبر می‌رود و پس از پایان سخنرانی سریعاً جلسه را ترک می‌کند.
وی گفت: این مسئله در کلاس درس دانشگاهی هم وجود دارد؛ استادی در کلاس درس موفق است که پیوند خود با دانشجویان را بیشتر و موضوع مورد نیاز مخاطب خود را پیدا کند. اگر دانشگاهیان برای حضور در مجالس عزاداری انتخاب می‌کنند به کدام هیئت و پای منبر چه کسی بروند، حتماً یکی از دلایل آن ارتباط روزمره سخنران آن مراسم با آنهاست. همچنین یکی دیگر از مشکلات برخی خطابه‌ها این است که دریایی از معارف بیان می‌شود و سخنران می‌خواهد هر آنچه می‌داند، در یک جلسه به مخاطب منتقل کند.
اشکال در مداحی و سخنرانی، ما را از اصل موضوع دور نکند
کفیل در پاسخ به این پرسش که وظیفه مخاطبان در هنگام حضور در مجالس عزاداری هیئت‌های دانشجویی چیست؟ ادامه داد: مطلوب است که شرکت‌کنندگان در محافل، به اهمیت موضوع جلسه بنگرند. اگر در جلسات عزاداری برای امام حسین(ع)، اشکالی وجود داشت، این اتفاق ما را از اصل موضوع جدا نکند. همان‌طور که وقتی در کلاس درس اشکالی به استاد وارد است، دانشجو از کلاس دور نمی‌شود. اشکالات در مداحی و سخنرانی باعث کمرنگ شدن سیر حرکت ما نشود. عزاداری و سوگواری برای امام حسین(ع) بسترساز حرکت به سوی آینده تاریخ است. این عزاداری‌ها به انسان، ماهیت، جایگاه و هویت می‌دهد و انسان را پویا می‌کند و اتصال بین ما و امام(ع) است.
وی در پایان نیز با طرح موضوع اثرگذاری استفاده از خبر در رابطه با واقعه عاشورا گفت: اگر بخواهیم موضوعی دینی رشد پیدا کند و جامعه با آن گره بخورد، باید از خبر استفاده کنیم. خبر یک موضع جریان‌ساز است و باید معارف دین را در اخبار هم بگنجانیم که متأسفانه این‌گونه نیست. همین رویداد و جریان پیاده‌روی اربعین به وسیله اخبار گستردگی پیدا کرد. در اخبار به زیبایی می‌توان رابطه عمیقی میان مردم با امام حسین(ع)، قیام ایشان و واقعه کربلا ایجاد کرد و نقش عاشورا را در زندگی مردم پررنگ‌تر کرد.
انتهای پیام
مطالب مرتبط
